REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Audyt wewnętrzny 2016 - skuteczność audytorów w znaczącym stopniu bez zmian

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Sebastian Burgemejster Prezes IIA Polska
Sebastian Burgemejster Prezes IIA Polska

REKLAMA

REKLAMA

1 stycznia 2016 r. wchodzi w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 września 2015 r. w sprawie audytu wewnętrznego oraz informacji o pracy i wynikach tego audytu. Celem nowych przepisów jest usprawnienie pracy audytorów. O skuteczność nowych przepisów oraz o potrzeby środowiska audytorów wewnętrznych sektora publicznego zapytaliśmy Sebastiana Burgemejstera, Prezesa Instytutu Audytorów Wewnętrznych IIA Polska.

Wioleta Matela-Marszałek: Czy Pańskim zdaniem nowe przepisy rzeczywiście usprawnią pracę audytorów?

REKLAMA

REKLAMA

Sebastian Burgemejster, Prezes IIA Polska: Uważam, że nowe przepisy w znaczącym stopniu nie zmienią dotychczasowej skuteczności oraz efektywności działania audytorów wewnętrznych. Liczymy jednak, iż konsolidacja środowiska, wymiana doświadczeń i ciągła edukacja to czynniki mogące dokonać widocznej zmiany.

W naszej ocenie audyt wewnętrzny w sektorze publicznym jest na tyle dojrzały, iż audytorzy powinni mieć możliwość swobodnego dostosowywania rozwiązań prowadzenia audytu do kultury organizacyjnej jednostek, w których pracują oczywiście przy uwzględnieniu zapisów Międzynarodowych standardów praktyki zawodowej audytu wewnętrznego IIA. Bardzo podoba mi się zapis w nowym zbiorze zasad ładu korporacyjnego dla spółek notowanych dla GPW w Warszawie, który wspomina, iż wewnętrzne systemy oraz audyt wewnętrzny mają być odpowiednie do wielkości spółki i rodzaju oraz skali prowadzonej działalności. Wbrew wszelkim opiniom sektor publiczny jest bardzo zróżnicowany i stosowanie jednej miary i tylko jednego sposobu postępowania w mojej ocenie nie jest właściwe.

Polecamy: VAT w samorządach (książka)

Co z nadużyciami? Czy nowe rozporządzenie przeciwdziała niewłaściwym praktykom?

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W tym elemencie rozporządzenie pozostawia dotychczasowe status quo. Nadal zgodnie z dotychczasową praktyką wskazaną w w/w międzynarodowych standardach IIA audytorzy mają obowiązek uwzględniać w swoim badaniu ryzyko nadużyć i wskazywania luk w systemach kontroli wewnętrznej, które mogą sprzyjać zachowaniom korupcyjnym. Jednakże, jeśli przejdziemy do audytu badania nadużyć (tzw., forensic), który jest specyficzną formą prowadzenia działalności audytorskiej, to takie działanie wymaga zupełnie innego podejścia. Najczęściej jest on wykonywany po uzyskaniu sygnałów o podejrzeniu wystąpienia nadużycia, a więc czas ma tutaj olbrzymie znaczenie, dodatkowo wzrasta znaczenie poufności takiego badania oraz zabezpieczania dowodów z audytu. Takich specyficznych obszarów działania procedura zawarta w rozporządzeniu niestety nie przewidziała. Mam wielką nadzieję, iż wdrożenie zapisów Strategii antykorupcyjnej oraz wykonanie zapisów Rządowego Programu Przeciwdziałania Korupcji wzmocni kompetencje audytorów w tym obszarze, co przełoży się na uszczelnienie systemu wydatkowania środków publicznych. Ministerstwo Finansów pełni jedną z kluczowych ról w tym zakresie, w szczególności w obszarze zapewnienia niezależności audytu oraz wymiany doświadczeń środowiska audytorów wewnętrznych.

Czy obecnie audyt w jednostkach sektora finansów publicznych uważa Pan za skuteczny?

REKLAMA

W pierwszej kolejności należy zdefiniować pojęcie skuteczności audytu. Zgodnie z definicją Międzynarodowych standardach praktyki zawodowej audytu wewnętrznego IIA audyt wewnętrzny jest działalnością niezależną i obiektywną, której celem jest przysporzenie wartości i usprawnienie działalności operacyjnej organizacji. Polega na systematycznej i dokonywanej w uporządkowany sposób ocenie procesów: zarządzania ryzykiem, kontroli i ładu organizacyjnego, i przyczynia się do poprawy ich działania. Pomaga organizacji osiągnąć cele dostarczając zapewnienia o skuteczności tych procesów, jak również poprzez doradztwo. Natomiast ustawa o finansach publicznych definiuje audyt wewnętrzny, jako działalność niezależną i obiektywną, której celem jest wspieranie ministra kierującego działem lub kierownika jednostki w realizacji celów i zadań przez systematyczną ocenę kontroli zarządczej oraz czynności doradcze.

