REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Świadczenia rodzinne i alimenty - nowe przepisy

Barbara Matysik
Socjolog o wieloletnim doświadczeniu zawodowym w pomocy społecznej i administracji publicznej, ekspert w obszarze integracji społecznej, zatrudnienia, autor i koordynator projektów współfinansowanych ze środków zewnętrznych, wieloletni nauczyciel Kolegium Pracowników Służb Społecznych, wykładowca studiów podyplomowych w obszarze pomocy społecznej i pracy socjalnej. Autor publikacji z zakresu pomocy społecznej i zabezpieczenia społecznego. Doświadczony trener i współautor programów szkoleń i specjalizacji dla kadr pomocy społecznej. Konsultantka wybranych ośrodków pomocy społecznej.

REKLAMA

Nowelizacja ustawy o świadczeniach rodzinnych i ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów odebrała możliwość przyznawania zasiłku pielęgnacyjnego osobom uprawnionym do tego typu świadczenia za granicą, zmieniła określenie dochodu uprawniającego do świadczeń, sposób jego ustalania oraz katalog przesłanek utraty i uzyskania dochodu.

W Dzienniku Ustaw z dnia 29 września 2011 roku, Nr 205, poz. 1212 opublikowano ustawę z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych i ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Część regulacji ustawy - w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego - weszła w życie 14 października 2011 roku, pozostałe przepisy obowiązywać będą od 1 stycznia 2012 roku.

REKLAMA

REKLAMA

Powodem nowelizacji ustawy o świadczeniach rodzinnych i ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów był obowiązek dostosowania przepisów do wyroku Trybunału Konstytucyjnego (z 30 czerwca 2009 r., sygn. akt P 45/08; Dz. U. Nr 108, poz. 910), w kwestii wyliczania uzyskanego w danym roku dochodu umożliwiającego pobieranie świadczeń oraz dookreślenie uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego.

Oprócz tego, konieczne było dostosowanie przepisów ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów do wyroku Trybunału Konstytucyjnego (z 22 września 2009 r; sygn. akt P 46/07) dotyczącego zatrzymywania prawa jazdy dłużnikom alimentacyjnym.

Zmiana ustawy doprecyzowała przepisy dotyczące świadczeń rodzinnych, w zakresie m. in. przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego oraz zasiłku pielęgnacyjnego. Nowelizacja objęła również:

- pojęcie dochodu, uprawniającego do świadczeń rodzinnych, określenie sposobu jego ustalania oraz katalog przesłanek utraty i uzyskania dochodu;

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- prawo do świadczenia pielęgnacyjnego;

- prawo do zasiłku pielęgnacyjnego;

- sposób postępowania w przypadku śmierci osoby zobowiązanej do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń.

Świadczenie pielęgnacyjne

Nowelizacja, w przedmiocie ustalania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, umożliwiła jego przyznanie w sytuacji, gdy osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim pod warunkiem, że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Autopromocja

REKLAMA

Regulacja ta obowiązuje od 14 października 2011 roku. Przed nowelizacją, przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego osobie pozostającej w związku małżeńskim - zgodnie z ustawą o świadczeniach rodzinnych - nie było możliwe. Wyjątkowe przypadki miały miejsce na mocy decyzji Samorządowych Kolegiów Odwoławczych lub wyroków Sądów Administracyjnych.    

Zmiana ustawy zezwoliła także na przeprowadzanie wywiadów u osób otrzymujących świadczenie pielęgnacyjne również po wydaniu decyzji przyznającej świadczenie tzn. w okresie jego wypłaty. Dotychczas było to możliwe jedynie przed wydaniem rozstrzygnięcia postępowania w sprawie ustalenia prawa do świadczenia.

Celem przyjętego unormowania jest potwierdzenie faktu kontynuacji sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną i spełniania pozostałych ustawowych warunków przez osobę mającą już przyznane prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.

Zasiłek pielęgnacyjny

Dotychczasowe brzmienie art. 16 ust. 5a ustawy o świadczeniach rodzinnych zastąpiono brzmieniem: „Osobom, o których mowa w ust. 2 i 3 zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje, jeżeli członkom rodziny przysługują za granicą świadczenia na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tych osób, chyba, że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej”.

