REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kontrola finansowa w jednostkach sektora finansów publicznych

Aneta Terlikowska-Bohaczek
Kontrola finansowa, jednotki sektora finansów publicznych
Kontrola finansowa, jednotki sektora finansów publicznych
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W każdej jednostce sektora finansów publicznych winny funkcjonować takie mechanizmy kontroli operacji gospodarczych i finansowych, które pozwolą na pełne i rzetelne dokumentowanie i rejestrowanie wszystkich zachodzących operacji.

REKLAMA

Jednostki sektora finansów publicznych, zgodnie z zasadami zawartymi w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885), mają obowiązek gospodarować przyznanymi im środkami w sposób celowy oraz oszczędny. Dokonywane przez nie wydatki winny gwarantować uzyskiwanie najlepszych efektów z danych nakładów, a wybrane metody i zaangażowane środki powinny służyć osiągnięciu założonych wcześniej celów. Zasady organizowania kontroli, w odniesieniu do procesów zachodzących w jednostkach budżetowych zawarte zostały w art. 68-71 ustawy, w dziale dotyczącym kontroli zarządczej oraz koordynacji kontroli zarządczej w jednostkach sektora finansów publicznych.

REKLAMA

Wprowadzenie do polskiego prawodawstwa koncepcji kontroli zarządczej, czyli modelu zarządzania menedżerskiego, ma swoje źródła w konieczności dostosowania się do rozwiązań funkcjonujących z powodzeniem w administracji publicznej krajów Unii Europejskiej. Tradycyjny, biurokratyczny model administracji stał się nieskuteczny w kontekście zaleceń instytucji europejskich, które nakazały Polsce wdrożenie takiej koncepcji kontroli wewnętrznej w administracji publicznej, która zawierałaby w sobie kryteria: skuteczności, wydajności, legalności oraz terminowości w zarządzaniu jednostką. Tak więc funkcjonująca przed 2009 rokiem koncepcja kontroli finansowej, zastąpiona została szerszym pojęciem – kontrolą zarządczą.

Zobacz także: Inwentaryzacja w jednostkach sektora finansów publicznych

W myśl art. 68 ustawy kontrola zarządcza to ogół działań podejmowanych dla zapewnienia realizacji celów i zadań w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny oraz terminowy. Celem kontroli zarządczej jest zapewnienie:

REKLAMA

- zgodności działania z przepisami prawa oraz procedurami wewnętrznymi,
- skuteczności i efektywności działania,
- wiarygodności sprawozdań,
- ochrony zasobów,
- przestrzegania i promowania zasad etycznego postępowania,
- efektywności i skuteczności przepływu informacji,
- zarządzania ryzykiem.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ustawodawca zawarł w art. 69 ustawy delegację dla Ministra Finansów do opracowania wytycznych i standardów funkcjonowania kontroli zarządczej. Ogłoszony w dniu 16 grudnia 2009 r. Komunikat w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych zawiera 22 standardy pogrupowane w 5 kategoriach, tj.: środowisko wewnętrzne, zarządzanie ryzykiem, mechanizmy kontroli, informacja i komunikacja oraz monitorowanie i ocena. Standardem o charakterze stricte finansowym jest standard Nr 14 Szczegółowe mechanizmy kontroli dotyczące operacji finansowych i gospodarczych.

Zadaj pytanie: Forum

W myśl Ministra Finansów w każdej jednostce sektora finansów publicznych winny funkcjonować takie mechanizmy kontroli operacji gospodarczych i finansowych, które pozwolą na pełne i rzetelne dokumentowanie i rejestrowanie wszystkich zachodzących operacji. Jest to nawiązanie do art. 40 ustawy, mówiącego o szczególnych zasadach rachunkowości obowiązujących w sektorze publicznym. Zgodnie z nim, jednostki mają obowiązek ewidencjonować wszystkie etapy rozliczeń poprzedzające płatność dochodów i wydatków, w tym także zaangażowanie środków. Standard Nr 14 ma również związek z art. 54 ustawy, nakładającym na głównego księgowego jednostki obowiązek kontrolowania kompletności i rzetelności dokumentów dotyczących operacji finansowych i gospodarczych. Standard 14 mówi o tym, że wszelkie operacje finansowe winny być autoryzowane przez kierownika jednostki, bądź osoby przez niego upoważnione. Cytowana regulacja pozostaje w związku z art. 53 ustawy, zgodnie z którym to właśnie kierownik jednostki jest odpowiedzialny za całość gospodarki finansowej.

