Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ochrona prawna funkcjonariusza publicznego - nowe przepisy

W dniu 22 marca 2011r. weszły w życie przepisy zmieniające Kodeks karny oraz ustawę o Policji. Celem tych zmian było przede wszystkim wzmocnienie ochrony prawnej funkcjonariuszy publicznych, jak również wprowadzenie ochrony osób, które bez istnienia obowiązku prawnego reagują na naruszenia porządku prawnego i występują w obronie bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Zmiany w Kodeksie karnym

Ustawodawca rozszerzył katalog przestępstw, za które karnie może odpowiadać nieletni dopuszczający się czynu zabronionego po ukończeniu 15 lat. Wprowadził on możliwość poniesienia odpowiedzialności karnej za zabójstwa typu kwalifikowanego, określone w art. 148 § 2 lub 3 kk oraz czynną napaść w wyniku której nastąpił skutek w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu funkcjonariusza publicznego lub osoby do pomocy mu przybranej określoną w art. 223§2 kk.

Jednocześnie w art. 148 § 3 kk wzmocniono ochronę prawną funkcjonariuszy publicznych. Zgodnie z nim karze określonej w § 2 (pozbawienia wolności od lat 12, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności) podlega, kto jednym czynem zabija więcej niż jedną osobę lub był wcześniej prawomocnie skazany za zabójstwo oraz sprawca zabójstwa funkcjonariusza publicznego popełnionego podczas lub w związku z pełnieniem przez niego obowiązków służbowych związanych z ochroną bezpieczeństwa ludzi lub ochroną bezpieczeństwa lub porządku publicznego.

Przepis ten nie obejmuje więc wszystkich kategorii funkcjonariuszy publicznych, których normatywną definicję zawiera art. 115 § 13 kk. Ochrona zawężona została tylko do funkcjonariuszy publicznych, których obowiązki służbowe związane są z ochroną bezpieczeństwa ludzi lub ochroną bezpieczeństwa lub porządku publicznego.

Poprzez zmianę art. 25 kk ustawodawca wprowadził tzw. obronę konieczną interwencyjną. Zgodnie z nią osoba, która w obronie koniecznej odpiera zamach na jakiekolwiek cudze dobro chronione prawem, chroniąc bezpieczeństwo lub porządek publiczny, korzysta z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych, a więc z ochroną przewidzianą w przepisach Kodeksu karnego dla funkcjonariusza publicznego. Aby osoba mogła korzystać ze szczególnej ochrony musi nastąpić działanie jej w warunkach obrony koniecznej, a więc odparcie bezpośredniego i bezprawnego zamachu na jakiekolwiek cudze dobro chronione prawem które jednocześnie, oceniając obiektywnie, będzie występować na rzecz ochrony bezpieczeństwa lub porządku prawnego.

Ustawodawca przewidział również ochronę osób interweniujących, które nie będą działać w warunkach obrony koniecznej. Karze grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2, zgodnie z dodanym art. 217a kk,  podlega każdy kto uderza człowieka lub w inny sposób narusza jego nietykalność cielesną w związku z podjętą przez niego interwencją na rzecz ochrony bezpieczeństwa ludzi lub ochrony bezpieczeństwa lub porządku publicznego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kolejna zmiana nastąpiła w części znowelizowanego art. 233§1 kk. Przed nowelizacją odpowiedzialność za czynną napaść na funkcjonariusza publicznego lub osobę do pomocy mu przybraną podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych ponosiły m.in. osoby które dokonały tego przestępstwa wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, co zgodnie z przyjętą wykładnią oznaczało działanie co najmniej trzech osób. Po nowelizacji odpowiedzialność karną za czynną napaść będą mogły ponieść osoby gdy będą działać wspólnie i w porozumieniu, a więc wystarczy, że  będzie dwóch współsprawców.                    

