Status prawny instytucji kultury

Dyrektor instytucji kultury pracownikiem samorządowym nie jest, nie jest też urzędnikiem. Instytucja kultury nie jest urzędem, a do pracowników instytucji kultury (innych niż dyrektor) nie stosuje się analogicznych rozwiązań jakie obowiązują  pracowników samorządowych, np. ogłoszenia o wolnych stanowiskach na BIP, wymagań rekrutacyjnych, służby przygotowawczej czy ocen pracowników.

Co więcej, zgodnie z zasadą demokratycznego państwa prawnego – organy administracji publicznej działają na podstawie i w granicach obowiązującego prawa – zasadnymi są więc np. pytania: w oparciu o jaką konkretną podstawę prawną organizator w stosunku do dyrektora wyraża zgodę na urlop, wystawia delegacje służbowe, żąda podpisywania listy obecności pracowników w urzędzie,   zatwierdza bieżące wydatki, itp?

Jaka jest podstawa prawna żądania w zakresie kontroli przez audytorów od instytucji kultury teczek akt osobowych pracowników instytucji kultury do wglądu lub kwestionowanie samego faktu funkcjonowania regulaminów pracy czy wynagradzania? Jaka jest podstawa prawna prowadzenia księgowości dla instytucji kultury przez urząd gminy?

Wszak sama dopuszczalność przenoszenia funkcji księgowo-rachunkowych poza strukturę organizacyjną instytucję kultury na poziomie urzędu gminy obsługi finansowej i rachunkowej gminnych jednostek organizacyjnych nie jest możliwa do zastosowania w odniesieniu do samorządowej instytucji kultury. Organizacja gospodarki finansowej i prowadzenie rachunkowości w instytucji kultury stanowi materię właściwą dla "regulaminu organizacyjnego" nadawanego przez dyrektora instytucji kultury na podstawie art. 13 ust. 3 ustawy.

Wątpliwym z punktu widzenia zgodności z prawem jest stosowanie przepisów art. 18-21 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej przewidziany (dotyczących połączenia instytucji kultury z inną instytucją kultury w celu utworzenia jednej instytucji kultury) do połączenia np. instytucji kultury z instytucją kultury fizycznej (sportu), której podstawowym zadaniem jest zapewnienie prawidłowej realizacji procesu wychowania fizycznego, uprawiania sportu i rekreacji ruchowej oraz prawidłowej rehabilitacji ruchowej.

Czytaj także: Funkcjonowanie zakładów budżetowych po zmianach

Dotyczy to np. przekształcenia Gminnych Ośrodków Kultury na Gminne Ośrodki Kultury, Sportu i Rekreacji. Zupełnie różny sposób finansowania przez gminę zadań z zakresu działalności sportu (jedynie bezpośrednio z budżetu gminy lub w formie dotacji przedmiotowych) oraz zadań z zakresu działalności kulturalnej (jedynie poprzez udzielenie dotacji podmiotowej) powoduje, że umieszczenie środków finansowych przeznaczonych w budżecie gminy na sport w planie finansowym samodzielnej osoby prawnej – jaką jest instytucja kultury, nie znajduje podstaw prawnych.

Monika Tęcza

trener i doradca Grupy Ergo

Zobacz nowy serwis internetowy stworzony specjalnie dla osób korzystających z zasobów bibliotek i dla osób je obsługujących - INFOR LEX Biblioteka - dostarcza porad, interpretacji przepisów i wiedzy fachowej z księgowości, podatków, prawa pracy, administracji, zarządzania itp. Umów się na bezpłatną prezentację nowego serwisu INFOR LEX Biblioteka!