REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Spółka zamiast zakładu budżetowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Łukasz Zalewski
Łukasz Zalewski
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Projektowane zmiany w finansach publicznych zakładają likwidację wszystkich zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych. Jednak już dziś można je przekształcić w spółkę prawa handlowego lub jednostkę budżetową.

Zgodnie z projektami ustawy o finansach publicznych oraz ustawy wprowadzającej ustawę o finansach publicznych zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze i fundusze celowe mają zostać zlikwidowane najpóźniej do końca 2008 r. Jednostki, które tworzyły zakłady i gospodarstwa pomocnicze, powinny więc już dziś zastanowić się nad ich przekształceniem w inne, dopuszczalne prawem formy organizacyjne sektora finansów publicznych. Likwidacja tych jednostek jest bowiem jednym ze sztandarowych pomysłów reformy finansów publicznych. Jej celem jest konsolidacja sektora finansów. A zatem, o ile z likwidacji niektórych funduszy celowych rząd mógłby się jeszcze wycofać, o tyle - w opinii ekspertów - nie zrezygnuje z likwidacji zakładów i gospodarstw pomocniczych. Chodzi o likwidację zarówno w sektorze samorządowym, jak i rządowym.

Z dochodzących do Gazety Prawnej opinii wynika, że na tle likwidacji powstały już pewne nieporozumienia. Pojawiły się bowiem pogłoski, że likwidowane jednostki będą mogły być przekształcone jedynie w spółki prawa handlowego. Z uzasadnienia do projektu nowej ustawy o finansach publicznych wynika jednak, że zakłady i gospodarstwa w sektorze samorządowym będą mogły zostać przekształcone w jednostki budżetowe, spółki i inne przewidziane prawem formy. Tym trzecim rozwiązaniem jest partnerstwo publiczno-prywatne.

CO DO PRZEKSZTAŁCENIA

Likwidacja i przekształcenia dotyczą 62 państwowych i 2906 samorządowych zakładów budżetowych oraz 349 gospodarstw pomocniczych państwowych jednostek budżetowych i 616 gospodarstw pomocniczych samorządowych jednostek budżetowych. Zatrudnienie w tych jednostkach w 2006 roku wyniosło ponad 90 tys. pracowników.

Decyzja dysponenta

Decyzja w co przekształcić zakład lub gospodarstwo należy do dysponentów części budżetowych oraz organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego. O wyborze formy organizacyjnej powinien decydować przede wszystkim charakter prowadzonej działalności przez zakład lub gospodarstwo pomocnicze. Obecnie funkcjonują zakłady budżetowe takie jak: przedszkola, domy kultury, zakłady gospodarki mieszkaniowej, a także prowadzące działalność komunalną: zakłady oczyszczania miasta, transportu miejskiego, wodociągów i kanalizacji. Jeśli chodzi o gospodarstwa pomocnicze, to mogą to być np. ośrodki wypoczynkowe, zakłady naprawy samochodów, ale również np. kasy biletowe czy gospodarstwa prowadzące działalność hotelową.

Zakłady budżetowe można przekształcać na podstawie przepisów ustawy o finansach publicznych oraz ustawy o gospodarce komunalnej. Zastosowanie mają tu również przepisy ustawy o samorządzie gminnym, samorządzie powiatowym oraz samorządzie województwa. Zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. h) ustawy o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.) do właściwości rady gminy należy podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy dotyczących tworzenia, likwidacji i reorganizacji przedsiębiorstw, zakładów i innych gminnych jednostek organizacyjnych oraz wyposażania ich w majątek. Na szczeblu powiatowym kompetencję taką posiada rada powiatu, natomiast na szczeblu województwa sejmik wojewódzki. Na mocy art. 25 ust. 3 ustawy o finansach publicznych z 30 czerwca 2005 r. (Dz. U. z 2005 r. nr 249, poz. 2104 ze zm.), aby przekształcić zakład budżetowy w inną formę organizacyjną, należy najpierw go zlikwidować. Analogiczne rozwiązanie odnoszące się do gospodarstw pomocniczych przewiduje art. 27 ustawy. Organ, który powołał zakład budżetowy, lub kierownik jednostki budżetowej będący dysponentem gospodarstwa pomocniczego wydaje decyzję o likwidacji nie później niż do 31 grudnia danego roku budżetowego.

Przekształcenie w spółkę

Jedną z możliwości likwidacji zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych jest przekształcenie w spółkę prawa handlowego. W przypadku komunalnych zakładów budżetowych mają tu zastosowanie przepisy określone w rozdziale 3 ustawy o samorządzie gminnym.

Artykuł 10 ust. 1 tej ustawy przewiduje, że poza sferą użyteczności publicznej gmina może tworzyć spółki prawa handlowego i przystępować do nich, jeżeli łącznie zostaną spełnione dwa warunki. Po pierwsze, w gminie muszą istnieć niezaspokojone potrzeby samorządu na rynku lokalnym. Po drugie, wysokość bezrobocia musi w znacznym stopniu wpływać ujemnie na poziom życia wspólnoty samorządowej, a dotychczas podejmowane inne działania mające na celu aktywizację społeczności lokalnej nie przyniosły rezultatów.

