REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Budżety samorządów w 2021 r.

Subskrybuj nas na Youtube
Budżety samorządów w 2021 r.
Budżety samorządów w 2021 r.
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Budżety samorządów w 2021 r. - jakie zmiany wprowadzono ze względu na pandemię COVID-19? Z dniem 1 stycznia 2021 r. weszły w życie przepisy ustawy z 19 listopada 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2021 (tzw. ustawa okołobudżetowa), w tym między innymi regulacje umożliwiające równoważenie budżetów samorządowych i poluzowanie reguły fiskalnej.

Budżety samorządów koronawirus

Ustawa okołobudżetowa umożliwia elastyczne gospodarowanie środkami publicznymi w ramach budżetów jednostek samorządu terytorialnego w roku 2021. Obowiązujące od nowego roku przepisy stanowią powtórzenie rozwiązań stosowanych już w odniesieniu do zeszłorocznych budżetów na podstawie przepisów tarczy antykryzysowej.

REKLAMA

Z dniem 1 stycznia 2021 r. weszły w życie przepisy ustawy z 19 listopada 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2021 (dalej: ustawa okołobudżetowa), w tym między innymi regulacje umożliwiające równoważenie budżetów samorządowych i poluzowanie reguły fiskalnej poprzez - obowiązujące w odniesieniu do 2021 r. - wyłączenie stosowania przepisów art. 242, art. 243 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (dalej: u.f.p.).

WAŻNE

W 2021 r. wydatki bieżące będą mogły być wyższe niż dochody bieżące o kwotę wydatków ponoszonych w celu realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 w części, w jakiej zostały sfinansowane środkami własnymi.

Budżet jednostki samorządu terytorialnego dochody i wydatki

REKLAMA

Zgodnie z art. 242 u.f.p. co do zasady funkcjonuje generalna reguła równoważenia budżetu jednostki samorządu terytorialnego w części dotyczącej dochodów i wydatków bieżących. W czasie obowiązywania stanu pandemii powodowanej COVID-19, gdzie samorządy odnotowują znaczny wzrost wydatków przy jednoczesnym drastycznym spadku uzyskiwanych dochodów, utrzymanie rygoru zrównoważonego budżetu jest praktycznie niewykonalne.

Do końca ubiegłego roku zastosowanie miały wprowadzone wiosną ubiegłego roku przepisy art. 15zoa ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (dalej: ustawa o COVID-19). Te jednak odnosiły się do złagodzenia wymogu w zakresie równoważenia strony bieżącej budżetu samorządowego wyłącznie w 2020 r. Zatem w tej formie przestały obowiązywać z 31 grudnia 2020 r. Ustawodawca stosunkowo długo utrzymywał stan niepewności co do wprowadzenia analogicznych rozwiązań w odniesieniu do budżetów samorządowych obowiązujących w roku 2021, co w znacznej mierze utrudniło ich projektowanie i późniejsze uchwalenie, niemniej jednak lepiej późno niż wcale.

Strona bieżąca budżetu w 2021 r.

Na podstawie art. 78 ustawy okołobudżetowej relacja dochodów i wydatków bieżących, o której mowa w art. 242 u.f.p., ustalana przez jednostkę samorządu terytorialnego na rok 2021, może zostać przekroczona o kwotę:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  1. planowanych wydatków bieżących ponoszonych w celu realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 w rozumieniu ustawy o COVID-19, w części, w jakiej zostały sfinansowane dochodami majątkowymi lub przychodami, o których mowa w art. 217 ust. 2 pkt 1-4 i 7 ustawy o finansach publicznych, tj. odpowiednio pochodzącymi z:
  • sprzedaży papierów wartościowych wyemitowanych przez jednostkę samorządu terytorialnego,
  • kredytów,
  • pożyczek,
  • prywatyzacji majątku jednostki samorządu terytorialnego, lub
  • spłaty udzielonych pożyczek w latach ubiegłych;
  1. planowanego ubytku w dochodach, będącego skutkiem wystąpienia COVID-19.

Na koniec roku budżetowego 2021 ocena spełnienia zasady określonej w art. 242 ustawy o finansach publicznych następuje z uwzględnieniem wykonanych wydatków bieżących ponoszonych w celu realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 oraz ubytku w wykonanych dochodach, będącego skutkiem wystąpienia COVID-19.

Czym jest ubytek w dochodach? 

