Trzy zasady kontroli pracownika zdalnego w jego mieszkaniu przez pracodawcę [Kodeks pracy 2023 r.]

Pracodawcy otrzymają prawo do wizytacji miejsca pracy pracownika. W praktyce, to prawo do wejścia do mieszkania albo domu pracownika.

Jest to uprawnienie pracodawcy, a nie jego obowiązek. Według obecnego stanu prac legislacyjnych przeprowadzenie kontroli miejsca pracy zdalnej nie jest warunkiem wyrażenia zgody przez pracodawcę na tą formę pracy.

Rodzaje kontroli pracownika zdalnego w jego miejscu pracy

Zasady te wprowadza nowy art. 67²⁸ § 1 k.p. (numeracja przepisu może się zmienić w toku dalszych prac parlamentu).

Przepis stanowi, że pracodawca ma prawo przeprowadzać:

1. kontrolę wykonywania pracy zdalnej przez pracownika – dotyczy np. obecności pracownika w deklarowanym miejscu pracy i jej wykonywanie w umówionych z pracodawcę godzinach pracy,
2. kontrolę w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy lub
3. kontrolę przestrzegania wymogów w zakresie bezpieczeństwa i ochrony informacji, w tym procedur ochrony danych osobowych.

Zasady kontroli pracownika zdalnego w jego miejscu pracy

Są trzy zasady tej kontroli:

1) Kontrolę przeprowadza się w porozumieniu z pracownikiem w miejscu wykonywania pracy zdalnej w godzinach pracy pracownika

2) Pracodawca dostosowuje sposób przeprowadzania kontroli do miejsca wykonywania pracy zdalnej i jej rodzaju.

3) Wykonywanie czynności kontrolnych nie może naruszać prywatności pracownika wykonującego pracę zdalną i innych osób ani utrudniać korzystania z pomieszczeń domowych w sposób zgodny z ich przeznaczeniem.

Skutki kontroli pracownika zdalnego

Jeżeli pracodawca w trakcie kontroli pracy zdalnej, stwierdzi uchybienia:

1. w przestrzeganiu przepisów i zasad w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy lub
2. wymogów w zakresie bezpieczeństwa i ochrony informacji,

- zobowiązuje pracownika do usunięcia stwierdzonych uchybień we wskazanym terminie albo cofa zgodę na wykonywanie pracy zdalnej przez tego pracownika. W przypadku wycofania zgody na wykonywanie pracy zdalnej pracownik rozpoczyna pracę w dotychczasowym miejscu pracy w terminie określonym przez pracodawcę.

Jakie będzie realne znaczenie kontroli pracownika zdalnego w jego mieszkaniu?

Niewielkie.

Po pierwsze, trudno sobie wyobrazić entuzjazm pracodawców, co do naruszenia miru domowego pracowników. Nawet, gdy będą do tego mieli podstawę prawną.

Takie kontrole prowokują konflikty.

Nie mają też akceptacji społecznej.

Mogą być powodem dużych strat wizerunkowych. Wpis oburzonego pracownika zdalnego na Facebooku może zostać przeczytany przez setki tysięcy osób, z których większość stanie po stronie pracownika.

Takie kontrole to także koszt i nakład pracy z dokumentowaniem wyników kontroli.

Trudno też sobie wyobrazić jak miałby pracodawca przeprowadzać kontrolę rzeczywistego wykonywania pracy zdalnej.

Przykład

Pracodawca podejrzewał, że pracownik zdalny z Warszawy wcale nie pracuje zdalnie, a przebywa rekreacyjnie nad morzem. Bez wcześniejszego uzgodnienia z pracownikiem, nie ma jednak możliwości przeprowadzenia kontroli. Pracownik ma wyłączony telefon. Po powrocie do pracy pracownik poinformował pracodawcę, że domownik był chory i dlatego miał wyłączony telefon.

Z obecnego brzmienia przepisów wynika, że brak zgody pracownika na kontrolę w sytuacji z przykładu nie będzie podstawą do cofnięcia zgody pracodawcy na pracę zdalną. Taka możliwość istnieje dopiero po przeprowadzonej kontroli.