REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kompetencje wójtów w zakresie stosowania ulg i zwolnień podatkowych

Joanna Nowicka

REKLAMA

REKLAMA

Wójt może udzielać zwolnień i ulg podatkowych, odraczać terminy płatności podatków, rozkładać zobowiązania na raty, a także umarzać zaległości. Niektóre z tych ulg mają charakter fakultatywny  inne zaś są obligatoryjne.

Stosowanie ulg i zwolnień oraz zaniechanie i umorzenie zobowiązań podatkowych stanowi formę pomocy publicznej udzielanej podatnikom przez gminy. Podstawą prawną takiej pomocy są m.in. przepisy art. 67a-67e ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (dalej: Ordynacja podatkowa). Przewidują one możliwość stosowania ulg w spłacie zobowiązań podatkowych wobec budżetu państwa.

REKLAMA

Przepisy Ordynacji podatkowej mają także zastosowanie do udzielania ulg podatkowych, umarzania, rozkładania na raty i odraczania terminów płatności należności z tytułu podatków i opłat stanowiących dochody jednostek samorządu. Dotyczą także zwalniania z obowiązku pobrania bądź ograniczenia poboru tych należności (art. 18 ust. 1 ustawy z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego).

Uprawnienia rady gminy

Wyróżniamy przepisy, które przewidują możliwość wprowadzenia (częściowo z uwzględnieniem przepisów dotyczących pomocy publicznej) przez radę gminy innych zwolnień niż przewidziane w danej ustawie. Są to m.in.:

• art. 7 ust. 3 (dotyczy podatku od nieruchomości) i art. 12 ust. 4 (dotyczy podatku od środków transportowych) ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych,

• art. 13e ustawy z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• art. 7 ust. 3 ustawy z 30 października 2002 r. o podatku leśnym.

Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych

REKLAMA

W praktyce najczęściej stosowane przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) są ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych. Tę formę pomocy precyzują przepisy art. 67a § 1 pkt 1-3 Ordynacji podatkowej, które przewidują możliwość uzyskania przez podatników określonych ulg w spłacie należności podatkowych.

I tak organ podatkowy (w tym - wójt, burmistrz, prezydenta miasta), na wniosek podatnika, z zastrzeżeniem art. 67b Ordynacji podatkowej, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może:

• odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty,

• odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki określone w decyzji, o której mowa w art. 53a Ordynacji podatkowej,

• umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.

Uprawnienia wójtów (burmistrzów, prezydentów miast)

Właściwość rzeczową organów podatkowych w sprawach stosowania ulg w spłacie zobowiązań podatkowych określa rozporządzenie z 22 sierpnia 2005 r. w sprawie właściwości organów podatkowych (dalej: rozporządzenie).

Wójtowie (burmistrzowie i prezydenci miast) jako organy podatkowe są upoważnieni - zgodnie z § 15 ust. 1 pkt 3-5 i ust. 2 rozporządzenia - do:

• odraczania terminu płatności oraz rozkładania na raty zapłaty podatku - bez ograniczenia kwoty oraz okresu spłaty,

• odraczania oraz rozkładania na raty zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetek określonych w decyzji, o której mowa w art. 53a Ordynacji podatkowej - bez ograniczenia kwoty oraz okresu spłaty,

• umarzania w całości lub w części zaległości podatkowych, odsetek za zwłokę lub opłaty prolongacyjnej - bez ograniczenia kwoty.

Przesłanki stosowania ulg i zwolnień

REKLAMA

Żeby organ podatkowy (wójt, burmistrz, prezydent miasta) mógł podjąć decyzję w sprawie umorzenia zaległości podatkowej, musi ustalić, czy istnieją przesłanki wymienione w przepisie art. 67a § 1 Ordynacji podatkowej. Względy uzasadnione ważnym interesem podatnika wymagają ustalenia jego sytuacji majątkowej oraz skutków ekonomicznych, jakie wystąpią na skutek realizacji zobowiązania dla niego i jego firmy. Jednak organ musi mieć także na uwadze interes publiczny, a więc i to, że to właśnie względy społeczne wymagają również, żeby zobowiązania podatkowe były realizowane, a podatnik pochopnie nie był z nich zwalniany (wyrok NSA z 26 marca 2002 r., sygn. akt I SA/Ka 149/01).

