REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Gospodarka finansowa w trakcie wykonywania budżetu samorządu terytorialnego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Barbara Kołodziej

REKLAMA

REKLAMA

Przy wykonywaniu budżetu zarząd jednostki samorządowej może dokonywać zmian w planie dochodów i wydatków polegających np. na zmianach planu dochodów i wydatków, związanych z uzyskaniem dotacji celowych.

Wykonanie uchwalonego budżetu ma miejsce za pośrednictwem dysponentów budżetowych w ramach ustalonego układu wykonawczego budżetu oraz planów finansowych jednostek sektora finansów publicznych.

REKLAMA

Układy wykonawcze, których podstawowym celem jest dalszy podział uchwalonych kwot dochodów i wydatków między poszczególne jednostki organizacyjne, przygotowują zarządy jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do własnego budżetu.

W budżecie samorządowym dysponentem głównym jest zarząd (gminy, powiatu, województwa), a podległe mu jednostki budżetowe są dysponentami trzeciego stopnia.

Gospodarka finansowa

W trakcie wykonywania budżetu obowiązują odpowiednie zasady gospodarki finansowej, określone w art. 138 i 139 ustawy o finansach publicznych, np.:

• ustalanie, pobieranie i odprowadzanie dochodów budżetu państwa następuje na zasadach i w terminach wynikających z obowiązujących przepisów,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• wydatki następują w granicach kwot określonych w planie finansowym, z uwzględnieniem prawidłowo dokonanych przeniesień i zgodnie z planowanym przeznaczeniem,

• wydatków na współfinansowanie programów i projektów realizowanych ze środków pochodzących ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi można dokonywać po podpisaniu umów finansowanych z dawcą środków, a dla projektów realizowanych ze środków pochodzących z Funduszu Spójności - od dnia otrzymania przez Komisję Europejską wniosku o dofinansowanie projektu, spełniającego wymagania określone w odrębnych przepisach.

• zlecanie zadań powinno następować na zasadzie wyboru najkorzystniejszej oferty, z uwzględnieniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych,

• nieprzewidzianych wydatków, których obowiązkowe płatności wynikają z tytułów egzekucyjnych lub wyroków sądowych, należy dokonać bez względu na poziom środków finansowych zaplanowanych na ten cel, czyli trzeba dokonać ich refundacji w trybie przeniesień wydatków,

Kompetencje zarządu

Za prawidłowe wykonanie budżetu samorządu terytorialnego odpowiada zarząd. Posiada on wiele kompetencji w zakresie wykonania budżetu, np. opracowanie układu wykonawczego, przekazywanie podległym jednostkom informacji o ostatecznych kwotach dochodów i wydatków tych jednostek, dokonywanie zmian dotyczących dochodów i wydatków budżetowych.

Zarząd wykonuje zadania, w tym budżet, za pomocą urzędu jednostki samorządowej jako jednostki budżetowej.

W planie finansowym urzędu umieszczone są wszystkie wydatki budżetowe nieujęte w planach finansowych innych jednostek budżetowych, w tym wydatki związane z funkcjonowaniem organu stanowiącego i zarządu, dotacje dla zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych oraz inne dotacje i wpłaty.

Zmiany w planie

W toku wykonywania budżetu, zarząd jednostki samorządowej może dokonywać zmian w planie dochodów i wydatków budżetu, polegających na: (art. 188 ust. 1 ustawy o finansach publicznych):

• zmianach planu dochodów i wydatków związanych ze zmianą kwot lub uzyskaniem dotacji celowych przekazywanych z budżetu państwa oraz z budżetów innych jednostek samorządu terytorialnego,

• przenoszeniu wydatków z rezerw budżetowych, zgodnie z planowanym przeznaczeniem wydatków,

• zmianach w planie dochodów samorządu, wynikających ze zmian kwot subwencji w wyniku podziału rezerw.

REKLAMA

Zarząd województwa może dokonywać zmian w planie dochodów i wydatków budżetu samorządu województwa w zakresie środków przeznaczonych na realizację regionalnych programów operacyjnych, dla których samorząd województwa jest instytucją zarządzającą.

Zmiany te mogą być dokonywane w związku z wnioskiem beneficjenta pomocy udzielanej ze środków przewidzianych na realizację regionalnych programów operacyjnych, wyłącznie w ramach przyznanych środków (art. 188 ust. 1b ustawy o finansach publicznych).

Ujęte w budżetach jednostki samorządu terytorialnego i planach finansowych jednostek budżetowych (art. 34 ustawy o finansach publicznych): dochody - stanowią prognozy ich wielkości, a wydatki, z wyłączeniem wydatków finansowanych z dochodów własnych jednostek budżetowych, oraz rozchody - stanowią nieprzekraczalny limit.

Natomiast ujęte w rocznych planach finansowych jednostek sektora finansów publicznych przychody - stanowią prognozy ich wielkości.