Zapis ten wyklucza z możliwości przyznawania zasiłku pielęgnacyjnego wszystkie osoby uprawnione do tego typu świadczenia za granicą. W powołanym ust. 2 i 3 ustawy wymienione są wszystkie osoby uprawnione do ubiegania się o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego w Polsce, tzn.: :  

-   niepełnosprawne dzieci,

-   osoby niepełnosprawne w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,

-   osoby, które ukończyły 75 lat,  

-   oraz osoby niepełnosprawne w wieku powyżej 16 roku życia legitymujące się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia.

Oznacza to, że określona w nowelizacji zasada nieprzyznawawania świadczenia osobom uprawnionym do tego typu świadczenia za granicą obejmuje wszystkie osoby, które mogłyby ubiegać się o świadczenie w Polsce.

Poza tym zmieniona ustawa umożliwia umorzenie należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń w przypadku śmierci osoby, której  przyznano decyzją świadczenia.

Pojęcie dochodu w ustawie o świadczeniach rodzinnych i  ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów

W ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów tak jak w ustawie o świadczeniach rodzinnych, zmieniono określenie dochodu uprawniającego do świadczeń, sposób jego ustalania oraz katalog przesłanek utraty i uzyskania dochodu.

Doprecyzowano definicję dochodu - zawartą w części dotyczącej dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych - poprzez wskazanie, że dochodem na podstawie, którego ustalane jest prawo do świadczeń rodzinnych oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego są:

-  przychody podlegające opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na zasadach określonych w art. 27 (skala podatkowa), art. 30 b (podatek od papierów wartościowych, lokat) art. 30c (podatek liniowy od działalności gospodarczej), art. 30 e (podatek od zbycia nieruchomości) tej ustawy, pomniejszone o koszty uzyskania przychodu, należny podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenia społeczne niezaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Zmianie uległa także definicja dochodu rodziny, określająca dochód rodziny jako sumę dochodów osiągniętych w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy podzieloną przez liczbę miesięcy, w których dochód ten był osiągany.

Przed nowelizacją możliwe było ustalanie miesięcznego dochodu rodziny na podstawie iloczynu dochodu przez liczbę wszystkich miesięcy w roku. Przyjęte rozwiązanie umożliwia ustalenie dochodu faktycznie otrzymywanego, a nie dochodu zaniżonego. Sytuacje takie zdarzały się, w przypadku ustalania uprawnień do świadczeń u osób, które pracowały przez niepełny rok kalendarzowy poprzedzający okres zasiłkowy przez co, po podziale ich rocznego dochodu przez liczbę miesięcy w roku wyliczony dochód był niższy od dochodu rzeczywiście przez nich miesięcznie otrzymywanego.


Przesłanki utraty i uzyskania dochodu

Ustawa o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów rozszerza przesłanki utraty i uzyskania dochodu.

Po nowelizacji, w sytuacji utraty przez członka rodziny dochodu, od dochodu rodziny odejmuje się przeciętną miesięczną kwotę utraconego dochodu. Uprawnienia do świadczeń ustalać się powinno od pierwszego pełnego miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła utrata dochodu, jednak nie wcześniej niż od miesiąca, w którym złożono wniosek o ich przyznanie.

Sytuacja utraty dochodu i pomniejszenia dochodu rodziny nie będzie miała miejsca, jeżeli w tym samym roku kalendarzowym osoba uzyskała inny dochód i nie utraciła go przed dniem zgłoszenia wniosku o zasiłek. Przerwa w uzyskiwaniu dochodów w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy pozostanie bez znaczenia, co oznacza, że w momencie składania wniosku - uzyskuje dochód. Zostały pominięte także kwestie różnic w wysokości otrzymywanego dochodu, co zwalnia z obowiązku dokonywania obliczeń zmian w sytuacji dochodowej wnioskodawcy i jego rodzinie rodziny,a  uznaje jedynie zmiany istotne - to czy dana osoba otrzymuje dochód.

