REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Za co pobierane są opłaty w przedszkolu gminnym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Kujaszewska

REKLAMA

Gmina, która jest organem prowadzącym przedszkole, musi bardzo precyzyjnie określić, za co i w jakiej wysokości pobiera opłatę w danej placówce. Musi też pamiętać, że nie można obciążać opłatami rodziców tych dzieci, które korzystają z przedszkola jedynie w ciągu 5 godzin dziennie realizacji podstawy programowej.

Zakładanie i prowadzenie publicznych przedszkoli, w tym z oddziałami integracyjnymi, przedszkoli specjalnych oraz innych form wychowania przedszkolnego należy do zadań własnych gmin (art. 5 ust. 5 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty, dalej: ustawa o systemie oświaty). Natomiast zapewnienie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej w przedszkolach, jest tzw. zadaniem oświatowym gmin.

REKLAMA

REKLAMA

Pojęcie przedszkola publicznego zostało zdefiniowane w art. 6 ust. 1 ustawy o systemie oświaty, a jego aktualna definicja jest wynikiem zmian wprowadzonych ustawą z 5 sierpnia 2010 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (dalej: nowelizacja ustawy o systemie oświaty), która weszła w życie 1 września 2010 r. (patrz: ramka).

Podstawa programowa

Zgodnie z definicją przedszkole publiczne musi bezpłatnie realizować programy wychowania przedszkolnego uwzględniające treści i cele w ciągu przynajmniej pięciu godzin dziennie. Analogicznie sytuacja wygląda w przypadku realizowania przez gminę obowiązku przedszkolnego w innych formach wychowania przedszkolnego. Wówczas zapewnia się bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę, w czasie ustalonym przez organ prowadzący.

Przed nowelizacją z 5 sierpnia 2010 r. art. 6 ust. 1 ustawy o systemie oświaty nie zawierał wprost odniesienia do ustalonego czasu bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki w wymiarze minimum 5 godzin, co w powiązaniu z art. 14 ust. 5 ustawy o systemie oświaty, który mówił o możliwości pobierania opłat za świadczenia prowadzonych przez gminy przedszkoli publicznych, przysparzało w ostatnim czasie wielu problemów interpretacyjnych.

REKLAMA

Zgodnie z art. 14 ust. 5 ustawy o systemie oświaty w brzmieniu sprzed nowelizacji z 5 sierpnia 2010 r. opłaty za świadczenia prowadzonych przez gminę przedszkoli publicznych ustalała rada gminy, a w przypadku innych przedszkoli publicznych – organy prowadzące te przedszkola, z uwzględnieniem art. 6 pkt 1 ustawy o systemie oświaty.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Na podstawie tych przepisów wiele gmin wprowadzało opłaty stałe za pobyt dziecka w przedszkolu, nie uwzględniając przy tym ani czasu pobytu dziecka w przedszkolu, ani rodzaju zajęć, w których dziecko uczestniczyło. Takie rozwiązania były kwestionowane przez wojewodów i sądy administracyjne.

Jak wskazano w uzasadnieniu do nowelizacji ustawy o systemie oświaty:

Obecnie, na podstawie art. 14 ust. 5, opłaty za świadczenia w prowadzonych przez gminy przedszkolach publicznych ustala rada gminy z uwzględnieniem art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie oświaty oraz § 10 ust. 2 pkt 1 załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 21 maja 2010 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół. Od roku 1995, w którym to wprowadzono do ustawy o systemie oświaty ww. przepisy, zasadą było bezpłatne realizowanie programów wychowania przedszkolnego uwzględniających treści i cele podstawy programowej (wcześniej minimum programowego) w ciągu pięciu godzin dziennie oraz możliwość pobierania odpłatności za pozostały czas pobytu dziecka w przedszkolu. Taka interpretacja zgodna była również z tym, że treści podstawy programowej, obowiązującej obecnie, jak i poprzednio, zostały skonstruowane w sposób umożliwiający ich realizację w przedszkolu w czasie 5 godzin dziennie.

W związku z pojawieniem się innej interpretacji ww. przepisów proponuje się wprowadzenie zmian doprecyzowujących i uściślających, zgodnych ze stosowaną dotychczas praktyką.

Podstawowym kryterium decydującym o możliwości pobierania opłat jest czas pobytu dziecka w przedszkolu. Za pobyt dziecka przekraczający pięć godzin dziennie mogą być pobierane opłaty, przy czym podstawa programowa wychowania przedszkolnego powinna być realizowana ciągu pięciu godzin bezpłatnego pobytu dziecka w przedszkolu. Czas, kiedy odbywają się bezpłatne zajęcia, powinien być dokładnie określony.

Gmina może pobierać opłaty za czynności i usługi, które świadczone są w czasie pozostawania dziecka w przedszkolu przekraczającym pięć godzin dziennie. W tym czasie mogą być realizowane zajęcia, które stanowią dodatek względem podstawy programowej jak np. nauczanie języków obcych.

