REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Struktura organizacyjna gminy

Andrzej Szczerbowski
Prawnik, ekspert prawa cywilnego, podatkowego i handlowego.

REKLAMA

REKLAMA

Istnieje wiele definicji  pojęcia struktura organizacyjna. W większości jednak mówią one o podmiotach prywatnych, które działają w oparciu o kryteria rynkowe i w związku, z tym definicji tych nie powinno się odnosić do gmin. Ze względu na zadania, które realizuje gmina jej struktura organizacyjna oparta jest na nieco innych zasadach.

Istotę struktury organizacyjnej gminy można określić jako ogół zależności funkcjonalnych oraz hierarchicznych pomiędzy poszczególnymi jej elementami (referatami, jednostkami), które umożliwiają funkcjonowanie gminy w pożądanym kierunku oraz podejmowanie działań kierowniczych.

REKLAMA

Abstrahując od kompletności zaproponowanej definicji wskazać należy, iż przepisy prawa nie narzucają jednolitego i usystematyzowanego wzoru, jak powinna być zbudowana struktura organizacyjna gminy. Zasadą jest, iż odpowiednie organy gminy w statucie bądź regulaminach same ustalają najwłaściwszy dla swojej jednostki samorządowej podział struktury organizacyjnej gminy. Ważne przy tym jest to by podział ten był uzasadniony, jak również oparty o racjonalne kryteria, m.in. takie jak:

- charakter realizowanych przez gminę zadań oraz jej aktualnych działań i inwestycji,           

- posiadany przez gminę majątek,

- wielkość gminy (liczba jej mieszkańców),

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- położenie geograficzne.

REKLAMA

Chociaż odgórne narzucanie uniwersalnych wzorców co do struktury organizacyjnej gminy nie ma większego uzasadnienia, należy jednak wyraźnie postulować o pewne standardy na podstawie których powinna być budowana struktura organizacyjna gminy. Jest to o tyle ważny aspekt, gdyż prawidłowe ukształtowanie organizacyjne gminy warunkuje sprawne jej działanie, ogranicza biurokrację, jak również ma zasadnicze znaczenie dla załatwiania złożonych i skomplikowanych spraw wymagających nierzadko sprawnego współdziałania kilku komórek organizacyjnych.

Z tego też względu można przedstawić pewne reguły organizacyjne oraz jednocześnie wskazać na pewne odrębności od nich, których racjonalne uzasadnienie wydaje się dosyć trudne. Dotyczy to w szczególności zadań oraz kompetencji realizowanych przez poszczególne referaty (wydziały), stanowiska samodzielne, czy też jednostki organizacyjne.

 

Najczęściej spotykany układ referatów w gminie

REKLAMA

 
-       referat organizacyjny, który zajmuje się czynnościami takimi jak: przyjmowanie, wysyłanie i rozdzielanie korespondencji; prowadzenie ewidencji korespondencji, centralnego rejestru skarg, wniosków, petycji; prowadzenie archiwum zakładowego, zaopatrywanie Urzędu w niezbędny sprzęt i wyposażenie w tym materiały biurowe i kancelaryjne, obsługa pracowników gminy w zakresie kadrowym,


-       referat finansowy, który m.in. realizuje następujące zadania: zapewnia obsługę finansowo-księgową i kasową Urzędu; udziela pomocy Wójtowi w przygotowaniu oraz wykonywaniu budżetu Gminy; prowadzi księgi rachunkowe; przygotowuje akty administracyjne dotyczące podatków i opłat,


-       referat spraw obywatelskich, który zajmuje się czynnościami takimi jak: ewidencja ludności oraz wydawanie dokumentów stwierdzających tożsamość; sporządzanie aktów stanu cywilnego i prowadzenia ksiąg stanu cywilnego; rejestracji urodzin, małżeństw oraz zgonów i innych zdarzeń mających wpływ na stan cywilny osób; współpraca z gminami partnerskimi,


-       referat architektury i nieruchomości, który m.in. prowadzi prace w zakresie:  przygotowywania, koordynacji i obsługi działań związanych z opiniowaniem i uzgadnianiem dokumentów planistycznych; prowadzenia i aktualizacji rejestru miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego; prowadzenia spraw związanych z ustalaniem warunków zabudowy i zagospodarowania terenu; prowadzenia spraw związanych z ochroną środowiska i rolnictwem oraz spraw z dziedziny  gospodarki komunalnej i lokalowej.

