Projekt specustawy o pomocy obywatelom Ukrainy [załącznik]

A także ustawa uchwalona przez Sejm i przesłania w dniu 10 marca 2022 r. do Senatu [ta wersja jest przed poprawkami Senatu].

9 marca 2022 r. Sejm uchwalił ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.

W załączniku poniżej ta ustawa przesłana 10 marca 2022 r. do Senatu. Jest to wersja ustawy przed wniesieniem do niej poprawek przez Senat.

Powyżej specustawa przesłana 10 marca 2022 r. do Senatu. Jest to wersja ustawy przed wniesieniem do niej poprawek przez Senat.

Poniżej projekt ustawy w wersji z 7 marca 2022 r. do pobrania w formacie PDF. Ten projekt wpłynął do Sejmu:

Powyżej projekt specustawy o pomocy obywatelom Ukrainy 7.03.2022 r.

Poniżej opis projektu ustawy w wersji z 7 marca 2022 r.:

Specustawa o pomocy obywatelom Ukrainy legalizuje ich pobyt w Polsce

Projekt przewiduje, że obywatele Ukrainy, którzy na skutek rosyjskiej agresji opuścili swoją ojczyznę, będą mogli legalnie przebywać w Polsce przez 18 miesięcy. Będzie to dotyczyć osób, które przybyły do Polski bezpośrednio z Ukrainy i zadeklarowały zamiar pozostania na terytorium naszego kraju.

Przewidziano także ścieżkę dalszej legalizacji pobytu obywateli Ukrainy, którzy uciekli przed wojną. Osobom, których pobyt na terytorium Polski jest lub był uznawany za legalny, będzie udzielane zezwolenie na pobyt czasowy. Będzie ono udzielane jednorazowo na okres 3 lat, licząc od dnia wydania decyzji.

Specustawa wyznacza zadania samorządom

W projekcie przewidziano pomoc obywatelom Ukrainy, której mają udzielać wojewodowie i samorządy. Może ona polegać m.in. na zakwaterowaniu czy zapewnieniu całodziennego wyżywienia zbiorowego.

Prezentując projekt specustawy premier Mateusz Morawiecki mówił o wsparciu dla samorządów. „Robimy specjalną rezerwę celową, która będzie poprzez wojewodów dystrybuowana do samorządów, które będą miały swoje cele określone w kontekście tej ustawy” - przekazał Morawiecki. „Jednostki samorządu terytorialnego otrzymają wsparcie finansowe potrzebne do realizacji wszelkich dodatkowych zadań w zakresie dostępu np. dzieci i młodzieży do systemu edukacji czy w kontekście służby zdrowia” - dodał szef rządu.

Rząd pokryje 1200 zł/osoba koszty zakwaterowania i wyżywienia

Każdy podmiot, w szczególności osoba fizyczna prowadząca gospodarstwo domowe, która zapewni zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy uciekającym przed wojną będzie mogła otrzymać świadczenie na podstawie umowy zawartej z gminą. Świadczenie to będzie mogło być wypłacane maksymalnie przez 60 dni, a jego wysokość zostanie określona w rozporządzeniu Rady Ministrów. Przewiduje się, że będzie to 40 zł dziennie, czyli ok. 1200 zł miesięcznie.

Na konferencji prasowej w poniedziałek przedstawiciele rządu byli pytani, czy kwota ta będzie dotyczyła każdego przyjętego uchodźcy, czy też np. całej ich grupy. Minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg powiedziała, że szczegóły rozwiązania będą wypracowane i podane w rozporządzeniu. „Projektowaliśmy 40 zł dziennie na osobę” - powiedział natomiast sekretarz stanu w MSWiA Maciej Wąsik. Wyjaśnił, że kwota ta miałaby pokryć koszt mieszkania i wyżywienia jednej osoby.

Specustawa podstawą zasiłku 300 zł dla obywateli Ukrainy

Obywatele Ukrainy będą mogli ubiegać się o jednorazowe świadczenie pieniężne na utrzymanie w wysokości 300 zł na osobę. Chodzi w szczególności o pokrycie wydatków na żywność, odzież, obuwie, środki higieny osobistej oraz opłaty mieszkaniowe.

Paczki żywnościowe lub posiłki ze środków unijnych

Udzielana będzie także pomoc w formie paczek żywnościowych lub posiłków w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014–2020 współfinasowanego z Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym.

Specustawa wprowadzi specjalny tryb nadawania numeru PESEL

Ustawa zakłada nadanie numeru PESEL obywatelom Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z wojną. Rozwiązanie to pozwoli na realizację szeregu usług publicznych na rzecz tych osób. W tym celu przewidziano specjalny tryb uzyskania numeru PESEL, na wniosek zawierający podstawowe dane. Będzie to odformalizowana procedura umożliwiająca uzyskanie numeru PESEL bez konieczności wykazywania podstawy prawnej dla jego posiadania.

W celu ułatwienia dostępu do usług publicznych online przewiduje się, że wraz z nadaniem numeru PESEL obywatele Ukrainy będą mogli uzyskać profil zaufany. Uzyskanie numeru PESEL przez obywateli Ukrainy nie wpłynie na kwestię uzyskania polskiego obywatelstwa.

Specustawa przyzna obywatelom Ukrainy prawo do pracy w Polsce i świadczeń społecznych

Projekt zakłada ponadto, że obywatele Ukrainy, którzy uciekają przed wojną, będą mieli prawo do pracy na terytorium Polski. Wynika z tego dostęp do świadczeń społecznych czy dofinansowania dotyczącego obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna.

Specustawa to podstawa dla ubezpieczenia w NFZ

Ponadto każdy obywatel Ukrainy legalnie przebywający w Polsce będzie miał zagwarantowany dostęp do publicznego systemu ochrony zdrowia, na tych samych zasadach, co obywatele Polscy.

Narodowy Fundusz Zdrowia zapłaci za każde świadczenie medyczne dla obywatela Ukrainy w publicznej służbie zdrowia. Finansowanie tych świadczeń będzie zagwarantowane z budżetu państwa.

Specustawa reguluje dostęp do oświaty obywateli Ukrainy

KPRM podał też, że wprowadzone zostaną rozwiązania, które pozwolą na zapewnienie kształcenia i wychowania dzieciom lub uczniom będącym obywatelami Ukrainy objętymi przepisami ustawy. W tym celu będą mogły być tworzone inne lokalizacje prowadzenia zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych podporządkowane organizacyjnie szkołom lub przedszkolom.

Według komunikatu, rząd przeznaczy dodatkowe środki z budżetu państwa na kształcenie uczniów z Ukrainy.

Ukraińscy studenci, którzy uciekli przed wojną będą mogli kontynuować naukę na polskich uczelniach.

Źródłem finansowania będzie Fundusz Pomocy

KPRM podał, że utworzony zostanie Fundusz Pomocy. Środki z niego będą przeznaczone w szczególności na finansowanie lub dofinansowanie zadań związanych z pomocą udzielaną obywatelom Ukrainy.

Nowe rozwiązania mają wejść w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Ustaw i będą obowiązywać, co do zasady, z mocą wsteczną od 24 lutego 2022 r.

źródło: PAP, opracowanie własne