Dotacje unijne dla gmin i powiatów w formie zaliczek

Zaliczki obok refundacji poniesionych kosztów kwalifikowanych są obecnie podstawowymi formami przyznawania dofinansowania w realizacji przedsięwzięć w ramach programów operacyjnych. Zasady i warunki udzielania zaliczek reguluje rozporządzenie ministra rozwoju regionalnego z 7 września 2007 r. w sprawie wydatków związanych z realizacją programów operacyjnych (Dz.U. nr 175, poz. 1232). Wszystkie jednostki samorządu terytorialnego mogą otrzymać zaliczki, jeżeli mają zawartą umowę o dofinansowaniu i jeżeli dany program operacyjny oraz priorytet tego programu przewiduje także zaliczki (prefinansowanie) jako jedną z form dotowania przedsięwzięcia.

- Przykładowo weźmy projekty polegające na budowie i modernizacji dróg gminnych realizowane w ramach regionalnych programów operacyjnych (RPO). W województwie wielkopolskim udostępniono dwa wzory umowy. Jeden, uwzględniający tylko płatności w formie refundacji, a drugi uwzględniający płatności zaliczkowe do wartości 20 proc. dofinansowania. Na przykład w RPO lubelskim, małopolskim i pomorskim umowa o dofinansowanie rozliczana będzie tylko w formie refundacji. Natomiast wszystkie projekty realizowane z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki będą w 100 proc. prefinansowane - informuje Marcin Bzdyra z Eficom

Dla kogo zaliczka

Zaliczkę może otrzymać gmina albo powiat, jeżeli w umowie o dofinansowaniu jest zapisana możliwość prefinansowania przedsięwzięcia. Jednostki samorządowe nie muszą ustanawiać zabezpieczenia prawnego lub majątkowego dla zaliczki, jak to jest w przypadku innych beneficjentów spoza sektora finansów publicznych.

Zaliczka może być wypłacona w jednej transzy lub w kilku transzach oraz w określonych wysokościach i terminach wypłaty. Ilość transz i ich wielkość jest uzależniona od warunków umowy o dofinansowaniu. Wypłata następnej transzy musi być poprzedzona rozliczeniem się z poprzedniej transzy. Jakakolwiek wypłata zaliczki lub jej części jest uzależniona od realizacji przedsięwzięcia zgodnie z warunkami umowy i zgodnie z harmonogramem czasowym przedsięwzięcia, który jest częścią studium wykonalności albo częścią opisu projektu. Musi być zauważalny postęp w realizacji inwestycji. Należy ponadto zaznaczyć, że zgoda na dofinansowanie przedsięwzięcia nie zwalnia beneficjenta z posiadania wkładu własnego, jeżeli to przewiduje program operacyjny.

Mimo pewnych, niewielkich ograniczeń możliwość otrzymania zaliczki, jaka jest przewidziana w obecnych programach operacyjnych, daje duże szanse na realizację przedsięwzięć przez biedne gminy, których nie byłoby stać na budowę lub rozbudowę np. wodociągu, stacji uzdatniania wody lub rozbudowy szkoły gminnej. Nie trzeba wówczas stosować zamówień publicznych przy staraniu się o kredyt bankowy lub pożyczkę. To z kolei powoduje, że projekt będzie tańszy w obsłudze administracyjnej i finansowej oraz szybciej będzie zrealizowany. Wreszcie prefinansowanie zapewnia płynność finansową projektu unijnego. Według założeń, powołane wyżej rozporządzenie ministra rozwoju regionalnego z 7 września 2007 r. przyczyni się do zwiększenia aktywności małych i wiejskich gmin.