Elektroniczny protokół z rozprawy - nowelizacja KPC

Przepisy noweli umożliwią zapis czynności sądowych z wykorzystaniem najnowszych technologii, czyli sporządzanie w sądach protokołu elektronicznego. Wyposażanie sal sądowych w sprzęt audio-wideo odbywać się ma sukcesywnie aż do roku 2012.

Protokół sądowy będzie zapisywany w wersji audio lub audio-wideo. Protokół elektroniczny oraz protokół sporządzany na dotychczasowych zasadach będą sobie relewantne  pod względem skutków prawnych. W szczególnych przypadkach, np. na potrzeby osób niesłyszących, możliwe ma być spisanie nagrania.

Zgodnie z nowelą, wyposażenie konieczne do sporządzania protokołów elektronicznych najpierw ma zostać zainstalowane w sądach apelacyjnych i okręgowych. Ma to pozwolić na uniknięcie sytuacji, w której sąd odwoławczy, zapoznając się z aktami sprawy zawierającymi zapis elektroniczny, nie będzie dysponował możliwościami jego odtworzenia.

Rejestracja rozpraw sądowych ma umożliwić dokładne ustalenie zeznań świadków przesłuchiwanych przez sąd. Nagranie pozwoli na utrwalenie w protokole tego, co osoby występujące w procesie rzeczywiście powiedziały, nie zaś tylko przekształconej przez sędziego wersji wypowiedzi. Przewodniczący zostanie zwolniony z uciążliwego dyktowania do protokołu treści oświadczeń stron i zeznań świadków. 

Prawa strony

Protokół elektroniczny stanie się częścią akt sądowych. Strony i uczestnicy tego postępowania – ze względu na zapewnienie ochrony wizerunku osób biorących udział w postępowaniu – nie będą mogli otrzymać zapisu obrazu. Oznacza to, że będzie im można wydać jedynie zapis dźwięku. W większości przypadków wystarcza to do posługiwania się protokołem elektronicznym w celach procesowych, a jednocześnie ułatwia ochronę wizerunku osób występujących przed sądem. Projekt noweli zakłada jednak, że zapoznanie się z zapisem obrazu będzie możliwe, w razie potrzeby, w siedzibie sądu lub, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, jednak bez możliwości kopiowania zapisu. Zwolennicy tego rozwiązania podkreślają, że rejestracja dźwięku czy obrazu pozwala na wierne odnotowanie sformułowań uczestników postępowania. Obecnie sędzia zmuszony jest czasami przerywać wypowiedź przesłuchiwanego lub ją modyfikować, a nawet skracać w celu dokonania zapisu. Z kolei opozycjoniści twierdzą, że elektroniczna forma znacznie przedłuży czas zapoznawania się z protokołem.

Jeżeli zostanie opracowane oprogramowanie, które pozwoli na automatyczne przygotowanie transkryptu, to należy taki transkrypt uczestnikom udostępniać za uiszczeniem opłaty równoważącej uzasadnione koszty poniesione na jego powielenie (jednakże już nie opłaty związane z jego przygotowaniem, zweryfikowaniem etc.