REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwrot nieruchomości użytej na inny cel niż określony w decyzji wywłaszczeniowej

Zwrot nieruchomości użytej na inny cel niż określony w decyzji wywłaszczeniowej./ fot. Shutterstock
Zwrot nieruchomości użytej na inny cel niż określony w decyzji wywłaszczeniowej./ fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Organ, który wyzbył się własności nieruchomości, którą nabył w przeszłości drogą wywłaszczenia bez powiadomienia byłego właściciela o zamiarze przeznaczenia nieruchomości na inny cel niż cel wywłaszczenia i poinformowaniu go o możliwości zwrotu, popełnia delikt, który jednakże wywołuje określone skutki prawnorzeczowe, które to skutki uniemożliwiają temu organowi zadośćuczynić żądaniu byłego właściciela, by nieruchomość mu zwrócić. Były właściciel ma środki prawne, by od organu domagać się naprawienia szkody mu wyrządzonej (art. 415 k.c.), nie może jednakże skutecznie domagać się zwrotu tej nieruchomości od organu, bo ten nie dysponuje środkami prawnymi, by nieruchomość zwrócić. Takie uzasadnienie legło u podstaw wydania wyroku przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie. Orzeczenie zapadło po dokonaniu przez Sąd analizy następującego stanu faktycznego i prawnego.

Prezydent Miasta T. decyzją z 2018 r. orzekł o odmowie zwrotu części nieruchomości stanowiącej własność Kolumny Transportu Sanitarnego Spółka z o.o. w organizacji. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że nieruchomość stała się zbędna na cel wywłaszczenia w odniesieniu do niezabudowanej budynkiem części wnioskowej do zwrotu nieruchomości. Natomiast w części zabudowanej budynkiem zrealizowano cel wywłaszczenia. Prezydent zaznaczył przy tym, że działka będąca przedmiotem sporu nie stanowi własności Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, lecz wyżej wspomnianej spółki. Wobec powyższego, zdaniem organu, nie istnieje możliwość orzeczenia o zwrocie nieruchomości, mimo że jej część spełnia przesłankę zbędności z art. 137 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

REKLAMA

Zobacz: Zadania

Powyższą decyzję zaskarżył P.K., podnosząc zarzut błędnej interpretacji art. 137 u.g.n., która doprowadziła do uznania, że cel wywłaszczenia został prawidłowo zrealizowany. Zdaniem skarżącego nie odpowiadał on treści decyzji zatwierdzającej plan realizacyjny z 1976 r. oraz aktu notarialnego. Wojewoda utrzymał jednak decyzję organu I instancji w mocy. W uzasadnieniu wskazał na obowiązującą w postępowaniu administracyjnym zasadę aktualności, zgodnie z którą organ administracji zobowiązany jest uwzględnić stan faktyczny i prawny z chwili orzekania. W związku z powyższą zasadą nieruchomość będąca przedmiotem sporu nie podlega zwrotowi, gdyż w momencie rozpatrywania wniosku jej właścicielem nie jest jednostka samorządu terytorialnego ani Skarb Państwa. Organ II instancji przywołał przy tym ugruntowane w orzecznictwie i doktrynie stanowisko, zgodnie z którym, w przypadku gdy Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego sprzeda lub w inny sposób przekaże prawo własności wywłaszczonej nieruchomości, to nie podlega ona zwrotowi niezależnie od tego, czy cel wywłaszczenia został zrealizowany. Wojewoda zaznaczył, że decyzja o zwrocie przedmiotowej nieruchomości byłaby możliwa jedynie wówczas, gdyby doszło na drodze sądowej do unieważnienia umowy sprzedaży zawartej ze Spółką. Powrót przedmiotowej nieruchomości we władanie właściwej jednostki samorządu terytorialnego również uprawniałby skarżącego do wystąpienia o jej zwrot bez narażenia się na zarzut powagi rzeczy osądzonej. Organ II instancji podkreślił, że we wskazanym stanie faktycznym jedyną możliwością obrony interesów skarżącego byłoby wytoczenie stosownego powództwa odszkodowawczego. Wskazując drogę cywilnoprawną, Wojewoda powołał się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2014 r. o sygn. akt. V CSK 384/13, w myśl którego przekazanie działki na cele niezgodne ze wskazanymi w decyzji wywłaszczeniowej jest czynem niedozwolonym.