Zgodnie z definicją legalną wskazaną w art. 78 ust. 2 i ust. 3 rozumiemy odpowiednio:

  • ubytek w dochodach jednostki samorządu terytorialnego jako zmniejszenie dochodów w skutek wystąpienia COVID-19, obliczone jako różnica między dochodami jednostki planowanymi w uchwale budżetowej na rok 2021 a prognozami dochodów na rok 2021 wykazanymi przez jednostkę w wieloletniej prognozie finansowej obowiązującej na dzień 31 marca 2020 r.;
  • dochody jednostki samorządu terytorialnego jako dochody bieżące, pomniejszone o dochody z tytułu subwencji ogólnej oraz dotacji i środków przeznaczonych na cele bieżące.

Reguła ograniczenia zadłużenia

Reguła ograniczenia zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego określona w art. 243 ust. 1 u.f.p. wyklucza możliwość, aby realizacja budżetu w danym roku oraz w każdym następnych roku spowodowała, że relacja 1) łącznej kwoty z tytułu: spłat kredytów i pożyczek wraz z wydatkami na obsługę zobowiązań, w tym odsetkami od kredytów i pożyczek, wykupów papierów wartościowych, spłat rat zobowiązań zaliczanych do tytułu dłużnego oraz potencjalnych spłat kwot z udzielonych poręczeń i gwarancji, w stosunku do 2) planowanych dochodów bieżących, przekroczyła średnią arytmetyczną z obliczonych dla ostatnich siedmiu lat relacji jej dochodów bieżących pomniejszonych o wydatki bieżące do dochodów bieżących budżetu.

Indywidualny wskaźnik zadłużenia w 2021 r.

Regulacja zawarta w art. 79 ust. 1 ustawy okołobudżetowej przewiduje, że ograniczenia zadłużenia określonego w art. 243 ust. 1 u.f.p. w zakresie spłaty zobowiązań jednostki samorządu terytorialnego nie stosuje się do:

  • wykupów papierów wartościowych,
  • spłaty rat kredytów i pożyczek wraz z należnymi odsetkami i dyskontem,

odpowiednio emitowanych lub zaciągniętych w roku 2021 do równowartości kwoty ubytku w wykonanych dochodach jednostki, będącego skutkiem wystąpienia COVID-19 - przy stosowaniu odpowiednio przepisów art. 78 ust. 2-4 ustawy okołobudżetowej.

REKLAMA

Należy mieć na uwadze, że zaciągnięcie zobowiązań, o których mowa w art. 79 ust. 1 ustawy okołobudżetowej, nie może zagrażać realizacji zadań publicznych przez jednostkę samorządu terytorialnego w roku budżetowym i latach następnych. Jednocześnie właściwa regionalna izba obrachunkowa, wydając opinię o możliwości spłaty tych zobowiązań, ocenia w szczególności wpływ planowanych zobowiązań na realizację zadań publicznych.

Ustalając relację ograniczającą wysokość spłaty długu jednostki samorządu terytorialnego na rok 2022 i lata kolejne, wydatki bieżące budżetu tej jednostki podlegają pomniejszeniu o wydatki bieżące poniesione w roku 2021 w celu realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19.

Przepis art. 80 ustawy okołobudżetowej wskazuje, że na koniec roku budżetowego 2021 łączna kwota długu jednostki samorządu terytorialnego nie może przekroczyć 80% wykonanych dochodów ogółem tej jednostki w tym roku budżetowym. Przy czym w trakcie roku budżetowego 2021 łączna kwota długu jednostki samorządu terytorialnego na koniec kwartału nie może przekraczać 80% planowanych w danym roku budżetowym dochodów tej jednostki. Niemniej jednak obie wskazane wcześniej relacje mogą być niezachowane jedynie w przypadku, gdy jednostka samorządu terytorialnego spełnia ograniczenia w zakresie spłaty zobowiązań jednostki samorządu terytorialnego, określone w art. 243 ust. 1 u.f.p., bez zastosowania wyłączenia określonego w art. 79 ust. 1 ustawy okołobudżetowej.

