REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwrot nieruchomości użytej na inny cel niż określony w decyzji wywłaszczeniowej

Zwrot nieruchomości użytej na inny cel niż określony w decyzji wywłaszczeniowej./ fot. Shutterstock
Zwrot nieruchomości użytej na inny cel niż określony w decyzji wywłaszczeniowej./ fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Organ, który wyzbył się własności nieruchomości, którą nabył w przeszłości drogą wywłaszczenia bez powiadomienia byłego właściciela o zamiarze przeznaczenia nieruchomości na inny cel niż cel wywłaszczenia i poinformowaniu go o możliwości zwrotu, popełnia delikt, który jednakże wywołuje określone skutki prawnorzeczowe, które to skutki uniemożliwiają temu organowi zadośćuczynić żądaniu byłego właściciela, by nieruchomość mu zwrócić. Były właściciel ma środki prawne, by od organu domagać się naprawienia szkody mu wyrządzonej (art. 415 k.c.), nie może jednakże skutecznie domagać się zwrotu tej nieruchomości od organu, bo ten nie dysponuje środkami prawnymi, by nieruchomość zwrócić. Takie uzasadnienie legło u podstaw wydania wyroku przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie. Orzeczenie zapadło po dokonaniu przez Sąd analizy następującego stanu faktycznego i prawnego.

Prezydent Miasta T. decyzją z 2018 r. orzekł o odmowie zwrotu części nieruchomości stanowiącej własność Kolumny Transportu Sanitarnego Spółka z o.o. w organizacji. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że nieruchomość stała się zbędna na cel wywłaszczenia w odniesieniu do niezabudowanej budynkiem części wnioskowej do zwrotu nieruchomości. Natomiast w części zabudowanej budynkiem zrealizowano cel wywłaszczenia. Prezydent zaznaczył przy tym, że działka będąca przedmiotem sporu nie stanowi własności Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, lecz wyżej wspomnianej spółki. Wobec powyższego, zdaniem organu, nie istnieje możliwość orzeczenia o zwrocie nieruchomości, mimo że jej część spełnia przesłankę zbędności z art. 137 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

REKLAMA

Zobacz: Zadania

Powyższą decyzję zaskarżył P.K., podnosząc zarzut błędnej interpretacji art. 137 u.g.n., która doprowadziła do uznania, że cel wywłaszczenia został prawidłowo zrealizowany. Zdaniem skarżącego nie odpowiadał on treści decyzji zatwierdzającej plan realizacyjny z 1976 r. oraz aktu notarialnego. Wojewoda utrzymał jednak decyzję organu I instancji w mocy. W uzasadnieniu wskazał na obowiązującą w postępowaniu administracyjnym zasadę aktualności, zgodnie z którą organ administracji zobowiązany jest uwzględnić stan faktyczny i prawny z chwili orzekania. W związku z powyższą zasadą nieruchomość będąca przedmiotem sporu nie podlega zwrotowi, gdyż w momencie rozpatrywania wniosku jej właścicielem nie jest jednostka samorządu terytorialnego ani Skarb Państwa. Organ II instancji przywołał przy tym ugruntowane w orzecznictwie i doktrynie stanowisko, zgodnie z którym, w przypadku gdy Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego sprzeda lub w inny sposób przekaże prawo własności wywłaszczonej nieruchomości, to nie podlega ona zwrotowi niezależnie od tego, czy cel wywłaszczenia został zrealizowany. Wojewoda zaznaczył, że decyzja o zwrocie przedmiotowej nieruchomości byłaby możliwa jedynie wówczas, gdyby doszło na drodze sądowej do unieważnienia umowy sprzedaży zawartej ze Spółką. Powrót przedmiotowej nieruchomości we władanie właściwej jednostki samorządu terytorialnego również uprawniałby skarżącego do wystąpienia o jej zwrot bez narażenia się na zarzut powagi rzeczy osądzonej. Organ II instancji podkreślił, że we wskazanym stanie faktycznym jedyną możliwością obrony interesów skarżącego byłoby wytoczenie stosownego powództwa odszkodowawczego. Wskazując drogę cywilnoprawną, Wojewoda powołał się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2014 r. o sygn. akt. V CSK 384/13, w myśl którego przekazanie działki na cele niezgodne ze wskazanymi w decyzji wywłaszczeniowej jest czynem niedozwolonym.