Z kolei w sytuacji uzyskania przez członka rodziny dochodu po roku, z którego dochody stanowią podstawę ustalenia prawa do świadczeń, do dochodu rodziny powinna zostać dodana miesięczna kwota dochodu uzyskanego przez członka rodziny, pod warunkiem,że dochód ten jest otrzymywany w dniu ustalania prawa do świadczeń. Natomiast w przypadku, gdy dochód rodziny po powiększeniu o uzyskany dochód, powoduje utratę prawa do świadczeń, świadczenia nie przysługują od miesiąca następującego po pierwszym pełnym miesiącu od uzyskania dochodu.

Zarówno w sytuacji wystąpienia utraty i uzyskania dochodu, do wniosku o ustalenie uprawnień do świadczeń wymagane będzie świadczenia dołączenie dokumentów potwierdzających utratę i uzyskanie dochodu oraz ich wysokość.

Z katalogu dochodów niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, wliczanych do dochodu warunkującego prawo do świadczeń rodzinnych, wskutek nowelizacji wyłączono stypendia za wyniki w nauce.

Zmiany w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów

Nowelizacja zakłada, że w przypadku uniemożliwienia przez dłużnika alimentacyjnego przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego, odmowy złożenia oświadczenia majątkowego, odmowy zarejestrowania się jako bezrobotny lub poszukujący pracy, organ właściwy dłużnika wszczyna postępowanie dotyczące uznania dłużnika za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych. Rozstrzygnięcie tego postępowania następuje w drodze decyzji.

Decyzja o uznaniu dłużnika za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych, nie będzie wydawana,w sytuacji gdy,  dłużnik przez okres ostatnich 6 miesięcy wywiązywał się w każdym miesiącu ze zobowiązań alimentacyjnych w kwocie nie niższej niż 50 proc. kwoty bieżąco ustalonych alimentów.

W przypadku, gdy decyzja stanie się ostateczna, organ właściwy dłużnika kieruje wniosek do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego, dołączając odpis tej decyzji oraz składa wniosek o ściganie za przestępstwo określone w art. 209 § 1 kodeksu karnego.

Decyzja o zatrzymaniu prawa jazdy będzie mogła zostać uchylona na wniosek organu właściwego dłużnika, skierowanego do starosty  po ustaniu przyczyn zatrzymania prawa jazdy oraz w sytuacji, gdy dłużnik alimentacyjny w ciągu 6 kolejnych miesięcy poprzedzających złożenie przedmiotowego wniosku  wywiązywał się ze zobowiązań alimentacyjnych w kwocie nie niższej niż 50 proc. kwoty bieżąco ustalonych alimentów lub, gdy nastąpi utrata statusu dłużnika alimentacyjnego.

Ponadto ze zmienionej ustawy wynika, że w sytuacji, gdy osoba uprawniona do świadczeń otrzymała w okresie od dnia zmiany wysokości zasądzonych alimentów do dnia wpływu tytułu wykonawczego do komornika sądowego, świadczenia z funduszu alimentacyjnego w wysokości wyższej niż zasądzone alimenty za ten okres, będzie móc zwrócić je bez odsetek ustawowych.

Ustawa wchodzi w życie od 1 stycznia 2012 roku, z wyjątkiem przepisów odnoszących się do świadczenia pielęgnacyjnego, które obowiązują od 14 października.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dziennik Ustaw z dnia 29 września 2011 roku, Nr 205, poz. 1212)

Barbara Matysik

samorzad.infor.pl

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Samorzad.infor.pl
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Dokąd trzeba pojechać, aby obaczyć największą na świecie szopkę bożonarodzeniową? Samo Dzieciatko Jezus mierzy ponad trzy metry

    Największa szopka bożonarodzeniowa na świecie stanęła na głównym placu hiszpańskiego miasta Alicante. Figury Świętej Rodziny są gigantyczne. 

    MSZ: zmiany traktatów UE mają być procedowane w ciszy i wolniej; reforma traktatowa na Radzie Europejskiej wiosną 2024 roku

    Zgodnie z nowym pomysłem, zmiany traktatów UE mają być procedowane w ciszy i wolniej; najpierw propozycje mają trafić do Rady ds. Środowiska, na wiosnę mają być procedowane na Radzie Europejskiej; dlatego tak ważne jest, by presja w tej sprawie była kontynuowana - powiedział minister spraw zagranicznych Szymon Szynkowski vel Sęk.