Na decyzję Wojewody P.K. i A.K. wnieśli skargę do WSA w Krakowie i zażądali uchylenia decyzji organów obu instancji. Sąd oddalił jednak skargę. WSA w Krakowie podkreślił, że samoistną przesłanką odmowy zwrotu nieruchomości w przedmiotowej sprawie jest art. 229 u.g.n., który stanowi, że roszczenie o zwrot nieruchomości nie przysługuje, jeżeli przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy nieruchomość została sprzedana albo ustanowiono na niej prawo użytkowania wieczystego na rzecz osoby trzeciej i prawo to zostało ujawnione w księdze wieczystej. W związku z powyższym nie istnieje konieczność badania jej zbędności na cel wywłaszczenia. Sąd, uzasadniając swoje stanowisko, wskazał podobnie jak organy I i II instancji, że roszczenie zwrot wywłaszczonej nieruchomości przysługuje jedynie względem przeciwko Skarbowi Państwa lub jednostce samorządu terytorialnego. Brak tytułu prawnego tych podmiotów powoduje niemożność dokonania zwrotu w myśl zasady nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse habet. Sąd podkreślił, że ocena ważności umowy sprzedaży wywłaszczonej nieruchomości nie podlega kognicji sądów administracyjnych i powinna być dokonana przez sąd powszechny. Wobec kolizji między prawem własności nowego właściciela a prawem do zwrotu wywłaszczonej nieruchomości należy uwzględnić dobrą wiarę i działanie nabywcy nieruchomości w zaufaniu do treści ksiąg wieczystych. Sąd wskazał, że były właściciel może domagać się naprawienia szkody z deliktu z art. 417 k.c., gdyż żądanie zwrotu nieruchomości jest bezskuteczne.

W odpowiedzi na zarzuty podniesione przez stronę skarżącą Sąd wskazał, że przedmiotowa nieruchomość została wniesiona jako aport do Kolumny Transportu Sanitarnego Sp. z.o.o. w organizacji bez zawiadomienia poprzedniego właściciela o zamiarze użycia wywłaszczonej nieruchomości na cel inny niż wskazany w decyzji wywłaszczeniowej. Skarżący wywodził niesłusznie swoje roszczenie o zwrot nieruchomości z faktu, że właścicielem Spółki jest Wojewoda, który może podjąć działania prowadzące do zwrotu nieruchomości. WSA w Krakowie uznał ten zarzut za bezzasadny. Podkreślił, że fakt, iż jedynym udziałowcem Spółki jest Województwo nie sprawia, że Wojewoda może podjąć działania nakazujące zwrot wywłaszczonej nieruchomości. Czynności takie nie są możliwe do podjęcia ze względu na przepisy kodeksu spółek handlowych, które zakazują zwracania wspólnikom wniesionych wkładów w trakcie trwania spółki. Zakaz ten dotyczy zarówno aportów jak i wkładów pieniężnych. Sąd zaznaczył ponadto, że udziałowcy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością są ,,współwłaścicielami” jej majątku jedynie w sensie ekonomicznym, jednak jej mienie jest w stosunku do nich mieniem osoby trzeciej, jako że jest ona samodzielnym podmiotem prawa.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Piotr Kołodziejczak

radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, Partner, specjalizuje się w zakresie realizacji projektów inwestycyjnych, sporach sądowych, opracowywania i opiniowania umów

Maciej Szczubełek

asystent w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, interesuje się prawem cywilnym

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Gość Infor.pl: Kandydat na prezydenta: ograniczyć 800+, zamiast tego darmowe obiady dla dzieci w szkołach

Ograniczenie wysokości świadczenia - z 800 do 500 złotych oraz wprowadzenie progu dochodowego, od którego świadczenie by obowiązywało. To pomysł Piotra Szumlewicza, przewodniczącego związku zawodowego Związkowa Alternatywa, a także kandydata na prezydenta RP w 2025 roku. 

