Unijne dofinansowanie samorządowych projektów turystycznych

Samorządy terytorialne mają wiele możliwości otrzymania wsparcia finansowego na realizację projektów i przedsięwzięć inwestycyjnych w zakresie infrastruktury turystycznej. W każdym regionalnym programie operacyjnym jest priorytet, w ramach którego np. można otrzymać dotację na rozwój turystyki w regionie lub w gminie.

Do dyspozycji samorządów są jeszcze unijne programy operacyjne o zasięgu krajowym. Do nich można zaliczyć Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka, Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej oraz Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko. Ten ostatni oferuje, co prawda, w XI priorytecie dofinansowanie przedsięwzięć o charakterze kulturalnym, ale w ramach tego priorytetu można sfinansować np. promocję rewitalizowanych obiektów budowlanych jako atrakcji turystycznej. Wszystkie wymienione programy operacyjne finansują przedsięwzięcia głównie o charakterze inwestycyjnym.

Natomiast na projekty, tzw. miękkie, niemające charakteru inwestycyjnego, pomoc można otrzymać częściowo z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. W priorytetach realizowanych na szczeblu regionalnym (od VI do IX priorytetu) można sfinansować projekt szkolenia kadr, która będzie zajmować się promocją turystyki w regionie, w kraju oraz poprzez działalność samorządową albo w ramach regionalnych organizacji turystycznych, które we współpracy z samorządami mają za zadanie promowanie turystyki regionalnej.

- Pozyskanie pieniędzy unijnych nie jest łatwe. Samo przygotowanie projektu i złożenie wniosku aplikacyjnego to już wyzwanie. A potem trzeba projekt przeprowadzić, pamiętając o procedurze zamówień publicznych, sprawozdawczości i rozliczeniach. Po drodze trzeba zmagać się z kontrolami sprawdzającymi. Potencjalni projektodawcy, już zastanawiając się, na co mogą zdobyć pieniądze, zwracają się o pomoc do specjalistów. To oszczędność czasu, ale i koszt. Koszt często niepotrzebny. Można przez to przejść krok po kroku, co proponuje Polska Organizacja Turystyczna na swojej stronie internetowej (www.pot.gov.pl) w zakładce poświęconej Funduszom Unii Europejskiej. Przyszli beneficjenci projektów szczególną uwagę powinni zwrócić na zamieszczone tam takie działy jak: przegląd programów operacyjnych, przegląd źródeł finansowania, przygotowanie projektu i przykłady projektów - informuje Olga Piekarzewska, główny specjalista w departamencie turystyki w Ministerstwie Sportu i Turystyki.

 

Wsparcie z regionu

Najbardziej zaawansowane we wdrażaniu są regionalne programy operacyjne (RPO). W niektórych województwach już ogłoszono konkursy na nabór wniosków o dofinansowanie. W każdym RPO jest priorytet, w ramach którego jednostki samorządu terytorialnego będą mogły pozyskać dofinansowanie na realizację przedsięwzięć z zakresu turystyki.

Na realizację projektów o znaczeniu lokalnym i niewykraczającym poza region, samorządy terytorialne, w tym przede wszystkim gminy i powiaty powinny starać się pozyskiwać pomoc właśnie w ramach RPO. W ramach tych programów będą wspierane przedsięwzięcia mniej kosztowe, do maksimum kilku milionów złotych. Procedura ubiegania się o pomoc według założeń RPO ma być mniej zbiurokratyzowana niż w przypadku programów krajowych, takich jak: Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (PO IG) albo Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (PO IŚ).

Każdy z RPO działa autonomicznie. Nieco inne są zasady i reguły przyznawania dotacji, oraz różna jest wysokość przyznawania dofinansowania. Z reguły będzie to wyższa procentowo kwota niż w przypadku operacyjnych programów krajowych. Z reguły średnio dofinansowanie będzie wynosiło do 80 proc. kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia.