W pozostałym zakresie  art. 223§1 kk pozostał bez zmian, a więc odpowiedzialność może ponieść osoba która dopuściła się czynnej napaści na funkcjonariusza publicznego lub osoby do pomocy mu przybranej podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, używając przy tym broni palnej, noża lub innego podobnie niebezpiecznego przedmiotu albo środka obezwładniającego. Jednocześnie wprowadzono typ kwalifikowany (art. 223 § 2 kk) w stosunku do przestępstwa czynnej napaści. Przepis ten zaostrza odpowiedzialność karną, jeżeli skutkiem czynnej napaści jest ciężki uszczerbek na zdrowiu funkcjonariusza publicznego lub osoby mu przybranej do pomocy.

Wzmocniona została ochrona przyznana funkcjonariuszom publicznym w nowym art. 231a kk. Zgodnie z nim, z ochrony prawnej przewidziane dla funkcjonariuszy publicznych podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych funkcjonariusz publiczny korzysta również wtedy, jeżeli bezprawny zamach na jego osobę został podjęty z powodu wykonywanego przez niego zawodu lub zajmowanego stanowiska. Przepis ten ma więc na celu przeciwdziałanie aktom agresji skierowanej przeciwko funkcjonariuszom publicznym z powodu m.in. niechęci czy nienawiści do danej grupy zawodowej.

Czytaj także: Wspólna odpowiedzialność majątkowa funkcjonariuszy – nowe regulacje>>

Zmiany w ustawie o Policji

Do czasu nowelizacji, zgodnie z art. 66 ustawy o Policji, policjant w związku z pełnieniem obowiązków służbowych korzystał z ochrony przewidzianej w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy publicznych. Zapis ten był na tyle ogólny, że mógł powodować różne interpretacje, a w szczególności w sytuacjach gdy policjant nie pełnił obowiązków służbowych. Dlatego w ust. 1 znowelizowanego art. 66 ustawy o Policji, poprzez dodanie  „podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych” ujednolicono terminologię używaną w ustawie z przepisami Kodeku karnego.

Natomiast poprzez ust. 2 ustawodawca jednoznacznie wskazał, że z ochrony przewidzianej w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy publicznych podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych korzysta również policjant, który poza czasem służby działa na rzecz:

1) zapobieżenia zagrożeniu dla życia lub zdrowia ludzkiego;

2) przywrócenia bezpieczeństwa i porządku publicznego;

3) ujęcia sprawcy czynu zabronionego.

Możemy jednoznacznie stwierdzić, że powyższe zmiany zwiększyły ochronę prawną funkcjonariuszy publicznych. Jednocześnie zwiększyły ochronę każdej osoby, która bez istnienia obowiązku prawnego reaguje na naruszenia porządku prawnego i występuje w obronie bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Piotr Górnik

samorzad.infor.pl

Źródła:

- ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r.  - Kodeks karny  (Dz.U.  Nr 88, poz. 553 z późn. zm.),

- ustawa o Policji z dnia 6 kwietnia 1990 r. (t.j. Dz.U.  z 2007, Nr 43, poz. 277 z późn. zm.),

- ustawa o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz ustawy o Policji z dnia 26 listopada 2010 r. (Dz.U.  Nr 240, poz. 1602).

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: Samorzad.infor.pl
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Stopnie alarmowe na terenie całej Polski do 31 sierpnia 2023 r.

    Rządowe Centrum Bezpieczeństwa poinformowało 31 maja 2023 r., że premier Mateusz Morawiecki podpisał zarządzenia, które przedłużają do 31 sierpnia 2023 roku obowiązywanie stopni alarmowych: 3. stopnia CHARLIE-CRP, 2. stopnia BRAVO na terenie całego kraju oraz 2. stopnia BRAVO wobec polskiej infrastruktury energetycznej, mieszczącej się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

    Mamo, Twój pokarm to najlepszy i najzdrowszy sposób żywienia

    Karmienie piersią jest tematem kolejnej "Środy z Profilaktyką", przypadającej 31 maja w ramach akcji edukacyjnej Narodowego Funduszu Zdrowia. Od 26 maja do 1 czerwca trwa Ogólnopolski Tydzień Promocji Karmienia Piersią.

