Rząd zmieni przepisy o ocenianiu nauczycieli. Znikną oceny punktowe i procentowe?

 DGP informuje, że szanse na szybką realizację mają postulaty dotyczące zmian w zasadach oceniania nauczycieli, czyli nowelizacja rozporządzenia z 25 sierpnia 2022 r. w sprawie oceny pracy nauczycieli (Dz.U. poz. 1822).

- Przekonały do tego ministra przykłady z Gdańska, gdzie w jednej ze szkół powstał dokument ze wskaźnikami oceniania nauczycieli liczący ponad 30 stron, a także podobny przypadek w powiecie kaliskim - mówi Krzysztof Baszczyński, wiceprezes Związku Nauczycielstwa Polskiego. - Dziś w resorcie edukacji mamy rozmawiać z urzędnikami o szczegółach nowelizacji. Docelowo chcemy, aby z tego aktu prawnego zniknęły wartości punktowe, a co za tym idzie procentowe. Wtedy dyrektorzy placówek oświatowych nie będą mieć podstaw do tworzenia dodatkowych opasłych dokumentów - zapowiada.

więcej w DGP: Dorabianie w szkole przez byłych nauczycieli będzie łatwiejsze

Karta Nauczyciela. Komentarz (PDF)

Ocena pracy nauczyciela – obecne przepisy wynikające z ustawy Karta Nauczyciela

I. Podstawa prawna

1. Ustawa z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1762 ze zm.) – (KN).
2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 25 sierpnia 2022 r. w sprawie oceny pracy nauczycieli (Dz. U. z 2022 r. poz. 1822) – (rozp.)

II. Informacje ogólne

1. Ocena pracy nauczyciela dotyczy stopnia realizacji obowiązków określonych w art. 6
   i art. 42 ust. 2 ustawy Karta Nauczyciela oraz art. 5 ustawy Prawo oświatowe w zakresie wszystkich obszarów działalności szkoły.
2. Ocenie pracy podlegają wszyscy nauczyciele bez względu na wymiar zatrudnienia ( 6a ust. 1 KN).
3. Ocenie pracy podlegają także nauczyciele zatrudnieni w przedszkolach niepublicznych, niepublicznych innych formach wychowania przedszkolnego, niepublicznych placówkach oraz szkołach niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych ( 91b ust. 2 pkt 1 KN).
4. Ocena pracy nauczyciela może być dokonana w każdym czasie, nie wcześniej niż po upływie roku od daty dokonania poprzedniej oceny ( 6a ust. 1 KN).
5. Ocena pracy dokonywana jest z inicjatywy dyrektora lub na wniosek ( 6a ust. 1 KN):

1) nauczyciela,
2) organu sprawującego nadzór pedagogiczny, a w przypadku nauczycieli placówek doskonalenia nauczycieli – kuratora oświaty,
3) organu prowadzącego szkołę,
4) rady szkoły,
5) rady rodziców.

6. Dyrektor szkoły obowiązany jest dokonać oceny pracy nauczyciela w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia złożenia wniosku przez nauczyciela, a w przypadku oceny pracy nauczyciela z własnej inicjatywy w okresie 3 miesięcy od dnia odebrania przez nauczyciela pisemnego powiadomienia o rozpoczęciu dokonywania oceny jego pracy (art. 6a ust 2 KN).
7. Do 3 miesięcznego okresu dokonania oceny pracy nauczyciela nie wlicza się okresów usprawiedliwionej nieobecności w pracy trwającej dłużej niż 14 dni, okresów ferii szkolnych, a w przypadku nauczycieli zatrudnionych w szkołach, w których nie przewidziano ferii – okresów urlopów wypoczynkowych trwających nieprzerwanie co najmniej 14 dni kalendarzowych (art. 6a ust. 2b KN).

III. Osoby uprawnione do dokonywania oceny pracy nauczyciela

1. Oceny pracy nauczyciela dokonuje dyrektor szkoły zgodnie z zasadami określonymi
   w art. 6a KN.

1) Oceny pracy nauczyciela uzupełniającego tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć dokonuje dyrektor szkoły, w której nauczyciel jest zatrudniony w porozumieniu z dyrektorem szkoły, w której nauczyciel uzupełnia obowiązkowy wymiar zajęć (art. 6a ust. 5d KN).

