Stan prac planistycznych w miastach i gminach

W czerwcu 2010 r. w Instytucie Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk na zlecenie Ministerstwa Infrastruktury (dalej: MI) przygotowano coroczny „Raport o stanie i zaawansowaniu prac planistycznych w gminach” (dalej: Raport). Raport omawia wyniki badania statystycznego Głównego Urzędu Statystycznego i MI na temat podstawowych aktów planistycznych w gminie według stanu na koniec 2008 r.:

● studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego,

● miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz

● decyzji lokalizacyjnych.

Dokumenty planistyczne

W przypadku studiów gminnych obserwowano w 2008 roku kontynuację ich aktualizacji. Liczba prac aktualizowanych wzrosła w ciągu roku z 617 do 733, co daje łącznie prawie 30% dokumentów w trakcie zmiany – z tego w miastach na prawach powiatu aktualizacja miała miejsce w 2/3 przypadków.

Na koniec 2008 r. w Polsce miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego posiadała zdecydowana większość gmin (niemal 90%). Stwierdzono też obowiązywanie 35,9 tys. planów, czyli o 2,5 tys. więcej niż w 2007 roku. W większości były to dokumenty uchwalone na podstawie ustawy z 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (dalej: ustawa z 1994 roku), mimo że nie obowiązuje ona już od 31 grudnia 2003 r.

Udział powierzchni gmin znajdującej się pod obowiązującymi planami miejscowymi wyniósł 25,6%. Oznacza to wzrost o 1,4 punkta procentowego, czyli mniej niż przeciętnie w latach 2005–2007 (wzrost o 4,5 punkta procentowego). Oznacza to wyhamowanie procesu „pokrywania” obszaru kraju planami miejscowymi (patrz: Wykres).

W końcu 2008 r. było też 8,1 tys. planów miejscowych w trakcie sporządzania, podczas gdy rok wcześniej liczba ta wyniosła 7,2 tys. Natomiast odsetek powierzchni kraju objęty pracami planistycznymi tego typu wzrósł z 6,0 aż do 6,8%. Oznacza to, że zmniejszyła się przeciętna powierzchnia projektowanego planu miejscowego.

Zróżnicowanie regionalne planowania

W kraju obserwowane są zróżnicowania regionalne, będące kontynuacją stanu z lat poprzednich. Jest to uwarunkowane stosunkowo wolnym przyrostem powierzchni pokrytej planami miejscowymi. Najwyższe wskaźniki pokrycia, w wielu gminach powyżej 50%, charakteryzują południową i wschodnią część kraju, w tym wzdłuż korytarza transportowego A4. Natomiast w regionach północnych i zachodnich pokrycie jest zdecydowanie niższe – wskaźniki nie osiągają nawet 10% (patrz: Mapa). Generalnie kontynuowana była tendencja do szybszego przyrostu powierzchni pokrytej planami miejscowymi na obszarach już pod tym względem nieźle wyposażonych.