W ramach RPO przede wszystkim wspierane będą projekty przyczyniające się do wzrostu atrakcyjności i konkurencyjności gminy lub regionu, co najmniej na szczeblu krajowym i ponadregionalnym. Wspierane będą projekty tworzące nowe miejsca pracy w turystyce i obsłudze turystyki. Dofinansowane będą przedsięwzięcia, których realizacja przyczyni się do wydłużenia sezonu turystycznego, a co za tym idzie, dłuższego pobytu turystów w regionie.

W celu stworzenia zintegrowanego pakietu turystycznego regionu wspierany będzie w niektórych regionach rozwój głównych ośrodków miejskich, szczególnie tych o znaczeniu historycznym i turystycznym.

Dotacje otrzymać będzie można na tworzenie i rozwój regionalnych produktów turystycznych, zwiększanie dostępu do infrastruktury turystycznej oraz wzrost, rozpoznawalność regionalnej oferty turystycznej. Chodzi o to, by ta oferta była kojarzona przez większość potencjalnych adresatów, gości, którzy przyjadą do gminy lub regionu w celach turystycznych. Może to być turystyka wyczynowa, rekreacyjna albo przyrodnicza.

5 KROKÓW JAK OTRZYMAĆ DOFINANSOWANIE NA REALIZACJĘ PRZEDSIĘWZIĘCIA TURYSTYCZNEGO

1 Plan albo studium

Gmina przy staraniu się o dotacje unijne powinna posiadać aktualny miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego albo przynajmniej studium uwarunkowań i kierunków rozwoju przestrzennego.

2 Zdefiniowane potrzeby

Podczas dyskusji z przedstawicielami branży turystycznej, instytucjami turystycznymi i kulturalnymi oraz z miejscowymi liderami należy określić, jakie inwestycje, jakie przedsięwzięcia trzeba zrealizować, by zbudować potencjał turystyczny, wypromować gminę jako atrakcyjną turystycznie.

3 Plan

Trzeba stworzyć plan rozwoju ruchu turystycznego albo projektowany rozwój turystyki wpisać w miejscową strategię rozwoju przedsiębiorczości lub rozwoju lokalnego.

4 Finanse

Po zdefiniowaniu potrzeb w zakresie rozwoju turystyki, należy znaleźć źródło sfinansowania projektu, może to być kredyt, pożyczka, emisja obligacji komunalnych, najlepiej, gdy są pieniądze w budżecie gminy. Dotacje mają charakter refundacji kosztów, w niektórych przypadkach będzie istniała możliwość otrzymania zaliczki.

5 Projekt i wniosek

Na podstawie przeprowadzonej dyskusji z liderami lokalnymi, przedsiębiorcami i instytucjami turystycznymi, np. z Regionalną Organizacją Turystyki, należy stworzyć projekt, na realizację którego gmina będzie się starać o dofinansowanie unijne. Na koniec trzeba przygotować wniosek o dofinansowanie.

 

Produkt turystyczny

Produkt turystyczny to zespół przedsięwzięć, także organizacyjnych wokół np. zespołu zabytkowego, atrakcji przyrodniczych, regionalnych festiwali muzyki folkowej lub ludowej.

Gmina w miarę swoich możliwości budżetowych powinna wykorzystywać miejscowe zabytki do rozwoju ruchu turystycznego. Ale produkt turystyczny można stworzyć prawie od podstaw. Przykładem jest budowa średniowiecznego grodu Podkarpacka Troja w miejscowości Trzcinica (koło Jasła) w woj. podkarpackim. Zachowane częściowo zabytki zostaną odrestaurowane.

Według ankiety przeprowadzonej przez firmę analityczną Eurotest, na zlecenie prezydenta Gdańska, pt. „Badania opinii turystów przyjeżdżających do Gdańska w sezonie letnim 2007 aż dwie trzecie ankietowanych stwierdziło, że zabytki są ich głównym celem podróży. Na drugim miejscu znalazły się imprezy i wydarzenia historyczne, także głównie związane z zabytkami. Za tym opowiedziało się ponad 42 proc. ankietowanych turystów.

