HFPC: niewystarczający zakres darmowej pomocy prawnej

HFPC: zapisy projektu o darmowej pomocy prawnej - rozczarowują

Zapisy projektu ustawy o bezpłatnej pomocy prawnej w większości rozczarowują - oceniła Fundacja Helsińska w opinii odnoszącej się do tego projektu. Zdaniem HFPC zbyt mało osób będzie uprawnionych do takiej pomocy, niewystarczający jest też jej zakres.

Nowe przepisy, zapowiedziane w expose premier Ewy Kopacz jako "Prawo dla każdego", mają wprowadzić system pomocy prawnej składający się z dwóch modułów - nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnej informacji prawnej. Projekt tych regulacji w połowie grudnia trafił do konsultacji. Ustawa ma wejść w życie od początku 2016 r. Rząd - według zapowiedzi MS - ma zająć się projektem w marcu.

"Brak rządowego systemu bezpłatnego poradnictwa prawnego na etapie przedsądowym, a dodatkowo rozproszenie instytucji oferujących taką usługę prowadzi w konsekwencji do sytuacji, w której obywatele nie mają zapewnionego równego dostępu do pomocy prawnej" - wskazała HFPC, przyznając jednocześnie, że projekt "odpowiada na ważną kwestię społeczną".

Jednocześnie w opinii dodano jednak, że "zaproponowany krąg osób uprawnionych do otrzymania nieodpłatnej pomocy prawnej jest zbyt wąski". Projekt zakłada bowiem, że w skali całego kraju powstanie co najmniej 1549 punktów, w których nieodpłatnie będzie świadczona pomoc prawna przez adwokatów lub radców prawnych tylko osobom uprawnionym do świadczeń z pomocy społecznej.

"Osoby zwracające się o nieodpłatną pomoc prawną w zdecydowanej większości nie spełniają warunków do otrzymywania świadczeń z pomocy społecznej" - zaznaczyła fundacja, opierając się na własnych doświadczeniach. Dodała, że nowe przepisy w zaproponowanej formie objęłyby "stosunkowo mało liczną grupę osób żyjących w skrajnym ubóstwie", które i tak mogą korzystać z poradnictwa prawnego na podstawie ustawy o pomocy społecznej.

Polecamy serwis: Opieka społeczna

Także zakres wsparcia, jakie mogłoby być udzielone, jest niewystarczający, szczególnie w odniesieniu do pomocy w sporządzaniu pism. "Nie powinno się wykluczać możliwości pomocy w sporządzaniu prostych pism procesowych w zakresie postępowań przygotowawczych, sądowych (karnych i cywilnych) i sądowoadministracyjnych (...) stanowią one często główny przedmiot zainteresowania osób poszukujących nieodpłatnej pomocy prawnej" - głosi opinia.

Krytycznie w opinii oceniono także brak możliwości udzielenia pomocy z zakresu prawa podatkowego. "Sprawy podatkowe są bardzo zawiłe i zasadna byłaby możliwość bezpośredniego kontaktu celem uzyskania porady prawnej w zakresie rozwiązania konkretnego problemu" - napisała fundacja.