Nazwy poszczególnych referatów mogą być określane w indywidualny sposób, co jednak nie powinno skutkować zmianą zakresu ich obowiązków. Poszczególne referaty w zależności od wielkości gminy i jej złożoności mogą być dzielone na mniejsze komórki, którymi łatwiej kierować.

Zdarza się, że w małych gminach wiejskich funkcjonują trzy podstawowe referaty (organizacyjny, finansowy i spraw obywatelskich), które dzielą miedzy siebie zadania związane z gospodarowaniem nieruchomościami. Niemniej jednak funkcjonowanie wyżej wymienionych referatów powinno zapewniać sprawne funkcjonowanie gminie o przeciętnej wielkości.   

Odstępstwem od powyższego układu stanowi np. wydzielenie z referatu finansowego oddzielnego referatu ds. podatków i opłat w małej gminie wiejskiej, która dodatkowo z podatków i opłat lokalnych nie posiada dużych dochodów.

Czytaj także:  Międzygminne porozumienia - konieczna staranność>>

 

Stanowiska samodzielne

Są to stanowiska pracy z reguły podlegające bezpośrednio wójtowi, na których zatrudnione osoby realizują zadania o indywidualnym i wyspecjalizowanym charakterze. Najczęściej są nimi:

-      radca prawny, który prowadzi obsługę prawną gminy,

-      informatyk, który prowadzi spraw z zakresu informatyzacji Urzędu (instaluje oprogramowanie, administruje siecią, prowadzi Biuletynu Informacji Publicznej, itp.),

-      pełnomocnik ds. informacji niejawnych ma za zadanie zapewnienie ochrony informacji niejawnych, ochronę systemów i sieci informatycznych, zapewnienie ochrony fizycznej Urzędu,

-      stanowisko ds. bezpieczeństwa i higieny pracy, na którym zatrudniona osoba dokonuje okresowej analizy stanu bezpieczeństwa i higieny pracy i ppoż., rejestruje wypadki przy pracy i chorób zawodowe, sprawuje nadzór nad prawidłowością działania sprzętu i urządzeń ppoż., przeprowadza stosowne szkolenia w zakresie bhp i ppoż.,

-      audytor wewnętrzny, który realizuje następujące zadania, dokonuje niezależnego badania systemów zarządzania i kontroli w Urzędzie oraz jednostkach organizacyjnych Gminy w tym procedur kontroli finansowej, określa oraz analizuje przyczyn i skutki uchybień, sporządza sprawozdania z przeprowadzonego audytu wewnętrznego.

Czytaj także:  Prawidłowe uchwały Rady Gminy>>

W przypadku stanowisk samodzielnych wskazywanie pewnych odstępstw od standardów jest o tyle trudne, iż w znacznym stopniu stanowiska te są narzucane gminom przepisami prawa i jedyną racjonalną przesłanką w tym zakresie wydaje się obsadzanie pewnych stanowisk na część etatu.

Istnieją również jednostki terytorialne w których pewne stanowiska (jak np. kadrowa, osoba odpowiedzialna za promocję gminy, kulturę i sport) zaliczane są do samodzielnych stanowisk pracy, powoduje to, że ich kompetencje są wyodrębniane z zadań poszczególnych referatów. Taki stan rzeczy ma swoje uzasadnienie w przypadku małych gmin, w których jedna osoba jest w stanie samodzielnie wykonywać obowiązki, które z reguły powinno kilka osób.

 

Andrzej Szczerbowski

 

Źródło: Samorzad.infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak obliczyć trzynastkę dla pracownika samorządowego? RIO: nie można wliczać jednorazowych, nieperiodycznych wypłat do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego

Regionalna Izba Obrachunkowa w piśmie z 28 stycznia 2025 r. wyjaśniła, że do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego (tzw. trzynastki) wlicza się te składniki wynagrodzenia, które przyjmowane są do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy. Do tej podstawy nie wlicza się natomiast jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie.

Z Radomia polecisz tylko w dwóch kierunkach. Jeden wkrótce będzie zawieszony

Jedynie ponad 3 tys. pasażerów. Tylu odprawiło lotnisko w Radomiu w styczniu. To o połowę mniej niż w tym samym miesiącu 2024 roku. Polskie Porty Lotnicze przekazały, że na ten moment dostępne są dwa regularne kierunki lotów.