Dodatkowo, wydanie decyzji dotyczącej umorzenia zaległości podatkowych wymaga zbadania, czy z okoliczności faktycznych sprawy wynika istnienie ważnego interesu podatnika lub interesu publicznego. Posłużenie się przez ustawodawcę takimi ogólnymi pojęciami (tzw. klauzulami generalnymi) oznacza, że w każdej sprawie indywidualnie powinno się wyważać, czy wskazane przez podatnika okoliczności, w powiązaniu z ustaleniami dokonanymi z urzędu przez organ podatkowy, wskazują na ważny interes podatnika lub interes społeczny, uzasadniający umorzenia podatku (wyrok NSA z 17 stycznia 2001 r., sygn. akt I SA/Ka 1882/99).

Dla organów stanowiących prawo ważne jest także rozróżnienie pojęć „ulgi” i „zwolnienia”.

Różnica między ulgą a zwolnieniem

Jak stwierdził WSA w Olsztynie w wyroku z 17 maja 2006 r. (sygn. akt I SA/Ol 168, 06; OwSS 2006/3/95), ulga w rozumieniu Ordynacji podatkowej to każde działanie prawodawcy mające na celu stworzenie podatnikowi korzystnej sytuacji przy obliczaniu podatku, dającej w efekcie ograniczenie jego wielkości. Pojęcia ulgi i zwolnienia nie są tożsame, ale nie są to pojęcia wzajemnie się wykluczające.

W uchwale NSA z 28 października 2002 r. (sygn. akt FPK 7/02; ONSA 2003/2/59) sąd stwierdził m.in., że w przypadku ulgi podatkowej ustawodawca nie rezygnuje z opodatkowania, gdyż jego zamiarem jest tylko i wyłącznie redukcja obciążenia podatkowego, zmniejszenie rozmiarów płaconego podatku. Ulga podatkowa może polegać albo na korekcie podstawy opodatkowania, albo na zastosowaniu obniżonych stawek podatkowych, albo na korekcie wyliczonego podatku. Zwolnienie podatkowe oznacza natomiast definitywne, ostateczne wyłączenie określonej kategorii podatników lub przedmiotu opodatkowania spod obowiązku podatkowego.

Ulgi o charakterze uznaniowym

Należy podkreślić, że ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych przewidziane w Ordynacji podatkowej mają charakter uznaniowy, wójt (burmistrz, prezydent miasta) jako organ podatkowy może bowiem przyznać ulgę, ale nie ma takiego obowiązku (wyrok NSA z 19 grudnia 2003 r., sygn. akt SA/Bk 393/03).

Przy czym fakt, że decyzja wydana na podstawie art. 67a § 1 Ordynacji podatkowej ma charakter uznaniowy, nie oznacza, że organ podatkowy, wydając rozstrzygnięcie na podstawie tego przepisu, może zachowywać się w sposób dowolny. Zgodnie z przepisami postępowania podatkowego organ podatkowy jest obowiązany do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy oraz rozważenia ważnego interesu podatnika lub interesu publicznego, co powinno znaleźć odzwierciedlenie w uzasadnieniu decyzji (wyrok NSA z 21 marca 2000 r., sygn. akt I SA/Wr 683/99).

Ulga w spłacie należności podatkowych może być udzielona tylko w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, stąd też istotna jest właściwa interpretacja tych dwóch pojęć (w niedookreślonych przepisach).

Zastrzeżenia dla przedsiębiorców

Wójt (burmistrz, prezydent miasta) udzielający ulgi w zakresie spłaty zobowiązań podatkowych powinien pamiętać o istotnym wyłączeniu zawartym w art. 67b § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z powołanym przepisem organ podatkowy może udzielić podatnikowi (przedsiębiorcy prowadzącemu działalność gospodarczą) wszelkich ulg wymienionych w art. 67a Ordynacji podatkowej, jeżeli nie stanowią one pomocy publicznej.

Ulgi takie mogą natomiast być udzielone, jeżeli stanowią:

1) pomoc de minimis - w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego dotyczących pomocy w ramach zasady de minimis,

2) pomoc publiczną:

• regionalną,

• udzielaną w celu naprawienia szkód wyrządzonych przez klęski żywiołowe lub inne nadzwyczajne zdarzenia,

• udzielaną w celu zapobieżenia lub likwidacji poważnych zakłóceń w gospodarce o charakterze ponadsektorowym,

• udzielaną w celu wsparcia krajowych przedsiębiorców działających w ramach przedsięwzięcia gospodarczego podejmowanego w interesie europejskim,

• udzielaną w celu promowania i wspierania kultury, dziedzictwa narodowego, nauki i oświaty,

• będącą rekompensatą za realizację usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym powierzonych na podstawie odrębnych przepisów, a także

• na szkolenia, zatrudnienie, rozwój małych i średnich przedsiębiorstw, restrukturyzację, na ochronę środowiska, prace badawczo-rozwojowe, jak również

• udzielaną na inne przeznaczenia określone w aktach wykonawczych przez Radę Ministrów.

