Sygnaliści (whistleblowing) w innych polskich przepisach prawnych oraz ostatnie zmiany w tym zakresie

W poprzednich artykułach omawiałem instytucję zgłaszania naruszeń prawa przez Sygnalistów:

1. według art. 53 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. 2018 poz. 723)
2. według rozdziału  5 „Procedury anonimowego zgłaszania naruszeń prawa oraz obowiązujących w banku procedur i standardów etycznych” Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 6 marca 2017 r. w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej, polityki wynagrodzeń oraz szczegółowego sposobu szacowania kapitału wewnętrznego w bankach

Tylko w ramach uzupełnienia chciałbym wspomnieć, że obowiązek:

1. funkcjonowania w Bankach systemu zarządzania obejmującego procedury anonimowego zgłaszania wskazanemu członkowi zarządu, a w szczególnych przypadkach – radzie nadzorczej banku, naruszeń prawa oraz obowiązujących w banku procedur i standardów etycznych
2. zapewnienia przez Banki pracownikom, którzy zgłaszają naruszenia, ochrony co najmniej przed działaniami o charakterze represyjnym, dyskryminacją lub innymi rodzajami niesprawiedliwego traktowania

wynika z art. 9 ust 1, 2a i 2b ustawy Prawo bankowe. Art. 9f Prawa bankowego upoważnił Ministra właściwego do spraw instytucji finansowych do wydania rozporządzenia o którym mowa powyżej.

Zobacz: Finanse

W art. 83 ust 1a i ust 1 b ustawie o obrocie instrumentami finansowymi nałożono na firmy inwestycyjne^[1] obowiązek:

1.  posiadać procedury anonimowego zgłaszania wskazanemu członkowi zarządu, a w szczególnych przypadkach - radzie nadzorczej, naruszeń prawa, w tym rozporządzenia 596/2014, rozporządzenia 600/2014 oraz procedur i standardów etycznych obowiązujących w firmie inwestycyjnej
2. w ramach procedur, o których mowa w pkt 1), firma inwestycyjna zapewnia pracownikom, którzy zgłaszają naruszenia, ochronę co najmniej przed działaniami o charakterze represyjnym, dyskryminacją lub innymi rodzajami niesprawiedliwego traktowania.

Zobacz: Pracownicy

Wymagania dla powyższej procedury zostały określone w Rozdziale 3 „Procedury anonimowego zgłaszania naruszeń” Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 25 kwietnia 2017 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych i organizacyjnych dla firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, i banków powierniczych (Dz. U. 2017 poz. 855). Dokładnie zostaną omówione w jednym z następnych artykułów.

W dniu 5 listopada 2019 r. Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 16 października 2019 r. o zmianie ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych oraz niektórych innych ustaw. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Przedmiotowa ustawa nakłada na kolejne trzy kategorie podmiotów obowiązek posiadania procedur anonimowego zgłaszania naruszeń prawa.

Po pierwsze, w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych w art. 97d nakłada na Emitentów obowiązek posiadania procedury anonimowego zgłaszania przez pracowników wskazanemu członkowi zarządu, a w szczególnych przypadkach – radzie nadzorczej, naruszeń prawa, w szczególności przepisów ustawy, rozporządzenia 2017/1129, oraz procedur i standardów etycznych.

Po drugie w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi w Art. 25e. nakłada na Spółki prowadzące rynek regulowany obowiązek posiadania procedury anonimowego zgłaszania wskazanemu członkowi zarządu, a w szczególnych przypadkach – radzie nadzorczej, naruszeń przepisów prawa, w tym przepisów rozporządzenia 596/2014 i rozporządzenia 600/2014, oraz procedur i standardów etycznych obowiązujących w spółce prowadzącej rynek regulowany. Ponadto w ramach powyższych procedur, spółka prowadząca rynek regulowany jest zobowiązana zapewnić pracownikom, którzy zgłaszają naruszenia, ochronę co najmniej przed działaniami o charakterze represyjnym, dyskryminacją lub innymi rodzajami niesprawiedliwego traktowania.

Po trzecie w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi w art. 131m nakłada na podmioty świadczącego usługi w zakresie udostępniania informacji o transakcjach obowiązek posiadania procedury anonimowego zgłaszania wskazanemu członkowi zarządu, a w szczególnych przypadkach – radzie nadzorczej, naruszeń przepisów prawa, w tym przepisów rozporządzenia 596/2014 i rozporządzenia 600/2014, oraz procedur i standardów etycznych obowiązujących w podmiocie świadczącym usługi w zakresie udostępniania informacji o transakcjach. Ponadto w ramach powyższych procedur podmiot świadczący usługi w zakresie udostępniania informacji o transakcjach jest zobowiązany zapewnić pracownikom, którzy zgłaszają naruszenia, ochronę co najmniej przed działaniami o charakterze represyjnym, dyskryminacją lub innymi rodzajami niesprawiedliwego traktowania.

Warto na koniec wspomnieć, że zgodnie z art. 11 ust 8 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji, gdy nastąpiło w celu ochrony uzasadnionego interesu chronionego prawem, w ramach korzystania ze swobody wypowiedzi lub w celu ujawnienia nieprawidłowości, uchybienia, działania z naruszeniem prawa dla ochrony interesu publicznego, lub gdy ujawnienie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa wobec przedstawicieli pracowników w związku z pełnieniem przez nich funkcji na podstawie przepisów prawa było niezbędne dla prawidłowego wykonywania tych funkcji. Jednym słowem Sygnalista nie popełnia czynu nieuczciwej konkurencji gdy np. ujawnia tajemnicę przedsiębiorstwa w celu ujawnienia naruszenia prawa.

^[1] firma inwestycyjna - dom maklerski, bank prowadzący działalność maklerską, zagraniczna firma inwestycyjna prowadząca działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zagraniczna osoba prawna z siedzibą na terytorium państwa innego niż państwo członkowskie, prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność maklerską;

Dowiedz się więcej z naszej publikacji

Przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Obowiązki biur rachunkowych

Tylko teraz

89,00 zł

99,00 zł

Przejdź do sklepu