REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Budżety samorządów w 2021 r.

Subskrybuj nas na Youtube
Budżety samorządów w 2021 r.
Budżety samorządów w 2021 r.
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Budżety samorządów w 2021 r. - jakie zmiany wprowadzono ze względu na pandemię COVID-19? Z dniem 1 stycznia 2021 r. weszły w życie przepisy ustawy z 19 listopada 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2021 (tzw. ustawa okołobudżetowa), w tym między innymi regulacje umożliwiające równoważenie budżetów samorządowych i poluzowanie reguły fiskalnej.

Budżety samorządów koronawirus

Ustawa okołobudżetowa umożliwia elastyczne gospodarowanie środkami publicznymi w ramach budżetów jednostek samorządu terytorialnego w roku 2021. Obowiązujące od nowego roku przepisy stanowią powtórzenie rozwiązań stosowanych już w odniesieniu do zeszłorocznych budżetów na podstawie przepisów tarczy antykryzysowej.

REKLAMA

Z dniem 1 stycznia 2021 r. weszły w życie przepisy ustawy z 19 listopada 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2021 (dalej: ustawa okołobudżetowa), w tym między innymi regulacje umożliwiające równoważenie budżetów samorządowych i poluzowanie reguły fiskalnej poprzez - obowiązujące w odniesieniu do 2021 r. - wyłączenie stosowania przepisów art. 242, art. 243 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (dalej: u.f.p.).

WAŻNE

W 2021 r. wydatki bieżące będą mogły być wyższe niż dochody bieżące o kwotę wydatków ponoszonych w celu realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 w części, w jakiej zostały sfinansowane środkami własnymi.

Budżet jednostki samorządu terytorialnego dochody i wydatki

REKLAMA

Zgodnie z art. 242 u.f.p. co do zasady funkcjonuje generalna reguła równoważenia budżetu jednostki samorządu terytorialnego w części dotyczącej dochodów i wydatków bieżących. W czasie obowiązywania stanu pandemii powodowanej COVID-19, gdzie samorządy odnotowują znaczny wzrost wydatków przy jednoczesnym drastycznym spadku uzyskiwanych dochodów, utrzymanie rygoru zrównoważonego budżetu jest praktycznie niewykonalne.

Do końca ubiegłego roku zastosowanie miały wprowadzone wiosną ubiegłego roku przepisy art. 15zoa ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (dalej: ustawa o COVID-19). Te jednak odnosiły się do złagodzenia wymogu w zakresie równoważenia strony bieżącej budżetu samorządowego wyłącznie w 2020 r. Zatem w tej formie przestały obowiązywać z 31 grudnia 2020 r. Ustawodawca stosunkowo długo utrzymywał stan niepewności co do wprowadzenia analogicznych rozwiązań w odniesieniu do budżetów samorządowych obowiązujących w roku 2021, co w znacznej mierze utrudniło ich projektowanie i późniejsze uchwalenie, niemniej jednak lepiej późno niż wcale.

Strona bieżąca budżetu w 2021 r.

Na podstawie art. 78 ustawy okołobudżetowej relacja dochodów i wydatków bieżących, o której mowa w art. 242 u.f.p., ustalana przez jednostkę samorządu terytorialnego na rok 2021, może zostać przekroczona o kwotę:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  1. planowanych wydatków bieżących ponoszonych w celu realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 w rozumieniu ustawy o COVID-19, w części, w jakiej zostały sfinansowane dochodami majątkowymi lub przychodami, o których mowa w art. 217 ust. 2 pkt 1-4 i 7 ustawy o finansach publicznych, tj. odpowiednio pochodzącymi z:
  • sprzedaży papierów wartościowych wyemitowanych przez jednostkę samorządu terytorialnego,
  • kredytów,
  • pożyczek,
  • prywatyzacji majątku jednostki samorządu terytorialnego, lub
  • spłaty udzielonych pożyczek w latach ubiegłych;
  1. planowanego ubytku w dochodach, będącego skutkiem wystąpienia COVID-19.

Na koniec roku budżetowego 2021 ocena spełnienia zasady określonej w art. 242 ustawy o finansach publicznych następuje z uwzględnieniem wykonanych wydatków bieżących ponoszonych w celu realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 oraz ubytku w wykonanych dochodach, będącego skutkiem wystąpienia COVID-19.

Czym jest ubytek w dochodach? 