    ZUS informuje: Jeżeli PUE-ZUS nie zadziałał i nie stworzyliśmy wniosku o zwrot składki, powinieneś sam go stworzyć

    Jeżeli z rozliczenia rocznego wynika nadpłata a na profilu płatnika na PUE ZUS nie utworzył się wniosek o jej zwrot, od 30 maja 2023 r. płatnik składek może sporządzić taki wniosek samodzielnie.

    DGP: Sejm zlikwidował specjalny zasiłek opiekuńczy [nowelizacja, zmiany]

    Po 11 latach od wprowadzenia z systemu świadczeń rodzinnych zniknie specjalny zasiłek opiekuńczy, choć osoby, które nabędą do niego prawo jeszcze do końca tego roku, będą mogły je zachować również po 1 stycznia 2024 r.

    Nowelizacja: Masz służbowy laptop? Pracodawca musi Ci udostępnić monitor stacjonarny. Może się z tego wykpić podstawką, myszką i klawiaturę

    Pracodawcy będą musieli wyposażyć pracowników korzystających z przenośnych komputerów w dodatkowy monitor stacjonarny lub podstawkę do laptopa oraz odrębną mysz i klawiaturę.

    Wojsko proponuje: rezerwiści będą ćwiczyć raz na kwartał. Co najmniej

    Aktywni rezerwiści będą ćwiczyć w swoich jednostkach co najmniej raz na kwartał. 

    Pierwsza taka diagnoza w Polsce. Pacjent chory przez smog

    Mimo, że wpływ oddychania zanieczyszczonym powietrzem na zdrowie jest dobrze udokumentowany w badaniach naukowych, czynnik ten nie był rozpoznawany w diagnozach lekarskich jako główna przyczyna problemów ze zdrowiem. Aż do teraz.

    30 maja - Światowy Dzień Świadomości SM. Za ryzyko zachorowania aż w 70% odpowiadają czynniki środowiskowe

    Na stwardnienie rozsiane (SM) choruje w Polsce blisko 50 tys. osób. Początek choroby przypada zwykle na okres między 20 a 40 rokiem życia, częściej chorują kobiety. 30 maja obchodzony jest Światowy Dzień Świadomości SM.

    Darmowe leki dla dzieci i osób 65+ już od września 2023 r.?

    Program darmowych leków dla dzieci i osób 65+ wejdzie najpóźniej od początku 2024 r., ale rozważamy też scenariusz od września 2023 r. Jesteśmy po analizie, która pokazuje, że jesteśmy jeszcze w stanie kosztowo w tym roku zmieścić te leki - powiedział minister zdrowia Adam Niedzielski.

    Rewolucja w planowaniu przestrzennym: Jak nowe zmiany wpłyną na twoją gminę?

    Sejm przyjął przygotowaną przez MRiT nowelizację ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

    Analiza trendów: Dlaczego Polska boryka się ze wzrostem śmiertelności z powodu raka piersi?

    Zachodzi wiele pozytywnych zmian w leczeniu raka piersi. Polska wciąż jest jednak w Europie jedynym krajem, w którym rośnie śmiertelność z jego przyczyny.

    Podwyżka dla 3 mln Polaków o 600 zł w 2024 r. Pracodawcy chcą 0 zł podwyżki

    Minister Maląg: w 2024 r. płaca minimalna wyniesie powyżej 4,2 tys. zł. To podwyżka o powyżej 600 zł w stosunku do 2023 r.

    HPV: Od 1 czerwca 2023 r. dzieci 12 i 13-letnie można zaszczepić bezpłatnie

    Od 1 czerwca 2023 r. dzieci 12 i 13-letnie (urodzone od 1 stycznia 2010 r. do ukończenia 14. roku życia) będzie można zaszczepić bezpłatnie. 