2) W przypadku nauczyciela zatrudnionego w kilku  szkołach, który w żadnej z tych szkół nie jest zatrudniony w wymiarze co najmniej ½ obowiązkowego wymiaru zajęć, łącznie jednak wymiar jego zajęć stanowi co najmniej ½ wymiaru zajęć   dokonuje  dyrektor  szkoły  wyznaczony   przez  organ  sprawujący  nadzór pedagogiczny  w  porozumieniu  z  dyrektorami  szkół,  w których  nauczyciel  jest zatrudniony (art. 6a ust. 5g KN w powiązaniu z art. 22 ust. 3 KN).

2. Jeżeli dyrektorem szkoły jest osoba niebędąca nauczycielem:

1) oceny pracy nauczyciela

a) dokonuje dyrektor w porozumieniu z nauczycielem zajmującym inne stanowisko kierownicze i sprawującym w tej szkole nadzór pedagogiczny ( 6a ust. 5b KN),

b) dokonuje nauczyciel upoważniony przez organ prowadzący w przypadku innych form wychowania przedszkolnego, przedszkoli,  szkół i placówek, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2 KN.

2) oceny pracy nauczyciela zajmującego inne stanowisko kierownicze i sprawującego w tej szkole nadzór pedagogiczny

a) dokonuje dyrektor szkoły w porozumieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny (art. 6a ust. 5c KN),

b) dokonuje dyrektor szkoły w porozumieniu z kuratorem oświaty w przypadku nauczycieli placówek doskonalenia nauczycieli (art. 6a ust. 5c KN).

IV. Wymagane opinie

1. Przed ustaleniem oceny pracy nauczyciela dyrektor zasięga opinii (art. 6a ust. 5 KN):

1)  rady rodziców – opinia obowiązkowa, z wyjątkiem szkół i placówek, w których nie tworzy się rad rodziców,

2)  mentora – w przypadku nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu nauczyciela lub dodatkowe przygotowanie do zawodu nauczyciela,

3)  samorządu uczniowskiego – dyrektor może zasięgnąć tej opinii, nie jest to jednak obowiązek,

4) właściwego doradcy metodycznego na temat pracy nauczyciela, a w przypadku braku takiej możliwości, opinii innego nauczyciela dyplomowanego lub mianowanego, a w przypadku nauczyciela publicznego kolegium pracowników służb społecznych  – opinii opiekuna naukowo-dydaktycznego. Dyrektor może tej opinii zasięgnąć, jeżeli jednak nauczyciel wystąpi z takim wnioskiem, to zasięgnięcie opinii doradcy jest obowiązkowe.

2. Rada rodziców i mentor przedstawiają pisemną opinię w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie pracy nauczyciela (art. 6a ust. 5a KN).
3. Nieprzedstawienie opinii przez radę rodziców lub mentora nie wstrzymuje dokonania oceny pracy nauczyciela (art. 6a ust. 5a KN).
4. Opinie samorządu uczniowskiego i doradcy metodycznego są wyrażone w formie pisemnej w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie
   i zawierają uzasadnienie (§ 4 ust. 5 rozp.).
5. Przepisy dotyczące oceny pracy odnoszą się także do nauczycieli religii. Dyrektor przy dokonywaniu oceny uwzględnia ocenę merytoryczną ustaloną przez odpowiednią władzę kościelną (§ 8 rozp.)

V. Zadania dyrektora związane z dokonywaniem oceny pracy nauczyciela

1. Powiadomienie nauczyciela na piśmie o rozpoczęciu dokonywania oceny jego pracy
   z inicjatywy dyrektora lub na wniosek organu wskazanego w § 4 ust. 1 rozp. wraz
   z podaniem jednego dodatkowego kryterium oceny pracy wymienionego w § 2 ust. 4 rozp.

Uwaga: nie powiadamia się nauczyciela, gdy on sam złożył wniosek o ocenę pracy.