By skutecznie promować atrakcje turystyczne, gmina powinna stworzyć strategię albo plan rozwoju ruchu turystycznego. Posiadanie takiego planu to poważny atut przy staraniu się o dotacje z programów unijnych. Posiadanie strategii lub planu oznacza, że gmina stara się wypromować turystycznie oraz chce podnieść poziom atrakcyjności turystycznej.

Promocja zabytków powinna być wpisana również w plany i strategie rozwoju gospodarczego. Takie strategie posiada wiele gmin. Do nich zaliczyć można strategię gminy Wronki (woj. wielkopolskie) pt.: Wykorzystanie lokalnego ekosystemu i walorów zagospodarowania dla funkcji turystycznych gminy. Jest to przykład, jak władze samorządowe starają się wypromować walory turystyczne gminy. Autorzy tego dokumentu opisują m.in. miejscowe zabytki, takie jak kościół, pałac i dwór szlachecki, które znajdują się na terenie gminy. Niektóre z nich należy odrestaurować i odbudować, by mogły służyć celom turystycznym. Takich dworów jest wiele, w większości są zniszczone. Należy je np. za dotacje unijne odrestaurować, przywrócić do dawnej świetności i przeznaczyć np. na cele publiczne.

Rozwój turystyki w oparciu o zabytki to także budowa infrastruktury. Turyści nie będą przyjeżdżać do miejscowości, by zobaczyć odrestaurowany pałac, unikatowe zjawisko przyrodnicze, zwierzęta lub, tak jak w Trzcinicy, Podkarpacką Troję, jeżeli nie będzie dróg dojazdowych, sprawnej komunikacji, sieci wodno-kanalizacyjnej, bazy noclegowej i restauracji. Samorządy aktywnie powinny współpracować z przedsiębiorstwami turystycznymi z branży turystycznej i hotelarskiej. Samorządy muszą wspierać powstawanie gospodarstw agroturystycznych wokół zabytków.

Należy wykorzystywać wiedzę miejscowych historyków, ludzi, którzy chętnie opowiadają o miejscowych legendach. Są oni często źródłem informacji dla turystów i mogą być przewodnikami turystycznymi po regionie.

Wsparcie z programu infrastrukturalnego

Na przedsięwzięcia o charakterze ponadregionalnym i o dużych kosztach kwalifikowanych na co najmniej kilka milionów złotych wsparcie można otrzymać z programu operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ). Jest to program unijny o największym budżecie.

Na realizację projektów z dziedziny turystyki pomoc można otrzymać w ramach XI priorytetu o nazwie Kultura i dziedzictwo kulturowe. Co prawda nosi on nazwę - kultura, ale jest także adresowany do potencjalnych beneficjentów, którzy dobra kulturalne poprzez ich renowację chcą wypromować w celach zwiększenia ruchu turystycznego w regionie oraz którzy chcą wypromować region i jego walory turystyczne, a szczególnie kulturę i dziedzictwo kulturalne. Samorządy terytorialne powinny starać się o wsparcie w zakresie projektów turystycznych w ramach dwu działań:

• 11.1 - Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturalnego o znaczeniu ponadregionalnym,

• 11.2 - Rozwój i poprawa stanu infrastruktury kultury o znaczeniu ponadregionalnym.

Pomoc w ramach pierwszego działania można otrzymać na rewitalizację, rewaloryzację, konserwację i restaurację obiektów zabytkowych wraz z ich otoczeniem. Obiekty powinny być wpisane do rejestru zabytków.

Wspierane będą wszelkiego rodzaju przedsięwzięcia promujące zabytki i obiekty kulturalne w kraju i zagranicą oraz tworzenie wokół tych obiektów, produktów turystycznych, które przyczynią m.in. do zwiększenia miejsc pracy w branży turystycznej. Preferowane będą projekty, które przyczynią się równocześnie do rewitalizacji zespołów zabytkowych i do zwiększenia ruchu turystycznego wokół tych obiektów.

