Dane o terenie mogą być podstawą planowania inwestycji i rozwoju gospodarczego

Geograficzny system informacji przestrzennych służy do wprowadzania, gromadzenia, przetwarzania oraz wizualizacji danych geograficznych, którego jedną z funkcji jest wspomaganie procesu decyzyjnego w administracji. Do jego nazwania wymiennie używa się następujących pojęć: Geograficzny System Informacyjny (GIS), System Informacji Przestrzennej (SIP) oraz System Informacji o Terenie.

Korzyści z GIS-u

GIS zbudowany jest na podstawie mapy cyfrowej, do której dołączone są różnorodne bazy danych opisowych. Najważniejszą częścią systemu są informacje geograficzne, czyli o położeniu w przestrzeni (np. adres, ulica, miasto, województwo lub inny obiekt graficzny).

System składa się z wielu map i warstw tematycznych dotyczących różnych zagadnień, które można łączyć w każdy możliwy sposób, w zależności od potrzeb użytkowników.

WAŻNE

Na podstawie tych map i ich konfiguracji można prowadzić złożone analizy tematyczne będące podstawą podejmowania decyzji w administracji. W ten sposób zarządzanie staje się:

• tańsze - nie trzeba bowiem wydawać pieniędzy na zbieranie nowych danych potrzebnych do konkretnej decyzji,

• krótsze - ponieważ dane są już zebrane i wystarczy je przeanalizować,

• obarczone mniejszym błędem - zebrane w systemie dane są wielowarstwowe, aktualne i można je tak zestawiać, by widać było zależności między nimi.

Systemy informacji przestrzennej można stosować przy realizacji większości zadań samorządów.

- Około 80 proc. decyzji administracyjnych można podejmować, wykorzystując dane przestrzenne - uważa Wojciech Garstka z Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii.

Mogą być one zastosowane m.in. w takich dziedzinach, jak:

• geodezja i kartografia,

• komunikacja i transport,

• bezpieczeństwo publiczne,

• ochrona środowiska,

• oświata i ochrona zdrowia,

• planowanie inwestycji,

• planowanie przestrzenne i urbanistyka,

• projektowanie i zarządzanie infrastrukturą techniczną,

• ratownictwo techniczne i medyczne,

• polityka społeczna,

• turystyka,

• wycena i obrót nieruchomościami,

• zarządzanie kryzysowe.

Wiele zastosowań, słabe wykorzystanie

Rozwój systemów informacji przestrzennej w Polsce może być dowodem na to, że samorządy zdają sobie sprawę z ich możliwości. Od kilku lat, wraz z informatyzacją urzędów, wzrasta bowiem liczba instytucji posiadających różne formy GIS. Własne systemy mają wszystkie województwa oraz znacząca większość dużych i średnich miast. Jednak jest to tylko rozwój ilościowy. Jeżeli chodzi o powszechność wykorzystania aplikacji GIS, to sytuacja wygląda o wiele gorzej.

- Badania wskazują, że GIS w polskiej administracji wciąż stanowi marginalny element, obejmując jedynie od 10 do 20 proc. zadań mających odniesienia przestrzenne - twierdzi dr Jarosław Czochański z Instytutu Geografii na Uniwersytecie Gdańskim.

Jego zdaniem, w samych urzędach miejskich GIS można wykorzystywać w co najmniej 114 zadaniach, w 11 wydziałach, które mogą być wsparte ponad 400 podstawowymi funkcjami systemów informacji przestrzennej. Natomiast na poziomie regionu system jest użyteczny w realizacji przynajmniej 41 zadań, w 7 departamentach, a korzystać można z ponad 113 funkcji GIS.

Rzeczywistość wygląda jednak zupełnie inaczej. - Dla przykładu w województwie pomorskim GIS wykorzystują tylko 3 departamenty: Rozwoju regionalnego i przestrzennego, Programów Rozwoju oraz Majątku Województwa - informuje dr Jarosław Czochański.