Popełnienie przestępstwa jako przesłanka wznowienia postępowania

Wznowienie postępowania z powodu popełnienia przestępstwa

Zgodnie z art. 145 § 1 pkt 2 k.p.a. strona może wnosić o wznowienie postępowania zakończonego decyzją ostateczną, jeżeli decyzja ta została wydana w wyniku popełnienia przestępstwa. W myśl paragrafu 2 tego przepisu wznowienie tego postępowania na skutek popełnienia przestępstwa jest możliwe nawet w przypadku braku orzeczenia sądu lub innego organu, jeżeli popełnienie tego przestępstwa jest oczywiste, a wznowienie postępowania jest niezbędne dla uniknięcia niebezpieczeństwa dla życia lub zdrowia ludzkiego albo poważnej szkody dla interesu społecznego. Dodatkowo w oparciu o paragraf 3 tego przepisu, postępowanie można wznowić także w przypadku, gdy postępowanie w przedmiocie popełnienia przestępstwa przed sądem lub innym organem nie może być wszczęte na skutek upływu czasu lub z innych przyczyn określonych w przepisach prawa.

Zobacz również: Ile kosztują środki ochrony prawnej?

Co do zasady podstawą wznowienia jest popełnienie przestępstwa. Kodeks postępowania administracyjnego nie zawiera definicji przestępstwa. W związku z czym należy stosować definicję zawartą w Kodeksie karnym. Zatem przestępstwem są występki oraz zbrodnie opisane w tym kodeksie. Podstawą wznowienia nie może być popełnienie wykroczenia. Co też często jest niestety mylone. W praktyce pojawiają się jednak wątpliwości, czy zawsze, gdy w toku postępowania administracyjnego dojdzie do popełnienia przestępstwa, możemy wnosić o wznowienie postępowania. Czy też przestępstwo to musi mieć istotny wpływ na wydanie decyzji. Zważyć należy, iż z samym faktem popełnienia przestępstwa w toku postępowania mamy do czynienia bardzo rzadko. Czyli często sam fakt popełnienia tego przestępstwa, traktowany jest jako wystarczająca podstawa do wznowienia postępowania. Dodatkowo powstają problemy z ustaleniem, kiedy mamy do czynienia z przestępstwem, którego popełnienie nie trzeba udowadniać orzeczeniem sądy lub innego organu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 8 stycznia 2015 r., sygn. akt: I SA/Łd 1026/14 (LEX nr 1646680) stwierdził, iż:  „wznowienie postępowania z powodu przestępstwa może nastąpić bez konieczności ustalenia czynu przestępnego prawomocnym wyrokiem skazującym, gdy postępowanie karne nie może być wszczęte (np. z powodu śmierci sprawcy) lub zostało umorzone z innych przyczyn niż brak dowodów (np. na podstawie ustawy amnestyjnej). Określenie z art. 145 § 1 pkt 2 k.p.a.  "decyzja została uzyskana za pomocą przestępstwa" oznacza, że wznowienie postępowania jest dopuszczalne w razie popełnienia czynu zaliczanego przez k.k. do przestępstw, a więc zbrodni lub występku. Taka podstawa wznowienia, jako restytucyjna, wymaga ustalenia istnienia związku przyczynowego między przestępstwem a prawomocnym orzeczeniem sądu administracyjnego.”