4 ETAPY

PRZEKSZTAŁCENIA ZAKŁADU BUDŻETOWEGO LUB GOSPODARSTWA POMOCNICZEGO W JEDNOSTKĘ LUB SPÓŁKĘ

1. Uchwała

Organy stanowiące jednostki budżetowe lub dysponenci części budżetowych (rady gminy, ministrowie) podejmują uchwałę o likwidacji zakładu budżetowego lub gospodarstwa pomocniczego

2. Forma organizacyjna

Wybór nowej formy organizacyjnej - np. spółki lub jednostki budżetowej

3. Niezbędne elementy

Określenie wszystkich niezbędnych elementów przewidzianych prawem - w przypadku utworzenia spółki np. przedmiot jej działalności, kapitał zakładowy, skład zarządu, radę nadzorczą

4. Efekt przekształcenia

Powstanie nowej spółki lub jednostki budżetowej

Decyzję o utworzeniu spółki podejmuje ten sam organ, który jest właściwy do likwidacji zakładu budżetowego lub gospodarstwa pomocniczego. Jeśli zatem rada gminy decyduje w uchwale o likwidacji zakładu budżetowego, to również ona powołuje spółkę. Gmina w takiej sytuacji posiada 100 proc. udziałów w takiej spółce i ustala na podstawie przepisów prawa handlowego przedmiot jej działalności, kapitał zakładowy spółki, skład zarządu, radę nadzorczą i inne elementy określone prawem.

Likwidację oraz powołanie spółki, np. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością można powołać w jednej uchwale rady gminy, rady powiatu, rady miasta, czy sejmiku wojewódzkiego. Należy wtedy podjąć uchwałę o likwidacji zakładu budżetowego pod nazwą X w celu przekształcenia w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością pod nazwą X.

Forma spółki odpowiada tym zakładom budżetowym i gospodarstwom pomocniczym, które prowadzą działalność zarobkową. A zatem ta forma zalecana jest dla m.in. zakładów komunalnych, takich jak zakłady oczyszczania miasta czy zakłady komunikacji miejskiej.

Podobnie przebiega procedura przekształcenia w jednostkę budżetową.

ŁUKASZ ZALEWSKI

lukasz.zalewski@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

l Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.).

l Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych. (Dz.U. nr 249, poz. 2104 ze zm.).

l Ustawaz dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz.U. z 1997 nr 9, poz. 43 ze zm.).

l Rozporządzenie ministra finansów z dnia 29 czerwca 2006 r. w sprawie gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych oraz trybu postępowania przy przekształcaniu w inną formę organizacyjno-prawną (Dz.U. nr 116, poz. 783).

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sytuacja na granicy polsko-niemieckiej. Ekspert: obustronna spirala działań pozornych. Kiedy Niemcy nie powinny odsyłać migranta do Polski?

To Niemcy rozpoczęli ten teatr polityczny na granicy z Polską, a teraz szefowie rządów Friedrich Merz i Donald Tusk wchodzą w spiralę działań pozornych - powiedział PAP Piotr Buras, dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych (ECFR) .

Przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w JST. Najważniejsze informacje

System przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu dotyczy również jednostek samorządu terytorialnego. Z tego powodu są one objęte szeregiem obowiązków. Co trzeba wiedzieć o obowiązujących przepisach? Oto lista 10 najważniejszych informacji!

Od 1 września 2025 r. podwyżka o 8 i 16 zł za odbiór śmieci w Krakowie

Od 1 września w Krakowie wzrośnie opłata za odbiór śmieci posegregowanych: z 27 do 35 zł miesięcznie od jednego mieszkańca. W przypadku odpadów nieposegregowanych stawka zwiększy się z 54 do 70 zł od mieszkańca.

MKiŚ: wyznaczamy lasy społeczne z ograniczoną wycinką drzew. 158 tys. ha wokół 11 największych aglomeracji

Ministerstwo Klimatu i Środowiska poinformowało 2 lipca 2025 r., że zakończyło pierwszy etap projektu wyznaczania lasów społecznych wokół największych polskich miast. To przełomowy krok w kierunku zmiany podejścia do gospodarki leśnej - z naciskiem na potrzeby społeczne, zdrowotne i ekologiczne mieszkańców aglomeracji. O szczegółach w trakcie konferencji prasowej mówiła ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska oraz wiceminister klimatu i środowiska, główny konserwator przyrody Mikołaj Dorożała.

REKLAMA

Zmiany w opłatach za śmieci – będą nowe zasady segregacji, ulgi i kontrola deklaracji [PROJEKT MKiŚ]

W wykazie prac legislacyjnych pojawił się projekt nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Chodzi o zmiany w funkcjonowaniu systemu gospodarowania odpadami na poziomie gminnym, które w ocenie projektodawców będą odpowiadać na realne potrzeby JST oraz mieszkańców.

RPO: Dość "wrogich przejęć" między gminami. Potrzebna kontrola sądowa

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Donalda Tuska o zawieszenie kontrowersyjnych decyzji dotyczących zmian granic gmin do czasu wprowadzenia nowych przepisów. Od lat brakuje skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady Ministrów, które prowadzą do konfliktów między samorządami.

Granica polsko-niemiecka. Polska wprowadza kontrole. Przedsiębiorcy mają 3 pytania

Czy Niemcy przerzucają imigrantów do Polski? Co z granicą polsko-niemiecką? Polska wprowadza kontrole graniczne w celu zapobiegania napływom nielegalnych migrantów. Co na to Niemcy?

Premier Tusk: po rekonstrukcji w rządzie będą wyłącznie przyzwoici ludzie; około 15 lipca zapadną decyzje personalne

W dniu 30 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej Premier Donald Tusk zapowiedział, że około 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z liderami koalicyjnych ugrupowań - PSL, Polski 2050 i Lewicy. Żyjemy w ustrojowym bałaganie, podważane są obiektywne kryteria prawne, dlatego chciałbym, by politycy kierowali się naturalnymi kryteriami, jak zdrowy rozsądek czy zwykła ludzka przyzwoitość, i tacy będą ministrowie po rekonstrukcji - mówił 27 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej premier Donald Tusk.

REKLAMA

Nowelizacja specustawy powodziowej. Nowe zadania i obowiązki samorządów

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

REKLAMA