Plany ewakuacyjne i szkolenia. Nowe zadania gmin w 2025 r.

• Cele i zadania nowych przepisów
• Nowe zadania w ustawie o samorządzie gminnym
• System ochrony ludności i obrony cywilnej – struktura piramidy

Ustawa weszła w życie 1 stycznia 2025 r. Gminy mają 12 miesięcy na opracowanie planów ewakuacyjnych i przekażą wkład do wojewódzkich planów ewakuacji w zakresie obszaru gminy. Na dalszym etapie krajowy plan ewakuacji opracowany zostanie na podstawie wojewódzkich planów ewakuacji ludności. Wszystko w tym samym terminie.

Cele i zadania nowych przepisów

Ustawa z 5 grudnia 2024 r. o ochronie ludności i obronie cywilnej (dalej: u.o.l.o.c.) jest podstawą prawną do podejmowania przez samorządy działań w czasie klęsk żywiołowych, katastrof i wojny.

Ustawa reguluje:

1) zadania ochrony ludności i obrony cywilnej,

2) organy i podmioty realizujące zadania ochrony ludności i obrony cywilnej,

3) zasady planowania ochrony ludności i obrony cywilnej,

4) zasady funkcjonowania systemów wykrywania zagrożeń oraz powiadamiania, ostrzegania i alarmowania o zagrożeniach,

5) zasady użytkowania i ewidencjonowania oraz warunki techniczne obiektów zbiorowej ochrony,

6) zasady funkcjonowania i organizację obrony cywilnej oraz sposób powoływania personelu do obrony cywilnej,

Autopromocja

Prawa i obowiązki dyrektora szkoły. Kompetencje. Zadania. Odwołanie

Sprawdź

7) finansowanie ochrony ludności i obrony cywilnej.

Przepisy te są podstawą do zbudowania sprawnego systemu, który w każdej gminie w Polsce pozwoli na przeprowadzenie ewakuacji ludności, udzielenie pomocy medycznej, zapewnienie poszkodowanej ludności przetrwania czy zabezpieczenie mienia. Ważnym elementem nowych przepisów jest możliwość zawierania porozumień – tak aby gmina otrzymała wsparcie od sąsiednich gmin (np. w związku z lokalną powodzią). Zadaniem wójta (burmistrza, prezydenta miasta) jest także zawieranie ze starostą porozumienia lub umowy o współdziałaniu w zakresie realizacji zadań ochrony ludności lub obrony cywilnej.

Nowe zadania w ustawie o samorządzie gminnym

Ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej zmieniła ustawę z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Po nowelizacji:

1) Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy i polega m.in. na zapewnieniu ochrony ludności i obrony cywilnej, w tym tworzenia i utrzymywania zasobów ochrony ludności, z wyłączeniem zadań określonych w ustawie z dnia 5 grudnia 2024 r. o ochronie ludności i obronie cywilnej (Dz.U. poz. 1907) jako zadania zlecone z zakresu administracji rządowej (art. 7 ust. 1 pkt 14a u.s.g.);

2) nowy art. 31aa stanowi: Wójt wykonuje zadania organu ochrony ludności i obrony cywilnej określone w ustawie z dnia 5 grudnia 2024 r. o ochronie ludności i obronie cywilnej.

System ochrony ludności i obrony cywilnej – struktura piramidy

Ustawa z 5 grudnia 2024 r. o ochronie ludności i obronie cywilnej w kilku aspektach ma strukturę piramidy – mamy jej podstawę, którą są gminy (wójt, burmistrz, prezydent miasta). Na górze mamy rząd. Przykładowo minister właściwy do spraw wewnętrznych odpowiada za realizację polityki państwa w zakresie ochrony ludności i obrony cywilnej oraz koordynuje realizację zadań ochrony ludności i obrony cywilnej przez organy ochrony ludności. Pomiędzy podstawą a wierzchołkiem są starostowie i wojewodowie. Bez współpracy poszczególnych elementów tej swoistej piramidy w zakresie obiegu informacji i niezbędnych środków cały system ochrony ludności i obrony cywilnej nie będzie działał. Przykładem są właśnie zasady opracowania planów ewakuacyjnych.

Minister oraz marszałek województwa odpowiadają za realizację zadań ochrony ludności i obrony cywilnej w zakresie swojej właściwości. Natomiast wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta oraz wojewoda odpowiadają za realizację zadań ochrony ludności i obrony cywilnej odpowiednio na obszarze gminy, powiatu i województwa.

(...)

Fragment artykułu pochodzi z kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Czytaj więcej w INFORLEX Administracja »

Autor: Szymon Kujda