Dofinansowane będą konserwacje muzealiów, zabezpieczenie zabytków przed kradzieżą i zniszczeniem. Pomoc będzie udzielana także na realizację projektów digitalizacji zabytkowych zasobów bibliotecznych i archiwaliów.

Właśnie w ramach np. takich działań można stworzyć produkt turystyczny i wypromować go w kraju i za granicą.

W ramach jednego złożonego projektu beneficjent (jednostka samorządu terytorialnego) może łączyć różne typy działań. Inwestycje budowlano-konserwatorskie w działaniu dotyczą prac prowadzonych w obiektach zabytkowych i ich otoczeniu.

Na tego typu projekty w ramach działania Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturalnego o znaczeniu ponadregionalnym przeznaczono dotację na łączną sumę 118,85 mln euro. Maksymalna wysokość dofinansowania wynosi 85 proc. kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia. Na przykład dla projektów związanych m.in. z: konserwacją, digitalizacją zabytkowych zasobów bibliotecznych, zabezpieczenie zabytków przed kradzieżą, tworzenie wirtualnych instytucji kultury, minimalna wartość projektu wynosi 4 mln zł. Projekty realizowane w ramach PO IiŚ charakteryzują się znacznymi kosztami kwalifikowanymi.

 

PRZYKŁAD

REWITALIZACJA DLA TURYSTYKI

Częściowo za unijne pieniądze Kazimierz Dolny dokonał rewitalizacji zespołu urbanistyczno-architektonicznego przy ulicy Lubelskiej. Całkowity koszt inwestycji wynosił ponad 1,5 mln zł, w tym dofinansowanie unijne wynosiło blisko 1,2 mln zł. Gmina za nadrzędny cel inwestycji uznała zwiększenie potencjału turystycznego i kulturalnego poprzez lepsze wykorzystanie infrastruktury przestrzeni publicznej. Ulica Lubelska jest jedną z głównych atrakcji turystycznych. Miłośnicy muzyki ludowej i folkowej oraz sympatycy filmu przyjeżdżają tu na Festiwal Śpiewaków i Kapel Ludowych oraz Festiwal Filmowy i Artystyczny.

Kultura i turystyka

Samorządy mogą otrzymać wsparcie jeszcze w ramach Priorytetu 11.2 PO IiŚ o nazwie Rozwój i poprawa stanu infrastruktury kultury o znaczeniu ponadregionalnym. Pomoc można otrzymać na rewitalizację projektów dotyczących budowy, rozbudowy, remontu i przebudowy instytucji kultury. Promowany będzie m.in. zakup i remont trwałego wyposażenia do prowadzenia działalności kulturalnej (wyłącznie jako jeden z elementów projektu).

- Projekt realizowany w ramach PO IiŚ może dotyczyć także przygotowania kompleksowej dokumentacji technicznej niezbędnej do wnioskowania i realizacji przedsięwzięcia w ramach jednego z działań (w tym przypadku nie obowiązuje dolne ograniczenie wartości projektu). Minimalny wkład własny beneficjenta wynosi 15 proc. wartości projektu. - informuje Artur Cabajewski, project manager w Eficom.

Ostateczną decyzję o dofinansowaniu projektu podejmuje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego jako instytucja pośrednicząca m.in. w obu działaniach, Priorytetu XI PO IiŚ. Ministerstwo zawierać będzie z beneficjentami umowy o dofinansowaniu danego projektu, po wyborze najlepszych projektów w drodze konkursu.

Alokacja finansowa w działaniu - Rozwój i poprawa stanu infrastruktury kultury o znaczeniu ponadregionalnym, wynosi ponad 357 mln euro. Pomoc można otrzymać do 85 proc. poniesionych na realizację przedsięwzięcia, kosztów kwalifikowanych. Dla projektów dotyczących dokumentacji technicznej wszystkie typy projektów kwalifikowanych w ramach działania uzależnione są od ich wartości.