Realizacja zajęć wykraczających poza podstawę programową odbywa się niezależnie od realizacji podstawy programowej. Organ uchwałodawczy musi w taki sposób oznaczyć zakres oferowanych przez przedszkole odpłatnych usług, aby dały się one w sposób bezpośredni i jednoznaczny odróżnić od zajęć zdefiniowanych w ramach podstawy programowej.

Czytaj także: MEN: wysokość opłat za przedszkola publiczne ustalają gminy>>


Zdaniem sądów administracyjnych

Gminy przy określaniu wysokości opłat za świadczenia związane z pozostawaniem dziecka w przedszkolu w wymiarze ponad pięć godzin dziennie muszą zachować precyzję.

Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny (dalej: WSA) w Gorzowie Wielkopolskim w wyroku z 29 grudnia 2010 r.: Nadto w kontekście powyższej nowelizacji ustawy oświatowej aktualne pozostają powyższe wywody w zakresie obowiązku właściwej konkretyzacji i ekwiwalentności opłaty publicznej ustalanej przez organ jednostki samorządu terytorialnego. (sygn. akt II SA/Go 857/10).

Przy ustalaniu opłat należy przestrzegać zasady ekwiwalentności. Oznacza ona, że opłatę wnosi się za konkretne świadczenie i w relacji do konkretnych kosztów świadczenia usług. Sposób ustalenia odpłatności powinien być przekonujący, oparty na kalkulacji ekonomicznej, a argumentacja za nim przemawiająca, racjonalna i stosownie uzasadniona. Brak czytelności co do zakresu dodatkowych świadczeń opiekuńczo-wychowawczych i odpowiadającej im opłaty, pozbawia rodziców dzieci, przy podejmowaniu decyzji w kwestii korzystania z usług przedszkola, możliwości dokonania rzetelnej oceny w tym zakresie. (wyrok WSA w Poznaniu z 3 marca 2010 r., sygn. akt IV SA/Po 889/2009).

Opłaty nie mogą być tak skonstruowane, by „przenosić” na rodziców (opiekunów prawnych) dzieci korzystających ze świadczeń przedszkoli publicznych kosztów, które na podstawie ustawy zobowiązana jest ponieść gmina, jako organ prowadzący przedszkole. (wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z 4 listopada 2009 r., sygn. akt II SA/Go 771/2009).

Opłata za zajęcia świadczone przez przedszkole ponad czas realizacji podstawy programowej nie może mieć charakteru stałego i powinna uwzględniać rodzaj świadczeń, ich jakość oraz czas trwania. Nie można obciążać opłatami rodziców tych dzieci, które korzystają z przedszkola jedynie w ciągu pięciu godzin dziennie wskazanych jako czas realizacji podstawy programowej.

PRZEDSZKOLE PUBLICZNE

● Realizuje programy wychowania przedszkolnego uwzględniające podstawę programową wychowania przedszkolnego

● Zapewnia bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę w czasie ustalonym przez organ prowadzący, nie krótszym niż 5 godzin dziennie

● Przeprowadza rekrutację dzieci, opierając się na zasadzie powszechnej dostępności

● Zatrudnia nauczycieli posiadających kwalifikacje określone w odrębnych przepisach

Z orzecznictwa

Powinnością organu samorządu terytorialnego uchwalającego opłatę za usługi przedszkolne jest wykazanie, iż wysokość obowiązku pieniężnego nałożonego na rodzica dziecka korzystającego z usług przedszkola publicznego jest związana z oferowaną usługą. W związku z tym uchwała powinna precyzyjnie określać poszczególne świadczenia przekraczające podstawę programową (...).

Wyrok WSA w Opolu z 9 marca 2010 r., sygn. akt II SA/Op 432/2009

Czytaj także: ZNP: przedszkola finansowane z subwencji oświatowej>>

Podstawy prawne

•  Ustawa z 5 sierpnia 2010 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (Dz.U nr 148, poz. 991)

•  Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (j.t. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572; ost.zm. Dz.U z 2010 r. nr 148, poz. 991)



Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rok 2026 jednym z najtrudniejszych budżetowo od dekady. Samorządy muszą wybierać i uważać na naruszenie dyscypliny finansów publicznych

Rok 2026 może być jednym z najtrudniejszych budżetowo od dekady. Samorządy czekają bardzo trudne wybory. Nawet działania podjęte w dobrej wierze mogą zostać uznane za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Jak JST mogą się zabezpieczyć?

Pomarańczowe worki na nową frakcję. Gdzie się pojawiają i co do nich wrzucać?

Niektóre gminy decydują się na wprowadzenie pomarańczowych worków na określone odpady. Czy pojawią się one wszędzie? Co powinno się w nich znaleźć? Rozwiewamy wątpliwości.

