REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Na nabywcę wywłaszczonej nieruchomości nie przechodzi roszczenie odszkodowawcze za wywłaszczenie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Na nabywcę wywłaszczonej nieruchomości nie przechodzi roszczenie odszkodowawcze za wywłaszczenie./ fot. Shutterstock
Na nabywcę wywłaszczonej nieruchomości nie przechodzi roszczenie odszkodowawcze za wywłaszczenie./ fot. Shutterstock
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Żądanie odszkodowania nie jest roszczeniem obciążającym nieruchomość, bowiem nie wynika z zobowiązania realnego, i nie podlega obowiązkowemu wpisowi do księgi wieczystej. Tym samym nie jest uprawnieniem przynależnym do nieruchomości, a zatem roszczenie o zapłatę odszkodowania za ograniczenie prawa rzeczowego nie przechodzi na nabywcę własności takiej nieruchomości i nie przysługuje każdoczesnemu właścicielowi nieruchomości. Takie uzasadnienie sprawy przyjął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu. Wyrok zapadł na podstawie następujących ustaleń prawnych i faktycznych.

REKLAMA

Decyzją z 1982 roku Zarząd Zagospodarowania Terenami dokonał na podstawie art. 35 ust. 1 i 2 ustawy o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości wywłaszczenia nieruchomości, której właścicielami na dzień wydania decyzji byli K. S. i Z.S. Do wypłacenia odszkodowania z tego tytułu jednak nie doszło. Z.S. w umowie darowizny przeniosła własność nieruchomości na swojego syna P.S. – Skarżącego. 

REKLAMA

W 2016 roku Skarżący wszczął postępowanie przed prezydentem Miasta w przedmiocie ustalenia oraz wypłacenia odszkodowania z tytułu trwałego ograniczenia prawa własności nieruchomości. Dyrektor Zarządu Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ umorzył postępowanie z powodu jego bezprzedmiotowości. Organ I instancji zakwestionował legitymację czynną Skarżącego do występowania w sprawie. Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie wskazał, że w myśl art. 128 ust. 1 u.g.n. roszczenie odszkodowawcze przysługuje ,,osobie wywłaszczonej”, tj. takiej, która w dniu wydania decyzji była właścicielem przedmiotowej nieruchomości. Podkreślił przy tym, że niemożność przeniesienia w drodze umowy cywilnoprawnej uprawnienia o charakterze publicznoprawnym, gdyż jest to ze swojej istoty niedopuszczalne.

Zobacz: Zadania

REKLAMA

Skarżący wniósł odwołanie do Wojewody, zarzucając rozstrzygnięciu naruszenie prawa poprzez zebranie niewystarczającego materiału dowodowego w sprawie oraz błędne przyjęcie, że odszkodowanie przysługuje wyłącznie osobie, która w dniu ograniczenia prawa własności byłą właścicielem albo użytkownikiem wieczystym. Wojewoda uchylił decyzję organu I instancji i zarzucił jej nieprawidłowe przeprowadzenie postępowania dowodowego i przekazał mu sprawę do ponownego rozpoznania. Dyrektor Zarządu Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ podtrzymał swoją decyzję i ponownie umorzył postępowanie ze względu na jego bezprzedmiotowość. Wojewoda, rozpoznając ponownie odwołanie Skarżącego w niniejszej sprawie, utrzymał tym razem w mocy decyzję Dyrektora GEOPOZ-u.

Skarżący wniósł od powyższego rozstrzygnięcia skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, domagając się uchylenia zaskarżonej decyzji. Powołał się na naruszenie art. 129 ust. 5 pkt 3 u.g.n. P.S. wskazał, że na podstawie umowy cesji posiada legitymację czynną do żądania wypłacenia odszkodowania. W ocenie Skarżącego uprawnionym do odszkodowania może być aktualny właściciel nieruchomości.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

WSA w Poznaniu stwierdził, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd przychylił się do wykładni przepisów dokonanej przez organy I i II instancji. Powołał się na utrwalone w orzecznictwie i doktrynie stanowisko, że ,,osobą wywłaszczoną” jest podmiot będący właścicielem nieruchomości w chwili wydania decyzji wywłaszczeniowej. W przedmiotowej sprawie uprawnionymi do żądania odszkodowania byli K.S. i Z.S. WSA w Poznaniu podzielił ponadto pogląd, że odszkodowanie to nie ma charakteru cywilnoprawnego. Wobec braku odesłania do przepisów Kodeksu cywilnego nie ma podstaw do zastosowania instytucji cywilnoprawnych na gruncie prawa administracyjnego. Uprawnienie do odszkodowania za wywłaszczenie ma charakter publicznoprawny, co skutkuje niemożnością jego przeniesienia na inny podmiot. Zarzut dokonania cesji roszczenia odszkodowawczego Sąd uznał za bezpodstawny. Uzasadniając swoje stanowisko powołał się na utrwalony w doktrynie pogląd, w myśl którego publiczne prawa podmiotowe mają charakter osobisty i w zasadzie nie podlegają sukcesji. Nie można się powoływać na publiczne prawa podmiotowe osoby trzeciej. Publiczne prawa podmiotowe nie są zbywalne. Oznacza to, że nie można się ich skutecznie zrzec, a wszelkie oświadczenia o rezygnacji z publicznego prawa podmiotowego nie mają mocy prawnej.

