REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prezydent może powołać premiera, ale nie ministrów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Łukasz Kuligowski
Łukasz Kuligowski

REKLAMA

REKLAMA

Konstytucja nie określa, że premierem zostaje przywódca zwycięskiego ugrupowania. Prezesa Rady Ministrów desygnuje prezydent. Głowa państwa nie ma jednak wpływu na wybór ministrów.

Zgodnie z konstytucją prezydent nie jest ograniczony przy wyborze kandydata na premiera. Misję tworzenia nowego rządu prezydent może powierzyć osobie wywodzącej się z ugrupowania, które wygrało wybory, ale może wskazać także osobę z innego ugrupowania. Prawo tego bowiem nie określa.

REKLAMA

Co może prezydent

Dotychczasowa praktyka, jak i zasady demokratycznego państwa, zobowiązują jednak prezydenta, by postępował zgodnie z konstytucyjną zasadą współdziałania władz. Polega to na tym, że prezydent, desygnując premiera, powinien brać pod uwagę osobę, która zapewni powołanie rządu.

O rządzie decyduje premier

REKLAMA

Niektóre media i politycy sugerują, że prezydent Lech Kaczyński chce mieć wpływ na obsadę stanowiska szefów MSWiA, MON, MSZ oraz koordynatora ds. służb specjalnych w rządzie Platformy Obywatelskiej. Jednak konstytucja nie daje takich uprawnień głowie państwa.

Konstytucja określa, że premiera desygnuje prezydent. Natomiast prezes Rady Ministrów proponuje szefów poszczególnych resortów. Konstytucja jednak nic nie mówi o tym, by przy wyborze szefów resortów swój udział miał prezydent.

- Premier sam ustala skład rządu i występuje do prezydenta o jego powołanie. Prezydent musi ten wybór zatwierdzić - podkreśla prof. Marek Chmaj z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ewentualne blokowanie kandydatów, których przedstawi premier, także nie wchodzi w grę. Zdaniem prof. Huberta Izdebskiego z Uniwersytetu Warszawskiego, prezydent nie ma żadnych możliwości zablokowania powołania kandydatów na ministrów wskazanych przez nowego prezesa Rady Ministrów.

- Prezydenccy ministrowie to zamierzchła historia. To czasy małej konstytucji - podkreśla.

Prezydent ma prawo powoływania ministrów na wniosek premiera.

- To jest jego prawo, które w gruncie rzeczy polega na obowiązku podpisania aktu powołania, który przedkłada mu premier - zaznacza prof. Hubert Izdebski.

Termin goni termin

REKLAMA

Konstytucja określa terminy wydarzeń, które prowadzą do powstania rządu. Najpóźniej 15 dnia od wyborów musi się odbyć posiedzenie Sejmu, w czasie którego premier podaje do dymisji swój gabinet. Od tego momentu prezydent ma dwa tygodnie na powołanie premiera wraz z członkami rządu. Potem odbiera przysięgę od członków powołanej Rady Ministrów.

Od zaprzysiężenia rządu premier przedstawia w Sejmie program działania z wnioskiem o wotum zaufania. Dopiero po zaakceptowaniu rządu przez większość sejmową w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów można mówić o zakończeniu procedury tworzenia nowego rządu.

 

Niezbędna większość

Po tym, jak wybory wygrała Platforma Obywatelska, może zdarzyć się, że prezydent będzie chciał zawetować ustawy, które przygotuje nowy rząd. Jednak do posłów należy ostateczne słowo w sprawie ustawy, którą chce odrzucić prezydent.

W myśl konstytucji, odrzucenie weta prezydenta, czyli ponowne uchwalenie ustawy, następuje większością 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Oznacza to, że jeżeli posłów będzie na sali 230, to do odrzucenia weta prezydenta potrzeba 138 głosów. Jeżeli w Sejmie głosowanie będzie się odbywać przy pełnej sali (460 posłów), to trzeba 276 posłów głosujących przeciwko decyzji prezydenta.

Ważne głosowania mogą też być z uwagi na chęć dokonania zmian w konstytucji. Aby tego dokonać, wymagana jest większość co najmniej 2/3 głosów w Sejmie przy połowie ustawowej liczby posłów. Dlatego jeżeli podczas głosowania w Sejmie byłoby 230 posłów, to potrzeba 154 głosów do zmiany konstytucji. Jednak może być tak, że na sali będą wszyscy i wtedy koniecznych jest 307 głosów.

Kompetencje prezydenta

ŁUKASZ KULIGOWSKI

lukasz.kuligowski@infor.pl

 

OPINIE

Piotr Winczorek, konstytucjonalista

PIOTR WINCZOREK

konstytucjonalista

Wpływ prezydenta na powoływanie ministrów nie wchodzi w rachubę. Kiedyś Lech Falandysz przyjął interpretację dla prezydenta Lecha Wałęsy na podstawie małej konstytucji. Wówczas chodziło o to, że prezydent mógł konsultować z prezesem Rady Ministrów powołanie kilku ministrów. Teraz konstytucja nie mówi ani słowa o tego typu operacjach. To, że prezydent uczestniczy w polityce zagranicznej, nie upoważnia go do decydowania o niektórych ministrach. Wskazanie wszystkich ministrów należy tylko do desygnowanego prezesa Rady Ministrów.