Tu rodzi się ekologiczna świadomość. "W Punkcie zwrotnym nie straszymy dzieci kryzysem klimatycznym" [WYWIAD]

O innowacyjnym centrum ekologii Punkt Zwrotnym, o tym, jak nauka dbania o środowisko może być zabawą i dlaczego edukacja ekologiczna najmłodszych jest kluczowa rozmawiamy z Małgorzatą Żmijską, Prezeską Fundacji Mamy Projekt.

WZON. Niewidoma niepełnosprawna, ale samodzielna. Tylko 61 punkty. Bo w mieszkaniu umie otworzyć drzwi

List czytelniczki - otrzymała tylko 61 punkty dla osoby niepełnosprawnej ze znacznym stopniem niepełnosprawności i stałym orzeczeniem (niewidoma). Efekt? Bez świadczeń pielęgnacyjnego i wspierającego.

REKLAMA

Luka w budżecie NFZ w 2025 r. wynosi 14 mld zł, wpływy ze składki zdrowotnej niższe o 3,5 mld. Luka w 2026 r. może sięgnąć 23 mld zł

NFZ odnotował niższe niż zakładano wpływy ze składki zdrowotnej – o 3,5 mld zł mniej w pierwszych ośmiu miesiącach 2025 roku. Eksperci alarmują, że problemy finansowe mogą zagrozić realizacji świadczeń medycznych w niektórych regionach, a w 2026 roku luka w budżecie Funduszu może wzrosnąć do 23 mld zł.

Jak polski model sztucznej inteligencji może wspierać samorządy?

Ministerstwo Cyfryzacji, wspólnie z partnerami z sektora nauki i technologii, opracowało PLLuM (Polish Large Language universal Model). To pierwszy zrealizowany na rządowe zlecenie duży, otwarty model językowy dopasowany do realiów języka polskiego. Jak jednostki samorządu terytorialnego (JST) mogą skorzystać z możliwości oferowanych przez ten model?

Kiedy gmina ma obowiązek pomóc w dotarciu dzieci do szkół i przedszkoli?

Obowiązki gmin związane z pomocą w dotarciu dzieci do szkoły podstawowej wciąż budzą wątpliwości. W praktyce rozstrzygają je dopiero sądy. Artykuł prezentuje m.in. nowe orzeczenia dotyczące wywiązywania się przez gminę z tego obowiązku, gdy dziecko dojeżdża do szkoły podstawowej, która nie jest jego szkołą obwodową.

Podatek od małpek dla gmin. Pieniądze zapłatą za interwencje związane z przemocą domową wobec dziecka

Samorządy będą mogły przeznaczać wpływy z tzw. podatku od małpek na wezwanie personelu medycznego podczas interwencji związanej z przemocą domową wobec dziecka - zakłada projekt nowelizacji ustawy Ministerstwa Zdrowia przekazany do konsultacji publicznych.

REKLAMA

MOPS od 11 lat łamią prawo i nie przyznaje świadczenia dla starszych osób niepełnosprawnych

Łamanie prawa polega na braku nowelizacji ustawy ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych. Od 11 lat na mocy wyroku TK powinna być znowelizowana w ten sposób, że prawo do świadczenia pielęgnacyjne (starego) otrzyma każda osoba niepełnosprawna (ściślej jej opiekun, który musi zrezygnować z pracy). W ustawie jest jednak wciąż ograniczenie (naprawdę trudno w to uwierzyć) mówiące, że świadczenie otrzymuje się tylko wtedy jak niepełnosprawność powstała do 18 roku życia. Trudno uwierzyć bo Trybunał Konstytucyjny uznał takie ograniczenie za niezgodne z Konstytucją RP, a sądy od 2014 r. seryjnie uchylają decyzje MOPS, które odmawiają przyznania świadczenia opiekunom osób, które stały się niepełnosprawne w wieku 30 lat, 40 lat, 50 lat itd. Dlaczego MOPS wydają od 11 lat niezgodne z prawem decyzje? Bo inaczej wojewodowie kolejnych rządów zabiorą gminom dofinansowania - wojewodowie udają, że nie wiedzą o wyroku TK i powołują się na ustawę, której nie znowelizował Sejm (ewentualnie twierdzą - wbrew wyrokom NSA - że w wyroku TK wcale nie chodzi o to, że Sejm ma znowelizować niekonstytucyjne przepisy, a do tego czasu stosuje się wyrok TK).

Zanim szpital trafi na OIOM finansów. Jak stosować nowe przepisy o programach naprawczych w publicznych podmiotach leczniczych

Nie czekaj, aż szpital trafi na OIOM finansów. Nowa ustawa nakazuje program naprawczy dopiero po stracie przekraczającej 1%, ale kto zwleka do tego momentu, ryzykuje terapię przymusową. Dyrektor, który wcześniej sięgnie po narzędzia „pre-naprawcze”, ma szansę poprawić wynik własnym tempem, bez ustawowej kroplówki i kwartalnych raportów. Nowe przepisy dotyczące programów naprawczych w publicznych podmiotach leczniczych komentuje adwokat Grzegorz Prigan.

REKLAMA