MSWiA: na pewno nie będzie podwyżki +15% w służbach mundurowych. Możliwe zmiany w świadczeniach mieszkaniowych

Związki zawodowe służb mundurowych zdecydowały o rozpoczęciu akcji protestacyjnej. Domagają się m.in. 15-proc. podwyżek i świadczenia mieszkaniowego na wzór tego w Siłach Zbrojnych RP. Wiceszef MSWiA Wiesław Szczepański zapewnił, że resort chce rozmawiać o postulatach, ale przyjęto już zapisy o 5-proc. podwyżce.

Cyfryzacja. Kluczowe wyzwania i szanse dla polskich przedsiębiorstw. Podsumowanie 2024 r. Co przyniesie rok 2025?

Cyfryzacja. Kluczowe wyzwania i szanse dla polskich przedsiębiorstw. Podsumowanie 2024 r. Co przyniesie rok 2025? Transformacja cyfrowa redefiniuje sposób, w jaki działają firmy na całym świecie. Jak polscy przedsiębiorcy mogą wykorzystać cyfryzację do zwiększenia konkurencyjności i innowacyjności?

Nie będzie podwyższenia stawki VAT przy sprzedaży żywych zwierząt koniowatych

Nie będzie podwyższenia stawki VAT przy sprzedaży żywych zwierząt koniowatych. Resort rolnictwa poinformował, że po kilkukrotnej interwencji i zdecydowanym sprzeciwie ministra rolnictwa i rozwoju wsi Czesława Siekierskiego odstąpiono od podwyższenia stawki VAT na sprzedaż żywych zwierząt koniowatych.

REKLAMA

Brak porozumienia w sprawie lekcji religii. MEN ogłasza koniec konsultacji

Komisja Wspólna Przedstawicieli Rządu Rzeczypospolitej Polskiej i Konferencji Episkopatu Polski nie osiągnęła porozumienia w sprawie lekcji religii. Episkopat zapowiedział, że wobec naruszenia obowiązujących przepisów, strona kościelna będzie podejmować dalsze kroki prawne. MEN zakończyło proces konsultacji publicznych dotyczących organizacji lekcji religii i etyki w szkołach.

11 nowych wyrobów z województwa lubelskiego wpisanych na ministerialną listę produktów tradycyjnych

Na ministerialną listę produktów tradycyjnych trafiło 11 nowych wyrobów z województwa lubelskiego. Są to między innymi bandzwoły z fasolą, trawnicka lemieszka i szczodroki karczmiskie. 

Doustne i donosowe produkty immunostymulujące (szczepionki) w zaktualizowanym wykazie substancji czynnych wchodzących w skład produktów leczniczych, które można sprzedawać w placówkach obrotu pozaaptecznego i w aptekach. [Projekt rozporządzenia]

Doustne i donosowe produkty immunostymulujące (szczepionki) w zaktualizowanym wykazie substancji czynnych wchodzących w skład produktów leczniczych, które można sprzedawać w placówkach obrotu pozaaptecznego i w aptekach. Projekt trafił do konsultacji.

Poniosłeś straty w wyniku deszczu nawalnego lub powodzi? Złóż wniosek do 31 stycznia 2025 r. Dopłaty od 1 tys. zł do 3 tys. zł na ha upraw rolnych

Poniosłeś straty w wyniku deszczu nawalnego lub powodzi? Złóż wniosek do 31 stycznia 2025 r. Dopłaty od 1 tys. zł do 3 tys. zł na ha upraw rolnych. Jak złożyć wniosek? Jakie są stawki dopłat do powierzchni zniszczonych upraw?

REKLAMA

Dlaczego Polska sprzeciwia się umowie UE-Mercosur? Trzy główne powody, a także możliwe scenariusze

Polska jednoznacznie mówi "nie" umowie handlowej UE-Mercosur. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi ostrzega przed jej konsekwencjami dla rolnictwa i standardów produkcji w UE. Co budzi największe obawy? Jakie będą dalsze kroki Unii Europejskiej i polskiego rządu?

D. Trump: rozważę wycofanie się z NATO, jeśli Europejczycy nie będą traktować nas uczciwie

Jeśli Europejczycy będą traktować nas uczciwie, zostaniemy w NATO, ale jeśli nie, absolutnie rozważę wyjście z Sojuszu - oświadczył prezydent elekt USA Donald Trump w wywiadzie w NBC. Trump powiedział też, że Ukraina może spodziewać się mniejszego wsparcia i że "aktywnie" stara się doprowadzić do końca wojny.

REKLAMA