Zgodnie z definicją legalną wskazaną w art. 78 ust. 2 i ust. 3 rozumiemy odpowiednio:

  • ubytek w dochodach jednostki samorządu terytorialnego jako zmniejszenie dochodów w skutek wystąpienia COVID-19, obliczone jako różnica między dochodami jednostki planowanymi w uchwale budżetowej na rok 2021 a prognozami dochodów na rok 2021 wykazanymi przez jednostkę w wieloletniej prognozie finansowej obowiązującej na dzień 31 marca 2020 r.;
  • dochody jednostki samorządu terytorialnego jako dochody bieżące, pomniejszone o dochody z tytułu subwencji ogólnej oraz dotacji i środków przeznaczonych na cele bieżące.

Reguła ograniczenia zadłużenia

Reguła ograniczenia zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego określona w art. 243 ust. 1 u.f.p. wyklucza możliwość, aby realizacja budżetu w danym roku oraz w każdym następnych roku spowodowała, że relacja 1) łącznej kwoty z tytułu: spłat kredytów i pożyczek wraz z wydatkami na obsługę zobowiązań, w tym odsetkami od kredytów i pożyczek, wykupów papierów wartościowych, spłat rat zobowiązań zaliczanych do tytułu dłużnego oraz potencjalnych spłat kwot z udzielonych poręczeń i gwarancji, w stosunku do 2) planowanych dochodów bieżących, przekroczyła średnią arytmetyczną z obliczonych dla ostatnich siedmiu lat relacji jej dochodów bieżących pomniejszonych o wydatki bieżące do dochodów bieżących budżetu.

Indywidualny wskaźnik zadłużenia w 2021 r.

Regulacja zawarta w art. 79 ust. 1 ustawy okołobudżetowej przewiduje, że ograniczenia zadłużenia określonego w art. 243 ust. 1 u.f.p. w zakresie spłaty zobowiązań jednostki samorządu terytorialnego nie stosuje się do:

  • wykupów papierów wartościowych,
  • spłaty rat kredytów i pożyczek wraz z należnymi odsetkami i dyskontem,

odpowiednio emitowanych lub zaciągniętych w roku 2021 do równowartości kwoty ubytku w wykonanych dochodach jednostki, będącego skutkiem wystąpienia COVID-19 - przy stosowaniu odpowiednio przepisów art. 78 ust. 2-4 ustawy okołobudżetowej.

REKLAMA

Należy mieć na uwadze, że zaciągnięcie zobowiązań, o których mowa w art. 79 ust. 1 ustawy okołobudżetowej, nie może zagrażać realizacji zadań publicznych przez jednostkę samorządu terytorialnego w roku budżetowym i latach następnych. Jednocześnie właściwa regionalna izba obrachunkowa, wydając opinię o możliwości spłaty tych zobowiązań, ocenia w szczególności wpływ planowanych zobowiązań na realizację zadań publicznych.

Ustalając relację ograniczającą wysokość spłaty długu jednostki samorządu terytorialnego na rok 2022 i lata kolejne, wydatki bieżące budżetu tej jednostki podlegają pomniejszeniu o wydatki bieżące poniesione w roku 2021 w celu realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19.

Przepis art. 80 ustawy okołobudżetowej wskazuje, że na koniec roku budżetowego 2021 łączna kwota długu jednostki samorządu terytorialnego nie może przekroczyć 80% wykonanych dochodów ogółem tej jednostki w tym roku budżetowym. Przy czym w trakcie roku budżetowego 2021 łączna kwota długu jednostki samorządu terytorialnego na koniec kwartału nie może przekraczać 80% planowanych w danym roku budżetowym dochodów tej jednostki. Niemniej jednak obie wskazane wcześniej relacje mogą być niezachowane jedynie w przypadku, gdy jednostka samorządu terytorialnego spełnia ograniczenia w zakresie spłaty zobowiązań jednostki samorządu terytorialnego, określone w art. 243 ust. 1 u.f.p., bez zastosowania wyłączenia określonego w art. 79 ust. 1 ustawy okołobudżetowej.

Krzysztof Adamczyk

audytor wewnętrzny z praktyką w jednostkach samorządu terytorialnego, ekspert w zakresie inwestycji i zarządzania projektami, dziennikarz specjalizujący się w tematyce prawa samorządowego, finansów publicznych oraz zamówień publicznych

Podstawy prawne

  • art. 78, art. 79, art. 80, art. 91 ustawy z 19 listopada 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2021 (druk nr 641, ustawa nie została opublikowana w Dzienniku Ustaw)

  • art. 242, art. 243 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 869; ost. zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1175)

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PPP rośnie w siłę. Podsumowanie X Forum Liderów PPP

„Przyszłość PPP w Polsce” była tematem przewodnim jubileuszowej, dziesiątej edycji Forum Liderów PPP, która odbyła się 16 czerwca 2025 roku w Warszawie. W wydarzeniu wzięli udział przedstawiciele administracji rządowej i samorządowej, parlamentarzyści, eksperci, instytucje finansujące, partnerzy prywatni oraz promotorzy projektów realizowanych w formule partnerstwa publiczno-prywatnego. Wśród gości znaleźli się m.in. wicemarszałek Senatu Maciej Żywno, senatorowie Joanna Sekuła i Adam Szejnfeld, a także praktycy rynku PPP z Polski i Europy.