W obydwu przypadkach należy zwrócić uwagę na sformułowanie, iż głównym zadaniem audytu jest wsparcie kierującego w realizacji celów organizacji. Cóż to oznacza. Z takiej informacji można wysnuć wniosek, iż audyt jest narzędziem wspomagającym zarządzanie w rękach najwyższego kierownictwa. Jak zostanie ono użyte i czy w ogóle to decyzja zarządzających. Jego sprawność to już elementy wspólnej odpowiedzialności kierownictwa oraz audytorów. Natomiast, jakość i efektywność zależy już od samego audytu. Oczywiście wielkim problemem w sektorze publicznym jest zagadnienie definiowania celów oraz stworzenia mechanizmów ich kwantyfikacji oraz późniejszego pomiaru, jednak to zagadnienie na inną rozmowę.

Wracając do meritum i odpowiadając na pytanie użyję zdania wytrychu stosowanego najczęściej przez konsultantów: to zależy. Znam jednostki, gdzie audyt ma się świetnie i dostarcza kierownictwu oczekiwanych rezultatów, ale znam też takie, że jest jedynie paragrafem przepisu prawnego, który trzeba spełnić. Również niestety zdarzają się jednostki, w których kierownictwo chce skorzystać z usług audytu, ale niestety ten nie potrafi ich spełnić lub jakość jaką dostarcza jest niewystarczająca. Na pewno audyt w sektorze publicznym wymaga większej uwagi oraz pracy zarówno nad świadomością kierowników jednostek, jak i jakością warsztatu audytorskiego.

Zobacz również: Audyt efektywnościowy w administracji publicznej

Z jakimi problemami muszą dziś mierzyć się audytorzy w sektorze publicznym?

Nie lubię generalizować, gdyż uważam, iż każda sytuacja audytorów w danej jednostce jest inna, jednakże postaram się zdefiniować kilka elementów, które moim zdaniem można wskazać, jako słabości audytu w sektorze publicznym. Po pierwsze w mojej ocenie brak mocnego mandatu do wspierania nie tylko kierowników jednostek, ale całego systemu państwowego we wdrażaniu mechanizmów „dobrego rządzenia”, czy „dobrego zarządzania”. Występuje problem w braku wystarczającego zrozumienia funkcji audytu, ale również w komunikacji najwyższe kierownictwo – audyt wewnętrzny. No i chyba odwieczny problem związany z brakiem wystarczających funduszy na odpowiednie kadry i kształcenie. Osobiście marzy mi się ustawa o „dobrym zarządzaniu” w sektorze publicznym, która zawierałaby rozwiązania ładu organizacyjnego, systemów kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem, zapewnienia zgodności (compliance) oraz weryfikujących te systemy funkcji audytu wewnętrznego i kontroli wewnętrznej instytucjonalnej. Jednocześnie określająca ramy współpracy i wymiany informacji z instytucjami kontrolnymi państwa, tj. m.in. Najwyższa Izba Kontroli, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów i jej komórki kontrolno-nadzorcze, Urzędy i Izby Skarbowe oraz Regionalne Izby Obrachunkowe. Jednocześnie powinien powstać jeden organ koordynujący funkcje audytowo-kontrolne, który zbierałby oraz wykorzystywałby uzyskane informacje do poprawy procesów na poziomie całego państwa. Oczywiście te działania nie mogłyby obejść się bez silnej legitymacji i pozycji audytorów w jednostkach, włącznie z programem ich rozwoju i szkolenia zawodowego.

Dlaczego rekomendują Państwo certyfikaty dla audytorów?