Zgodnie z zaleceniem Ministra Finansów jednostki sektora finansów publicznych zobowiązane są do wprowadzenia podziału kluczowych obowiązków dotyczących zatwierdzania, realizacji i rejestrowania operacji finansowych pomiędzy różnych pracowników. Służą temu funkcjonujące od lat różne poziomy kontroli finansowej, tj.:

- wstępna ocena celowości zaciągania zobowiązań: analiza potrzeb, określenie szacunkowej wysokości zobowiązania, zbadanie projektów dokumentów skutkujących zaciągnięciem zobowiązania oraz sprawdzenie jego zgodności z planem finansowym i harmonogramem;
- kontrola merytoryczna: sprawdzenie zgodności przedmiotu zamówienia z wnioskiem lub umową, kontrola jego ceny i jakości, oraz potwierdzenie wykonania dostawy lub świadczenia usług;
- kontrola formalno-rachunkowa: sprawdzenie czy dokumenty dotyczące operacji gospodarczej są zgodne z przepisami prawa oraz wolne od błędów rachunkowych;
- wstępna kontrola operacji gospodarczej: złożenie przez głównego księgowego jednostki podpisu, świadczącego o tym, że nie zgłasza on zastrzeżeń do dokonanej wcześniej przez właściwych pracowników oceny merytorycznej, formalnej i rachunkowej, oraz że zobowiązania mieszczą się w planie finansowym oraz harmonogramie, a jednostka posiada środki finansowe na ich pokrycie. 

Pozostałe standardy kontroli zarządczej określonej w Komunikacie Ministra Finansów (m.in. ochrona posiadanych zasobów, czy też bezpieczeństwo systemów informatycznych) również mają wpływ na jakość procesów kontroli finansowej. Pozytywnie wpływają na poprawę kompetencji zawodowych prawników, propagowanie postaw etycznych, doskonalenie struktur organizacyjnych oraz poprawę przepływu informacji. Służą skuteczniejszemu zarządzaniu finansami, co przekłada się wprost na zwiększenie efektywności administracji publicznej.

Polecamy serwis: Audyt i kontrola

Aneta Terlikowska–Bohaczek - główna księgowa jednostek sektora finansów publicznych, specjalista w zakresie rachunkowości budżetowej, trener szkoleń adresowanych do sektora finansów publicznych.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Własne
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Dziś rozpoczyna się Europejskie Forum Rolnicze

    Dziś w podrzeszowskiej Jasionce na Podkarpaciu rozpocznie się Europejskie Forum Rolnicze. Głównymi tematami VI edycji tego wydarzenia będą m.in. wpływ konfliktu w Ukrainie na europejskie i światowe rynki rolno-spożywcze oraz sztuczna inteligencja i jej rola w rolnictwie. Forum potrwa do środy.

    Mapa 550 blokad 20 marca w środę. Sprawdź online objazd do pracy. Rolnicy. Strajk. Protest [20 marca, cała Polska]
    Światowy Dzień Recyklingu. Jak nauczyć się inaczej patrzeć na odpady?

    Światowy Dzień Recyklingu obchodzimy dopiero od 2018 r. Przetwarzanie odpadów ma jednak o wiele dłuższą historię. W dzisiejszych czasach recykling jest koniecznością, biorąc pod uwagę jak dużo rzeczy obecnie produkuje się na świecie. 

    Wielkanoc prawosławna 2024 - kiedy wypada?

    Kiedy wypada prawosławna Wielkanoc w 2024 r.? W poniedziałek, 18 marca, rozpoczął się prawosławni rozpoczęli Wielki Post.

    REKLAMA

    Do min. edukacji B. Nowackiej. Religia a świadectwa, liczba godzin, lekcje na początek i koniec zajęć

    Nauczyciele religii skierowali list otwarty do min. edukacji B. Nowackiej. Kierują do MEN zarzuty, wątpliwości i pytania o planowane zmiany w lekcjach religii.

    Min. B. Nowacka: Nowe przepisy dla dyrektorów szkół i kuratorów

    Min. edukacji B. Nowacka zapowiedziała zmiany w powoływaniu dyrektorów szkół. Bez kuratorów i konkursów. Zmiany jeszcze w 2024 r.

    Gospodarka traci miliardy złotych z powodu problemów Polaków ze snem

    Tylko nieco ponad połowa Polaków jest zadowolona z jakości swojego snu. Na kłopoty ze snem najczęściej skarżą się osoby mające od 25 do 34 lat. Krótki i zły jakościowo sen to nie tylko potencjalne problemy zdrowotne, ale i miliardy dolarów strat dla gospodarki. 

    Kiedy matura 2024 – terminy

    Matura 2024 – kiedy są terminy egzaminu maturalnego głównego, dodatkowego i poprawkowego? Jakie daty matury ustnej i matury pisemnej ustala komunikat CKE? Kiedy będą wyniki matur?

    REKLAMA

    MZ zapowiada zmiany w wystawianiu recept na darmowe leki dla osób 65+ oraz dla dzieci

    Zmiany mają dotyczyć recept wystawianych przez lekarzy niemających kontraktów z Narodowym Funduszem Zdrowia.

    Z tych lotnisk nie polecisz. Nawet 600 odwołanych lotów

    Pracownicy ochrony strajkują na pięciu niemieckich lotniskach. Kilkadziesiąt tysięcy pasażerów będzie musiało zmienić swoje podróżnicze plany, odwołanych może zostać nawet 600 lotów. W piątek będzie dalszy ciąg strajków. 

    REKLAMA