    Dbamy o zdrowie poprzez aktywność: nordic walking

    Nordic walking w dziś znanej nam formie, został zaprezentowany w roku 1997 w Finlandii. Pierwotnie był to letni trening biegaczy narciarskich. Wkrótce stał się ciekawym i skutecznym treningiem dla wszystkich.

    Iga Świątek pojechała do Paryża bronić tytułu

    "Cieszę się, że jestem zdrowa" - zapewniła Iga Świątek na konferencji prasowej przed rozpoczęciem wielkoszlemowego French Open. Do Paryża, gdzie polska tenisistka będzie broniła tytułu, przyjechała po kreczu w ćwierćfinale turnieju w Rzymie.

    Przechodzisz na emeryturę? Prosty trik zwiększy ją nawet o 500 zł miesięcznie

    Trik jest prosty. I …. legalny. Po prostu przejdź na emeryturę w lipcu albo sierpniu 2023 r. 

    Whistleblowing – najnowszy projekt ustawy o sygnalistach

    25 maja 2023 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawiła się kolejna wersja projektu ustawy datowana na dzień 27 marca 2023 r. Obecnie projekt ustawy jest na Komitecie Stałym Rady Ministrów.

    Stażysta plus: Jak otrzymać 3000 zł miesięcznie stypendium jako stażysta [PFRON]

    Maksymalna wysokość stypendium na jednego beneficjenta ostatecznego nie może przekroczyć kwoty 3.000 zł brutto na jeden miesiąc.

    KE daje Polsce na uchodźcę z Ukrainy 200 euro. Polska ma płacić 22 000 euro na uchodźcę w Paryżu

    Andrzej Sadoś wskazał, że w Polsce 1 mln uchodźców z Ukrainy jest objętych ochroną międzynarodową, a UE na pomoc im przekazała 200 mln euro. 

    Czy konsument będzie przymusowo korzystał z rachunku bankowego w 2024 r.?

    Uchylenie przepisów obniżających limit płatności gotówkowych z 15 do 8 tys. zł, a także wprowadzających obowiązek płatności za pośrednictwem rachunku bankowego przez konsumenta, kiedy wartość transakcji z przedsiębiorcą przekracza 20 tys. zł od 2024 r. - przewiduje projekt, nad którym pracować będzie dalej Sejm.

    Pięć lat obowiązywania RODO – czy mamy RODO-erę?

    RODO obowiązuje już 5 lat, a prawo ochrony danych osobowych obowiązuje w Polsce od 30 kwietnia 1998 r. czyli już ćwierć wieku.

    Egzamin ósmoklasisty 2023: Język angielski E8 [ODPOWIEDZI i ARKUSZE CKE]

    Zakończył się dzisiejszy egzamin ósmoklasisty 2023 z języków obcych. 98% uczniów wybrało język angielski. Publikujemy arkusz egzaminacyjny CKE z języka angielskiego. Wkrótce opublikujemy odpowiedzi przygotowane przez naszych ekspertów. Zapraszamy.

    Program bezpłatnych leków dla dzieci, młodzieży i seniorów dostępny już od września?

    Program bezpłatnych leków dla dzieci i młodzieży do 18. roku życia oraz dla osób powyżej 65. roku życia być może będzie dostępny od września, zapowiedział minister zdrowia Adam Niedzielski. 

    Rozpoczął się egzamin ósmoklasistów z języka angielskiego. Po 13ej na Infor.pl arkusze egzaminacyjne i odpowiedzi

    O 9.00 rozpoczął się egzamin ósmoklasisty z języków obcych. 98% uczniów wybrało język angielski. Po 13ej arkusze z tego języka wraz z odpowiedziami ekspertów opublikujemy na Infor.pl. 

    Program "Opieka 75 plus” z 58 mln zł. Pomoc dla 11 000 osób