Na decyzję Wojewody P.K. i A.K. wnieśli skargę do WSA w Krakowie i zażądali uchylenia decyzji organów obu instancji. Sąd oddalił jednak skargę. WSA w Krakowie podkreślił, że samoistną przesłanką odmowy zwrotu nieruchomości w przedmiotowej sprawie jest art. 229 u.g.n., który stanowi, że roszczenie o zwrot nieruchomości nie przysługuje, jeżeli przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy nieruchomość została sprzedana albo ustanowiono na niej prawo użytkowania wieczystego na rzecz osoby trzeciej i prawo to zostało ujawnione w księdze wieczystej. W związku z powyższym nie istnieje konieczność badania jej zbędności na cel wywłaszczenia. Sąd, uzasadniając swoje stanowisko, wskazał podobnie jak organy I i II instancji, że roszczenie zwrot wywłaszczonej nieruchomości przysługuje jedynie względem przeciwko Skarbowi Państwa lub jednostce samorządu terytorialnego. Brak tytułu prawnego tych podmiotów powoduje niemożność dokonania zwrotu w myśl zasady nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse habet. Sąd podkreślił, że ocena ważności umowy sprzedaży wywłaszczonej nieruchomości nie podlega kognicji sądów administracyjnych i powinna być dokonana przez sąd powszechny. Wobec kolizji między prawem własności nowego właściciela a prawem do zwrotu wywłaszczonej nieruchomości należy uwzględnić dobrą wiarę i działanie nabywcy nieruchomości w zaufaniu do treści ksiąg wieczystych. Sąd wskazał, że były właściciel może domagać się naprawienia szkody z deliktu z art. 417 k.c., gdyż żądanie zwrotu nieruchomości jest bezskuteczne.

W odpowiedzi na zarzuty podniesione przez stronę skarżącą Sąd wskazał, że przedmiotowa nieruchomość została wniesiona jako aport do Kolumny Transportu Sanitarnego Sp. z.o.o. w organizacji bez zawiadomienia poprzedniego właściciela o zamiarze użycia wywłaszczonej nieruchomości na cel inny niż wskazany w decyzji wywłaszczeniowej. Skarżący wywodził niesłusznie swoje roszczenie o zwrot nieruchomości z faktu, że właścicielem Spółki jest Wojewoda, który może podjąć działania prowadzące do zwrotu nieruchomości. WSA w Krakowie uznał ten zarzut za bezzasadny. Podkreślił, że fakt, iż jedynym udziałowcem Spółki jest Województwo nie sprawia, że Wojewoda może podjąć działania nakazujące zwrot wywłaszczonej nieruchomości. Czynności takie nie są możliwe do podjęcia ze względu na przepisy kodeksu spółek handlowych, które zakazują zwracania wspólnikom wniesionych wkładów w trakcie trwania spółki. Zakaz ten dotyczy zarówno aportów jak i wkładów pieniężnych. Sąd zaznaczył ponadto, że udziałowcy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością są ,,współwłaścicielami” jej majątku jedynie w sensie ekonomicznym, jednak jej mienie jest w stosunku do nich mieniem osoby trzeciej, jako że jest ona samodzielnym podmiotem prawa.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Piotr Kołodziejczak

radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, Partner, specjalizuje się w zakresie realizacji projektów inwestycyjnych, sporach sądowych, opracowywania i opiniowania umów

Maciej Szczubełek

asystent w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, interesuje się prawem cywilnym

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kalendarz szczepień dorosłych [TABELA]

Kalendarz szczepień dorosłych. Kiedy i na co warto się zaszczepić? Które szczepionki są szczególnie zalecane dla seniorów? Ile dawek poszczególnych szczepionek? Polskie Towarzyszko Medycyny rodzinnej we współpracy z Fundacją MY PACJENCI opracowało kalendarz szczepień dla dorosłych.

