Obciążenia finansowe sektora jst

Wydatki na ochronę zdrowia i wydatki społeczne znacznie wzrosły w zakresie inwestycji i modernizacji. Sektor komunikacji jest obecnie najszybciej rozwijającym się sektorem w kraju. W każdym województwie nadkłady na subwencje i dotacje dla firm i osób prywatnych są wysokie. Dynamiczny wzrost ma być sposobem na budowę konkurencyjności firm oraz stworzenie rynku informacji o krajowym i międzynarodowym zasięgu.

Dolnośląskie

W województwie dolnośląskim wydatki w roku 2008-2009 wzrosły o 600 mln zł. Najwyższe kwoty odnotowano:

-  w gospodarce mieszkaniowej: wzrost o ponad 100 proc. (50 mln zł)

-  w oświacie i opiece wychowawczej: wzrost o 70 mln zł.

Środki najczęściej są kierowane do miast i gmin, zarządzanie w powiatach i województwach środkami finansowymi jest znacznie ograniczone. Wysokie wydatki od lat utrzymują się w transporcie i łączności, ochronie zdrowia oraz pomocy społecznej. Szeroko zakrojone zmiany w sektorze zdrowia i opieki oraz dostosowywanie standardów sektora do regulacji prawnych wymagają wysokich nakładów ,jednakże w dłuższym okresie powinny one przynieść oszczędności oraz wzrost dochodów jednostek zdrowia. Wprowadzenie wielu usług medycznych jest kosztowne, lecz planuje się, że jednostki te będą samowystarczalne.  Kwoty przeznaczane na ten cel  szacuje się na 165 tys. zł rocznie, czyli 19,4 proc. wydatków budżetu jednostek.

W latach 2008-2009 znacznie wzrosły wydatki na ochronę środowiska.

Kwota tych wydatków utrzymuje się na poziomie 3 319,4 tys. zł, wzrost roczny to około 3 000 tys. zł. Zgodnie z nowymi zasadami dotyczącymi jakości i sposobu wytwarzania produktów czyste technologie i czysta energia mają zapewnić polskim firnom konkurencyjną pozycję w kraju i w Europie. Wprowadzane są więc programy i aplikacje internetowe, które umożliwiają zarządzanie firmą, równocześnie ułatwiają dostęp do klienta i rynków zbytu. W sektorze transportu i łączności wydatki województwa dolnośląskiego ocenia się na 457,5 tys. zł, wobec budżetu województwa jest to 28,8 proc.. Wydatków. Tworzenie sieci informacyjnej i komunikacyjnej jest jednym z założeń UE, środki przeznaczane na ten cel są wysokie.

Czytaj także: Granice zadłużania się samorządów>>

Małopolskie

W województwie małopolskim wydatki ocenia się na 1 498,4 tys. zł. Do miast i gmin kierowana jest większość środków finansowych. W tym rejonie duże znaczenie ma ochrona dziedzictwa narodowego, te wydatki to około 15,5 proc. budżetu wojewódzkiego.

Dla poprawy warunków dla firm oraz dla rozszerzenia rynków zbytu i promocji roczne wydatki ocenia się na 566, 2 tys. zł. Kwota ta to 37,8 proc. wydatków.

Znaczne zmiany widać w sektorze ochrony zdrowia i opieki społecznej, wydatki na ten cel to 11,2 proc. środków wojewódzkich i kwota ta w ostatnich latach znacznie wzrosła. Ochrona środowiska i bezpieczeństwo publiczne jest w rejonie małopolskim ważnym elementem działań w gminach, powiatach i województwach. Obszar ten jest dobrze postrzegany przez inwestorów, co pozwala na szeroko zakrojone pozyskiwanie środków z UE i krajów europejskich oraz rządu. Gminy, powiaty i województwa szukają zagranicznych środków dla rozbudowy danego obszaru. Inwestycje w 2009 na jednego mieszkańca wyniosły 248,2 zł.

Od 2004 roku w województwie dochody wzrosły o 34proc., wydatki zaś 28 proc.

Mazowieckie

Wydatki na obszarze mazowieckim ocenia się na 3 244 mln zł. Wydatki majątkowe stanowią ponad 25 proc., większość jest kierowana na inwestycje. Wydatki bieżące są znacznie wyższe, w roku 2009 wyniosły 2 307,3 mln zł.