 

Obligatoryjność niektórych zwolnień i ulg

Przeciwieństwem omówionych wcześniej ulg i zwolnień podatkowych o charakterze uznaniowym są te przewidziane w przepisach prawa materialnego (w poszczególnych ustawach podatkowych) bądź w przepisach prawa miejscowego, jakimi są uchwały rady gminy. Ulgi ustawowe lub wynikające z uchwał rady gminy mają już bowiem charakter obligatoryjny. Oznacza to obowiązek przyznania przez organ podatkowy ulgi z urzędu lub na wniosek podatnika, niezależnie od woli organu podatkowego (oczywiście, o ile są spełnione warunki zastosowania danej ulgi).

Takimi ulgami są na przykład zwolnienia i ulgi podatkowe przewidziane w uchwałach rady gminy w podatku od nieruchomości dla przedsiębiorców podejmujących działalność gospodarczą na wyznaczonym terenie, w celu aktywizacji tego obszaru. Kolejnym przykładem są zwolnienia i ulgi w podatku od środków transportowych dla przedsiębiorców stosujących w użytkowanych pojazdach urządzenia chroniące środowisko czy też paliwo ekologiczne w transporcie (patrz: wyrok WSA w Warszawie z 9 lutego 2007 r., sygn. akt III SA/Wa 3648/06).

Co istotne, rada gminy, wprowadzając na podstawie art. 7 ust. 3 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych „inne zwolnienia przedmiotowe”, nie może odnieść tych zwolnień do niektórych tylko podatników wymienionych w art. 3 ust. 1 tej ustawy (wyrok NSA z 5 stycznia 2005 r., sygn. akt FSK 961/04; PP 2005/10/56).

Charakter przedmiotowy

Upoważnienie rady gminy do stosowania w drodze uchwały innych zwolnień z podatków niż przewidziane w danej ustawie, są ograniczone do zwolnień przedmiotowych (zob. glosa do wyroku NSA z 25 czerwca 2003 r., sygn. akt SA/Rz 235/03; OSP 2004/4/50).

Oznacza to, że rada gminy, kreując politykę podatkową na swoim terenie, może np. biorąc pod uwagę aspekt gospodarczy i rozwojowy zwolnić z podatku od nieruchomości określone grunty, budynki i budowle, nie może natomiast zwolnić od tego podatku konkretnych podatników (tj. stosować zwolnień podmiotowych). Z takiego zwolnienia na mocy uchwały rady gminy może jednak skorzystać każdy podatnik (przedsiębiorca), który spełni kryteria i wymogi zawarte w tej uchwale, a warunkujące dane zwolnienie.

Organy stanowiące prawo miejscowe powinny jednocześnie mieć na uwadze fakt, że stosowanie w drodze uchwały rady gminy „dodatkowych” zwolnień z podatków jest równoznaczne z rezygnacją z określonych dochodów, które mogłyby zasilić budżet gminy.

Joanna Nowicka

Podstawy prawne:

• Ustawa z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (j.t. Dz.U. z 2006 r. nr 136, poz. 969, ost.zm. Dz.U. z 2007 r. nr 109, poz. 747)

• Ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (j.t. Dz.U. z 2006 r. nr 121, poz. 844; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. nr 93, poz. 585)

• Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (j.t. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. nr 225, poz. 1671)

• Ustawa z 30 października 2002 r. o podatku leśnym (Dz.U. nr 200, poz. 1682; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. nr 249, poz. 1825)

• Ustawa z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (j.t. Dz.U. z 2008 r. nr 88, poz. 539)

• Rozporządzenie Ministra Finansów z 22 sierpnia 2005 r. w sprawie właściwości organów podatkowych (Dz.U. nr 165, poz. 1371; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. nr 249, poz. 1860)

Źródło: Samorzad.infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jaka jest prawidłowa temperatura ludzkiego ciała? Już nie 36,6 st. C

Jaka jest prawidłowa temperatura ludzkiego ciała? Kalifornijscy lekarze i antropolodzy uznają starą normę, czyli 36,6 st. C za nieaktualną. Na przestrzeni wieków temperatura się obniżyła. Eksperci przeanalizowali przyczyny tej zmiany.

Polacy źle mierzą temperaturę w czasie choroby

Polacy źle mierzą temperaturę w czasie choroby. Do takich wniosków doszli autorzy raportu pt. „Jak Polacy mierzą temperaturę ciała podczas choroby?”. Jakie błędy są najczęściej popełniane? Na co trzeba zwrocić szczególną uwagę, zwłaszcza w sezonie zachorowań na grypę?

