Obowiązek uzupełnienia dokumentów przez wykonawcę

Zgodnie z art. 26 ust. 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.), zamawiający wzywa wykonawców, którzy w określonym terminie nie złożyli wymaganych przez zamawiającego oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 lub którzy nie złożyli pełnomocnictw, albo którzy złożyli wymagane przez zamawiającego oświadczenia i dokumenty, o których mowa w art. 25 ust. 1, zawierające błędy, lub którzy złożyli wadliwe pełnomocnictwa, do ich złożenia w wyznaczonym terminie, chyba że mimo ich złożenia oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo konieczne byłoby unieważnienie postępowania.

Konstrukcja tego przepisu wskazuje, że wezwanie do uzupełnienia braków ma charakter obligatoryjny. Zamawiający ma zatem obowiązek zwrócenia się do wykonawców o uzupełnienie dokumentów i oświadczeń, gdy nie złożyli oni wymaganych dokumentów lub złożyli dokumenty zawierające błędy.

Kiedy można odstąpić od obowiązku uzupełnienia

Art. 26 ust. 3 ustawy dopuszcza dwie sytuacje, w których zamawiający może odstąpić od powyższego obowiązku. Mianowicie zamawiający nie jest zobowiązany do wezwania do złożenia oświadczeń i dokumentów wykonawcy, którego oferta, nawet mimo uzupełnienia, podlegałaby odrzuceniu. Ponadto, zamawiający może odstąpić od wezwania do złożenia oświadczeń i dokumentów, kiedy pomimo uzupełnienia konieczne byłoby unieważnienie postępowania, tj. wystąpiłaby jedna z okoliczności wskazanych w art. 93 ust. 1 ustawy. Wezwanie do uzupełnienia oświadczeń i dokumentów pomimo zaistnienia przesłanek odrzucenia oferty wykonawcy lub unieważnienia postępowania byłoby bezcelowe, gdyż jego rezultat nie miałby wpływu na ocenę oferty, czy wynik postępowania. Jednakże, w sytuacjach wskazanych wyżej, sam fakt niezasadnego wezwania do uzupełnienia nie może zostać zakwalifikowany jako naruszenie mające wpływ na wynik postępowania.
Istnieją jednak okoliczności, w których wezwanie wykonawcy do uzupełnienia oświadczeń i dokumentów może stanowić rażące naruszenie przepisów ustawy. Omawiany przepis należy bowiem rozpatrywać w kontekście art. 25 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego zamawiający może żądać od wykonawców wyłącznie oświadczeń lub dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania wskazanych w ogłoszeniu, specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub zaproszeniu do składania ofert. Należą do nich dokumenty potwierdzające spełnianie warunków udziału w postępowaniu oraz spełnianie przez oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane wymagań określonych przez zamawiającego, o których mowa w art. 25 ustawy.
Zamawiający nie może zatem wezwać o złożenie dokumentu, który nie został wymieniony w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 25 ust. 2 ustawy, jak również dokumentu, którego złożenia nie wymagał pierwotnie w ogłoszeniu o zamówieniu i specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Jednocześnie, należy podkreślić, iż zamawiający uprawniony jest do jednokrotnego wezwania wykonawcy o złożenie tego samego dokumentu.