Zdaniem A. Cabajewskiego z Eficom, dodatkowych możliwości w zakresie finansowania rozwoju turystyki dostarczają programy współpracy transgranicznej (w poprzednim okresie programowania znane pod nazwą INTERREG III A). Przykładem może być Program Współpracy Przygranicznej Polska - Republika Słowacka 2007-2013, w ramach którego planuje się dofinansowanie m.in. wspólnych, polsko-słowackich projektów kulturowych i turystycznych.

PRZYKŁAD

BUDOWA SZLAKU TURYSTYCZNEGO

Gmina Dobczyce (Małopolskie) częściowo za unijne pieniądze zrealizowała projekt Budowy infrastruktury turystycznej w miejscowości Kornatka i Stadniki. Całkowita wartość projektu to blisko 529 tys. zł, w tym unijne dofinansowanie - ponad 346,8 tys. zł.

Obie miejscowości w miejscowym studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego zostały określone jako strefa gospodarki leśnej, wodnej, turystyki i rekreacji. W miejscowości Kornatka wykonano projekt połączenia centralnego placu wsi z żółtym szlakiem pieszym, który biegnie od Wieliczki do Pasma Podhalańskiego. W miejscowości Stadniki połączono centrum miasteczka z żółtym szlakiem rowerowym biegnącym z Dobczyc do Gdowa. Oprócz powstania szlaku turystycznego wykonano w obu miejscowościach place postojowe. Na placach zaś zbudowano: altanki, stoły, ławki. Gmina Dobczyce realizując projekt zwiększyła atrakcyjność swoich terenów wiejskich, wzmocniła potencjał turystyczny oraz podniosła atrakcyjność inwestycyjną.

Wsparcie promocji i produktu turystycznego

Samorządy terytorialne mogą pozyskać dotacje na przedsięwzięcia z zakresu turystyki w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (PO IG), w szczególności w dwu działaniach:

• 6.3 - Promocja turystycznych walorów Polski,

• 6.4 - Inwestycje w produkty turystyczne o znaczeniu ponadregionalnym.

W działaniu Promocja turystyczna walorów Polski wspierane finansowo będą przedsięwzięcia promujące kraj jako atrakcyjny turystycznie. Promowane będą różnego rodzaju atrakcje turystyczne: zabytki, zdarzenia kulturalne, przyroda, festiwale inne produkty turystyczne.

Wsparcie finansowe można otrzymać na prowadzenie badań ruchu turystycznego i badań marketingowych tego ruchu oraz badań opinii turystów o kraju i atrakcyjności turystycznej regionów.

Samorządy otrzymają dofinansowanie na tworzenie strategii i planów promocji turystycznej. W ramach tego przeprowadzone mogą być badania i analizy marketingowe, kampanie reklamowe oraz tworzone, rozwijane i promowane produkty turystyczne. Wspierane będzie projektowanie i realizacja zadań o charakterze informacyjnym w kraju i zagranicą. Dofinansowane będą przedsięwzięcia marketingowe z zakresu rozwoju i promocji turystyki biznesowej.

Samorządy mogą liczyć na pomoc przy prowadzeniu działań marketingowych związanych z organizacją kampanii produktowych, w tym także organizacji seminariów, warsztatów, wyjazdów studyjnych dla przedstawicieli mediów i przedstawicieli branży turystycznej związanych z sektorem turystycznym w Polsce.

 

Wspierana będzie także kampania informacyjno-promocyjna w kontekście przygotowań Polski do Euro 2012, w tym promocja produktów turystycznych związanych geograficznie z miejscami, w których rozgrywane będą mistrzostwa. Na przedsięwzięcia realizowane w ramach tego działania przeznaczono w formie dotacji około 30 mln euro. Przedsięwzięcia będą mogły być dofinansowane maksymalnie do wysokości 85 proc. całkowitych kosztów kwalifikowanych. Istnieje możliwość otrzymania zaliczki na poczet poniesionych kosztów kwalifikowanych.