2. W przypadku gdy nauczyciel wystąpi z wnioskiem o ocenę pracy dyrektor szkoły
   w terminie trzech dni roboczych od  dnia otrzymania wniosku, wskazuje jedno dodatkowe kryterium oceny pracy związane ze specyfiką pracy tego nauczyciela  (§ 2 ust. 5 rozp).
3. Wystąpienie na piśmie o wydanie opinii, o których mowa w art. 6a ust. 5  KN.
4. Ustalenie poziomu spełniania obowiązkowych kryteriów oceny pracy i dodatkowych kryteriów oceny pracy wskazanych przez dyrektora i nauczyciela, a następnie ustalenie oceny pracy nauczyciela (§ 3 ust. 1 rozp).
5. Sporządzenie projektu oceny pracy (art. 6a ust. 8 KN).
6. Zapoznanie nauczyciela z projektem oceny oraz wysłuchanie jego uwag i zastrzeżeń (art. 6a ust. 8 KN).  Na wniosek nauczyciela przy zapoznawaniu go z projektem oceny pracy może być obecny przedstawiciel wskazanej przez nauczyciela zakładowej organizacji związkowej (§ 5 ust. 2  rozp.).
7. Doręczenie nauczycielowi oryginału karty oceny pracy (art. 6a ust. 8a KN) –  po upływie 5 dni roboczych o dnia zapoznania  nauczyciela  z  projektem  oceny  jego  pracy
   (§ 5 ust. 3 rozp).  Karta oceny zawiera pouczenie o terminie i trybie wniesienia odwołania od oceny pracy (art. 6a  ust. 8a pkt 12 KN).
8. Włączenie do akt osobowych nauczyciela kopii karty oceny pracy (§ 6 rozp.).

VI. Ustalanie poziomu spełniania kryteriów oceny pracy nauczyciela

1. Kryteria oceny pracy nauczyciela obejmują:
   1) kryteria obowiązkowe ( 2 ust. 2 rozp.)

a) poziom spełniania kryterium pierwszego „poprawność merytoryczna
i metodyczna prowadzonych zajęć dydaktycznych, wychowawczych
i opiekuńczych” oceniana jest w skali 0 – 30 punktów pracy ( 3 ust. 2 pkt 1 rozp.);
b) poziom spełniania kryteriów od 2 do 9 oceniana jest w skali 0 – 5 punktów
( 3 ust. 2 pkt 2 rozp.);
c) kryterium dziewiąte „współpraca  z rodzicami” nie dotyczy nauczycieli zatrudnionych w branżowej szkole II stopnia, szkole policealnej, szkole dla dorosłych, placówce kształcenia ustawicznego, kolegium pracowników służb społecznych, bibliotece pedagogicznej lub placówce doskonalenia nauczycieli ( 2 ust. 3 rozp.);.
d) maksymalna liczba punktów możliwa do uzyskania przez nauczyciela wynosi 70, a w przypadku wskazanym w literze „c” – 65 punktów.

2) dodatkowe kryteria oceny pracy nauczyciela ( 2 ust. 4 rozp.)

a) poziom spełniania kryteriów oceniany jest w skali 0 – 5 punktów ( 3 ust. 2  pkt 2 rozp.);

b) za spełnienie dodatkowych kryteriów nauczyciel może uzyskać maksymalnie 10 punktów.

VII. Zależność oceny pracy od liczby punktów

1. Ocena pracy nauczyciela ma charakter opisowy i jest zakończona stwierdzeniem uogólniającym (art. 6a ust. 4 KN):

1) ocena wyróżniająca,

2) ocena bardzo dobra,

3) ocena dobra,

4) ocena negatywna.

2. Jeżeli suma punktów oceny pracy nauczyciela:

1)  wynosi  90%  maksymalnej liczby punktów i powyżej –  nauczyciel  otrzymuje ocenę wyróżniającą,

2)  jest równa lub wyższa niż  75%  i nie przekracza 89,99%  – otrzymuje ocenę bardzo dobrą,

3)  jest równa lub wyższa niż  55%  i nie przekracza 74,99%  – otrzymuje ocenę dobrą,

4)  wynosi  poniżej 55% maksymalnej liczby punktów – otrzymuje ocenę negatywną (§ 3 ust. 3 rozp.). 

VIII. Informacje dotyczące doręczania karty oceny pracy

Zgodnie z art. 6a ust. 8b KN przy dokonywaniu oceny pracy do doręczeń stosuje się odpowiednio przepisy art. 39,  42,  43, 44, 46 i art. 47 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (k.p.a.).

1. Nauczyciel potwierdza swoim podpisem ze wskazaniem daty otrzymania odbiór karty oceny pracy.
2. W przypadku braku możliwości osobistego przekazania nauczycielowi karty oceny pracy, można doręczyć lub wysłać dokument za zwrotnym potwierdzeniem odbioru.
3. W przypadku nieodebrania przez nauczyciela dwukrotnie awizowanej przesyłki, doręczenie uważa się za dokonane, a pismo pozostawia się w aktach sprawy.
4. Przepisy dopuszczają także doręczenie w formie elektronicznej.

