Problemy z sukcesją podatkową przekształconego szpitala

Rozpatrując zaś najczarniejszy scenariusz, tj. brak osobowości prawnej SP ZOZ na gruncie obowiązujących przepisów, należałoby się zastanowić, jakie konsekwencje dla SP ZOZ przyniesie przyjęcie takiego scenariusza.

Otóż SP ZOZ, który nie przekształci się w spółkę kapitałową, z teoretycznego punktu widzenia, nie będąc osobą prawną, może mieć problem z zawieraniem jakichkolwiek umów, w tym m.in. umów z dostawcami leków i wyrobów medycznych, a także z innymi podmiotami zewnętrznymi czy Narodowym Funduszem Zdrowia. Oznacza to, że SP ZOZ, chcąc podjąć czynność prawną, będzie zmuszony każdorazowo zwracać się do podmiotu założycielskiego (władz samorządowych) z wnioskiem o przyznanie odpowiedniego umocowania do dokonania danej czynności.

Zobowiązania podatkowe

Kolejnym zagadnieniem ujętym w u.d.l., które powoduje wątpliwości, jest zakres sukcesji praw i obowiązków przez skomercjalizowaną spółkę szpitalną. Spółka, która powstała w wyniku przekształcenia SP ZOZ, staje się jego następcą prawnym, wstępując w jego prawa i obowiązki (art. 80 ust. 4 u.d.l.). Wątpliwości może budzić fakt, czy taka sukcesja obejmuje również zobowiązania podatkowe.

Osoba prawna powstała w wyniku przekształcenia innej osoby prawnej lub przekształcenia spółki niemającej osobowości prawnej wstępuje we wszelkie prawa i obowiązki przekształcanej osoby prawnej lub spółki (art. 93a § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa; dalej: Ordynacja podatkowa). Powszechnie uznaje się, że artykuł ten jest przepisem szczególnym w stosunku do innych regulacji zawierających zasady kontynuacji lub sukcesji praw i obowiązków. W związku z tym, nawet jeśli inne ustawy przewidują kontynuację lub sukcesję praw i obowiązków, to nie dotyczy ona praw i obowiązków, do których stosuje się przepisy Ordynacji podatkowej. Sukcesja podatkowa jest możliwa tylko i wyłącznie wówczas, gdy przewiduje to Ordynacja podatkowa. Oznacza to, że art. 80 ust. 4 u.d.l. nie ma zastosowania do zobowiązań podatkowych SP ZOZ.

Należy więc ocenić, czy ewentualne przekształcenie SP ZOZ w spółkę spełniałoby wymogi Ordynacji podatkowej, a co za tym idzie, czy tak powstała spółka wstąpiłaby we wszystkie prawa i obowiązki przewidziane przepisami prawa podatkowego, jakie przysługiwały SP ZOZ. Odpowiedź na to pytanie sprowadza się tak naprawdę do ustalenia, czy SP ZOZ ma osobowość prawną. Bowiem jedynie spółki powstałe w wyniku przekształcenia osoby prawnej wstępują we wszystkie prawa i obowiązki przewidziane przepisami prawa podatkowego, jakie przysługiwały przekształcanej osobie prawnej (w tym wypadku SP ZOZ). Jeśli uzna się, że SP ZOZ osobowości prawnej nie ma (a taka interpretacja na gruncie art. 33 k.c. jest bardzo prawdopodobna), to jego przekształcenie w spółkę nie będzie skutkowało sukcesją praw i obowiązków podatkowych. Taki wniosek ma poważne konsekwencje dla przekształcanego podmiotu i może przynieść wiele negatywnych skutków.

Konsekwencje podatkowe

Z uwagi na brak sukcesji nowo powstała spółka może mieć problem z rozliczeniem kosztów poniesionych przez SP ZOZ przed przekształceniem. Powstanie również kwestia możliwości odliczenia podatku naliczonego, w przypadku gdy faktury otrzymał SP ZOZ, ale z różnych przyczyn podatku nie odliczył (oczywiście w zakresie, w jakim z uwagi na wykonywaną działalność prawo do odliczenia w ogóle przysługuje). Wątpliwości budzi również możliwość ewentualnej korekty rozliczeń, w wypadku gdyby spółka, już po przekształceniu, doszła do wniosku, że SP ZOZ w swoich rozliczeniach popełnił jakieś błędy.

Więcej w Gazecie Samorządu i Administracji - Zamów prenumeratę >>

Sięgnij po praktyczny komentarz do przepisów Ustawy o działalności leczniczej, przygotowany przez jej współautorów, pod redakcją dyrektora Departamentu Prawnego Ministerstwa Zdrowia: Ustawa o działalności leczniczej z komentarzem i wybranymi aktami wykonawczymi >>