Na obszarze aglomeracji warszawskiej dynamicznie rozbudowuje się sektor komunikacji i transportu. Warszawa jest ważnym centrum zaopatrzeniowym i węzłem komunikacyjnym (lotniska, kolej).  Sieć usługowa i zaopatrzeniowa jest w tym rejonie bardzo rozbudowana, z tego powodu wprowadzenie nowych technologii informatycznych i aplikacji internetowych jest niezbędne dla organizacji i planowania działalności rynkowej. Wydatki budżetu na komunikacje i transport ocenia się na 832,2 mln zł.

Tak jak w pozostałych regionach wydatki na ochronę zdrowia i opiekę społeczną wzrosły, w ciągu roku o 170 mln. zł, obecnie są utrzymywane w wysokości 5 200 mln zł. Spadły wydatki na sektor usługowy oraz bezpieczeństwo publiczne (0,9 proc. i 0,5 proc. wydatków budżetu województwa). Równocześnie te działania zostały przeniesione na inne instytucje i firmy. Firmy przejęły wiele programów dla budowy konkurencyjności działalności gospodarczej od województw, powiatów i gmin. Zadania z zakresu bezpieczeństwa, są odgórnie zarządzane, ale kierowane przez odpowiednie firmy. Wiele przedsiębiorstw zatrudnia własnych pracowników dla utrzymania porządku i bezpieczeństwa w budynkach i poza.  

W województwie mazowieckim wysokie nakłady są ponoszone w zakresie zarządzania finansami w kraju. Kontrola i nadzór nad wydatkami województw oraz programy wsparcia finansowego są planowane w stolicy kraju.

Czytaj także: Pożyczki z budżetu państwa dla jednostek samorządu>>

Warmińsko-mazurskie

Wydatki w województwie warmińsko – mazurskim szacuje się na 449,5 mln zł. Największe nakłady na tym obszarze są przekazywane na ochronę zdrowia i opiekę społeczną. Wzrost roczny w tym sektorze jest znaczny 30 – 50 proc., lecz środki te są kierowane w większości na modernizacje, unowocześnianie i inwestycje rozwojowe. W dłuższym okresie każda z  jednostek ochrony zdrowia i opieki społecznej ma samodzielnie zarządzać pracą i finansami. Pomoc rządowa, unijna i samorządowa ma wprowadzić elementy polityki rynkowej oraz programy dla utrzymania opłacalności tych jednostek. Przychodnie i inne instytucje zdrowia muszą być samowystarczalne. Muszą one wprowadzić system zarządzania i kierowania w oparciu o sytuację na danym obszarze oraz możliwości finansowe w danym okresie. Na ochronę zdrowia w roku 2009 wydano 1,9 mln zł, na pomoc społeczną 109,2 mln zł. Zagospodarowanie przestrzenne i ochrona środowiska jest jednym z priorytetów na obszarze Mazur. Turystyka w tym rejonie od lat dynamicznie się rozwija, dla utrzymania i rozwoju tej branży wydatki na zagospodarowanie terenów muszą wzrosnąć.

Śląskie

W województwie śląskim wydatki majątkowe, inwestycyjne i bieżące szacuje się na ponad 750 mln zł każde. Wydatki są pokrywane w 70 proc. z dotacji i subwencji. W tym rejonie wysokie nakłady są kierowane do sektora oświaty, sportu oraz kultury - 21,2 proc. budżetu wojewódzkiego. Wartość kapitału przeznaczanego na pomoc społeczną i zdrowie rocznie ocenia się na 14,5 proc., wydatki na cele społeczne wzrosły trzykrotnie w tym okresie. Zazwyczaj są kierowane na aktywizacje zawodową i szkolenia.

Na obszarze województwa wprowadza się dynamiczne zmiany przemyśle i produkcji. Modernizacja przedsiębiorstw opiera się na polityce proekologicznej. Na tym obszarze nakłady z funduszy UE są znaczne i głównie są to środki inwestycyjne, natomiast polityka państwa opiera się na wprowadzeniu reguł rynkowych oraz  metod zarządzania przedsiębiorstwami i ich finansami.

Czytaj także: Plany ostrożnościowe i naprawcze w samorządzie>>

Ważnym elementem polityki w województwie jest poprawa jakości transportu i rozwój łączności. Śląsk jest rejonem przemysłowym, inwestycje w transport są zatem niezbędne. Łączność telefoniczna i internetowa jest rozbudowywana na całym obszarze. Subwencje i dotacje dla firm w tym zakresie są wprowadzane od lat, programy edukacyjne również. Modernizacje przeprowadzono już w urzędach i instytucjach, wykorzystanie sieci internetowej zmieniło formę pracy i obsługi petentów w urzędach.

Dorota Smoleńska

samorzad.infor.pl