    Zamówienia publiczne 2024 - nowe progi unijne i nowy średni kurs złotego do euro

    Wiemy już jakie są progi unijne dla celów zamówień publicznych, ich równowartości w złotych, równowartości w złotych kwot wyrażonych w euro oraz średni kursu złotego w stosunku do euro stanowiący podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych lub konkursów.

    Darmowe odblaski zawieszone na świątecznych choinkach w Warszawie. Do kiedy można odbierać?

    Jeszcze do 8 grudnia można w 35 punktach w Warszawie odebrać darmowe odblaski. Zawieszki znajdują się na świątecznych choinkach a cała akcja odbywa się w ramach wspólnej inicjatywy profilaktyczno-edukacyjnej Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Warszawie oraz Straży Miejskiej m.st. Warszawy już po raz dziewiąty. 

    REKLAMA

    Dodatek osłonowy od 228,8 zł do 822,25 zł. Wnioski od 1 stycznia do 30 kwietnia 2024 r. Także przez Internet. Wypłata do końca czerwca 2024 r.

    Dodatek osłonowy od 228,8 zł do 822,25 zł. Wnioski od 1 stycznia do 30 kwietnia 2024 r. Wypłata do końca czerwca 2024 r. Takie są parametry zwaloryzowanego dodatku osłonowego.

    800 plus. ZUS: pierwsze przelewy już 2 stycznia 2024 r.. Są już terminy kolejnych

    Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych prof. Gertruda Uścińska poinformowała, że od stycznia 2024 r. ZUS podniesie osobom uprawnionym automatycznie wysokość świadczenia wychowawczego z 500 zł do 800 zł miesięcznie. Nie trzeba składać żadnego dodatkowego wniosku. Pierwsze przelewy z 800 plus ZUS wyśle 2 stycznia 2024 r.

    Wynagrodzenia nauczycieli 2024. Co najmniej 30 proc. podwyżki, nie mniej niż 1500 zł. ZNP czeka na realizację obietnic wyborczych

    Od nowego rządu wyłonionego przez większość sejmową oczekujemy w 2024 roku jak najszybszego przystąpienia do realizacji deklaracji z kampanii wyborczej - powiedział prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego Sławomir Broniarz. Wskazał na zapowiedzianą 30 proc. podwyżkę wynagrodzeń nauczycieli.

    Umiejętności polskich piętnastolatków powyżej średniej OECD i UE [Badanie PISA 2022]

    We wszystkich trzech obszarach objętych międzynarodowym badaniem PISA 2022 wyniki polskich piętnastolatków są powyżej średniej dla krajów OECD oraz powyżej średniej uzyskanej przez uczniów z Unii Europejskiej. Jednocześnie są one niższe niż w poprzedniej edycji badania - poinformowano 5 grudnia 2023 r. Główną badaną dziedziną były umiejętności matematyczne.

    REKLAMA

    Jakim powietrzem oddychają dzieci w szkołach i przedszkolach? Temat stężenia dwutlenku węgla w budynkach to problem pomijany, nierozumiany - a wpływa na zdrowie, koncentrację, samopoczucie

    O tym jak wpływa stan techniczny budynków szkół i przedszkoli na powietrze jakim oddychają uczniowie i dlaczego problem jakości powierza i stężenia w nim dwutlenku węgla jest pomijany i nierozumiany – rozmawiamy z Elżbietą Lemańską-Błażowską z organizacji Rodzice dla Klimatu.

    Zimno? W tym miasteczku temperatura spadła do minus 58 stopni Celsjusza!

    Minus 58 stopni Celsjusza - taką temperaturę odnotowano w miejscowości Ojmiakon na Syberii, w republice Jakucji. Szacuje się, że z powodu wiatru i wilgoci odczuwalna temperatura może wynosić nawet minus 63 stopnie! Informacje podała agencja Reutera.

    REKLAMA