IX. Prawa i obowiązki nauczyciela dotyczące oceny pracy

1. W przypadku otrzymania powiadomienia o rozpoczęciu procedury oceny pracy nauczyciel w terminie trzech dni roboczych wskazuje dyrektorowi szkoły jedno dodatkowe kryterium oceny pracy ( 4 ust 3 rozp.).
2. Nauczyciel może wystąpić z wnioskiem do dyrektora szkoły o zasięgnięcie opinii właściwego doradcy metodycznego o wyrażenie opinii na temat jego pracy ( 6a ust. 5 pkt 4 KN).
3. Nauczyciel może wystąpić z wnioskiem do dyrektora szkoły, aby przy zapoznawaniu go z projektem oceny pracy obecny był przedstawiciel zakładowej organizacji związkowej ( 5 ust. 2  rozp.).
4. Nauczyciel może zgłosić uwagi i zastrzeżenia do projektu oceny pracy, również
   w formie pisemnej, w terminie 5 dni roboczych od dnia zapoznania go z projektem oceny ( 5 ust. 3  rozp.).
5. Nauczyciel może z własnej inicjatywy wystąpić do dyrektora z wnioskiem o dokonanie oceny pracy. We wniosku wskazuje jedno dodatkowe kryterium oceny pracy (4 ust. 1 ).
6. W terminie 14 dni od dnia doręczenia oceny pracy nauczyciel ma prawo wniesienia odwołania od ustalonej oceny, za pośrednictwem dyrektora szkoły, do organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad szkołą ( 6a ust. 9 pkt 1 KN.).

X. Odwołanie nauczyciela od oceny pracy

1. Dyrektor przekazuje odwołanie do organu sprawującego nadzór pedagogiczny (kuratorium oświaty), w terminie 5 dni roboczych od dnia jego otrzymania.
   Do odwołania dyrektor dołącza pisemne odniesienie się do zarzutów podniesionych
   w odwołaniu ( 7 ust. 1 rozp.).
2. Odwołanie nauczyciela od oceny pracy rozpatruje zespół oceniający powołany przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny ( 6a ust. 9a KN).
3. Ocena pracy ustalona przez organ nadzoru pedagogicznego w wyniku odwołania jest ostateczna ( 6a ust. 10c KN).

XI. Powiązanie oceny pracy nauczyciela z awansem zawodowym

1.Ocena pracy nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu.

1) Dyrektor dokonuje oceny pracy nauczyciela w drugim i ostatnim roku odbywania przygotowania do zawodu oraz w ostatnim roku odbywania dodatkowego przygotowania do zawodu nauczyciela ( 6a ust. 1da  KN).
2) Ocena pracy nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu przeprowadzona w drugim roku musi być dokonana po przeprowadzeniu przez nauczyciela zajęć w wymiarze co najmniej 1 godziny w obecności komisji
(art. 9fa KN).

2. Ocena pracy nauczyciela mianowanego.

1) Ocena pracy nauczyciela mianowanego, który zamierza ubiegać się o stopień nauczyciela dyplomowanego dokonywana jest na jego wniosek. Oceny dokonuje się za okres ostatnich trzech lat przed dokonaniem oceny (art. 6a ust. 1dd i 1de KN).

2) W przypadku udzielenia nauczycielowi mianowanemu urlopu bezpłatnego, urlopowania go lub zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy dyrektor szkoły dokonuje oceny pracy nauczyciela za okres dotychczasowej pracy w tej szkole po uzyskaniu stopnia nauczyciela mianowanego, w terminie nie dłuższym niż 21 dni od dnia zakończenia przez nauczyciela świadczenia pracy w tej szkole (art. 6a ust. 1dg KN).

3. W przypadkach określonych w art. 6a ust. 1da, 1db, 1dd, 1df i 1dg ocena pracy nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu nauczyciela i nauczyciela mianowanego może być dokonana wcześniej niż po upływie roku od dokonania poprzedniej oceny (art. 6a ust. 1dh KN).

4. W przypadkach rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy dyrektor dokonuje oceny pracy nauczyciela za okres dotychczasowej pracy w tej szkole w terminie nie dłuższym niż 21 dni odpowiednio od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Dotyczy to nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu nauczyciela, jak i nauczyciela mianowanego (art. 6a ust. 1db i 1 df KN).

źródło: Kuratorium Oświaty w Kielcach