Ryszard Piotrowski, konstytucjonalista

RYSZARD PIOTROWSKI

konstytucjonalista

Prezydent powinien działać w taki sposób, by większość sejmowa mogła doprowadzić do uformowania rządu. Głowa państwa desygnuje premiera. Premier proponuje natomiast skład rządu i wtedy prezydent powołuje premiera i pozostałych członków Rady Ministrów. Na tym etapie prezydent może desygnować dowolną osobę, ale powinien postępować racjonalnie. Czyli powinien desygnować na to stanowisko osobę, która potem ma realne szanse uzyskać wotum zaufania w Sejmie.

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odwołanie od decyzji administracyjnej. Najważniejsze informacje

Wiele życiowych spraw załatwianych jest decyzją administracyjną. Może to być np. zameldowanie na pobyt stały lub czasowy, przyznanie lub odmowa zasiłku rodzinnego, cofnięcie świadczeń z MOPS, przyjęcie lub nieprzyjęcie dziecka do przedszkola albo szkoły, określenie wysokości podatku od nieruchomości, pozwolenie na budowę, zajęcie pasa drogowego, zasiłków z tytułu choroby i macierzyństwa, świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Coraz więcej Polaków regularnie podróżuje koleją. Dokąd i jak często jeździmy pociągiem?

Kolej w Polsce przeżywa rozkwit – w ubiegłym roku odnotowano rekordową liczbę przejazdów. Aż 45% Polaków deklaruje sympatię do tego środka transportu, szczególnie młodzi (16–24 lata) i mieszkańcy Pomorza, którzy podróżują średnio 33 razy rocznie. Jaka jest najczęściej uczęszczana trasa? W jakie dni Polacy najczęściej kupują bilety? Jaki rodzaj pociągu preferują?

Renta wdowia. 320 tys. osób już otrzymało świadczenia. Sprawdź, czy też możesz dostać

Już 320 tys. osób otrzymało świadczenia w ramach renty wdowiej z ZUS. Wnioski nadal można składać. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że dzięki rencie wdowiej świadczeniobiorcy zyskają średnio 358,27 zł.

Próg zaostrzony z 50 proc. do 25 proc. Nowe przepisy MEN zmieniają wszystko w szkołach

Istotne zmiany przepisów dla uczniów zakłada nowy projekt Ministerstwa Edukacji Narodowej, który został już skierowany do konsultacji. Będą surowsze zasady w szkołach. Projekt zakłada m.in., że uczeń nie będzie klasyfikowany z jednego, kilku albo wszystkich przedmiotów, gdy przekroczy próg 25 proc. nieobecności nieusprawiedliwionej.

REKLAMA

Od marzeń do nauki – po co naprawdę Sławosz Uznański – Wiśniewski poleciał w kosmos?

Śledzimy media społecznościowe, zdjęcia Ziemi z orbity i codzienne relacje Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Ale za tą medialną euforią kryje się znacznie więcej niż symboliczny gest. Co z tego lotu wynika dla Polski? Jakie są realne, wymierne korzyści dla gospodarki, nauki i przemysłu?

Pensje w samorządach z wyrównaniem. Czy również dla byłych pracowników?

Nowelizacja rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych zaczęła obowiązywać od 14 czerwca 2025 r. Nowe stawki wynagrodzeń będą należne pracownikom z wyrównaniem od 1 marca 2025 r.

Stacje hydrologiczne odnotowują rekordy dobowego opadu deszczu. Ulewy w całym kraju

Aż jedenaście stacji hydrologicznych zanotowało opad dobowy wyższy niż dotychczasowa maksymalna suma dobowa - wynika z danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Dwukrotnie wyższy poziom odnotowano na trzech stacjach, na jednej - trzykrotnie wyższy.

„Jak mogliśmy do tego dopuścić?” – dramatyczny stan zdrowia dzieci w jednym z najbogatszych krajów

W ostatnich latach znacznie pogorszył się stan zdrowia dzieci w jednym z najbogatszych krajów świata. Z najnowszego raportu wynika, że najmłodsi chorują i umierają tam częściej niż ich rówieśnicy w innych wysoko rozwiniętych państwach. Główne przyczyny to wypadki, przemoc i choroby cywilizacyjne, ale nie tylko.

REKLAMA

Patrz na skład! Ogólnopolska kampania o świadomej suplementacji

Jak często poświęcamy chwilę, by sprawdzić skład na etykiecie? Kampania „Patrz na skład” zachęca do zastanowienia się nad naszymi codziennymi decyzjami i promuje świadome podejście do suplementacji.

Segregacja odpadów to za mało. Ekspert: "Najlepsze śmieci to te, które nigdy nie powstały"

Dlaczego recykling nie wystarczy? Jakie błędy popełniamy w gospodarowaniu bioodpadami? I co musi się zmienić, by Polska była gotowa na gospodarkę obiegu zamkniętego? O tym wszystkim opowiada Michał Paca – ekspert ds. gospodarki odpadami i zrównoważonego rozwoju.

REKLAMA