Krzysztof Adamczyk

audytor wewnętrzny z praktyką w jednostkach samorządu terytorialnego, ekspert w zakresie inwestycji i zarządzania projektami, dziennikarz specjalizujący się w tematyce prawa samorządowego, finansów publicznych oraz zamówień publicznych

Podstawy prawne

  • art. 78, art. 79, art. 80, art. 91 ustawy z 19 listopada 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2021 (druk nr 641, ustawa nie została opublikowana w Dzienniku Ustaw)

  • art. 242, art. 243 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 869; ost. zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1175)

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rządowy program "Moc Małych Społeczności". Do podziału 70 mln zł. Nabór wniosków do 9 czerwca 2025 r.

W piątek, 16 maja 2025 r. rozpoczął się nabór wniosków w ramach „Rządowego Programu wsparcia organizacji pozarządowych Moc Małych Społeczności”. Adresowany jest do NGOsów działających w mniejszych miastach oraz na terenach wiejskich.

Konkurs "Aktywny Senior 2025". Wnioski o dofinansowania można składać do 11 czerwca 2025 r.

12 maja 2025 r. Ministerstwo Sportu i Turystyki ogłosiło nabór wniosków do zadania Aktywny Senior w ramach programu Aktywność dla Każdego. Wnioski o dofinansowania w ramach konkursu "Aktywny Senior 2025" można składać do 11 czerwca 2025 r.

Duży ruch na Okęciu. Lotnisko od początku roku odprawiło ponad 6,6 mln podróżnych

Lotnisko Chopina jest na granicy przepustowości. Od stycznia do końca kwietnia br. odprawiło już ponad 6,6 mln podróżnych, podczas gdy w tym samym okresie w ubiegłym roku było to prawie 5,9 mln osób. Dokąd latamy najczęściej?

Polacy mniej chodzą do kina

Główny Urząd Statystyczny podał dane dotyczące widzów w kinach w 2024 r. W porównaniu z 2023 r., liczba widzów w kinach stałych spadła o 0,4 proc. do 49,5 mln

REKLAMA

Spacer w lesie - lek na codzienny stres

Regularne, 30-minutowe spacery w naturze pięć razy w tygodniu mogą zmniejszyć ryzyko depresji aż o 30% – podaje raport Transforming Scotland's Health. W obliczu prognoz WHO, że do 2030 roku depresja stanie się najczęstszą chorobą na świecie, kontakt z przyrodą to skuteczna forma profilaktyki.

Są fundusze na ekologię, cyfryzację i innowacje

W dobie dynamicznego rozwoju technologii cyfrowej i wdrażania kolejnych innowacji, nie można zapominać o zagrożeniach, które się z nimi wiążą. Zgodnie z unijną zasadą „Do No Significant Harm” („Nie Czyń Znaczącej Szkody”), gdy ubiegamy się o wsparcie z funduszy, jesteśmy zobowiązani do prowadzenia inwestycji w sposób, który nie będzie wyrządzać poważnych szkód środowiskowych czy społecznych.

Spadł ruch na radomskim lotnisku, ale w planach nowe kierunki

Polskie Porty Lotnicze poinformowały, że lotnisko w Radomiu obsłużyło w kwietniu br. ok. 2,5 tys. pasażerów; to spadek o 42 proc. wobec zeszłego roku. W pierwszych czterech miesiącach tego roku ruch w radomskim pocie spadł o 31 proc.

Ratownicy medyczni nie chcą kamizelek nożoodpornych

Ogólnopolski Związek Zawodowy Ratowników Medycznych (OZZRM) uważa, że pomysł powszechnego wprowadzenia kamizelek nożoodpornych, jako reakcji na śmierć ratownika ugodzonego nożem, nie jest dobry. Co proponują związkowcy?

REKLAMA

Ostatni dzwonek dla zdrowia młodych. 7 maja 2025 r. sejmowa Komisja Zdrowia zajmie się zakazem sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18. roku życia

W środę sejmowa Komisji Zdrowia rozpatrzy rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Wcześniej, ponad 20 organizacji działających w ochronie zdrowia apelowało o jak najszybsze jej procedowanie. Chodzi o zakaz sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18 r.ż.

Wybory prezydenckie: ułatwienia dla wyborców 60+

Transport do i z lokalu wyborczego. Możliwość głosowania korespondencyjnego albo za pośrednictwem pełnomocnika. Możliwość zmiany miejsca głosowania w obwodzie właściwym dla lokalu przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych. Z tych wszystkich ułatwień mogą skorzystać wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania w tegorocznych wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ukończą 60. rok życia. A także wyborcy niepełnosprawni – bez względu na wiek.

REKLAMA