Jak obniżyć koszty obsługi zadań pomocy społecznej? Postulaty Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza

Jak obniżyć koszty obsługi zadań pomocy społecznej? Postulaty Komisji ds. Polityki Społecznej i Ochrony Zdrowia Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza dotyczące usprawnienia działania organów pomocy społeczne.

Raport o stanie gminy 2025 szybko i bez błędów. Kielce, Wrocław i Jarocin już to zrobiły ... z pomocą AI

Gminom pozostało nieco ponad 100 dni na przygotowanie obowiązkowych sprawozdań, w których co roku raportują kluczowe informacje i rozliczają się z efektów realizowanych projektów. Czy to dużo czasu? Niekoniecznie, biorąc uwagę, że gminom w zależności od ich wielkości i specyficznych potrzeb stworzenie takiego opracowania zajmuje od min. 120, do nawet 2500 godzin, czyli 312 dni (!) i może angażować aż 20 pracowników (Dane szacunkowe: Integrator Danych Miejskich IRMiR). Dlatego przygotowując raport, gmina musi nierzadko sięgać po dodatkowe wsparcie. Opracowanie dokumentu kosztuje sporo wysiłku, czasu i pieniędzy, ale zdarza się, że jego lekturą nie są zainteresowani radni, więc mieszkańcy tym bardziej. Te wszystkie problemy można rozwiązać za pomocą wsparcia sztucznej inteligencji, która wygeneruje sprawozdanie o gminie. Czy to może działać? Przypadki Kielc, Jarocina i Wrocławia pokazują, że tak.

REKLAMA

EU Navigate. Program wsparcia dla osób starszych z chorobą nowotworową

Zapraszamy do udziału w projekcie EU NAVIGATE prowadzonym przez Pracownię Badań nad Starzejącym się Społeczeństwem Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum działającą pod kierunkiem pani profesor Katarzyny Szczerbińskiej.

Co z telefonami komórkowymi w szkołach? MEN odpowiada na ważne pytania

„W 2025 r. minister edukacji planuje przeprowadzenie badań dotyczących sposobów uregulowania przez szkoły zasad korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych.” - zapowiedziała wiceministra Katarzyna Lubnauer w odpowiedzi na interpelację poselską.

W styczniu lekarze zdiagnozowali ok. 300 tys. zachorowań na grypę. W tym sezonie zaszczepiło się niespełna 1,7 mln osób

GIS poinformował, że od początku sezonu epidemicznego 2024/2025 w związku z powikłaniami grypy zmarło prawie tysiąc osób. Ministerstwo Zdrowia podało, że przeciw zaszczepiło się w tym sezonie niespełna 1,7 mln osób. Zapasy szczepionek są, brak tylko chętnych do szczepień.

Usługi sąsiedzkie, teleopieka dla seniorów. Do 7 lutego 2025 r. gminy mogą składać wnioski o dofinansowania

Teleopieka dla seniorów. Gminy mogą składać wnioski o dofinansowania. Kto będzie mógł skorzystać z usług sąsiedzkich, w tym m.in. z dostępu do tzw. „opieki na odległość”? Ile wynosi dofinansowanie w ramach rządowego programu "Korpus Wsparcia Seniorów" na 2025 r.?

REKLAMA

Ile wynosi liczba ludności Polski na koniec 2024 roku? [Dane GUS]

Główny Urząd Statystyczny podał wstępne szacunkowe dane dotyczące liczby ludności w Polsce na koniec 2024 r. Jest spadek.

Podwyżka o 40% (marchewka) a podniesienie wieku emerytalnego (kij). Wcześniej był postulat 3 miesięcy urlopu za 7 lat pracy w jednej firmie

Autorem propozycji podwyżki o 20% w 2025 r. i o 20% w 2026 r. jest Lider Związkowej Alternatywy Piotr Szumlewicz. Mowa jest o podwyżkach płac w sferze budżetowej w tym roku i co najmniej 20 proc. w przyszłym. Wcześniej związkowiec postulował wprowadzenie urlopu 3 miesięcy za 7 lat pracy. Propozycje oceniam jako nierealne do wprowadzenia.

REKLAMA