Branża pirotechniczna chce wzmocnić potencjał obronny kraju

W odpowiedzi na zapowiadane przez rząd plany dotyczące szeroko zakrojonych szkoleń wojskowych, przedstawiciele branży pirotechnicznej, w liście wysłanym do ministrów obrony oraz spraw wewnętrznych i administracji, podkreślają swoje unikalne kompetencje i zasoby. Chodzi o wzmocnienie bezpieczeństwa państwa oraz efektywną współpracę ze strukturami obronnymi.

Od 1 stycznia 2026 r. nowy obowiązek jednostek sektora finansów publicznych. Chodzi o zmiany w zakresie rejestru umów

Od 1 stycznia 2026 r. nowy obowiązek jednostek sektora finansów publicznych. Chodzi m.in. o zmiany w zakresie rejestru umów. Projekt nowelizacji trafił do opiniowania. Projektodawcą jest Ministerstwo Finansów.

8400 zł brutto dla pracowników pomocy społecznej? 3-miesięczny urlop? Związkowcy przedstawili propozycje

Ile zarabia pracownik pomocy społecznej? A ile powinien zarabiać? Związkowa Alternatywa domaga się radykalnej poprawy warunków pracy i wynagrodzeń zatrudnionych w tym sektorze. Związek oczekuje skokowego wzrostu płac, dotrzymania przez rząd złożonych wcześniej obietnic, a także zapewnienia urlopu regeneracyjnego i warunków do rozwoju zawodowego dla wszystkich zatrudnionych w sektorze pomocy społecznej.

REKLAMA

Gminy mają problemy finansowe, bo słabo ściągają zaległe czynsze, podatki, kary i tym podobne zobowiązania

Podatki, czynsze za mieszkania komunalne, wodę, wywóz śmieci, alimenty i mandaty – takich opłat nie regulują konsumenci oraz firmy wobec gmin. Nazbierało się tego już ponad 17,5 miliarda złotych. Jednocześnie gminy narzekają na brak pieniędzy na remonty, budowę mieszkań i inne ważne przedsięwzięcia.

36 lat w oczekiwaniu na diagnozę. Pacjenci z chorobami rzadkimi wciąż czekają na zmiany

W Polsce ponad 3 miliony osób zmaga się z chorobami rzadkimi, a system opieki zdrowotnej wciąż nie jest odpowiednio przystosowany do ich potrzeb. Czas oczekiwania na diagnozę często rozciąga się na lata, co prowadzi do pogorszenia zdrowia pacjentów i stanowi ogromne obciążenie dla ich rodzin. Oto historie pacjentów, którzy latami czekali na diagnozę.

4666 zł dla każdego sołtysa? Wybory organizowane przez PKW?

Czy sołtysi otrzymają wynagrodzenia na poziomie ustawowej płacy minimalnej? Czy wybory na sołtysa będą organizowane przez Państwową Komisję Wyborczą, a kandydaci organizować będą kampanie w swoich wsiach? Profesjonalizacje działań najmniejszych jednostek administracyjnych zaproponował jeden z kandydatów na Prezydenta PR.

Status ochrony wilka. Komisja Europejska proponuje zmiany

7 marca 2025 r. weszły w życie zmiany dotyczące załączników do konwencji berneńskiej. Chodzi o zmianę statusu ochrony wilka. Komisja UE proponuje dostosowanie statusu ochrony wilka w prawodawstwie UE do konwencji berneńskiej.

REKLAMA

Poradnik kryzysowy. Pierwsze 72 h każde gospodarstwo powinno przetrwać o własnych siłach

Do końca roku do obywateli ma trafić tzw. poradnik kryzysowy. Robert Klonowski z MSWiA przekazał PAP: - Przez trzy dni wszyscy obywatele, każde gospodarstwo domowe, powinno przetrwać o własnych siłach.

Fundusz Kompensacyjny Zdarzeń Medycznych – alternatywa dla drogi sądowej

Zgodnie z obowiązującą ustawą z 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw od 1 lipca 2024 r. doszło do zniesienia wojewódzkich komisji ds. orzekania o zdarzeniach medycznych. W ramach pozasądowego trybu kompensaty szkód medycznych zastąpił je Rzecznik Praw Pacjenta będący dysponentem Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych.

REKLAMA