Certyfikaty audytorskie najczęściej określają pozycję danej osoby w środowisku. Są one z jednej strony wyznacznikiem osiągnięcia pewnego poziomu wiedzy, a z drugiej podjęcia wysiłku i wyzwania związanego z przygotowaniem się do wymagającego egzaminu (lub kilku egzaminów). Sam fakt zdania egzaminu buduje poczucie własnej wartości, ale również wzrasta prestiż jego posiadacza oraz wartość takiej osoby na rynku pracy. W sektorze publicznym można wskazać dodatkową zaletę związaną z możliwością pełnienia funkcji audytora wewnętrznego, w przypadku posiadania jednego z certyfikatów wskazanych w ustawie o finansach publicznych. Jednak sam certyfikat to nie wszystko. Dobry audytor charakteryzuje się również innymi przymiotami niż tylko dyplom, czy angielskim skrótem przy nazwisku. Takimi cechami są doświadczenie, otwartość umysłu, etyka, dobre umiejętności interpersonalne oraz komunikowania się, intuicja, zaangażowanie oraz co należy podkreślić ciągły głód zdobywania nowej wiedzy i samodoskonalenia.

Dziękuję za rozmowę.

Polecamy serwis: Finanse

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sytuacja na granicy polsko-niemieckiej. Ekspert: obustronna spirala działań pozornych. Kiedy Niemcy nie powinny odsyłać migranta do Polski?

To Niemcy rozpoczęli ten teatr polityczny na granicy z Polską, a teraz szefowie rządów Friedrich Merz i Donald Tusk wchodzą w spiralę działań pozornych - powiedział PAP Piotr Buras, dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych (ECFR) .

Przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w JST. Najważniejsze informacje

System przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu dotyczy również jednostek samorządu terytorialnego. Z tego powodu są one objęte szeregiem obowiązków. Co trzeba wiedzieć o obowiązujących przepisach? Oto lista 10 najważniejszych informacji!

Od 1 września 2025 r. podwyżka o 8 i 16 zł za odbiór śmieci w Krakowie

Od 1 września w Krakowie wzrośnie opłata za odbiór śmieci posegregowanych: z 27 do 35 zł miesięcznie od jednego mieszkańca. W przypadku odpadów nieposegregowanych stawka zwiększy się z 54 do 70 zł od mieszkańca.

MKiŚ: wyznaczamy lasy społeczne z ograniczoną wycinką drzew. 158 tys. ha wokół 11 największych aglomeracji

Ministerstwo Klimatu i Środowiska poinformowało 2 lipca 2025 r., że zakończyło pierwszy etap projektu wyznaczania lasów społecznych wokół największych polskich miast. To przełomowy krok w kierunku zmiany podejścia do gospodarki leśnej - z naciskiem na potrzeby społeczne, zdrowotne i ekologiczne mieszkańców aglomeracji. O szczegółach w trakcie konferencji prasowej mówiła ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska oraz wiceminister klimatu i środowiska, główny konserwator przyrody Mikołaj Dorożała.

REKLAMA

Zmiany w opłatach za śmieci – będą nowe zasady segregacji, ulgi i kontrola deklaracji [PROJEKT MKiŚ]

W wykazie prac legislacyjnych pojawił się projekt nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Chodzi o zmiany w funkcjonowaniu systemu gospodarowania odpadami na poziomie gminnym, które w ocenie projektodawców będą odpowiadać na realne potrzeby JST oraz mieszkańców.

RPO: Dość "wrogich przejęć" między gminami. Potrzebna kontrola sądowa

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Donalda Tuska o zawieszenie kontrowersyjnych decyzji dotyczących zmian granic gmin do czasu wprowadzenia nowych przepisów. Od lat brakuje skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady Ministrów, które prowadzą do konfliktów między samorządami.

Granica polsko-niemiecka. Polska wprowadza kontrole. Przedsiębiorcy mają 3 pytania

Czy Niemcy przerzucają imigrantów do Polski? Co z granicą polsko-niemiecką? Polska wprowadza kontrole graniczne w celu zapobiegania napływom nielegalnych migrantów. Co na to Niemcy?

Premier Tusk: po rekonstrukcji w rządzie będą wyłącznie przyzwoici ludzie; około 15 lipca zapadną decyzje personalne

W dniu 30 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej Premier Donald Tusk zapowiedział, że około 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z liderami koalicyjnych ugrupowań - PSL, Polski 2050 i Lewicy. Żyjemy w ustrojowym bałaganie, podważane są obiektywne kryteria prawne, dlatego chciałbym, by politycy kierowali się naturalnymi kryteriami, jak zdrowy rozsądek czy zwykła ludzka przyzwoitość, i tacy będą ministrowie po rekonstrukcji - mówił 27 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej premier Donald Tusk.

REKLAMA

Nowelizacja specustawy powodziowej. Nowe zadania i obowiązki samorządów

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

REKLAMA