Z kolei koszty mogą ulec zwiększeniu, jeżeli: zrealizowano przychody własne wyższe od prognozowanych lub też zwiększenie kosztów nie spowoduje zwiększenia dotacji z budżetu oraz nie zmniejszy wielkości planowanych wpłat do budżetu albo zysków oraz planowanego stanu środków obrotowych na dzień 31 grudnia roku objętego planowaniem.

Zmiany przychodów i kosztów, o których mowa, wymagają dokonania zmian w rocznym planie finansowym.

ROLA SKARBNIKA

Obowiązkiem głównego księgowego jednostki samorządu terytorialnego (skarbnika) jest m.in.:

• wykonywanie dyspozycji środkami pieniężnymi, czyli procesami związanymi z ich gromadzeniem i rozdysponowaniem (art. 45 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach publicznych),

zarządzanie środkami pieniężnymi, zwracając szczególną uwagę na wydatki, które powinny być zgodne z planem finansowym oraz harmonogramem dochodów i wydatków danej jednostki,

• dbanie o zachowanie płynności, czyli o zapewnienie środków finansowych na pokrycie zaciąganych zobowiązań. Chodzi kontrola merytoryczna i formalno-rachunkowa.

Barbara KoŁodziej

gp@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

• Ustawa z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. nr 249, poz. 2104 ze zm.).

 

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sytuacja na granicy polsko-niemieckiej. Ekspert: obustronna spirala działań pozornych. Kiedy Niemcy nie powinny odsyłać migranta do Polski?

To Niemcy rozpoczęli ten teatr polityczny na granicy z Polską, a teraz szefowie rządów Friedrich Merz i Donald Tusk wchodzą w spiralę działań pozornych - powiedział PAP Piotr Buras, dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych (ECFR) .

Przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w JST. Najważniejsze informacje

System przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu dotyczy również jednostek samorządu terytorialnego. Z tego powodu są one objęte szeregiem obowiązków. Co trzeba wiedzieć o obowiązujących przepisach? Oto lista 10 najważniejszych informacji!

Od 1 września 2025 r. podwyżka o 8 i 16 zł za odbiór śmieci w Krakowie

Od 1 września w Krakowie wzrośnie opłata za odbiór śmieci posegregowanych: z 27 do 35 zł miesięcznie od jednego mieszkańca. W przypadku odpadów nieposegregowanych stawka zwiększy się z 54 do 70 zł od mieszkańca.

MKiŚ: wyznaczamy lasy społeczne z ograniczoną wycinką drzew. 158 tys. ha wokół 11 największych aglomeracji

Ministerstwo Klimatu i Środowiska poinformowało 2 lipca 2025 r., że zakończyło pierwszy etap projektu wyznaczania lasów społecznych wokół największych polskich miast. To przełomowy krok w kierunku zmiany podejścia do gospodarki leśnej - z naciskiem na potrzeby społeczne, zdrowotne i ekologiczne mieszkańców aglomeracji. O szczegółach w trakcie konferencji prasowej mówiła ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska oraz wiceminister klimatu i środowiska, główny konserwator przyrody Mikołaj Dorożała.

REKLAMA

Zmiany w opłatach za śmieci – będą nowe zasady segregacji, ulgi i kontrola deklaracji [PROJEKT MKiŚ]

W wykazie prac legislacyjnych pojawił się projekt nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Chodzi o zmiany w funkcjonowaniu systemu gospodarowania odpadami na poziomie gminnym, które w ocenie projektodawców będą odpowiadać na realne potrzeby JST oraz mieszkańców.

RPO: Dość "wrogich przejęć" między gminami. Potrzebna kontrola sądowa

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Donalda Tuska o zawieszenie kontrowersyjnych decyzji dotyczących zmian granic gmin do czasu wprowadzenia nowych przepisów. Od lat brakuje skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady Ministrów, które prowadzą do konfliktów między samorządami.

Granica polsko-niemiecka. Polska wprowadza kontrole. Przedsiębiorcy mają 3 pytania

Czy Niemcy przerzucają imigrantów do Polski? Co z granicą polsko-niemiecką? Polska wprowadza kontrole graniczne w celu zapobiegania napływom nielegalnych migrantów. Co na to Niemcy?

Premier Tusk: po rekonstrukcji w rządzie będą wyłącznie przyzwoici ludzie; około 15 lipca zapadną decyzje personalne

W dniu 30 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej Premier Donald Tusk zapowiedział, że około 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z liderami koalicyjnych ugrupowań - PSL, Polski 2050 i Lewicy. Żyjemy w ustrojowym bałaganie, podważane są obiektywne kryteria prawne, dlatego chciałbym, by politycy kierowali się naturalnymi kryteriami, jak zdrowy rozsądek czy zwykła ludzka przyzwoitość, i tacy będą ministrowie po rekonstrukcji - mówił 27 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej premier Donald Tusk.

REKLAMA

Nowelizacja specustawy powodziowej. Nowe zadania i obowiązki samorządów

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

REKLAMA