Uposażenia żołnierzy zawodowych w 2025 roku [Tabela stawek]. Podwyżka z wyrównaniem od 1 stycznia

Minister Obrony Narodowej przygotował projekt rozporządzenia w sprawie stawek uposażenia zasadniczego żołnierzy zawodowych. Stawki te mają zostać podwyższone od 5,3% do 7,1% (w zależności od grupy uposażenia) ze skutkiem od 1 stycznia 2025 r. Zatem w 2025 r. (z wyrównaniem od 1 stycznia) nastąpi wzrost uposażenia zasadniczego od 400 zł dla szeregowych, 500 zł dla podoficerów oraz do 1100 zł dla generała - w porównaniu do dotychczasowych stawek. Najniższe uposażenie zasadnicze żołnierza zawodowego wzrośnie o 400 zł - z 6000 zł do 6400 zł.

Co pyli teraz? Kalendarz pylenia na cały rok

Należy pamiętać, że w Polsce, w niektórych regionach jest cieplej, w innych zimniej, w innym okresie pylić będą rośliny i drzewa w południowo-zachodniej części kraju, a w innym w północno-wschodnim. W Polsce najczęściej uczulają pyłki trwa, chwastów oraz drzew.

REKLAMA

Dzień Bezpiecznego Internetu. Ilu Polaków dzieli się swoimi danymi do logowania?

Czy Polacy udostępniają swoje dane do logowania? Z badania "Mobilny Portret Polaka" opublikowanego 11 lutego, w Dniu Bezpiecznego Internetu wynika, że 60 proc. badanych deklaruje, iż nie dzieli się z nikim swoimi danymi do logowania. Co piąty respondent przyznał, że padł ofiarą oszustwa w internecie.

Jak obliczyć trzynastkę dla pracownika samorządowego? RIO: nie można wliczać jednorazowych, nieperiodycznych wypłat do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego

Regionalna Izba Obrachunkowa w piśmie z 28 stycznia 2025 r. wyjaśniła, że do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego (tzw. trzynastki) wlicza się te składniki wynagrodzenia, które przyjmowane są do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy. Do tej podstawy nie wlicza się natomiast jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie.

Z Radomia polecisz tylko w dwóch kierunkach. Jeden wkrótce będzie zawieszony

Jedynie ponad 3 tys. pasażerów. Tylu odprawiło lotnisko w Radomiu w styczniu. To o połowę mniej niż w tym samym miesiącu 2024 roku. Polskie Porty Lotnicze przekazały, że na ten moment dostępne są dwa regularne kierunki lotów.

Jak obniżyć koszty obsługi zadań pomocy społecznej? Postulaty Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza

Jak obniżyć koszty obsługi zadań pomocy społecznej? Postulaty Komisji ds. Polityki Społecznej i Ochrony Zdrowia Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza dotyczące usprawnienia działania organów pomocy społeczne.

REKLAMA

Raport o stanie gminy 2025 szybko i bez błędów. Kielce i Jarocin już to robiłą ... z pomocą AI

Gminom pozostało nieco ponad 100 dni na przygotowanie obowiązkowych sprawozdań, w których co roku raportują kluczowe informacje i rozliczają się z efektów realizowanych projektów. Czy to dużo czasu? Niekoniecznie, biorąc uwagę, że gminom w zależności od ich wielkości i specyficznych potrzeb stworzenie takiego opracowania zajmuje od min. 120, do nawet 2500 godzin, czyli 312 dni (!) i może angażować aż 20 pracowników (Dane szacunkowe: Integrator Danych Miejskich IRMiR). Dlatego przygotowując raport, gmina musi nierzadko sięgać po dodatkowe wsparcie. Opracowanie dokumentu kosztuje sporo wysiłku, czasu i pieniędzy, ale zdarza się, że jego lekturą nie są zainteresowani radni, więc mieszkańcy tym bardziej. Te wszystkie problemy można rozwiązać za pomocą wsparcia sztucznej inteligencji, która wygeneruje sprawozdanie o gminie. Czy to może działać? Przypadki Kielc i Jarocina pokazują, że tak.

EU Navigate. Program wsparcia dla osób starszych z chorobą nowotworową

Zapraszamy do udziału w projekcie EU NAVIGATE prowadzonym przez Pracownię Badań nad Starzejącym się Społeczeństwem Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum działającą pod kierunkiem pani profesor Katarzyny Szczerbińskiej.

REKLAMA