Przyjmowanie wniosków

Polska Organizacja Turystyczna rozpoczęła od 8 kwietnia tego roku pierwszy nabor projektów do dofinansowania w ramach Działania 6.4 PO IG - Inwestycje w produkty turystyczne o znaczeniu ponadregionalnym. Nabór będzie trwał do 20 maja 2008 r. Aplikacje należy składać na adres: Polska Organizacja Turystyczna, ul. Chałubińskiego 8, 00-613 Warszawa. Adres meilowy: fundusze@pot.gov.pl.

W ramach tego działania wspierane będą kompleksowe ponadregionalne projekty turystyczne o charakterze unikalnym, projekty liniowe i sieciowe, obejmujące inwestycje w spójną infrastrukturę produktów turystycznych, w szczególności projekty realizowane w formule partnerstwa kilku podmiotów, np. gmina, przedsiębiorstwo prywatne, instytucja kultury (niekoniecznie zależna od gminy).

Pomoc można otrzymać na projekty promujące atrakcje turystyczne o ponadregionalnym znaczeniu, znajdujące się na liście Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Naturalnego UNESCO, uznane przez Prezydenta RP za pomniki historii albo np. atrakcje turystyczne na terenie Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000.

Preferowane będą projekty realizujące produkty turystyczne, które ze względu na swoją lokalizację mogą stanowić ofertę turystyczną miejsc związanych z Euro 2012.

Projekty mogą obejmować również działania promocyjne, ściśle związane z realizowanymi w ramach projektu inwestycjami. Minimalna kwota dofinansowania projektu wynosi 10 mln zł. W ramach tego programu i działania nie można otrzymać wsparcia na realizację projektów z zakresu infrastruktury noclegowej i gastronomicznej.

PRZYKŁAD

TWORZENIE PRODUKTU TURYSTYCZNEGO

Gmina Buczyna (Opolskie) realizuje projekt pod nazwą Polsko-czeskie centrum szkolenia rycerstwa - Budowa średniowiecznego grodu drewnianego. Koszt projektu wynosi blisko 3,7 mln zł, a unijne dofinansowanie blisko 2,8 mln zł.

W ramach projektu utworzono stylizowany na średniowieczny drewniany gród rycerski. Będzie on siedzibą bractw rycerskich z Polski i Czech, a przede wszystkim atrakcją, która wzmocni potencjał turystyczny gminy.

Pomoc na turystykę wiejską

W ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) gminy wiejskie i miejsko-wiejskie mogą otrzymać dofinansowanie na realizacje projektów i przedsięwzięć inwestycyjnych z zakresu turystyki w miejscowościach liczących do 5 tys. mieszkańców. Wysokość dofinansowania w jednej miejscowości w okresie do 2013 roku wynosi od 25 do 500 tys. zł. We wszystkich przypadkach maksymalna wysokość pomocy wynosi 75 proc. kosztów kwalifikowanych. Pomoc samorządy wiejskie będą mogły pozyskać na rozwój infrastruktury turystycznej, głównie w ramach działania o nazwie Odnowa i rozwój wsi.

Działanie to ma w zamiarze, poprzez m.in. rozwój potencjału turystycznego, przyczyniać się do poprawy jakości życia na obszarach wiejskich dzięki zaspokojeniu potrzeb społecznych i kulturalnych turystów i mieszkańców wsi. W tym zakresie wspierane będą: przedsięwzięcia promujące tereny wiejskie jako atrakcyjne dla turystyki wyczynowej i przyrodniczej, rozwój agroturystyki i bazy noclegowej oraz infrastruktury technicznej i drogowej. Taką infrastrukturą może być budowa dróg dojazdowych, ścieżek rowerowych, odnawianie i rewitalizacja zabytków.

Pomoc finansowa będzie udzielana na budowę, remont lub przebudowę infrastruktury związanej z rozwojem turystyki. Wsparcie otrzymają autorzy projektów z zakresu budowy, przebudowy, remontu i wyposażenia obiektów pełniących funkcje publiczne, w tym turystyczne oraz służące promocji obszarów wiejskich, w tym propagowaniu i zachowaniu dziedzictwa historycznego, tradycji, sztuki i kultury.