Nowy wariant Covid-19 o nazwie Nimbus. Jakie objawy?

Nowy wariant koronawirusa Covid-19, nazwany Nimbus, zaczyna się rozprzestrzeniać – podaje amerykańskie Centrum Prewencji i Kontroli Chorób (CDC). Zakażenia tym szczepem odnotowano już w Azji, Stanach Zjednoczonych oraz Europie. Nimbus objawia się przede wszystkim silnym bólem gardła, jednak nie jest groźniejszy niż wcześniejsze warianty Omikrona.

Zwolnienia lekarskie pod lupą. ZUS i pracodawcy skontrolowali tysiące pracowników

W pierwszym kwartale 2025 roku pracownicy ZUS z Pomorza przeprowadzili ponad 2,5 tysiąca kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich. Co dziesiąta kontrola zakończyła się odebraniem prawa do zasiłku. Okazuje się jednak, że nie tylko ZUS miał prawo do takich działań – również pracodawcy weryfikowali, czy zwolnienia były wykorzystywane zgodnie z przepisami.

Odpowiedzialność trenera personalnego za kontuzje

Branża fitness dynamicznie się rozwija. Coraz więcej osób uzyskuje kwalifikacje trenera personalnego lub instruktora fitness i podejmuje się trenowania podopiecznych w ramach współpracy z siłownią, czy klubem fitness, albo działając na własną rękę. W toku takich treningów zdarzają się jednak kontuzje.

REKLAMA

Strefa czystego transportu (STC) w Krakowie od 1 stycznia 2026 r.

W głosowaniu przeprowadzonym w nocy ze środy (11.06.) na czwartek (12.06.), Rada Miasta Krakowa większością głosów zdecydowała, że SCT zacznie obowiązywać od stycznia 2026 r. i obejmie obszar do granic IV obwodnicy. Oznacza to, że nowymi przepisami objęta zostanie niemal cała powierzchnia miasta – z wyłączeniem jego obrzeży, w tym m.in. Wzgórz Krzesławickich i Swoszowic.

Konkurs MEN: Bezpłatne studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym /zgłoszenia do 10 lipca 2025/

Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłosiło konkurs na studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym dla obecnych i przyszłych nauczycieli. Na realizację projektów przeznaczono niemal 50 mln zł.

Patologie publicznej służby zdrowia. OZPSP: Pieniądze ze składki zdrowotnej nie idą na leczenie, ale na zyski dla prywatnych firm; lekarz na kontrakcie to prywatna działalność prowadzona na szpitalnym sprzęcie

W ochronie zdrowia państwo nie istnieje; publiczny system to maszynka do zarabiania pieniędzy - powiedział w wywiadzie dla PAP Mariusz Trojanowski z Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Szpitali Powiatowych (OZPSP). Pieniądze ze składki zdrowotnej nie idą na leczenie, ale na zyski dla prywatnych podmiotów - podkreślił.

Wysokość opłat za krew i jej składniki w 2026 r. [PROJEKT RESORTU ZDROWIA z 3 czerwca 2025 r.]

6 czerwca 2025 r. do uzgodnień i konsultacji publicznych trafił projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie określenia wysokości opłat za krew i jej składniki w 2026 r. Resort zdrowia ma czas na określenie tych opłat do 30 czerwca 2025 r.

REKLAMA

Tańsze leki dzięki importowi równoległemu? Konieczne są zmiany legislacyjne w obszarze importu równoległego. Apel do resortu zdrowia

Trwają prace nad nowelizacją ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz niektórych innych ustaw. Stowarzyszenie reprezentujące importerów równoległych leków apeluje o uproszczenie procedur i likwidację barier administracyjnych, które dziś blokują ten segment rynku.

Ponad 500 pociągów PKP Intercity na dobę w nowym rozkładzie jazdy na lato

15 czerwca wchodzi w życie letni rozkład jazdy PKP Intercity. Wiceminister infrastruktury Piotr Malepszak zapowiedział, że planowanych jest ponad 500 pociągów na dobę.

REKLAMA