Wątpliwości konstytucyjne do projektu ustawy o zgromadzeniach

Rada Legislacyjna: wątpliwości konstytucyjne dot. projektu o zgromadzeniach

Projekt nowej ustawy o zgromadzeniach, choć w większości zasługuje na pozytywną ocenę, zawiera jednak także przepisy, które budzą wątpliwości natury konstytucyjnej - wskazała Rada Legislacyjna przy premierze w opinii do projektu MAC.

Projekt nowego Prawa o zgromadzeniach, autorstwa Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji, w końcu marca został skierowany do konsultacji. W drugiej połowie kwietnia trafił do Komitetu Stałego Rady Ministrów. Nowa ustawa ma m.in. wykonać wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który we wrześniu 2014 r. orzekł, że niektóre przepisy obecnej ustawy są niekonstytucyjne. Chodziło m.in. o terminy zgłaszania zgromadzeń oraz procedury odwoławcze od zakazów manifestacji.

Zobacz również: Wyższe kary za nielegalne reklamy

Rada Legislacyjna oceniła właśnie - jako mogące być niezgodne z zawartym w ustawie zasadniczej prawem do wolności organizowania pokojowych zgromadzeń - planowane przepisy określające terminy na zgłaszanie przemarszów oraz na odwołania od zakazów manifestacji, a także ustalające sposób rozstrzygania w przypadku zgłoszenia różnych zgromadzeń w tym samym miejscu i czasie.

"Ustawodawca powinien unikać tworzenia rozwiązań prowadzących do nadmiernego wydłużenia postępowania, gdyż może to zagrozić efektywnej realizacji wolności zgromadzeń" - napisała Rada.

Główna zmiana proponowana przez MAC - w porównaniu z dotychczasowymi regulacjami - polega na wprowadzeniu dwóch rodzajów zgromadzeń: marszów, wymagających wcześniejszego zgłoszenia, oraz zgromadzeń stacjonarnych, możliwych do zwołania w reakcji na "nagłe i niespodziewane wydarzenie". Obecnie tzw. zgromadzenia spontaniczne nie są prawnie uregulowane.

Organizator marszu będzie zobowiązany zawiadomić organ gminy najpóźniej na 6 dni, a najwcześniej na 30 dni przed datą tego zgromadzenia. W przypadku manifestacji stacjonarnych organizator będzie zobowiązany do poinformowania komendanta powiatowego policji o mającym się odbyć zgromadzeniu nie później niż na 12 godzin przed planowanym jego rozpoczęciem.

Rada Legislacyjna zgodziła się z założeniem, że kryterium uzasadniającym wprowadzenie odmiennych i bardziej restrykcyjnych warunków proceduralnych związanych z rejestracją marszu może być wiążące się z nim utrudnienie dla ruchu drogowego.

"Natomiast nie wydaje się uprawnione założenie, że każde bez wyjątku zgromadzenie, polegające na przechodzeniu zgodnie z trasą wcześniej zgłoszoną, będzie prowadziło do tego typu zagrożeń czy utrudnień" - zastrzegła RL. Z tego powodu sam fakt "przemieszczania się przez uczestników zgromadzenia" nie jest - w opinii Rady - wystarczającym powodem do określenia dłuższych terminów na zgłoszenie takiej manifestacji.