Gminy wiejskie będą mogły pozyskać pomoc w formie dotacji na zakup obiektów charakterystycznych dla tradycji budownictwa w danym regionie, tworzenie skansenów budownictwa wiejskiego albo muzeum wsi polskiej. Pomoc można otrzymać na projekty związane z odnową, eksponowaniem lub konserwacją lokalnych zabytków i pomników historycznych oraz miejsc pamięci. Wsparcie otrzymają gminy na realizację przedsięwzięć z zakresu kultywowania tradycji społeczności lokalnej oraz tradycyjnych zawodów, które mogą okazać się atrakcją turystyczną. Wszystkie projekty powinny przyczyniać się do tworzenia nowych miejsc pracy w działalności pozarolniczej, w tym turystycznej. Każdy projekt realizowany w ramach PROW musi być wpisany w Plan Odnowy Miejscowości.

PRZYKŁAD

TURYSTYKA W ZWALCZANIU BEZROBOCIA

W gminie Głubczyce (dolnośląskie) realizowany jest projekt o nazwie Osówka, centrum tajemnic i przyrody, budowa obiektu obsługi ruchu turystycznego. Wartość projektu to około 3,2 mln zł, w tym dofinansowanie ze źródeł UE wynosi ponad 2,2 mln zł. Celem projektu jest uruchomienie obiektu obsługi ruchu turystycznego przy podziemnej trasie turystycznej Osówka w Górach Sowich.

Inwestycja jest odpowiedzią na stale rosnące bezrobocie, będące następstwem załamania się przemysłu włókienniczego i górnictwa. Rozwiązaniem tego problemu może być m.in. przebranżowienie regionu z przemysłowego na turystyczny oraz zwiększenie udziału turystyki w strukturze gospodarki regionu.

 

Wsparcie z PO RPW

Gminy na rozwój turystyki mogą otrzymać wsparcie również w ramach Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej (PO RPW). Adresowany jest on do beneficjentów z pięciu województw: podlaskiego, lubelskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego.

Wsparcie można otrzymać w szczególności w ramach Działania 11.2 - Infrastruktura turystyki kongresowej i targowej. W ramach tego działania wspierane będą projekty z zakresu budowy i modernizacji infrastruktury umożliwiającej organizację kongresów, konferencji, wystaw i targów o znaczeniu ponadregionalnym i międzynarodowym. Dotyczy to w szczególności budowy m.in. przez samorządy gminne, w tym miejskie, obiektów towarzyszących biznesowi. Z uwagi na ograniczoną liczbę środków PO RPW obejmuje swym wsparciem tylko te przedsięwzięcia, które mają bezpośredni wpływ na rozwój przedsiębiorczości turystycznej w regionie i na szczeblu gminnym. Wspierane będą wszystkie przedsięwzięcia przyczyniające się do promocji regionu i gminy jako miejsc atrakcyjnych turystycznie i biznesowo.

Na realizację przedsięwzięć z zakresu turystyki wsparcie można otrzymać również w ramach Działania 1.4 - Promocja i Współpraca. W ramach tego działania można otrzymać dofinansowanie realizacji projektów promujących region lub miejscowość jako atrakcje pod względem turystycznym.

Wsparcie z ministerstwa

Działania na rzecz przygotowania wysokiej jakości produktów turystycznych, a w konsekwencji ciekawych ofert prowadzą zarówno przedsiębiorcy i środowisko turystyczne, jak i jednostki samorządu terytorialnego. Podejmowane inicjatywy odpowiadają na zainteresowania turystów związane m.in. z szeroko rozumianym zdrowiem i kondycją fizyczno-psychiczną, a także rozrywką. Proponowane są zatem oferty regenerujących pobytów typu zorganizowane wyjazdy turystyki kwalifikowanej. Ciągle udoskonalana jest oferta polskich miast, które kuszą nie tylko walorami architektonicznymi, ale także tętniącym życiem kulturalnym oraz możliwościami różnorodnej rozrywki.