Sąd zaznaczył, iż wyjątkiem od powyższej zasady jest sukcesja uniwersalna, w wyniku której dochodzi do wejścia w ogół praw i obowiązków poprzednika prawnego o charakterze majątkowym. Jeżeli zatem nie doszło do wypłaty odszkodowania, to sukcesor prawny jest uprawniony do dochodzenia roszczenia. W przedmiotowej sprawie doszło jednak jedynie do nabycia własności oznaczonej nieruchomości. Konkludując, Sąd uznał, że odszkodowanie może przysługiwać tylko osobie, która doznała uszczerbku w związku z wywłaszczeniem, czyli ówczesnemu właścicielowi.

Piotr Kołodziejczak

radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, Partner, specjalizuje się w zakresie realizacji projektów inwestycyjnych, sporach sądowych, opracowywania i opiniowania umów

Maciej Szczubełek

asystent w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, interesuje się prawem cywilnym

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w JST. Najważniejsze informacje

System przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu dotyczy również jednostek samorządu terytorialnego. Z tego powodu są one objęte szeregiem obowiązków. Co trzeba wiedzieć o obowiązujących przepisach? Oto lista 10 najważniejszych informacji!

Od 1 września 2025 r. podwyżka o 8 i 16 zł za odbiór śmieci w Krakowie

Od 1 września w Krakowie wzrośnie opłata za odbiór śmieci posegregowanych: z 27 do 35 zł miesięcznie od jednego mieszkańca. W przypadku odpadów nieposegregowanych stawka zwiększy się z 54 do 70 zł od mieszkańca.

MKiŚ: wyznaczamy lasy społeczne z ograniczoną wycinką drzew. 158 tys. ha wokół 11 największych aglomeracji

Ministerstwo Klimatu i Środowiska poinformowało 2 lipca 2025 r., że zakończyło pierwszy etap projektu wyznaczania lasów społecznych wokół największych polskich miast. To przełomowy krok w kierunku zmiany podejścia do gospodarki leśnej - z naciskiem na potrzeby społeczne, zdrowotne i ekologiczne mieszkańców aglomeracji. O szczegółach w trakcie konferencji prasowej mówiła ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska oraz wiceminister klimatu i środowiska, główny konserwator przyrody Mikołaj Dorożała.

Zmiany w opłatach za śmieci – będą nowe zasady segregacji, ulgi i kontrola deklaracji [PROJEKT MKiŚ]

W wykazie prac legislacyjnych pojawił się projekt nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Chodzi o zmiany w funkcjonowaniu systemu gospodarowania odpadami na poziomie gminnym, które w ocenie projektodawców będą odpowiadać na realne potrzeby JST oraz mieszkańców.

REKLAMA

RPO: Dość "wrogich przejęć" między gminami. Potrzebna kontrola sądowa

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Donalda Tuska o zawieszenie kontrowersyjnych decyzji dotyczących zmian granic gmin do czasu wprowadzenia nowych przepisów. Od lat brakuje skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady Ministrów, które prowadzą do konfliktów między samorządami.

Granica polsko-niemiecka. Polska wprowadza kontrole. Przedsiębiorcy mają 3 pytania

Czy Niemcy przerzucają imigrantów do Polski? Co z granicą polsko-niemiecką? Polska wprowadza kontrole graniczne w celu zapobiegania napływom nielegalnych migrantów. Co na to Niemcy?

Premier Tusk: po rekonstrukcji w rządzie będą wyłącznie przyzwoici ludzie; około 15 lipca zapadną decyzje personalne

W dniu 30 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej Premier Donald Tusk zapowiedział, że około 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z liderami koalicyjnych ugrupowań - PSL, Polski 2050 i Lewicy. Żyjemy w ustrojowym bałaganie, podważane są obiektywne kryteria prawne, dlatego chciałbym, by politycy kierowali się naturalnymi kryteriami, jak zdrowy rozsądek czy zwykła ludzka przyzwoitość, i tacy będą ministrowie po rekonstrukcji - mówił 27 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej premier Donald Tusk.

Nowelizacja specustawy powodziowej. Nowe zadania i obowiązki samorządów

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

REKLAMA

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

Wydruk zdjęcia z Google Street View jako dowód w sprawie administracyjnej

Dowodem w postępowaniu administracyjnym może być wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Dlatego wydrukom z Geoportalu oraz wydrukom zdjęć Google Street View nie można odmówić mocy dowodowej. Stanowią one jednak tzw. dowody nienazwane i nie mają prawem przewidzianej mocy dowodowej – tak jak w przypadku dokumentów urzędowych, które sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.

REKLAMA