- Administracja rządowa wspiera m.in. systemowy rozwój produktów turystycznych, jak też podnoszenie ich jakości. Mowa przede wszystkim o corocznym konkursie ofert na dofinansowanie działań organizacji spoza sektora finansów publicznych, organizowanym przez departament turystyki Ministerstwa Sportu i Turystyki. Dotychczas z budżetu państwa sfinansowano w ten sposób większość koncepcji strategiczno-programowych rozwoju turystycznych produktów w regionach, stworzenie turystycznych produktów liniowych (tj. wytyczanie, znakowanie i promocja szlaków turystycznych), a także liczne szkolenia i materiały dydaktyczno-informacyjne dla kadry środowiska turystyki - informuje Olga Krzyżanowska z MSiT.

Współpraca z przedsiębiorcami

Kwestia rozwoju, a tym samym czerpania zysków z turystyki, tak jak w przypadku każdej innej działalności usługowej, wymaga wielu nakładów. Różnica polega na interdyscyplinarności tej branży, która wymusza prowadzenie wielu równoległych i skoordynowanych działań inwestycyjnych w tym samym czasie, podejmowanych przez wiele niezależnych podmiotów.

Podstawową sprawą jest dbałość o dostępność do miejsc i regionów turystycznych. Dostępność w odbiorze turysty jest przede wszystkim liczona czasem dojazdu, ale także komfortem i poziomem bezpieczeństwa podróży. Wymaga to zarówno rozwoju, infrastruktury transportu indywidualnego oraz zbiorowego - infrastruktury drogowej, kolejowej i lotniczej. Podejmowane działania powinny umożliwiać turyście dokonywanie wyboru, w jaki sposób dotrze na miejsce i zakładać obsługę ruchu turystycznego, uwzględniającą potrzebę właściwego projektowania zjazdów, miejsc postojowych, usytuowania i konstrukcji dworców, oznakowania i informacji. W tym m.in. zakresie jednostki samorządu terytorialnego powinny współpracować z przedsiębiorstwami prywatnymi, instytucjami zajmującymi się turystyką oraz instytucjami kulturalnymi, którym zależy na promocji regionu i gminy.

- Szczególnie ważny jest system informowania i dystrybuowania produktu, w tym narzędzi informatycznych, które powinny być aktualne, wiarygodne i przede wszystkim sprawne. W dalszej kreacji produktu liczy się sposób zagospodarowania, w ramach oczekiwanych przez turystę standardów, poszczególnych elementów składowych produktu w postaci: skategoryzowanej lub certyfikowanej bazy noclegowo-gastronomicznej, informacji turystycznej, infrastruktury sportowo-rekreacyjnej oraz uzupełniającej - twierdzi Olga Krzyżanowska z MSiT.

Wskazane kategorie inwestycji są możliwe do osiągnięcia jedynie przy zaplanowanym, wspólnym działaniu na rzecz rozwoju turystyki zarówno poszczególnych szczebli administracji, jak i przedsiębiorców oraz organizacji pozarządowych. Wtedy turystyka stanowić może ważny element rozwoju społeczno-ekonomicznego.

 

 

Priorytety poszczególnych RPO

ADRESY INTERNETOWE

Niektóre z przydatnych serwisów internetowych związanych z pozyskiwaniem funduszy unijnych:

• www.funduszestrukturalne.gov.pl - portal Funduszy Strukturalnych Ministerstwa Rozwoju Regionalnego.

• www.konkurencyjnosc.gov.pl - serwis Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka.

• www.pot.gov.pl - informacje o funduszach na rozwój turystyki znajdujące się na stronie Polskiej Organizacji Turystycznej.

• www.fundusze-turystyka.pl - strona przygotowana przez Regionalną Organizację Turystyczną województwa świętokrzyskiego.

• www.msit.gov.pl - strona Ministerstwa Sportu i Turystyki.

ANDRZEJ OKRASIŃSKI

andrzej.okrasinski@infor.pl