Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego

Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego może wywołać poważne skutki dla właścicieli nieruchomości. Wyjaśniamy na jakich zasadach gmina dokonuje takiej zmiany.

Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego mogą powodować zróżnicowane skutki związane z wartością nieruchomości. Jednym z nich jest obniżenie wartości nieruchomości. Może on się pojawić w sytuacji, gdy plan miejscowy jest dla danego terenu uchwalany po raz pierwszy. Może też wystąpić wówczas, gdy gmina zmienia obowiązujący już plan. W takich sytuacjach właściciel nieruchomości może żądać od gminy wykupienia gruntu albo odszkodowania.

Nie ma żadnych przeszkód aby uchwalany przez radę gminy miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmował swoim zasięgiem obszar tylko jednej działki inwestycyjnej.

Można żądać od gminy odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę związaną z uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Czy możliwy jest podział działki wbrew planowi zagospodarowania przestrzennego? W jakich sytuacjach?

Miejsca przeznaczone na parkowanie pojazdów zaopatrzonych w kartę parkingową od 1 lipca 2014 r. będą obowiązkowo określone w planie zagospodarowania przestrzennego. Zmiany wynikają z nowelizacji ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw.

Jakie uwarunkowania pozwalają na rezygnację z uzyskiwania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego w sytuacji braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego? Na okoliczność jakich robót budowlanych można uznać za zbędne postępowanie administracyjne poprzedzające wydanie pozwolenia na budowę? To pytania, które często zadają sobie inwestorzy działający pod presją czasu, w obliczu groźby niedotrzymania terminów na realizację inwestycji.

Zatwierdzenie podziału następuje na podstawie decyzji wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Wyjątek stanowią nieruchomości rolne lub leśne, które co do zasady mogą być dzielone według uznania ich właściciela, bez przeprowadzenia procedury podziałowej.

Uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy jest procesem długotrwałym, trwającym nawet przeszło rok. Tam gdzie brak jest uchwalonych planów miejscowych zagospodarowania przestrzennego, decyzje o warunkach zabudowy stały się głównym instrumentem planowania przestrzennego w Polsce, co prowadzi do chaosu przestrzennego oraz wydłużenia całego procesu budowlanego.

Renta planistyczna, zwana inaczej opłatą planistyczną, jest formą daniny publicznej płaconej przez właściciela nieruchomości na rzecz gminy. O jej istnieniu wiele osób dowiaduje się po sprzedaży nieruchomości, otrzymując decyzję ustalającą wysokość należnej gminie opłaty.

Jednostka budżetowa A użytkuje budynek oddany jej przez urząd miasta w trwały zarząd. Chciałaby udostępnić część pomieszczeń jednostce B i obciążać ją kosztami eksploatacji budynku. Jaką umowę powinna zawrzeć i w jaki sposób obciążać kosztami jednostkę B? Jednostka budżetowa A chciałaby otrzymywać wyłącznie zwrot wydatków, np. kosztów energii gazu, i nie pobierać dodatkowych opłat. Czy ewentualny zwrot wydatków jest jej dochodem i powinien zostać odprowadzony do gminy?

Znowelizowana ustawa Prawo wodne wprowadza szereg nowych i zmienionych definicji. Dodano dwa nowe rozdziały regulujące problem ochrony przed powodzią oraz przed suszą, a także uzupełniono przepisy dotyczące przygotowania wstępnej oceny ryzyka powodziowego, map zagrożenia powodziowego oraz planów zarządzania ryzykiem powodziowym. Kosztami zmian w planach zagospodarowania przestrzennego obarczone zostały gminy i województwa.

Chociaż zgodnie z założeniami ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym plan miejscowy powinien być podstawowym instrumentem kształtowania przestrzeni w gminie, przeważająca większość inwestycji, z uwagi na brak planów, lokalizowana jest w oparciu o decyzje o warunkach zabudowy lub decyzje o lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Być może już za kilka lat centra wielu miast w Polsce zmienią się nie do poznania dzięki nowej regulacji prawnej, nad którą pracuje Ministerstwo Infrastruktury. Projekt ma za zadanie dostosować system planowania przestrzennego do potrzeb inwestycyjnych i wymogów rozwijającej się gospodarki.

Chociaż zgodnie z założeniami ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym plan miejscowy powinien być podstawowym instrumentem kształtowania przestrzeni w gminie, przeważająca większość inwestycji, z uwagi na brak planów, lokalizowana jest w oparciu o decyzje o warunkach zabudowy lub decyzje o lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu budzą w praktyce dużo kontrowersji. Wynikają one przede wszystkim z odmiennego spojrzenia na problem z jednej strony przez projektantów, a z drugiej strony przez pracowników urzędu gminy i obsługujących gminę prawników. Grupy te bardzo często w zupełnie odmienny sposób oceniają priorytety związane z procesem wydania decyzji.

Optymalne, efektywne wykorzystanie przestrzeni, starannie dopracowane projekty i jasno określone granice terenów wydzielonych na wykorzystanie ich gospodarczo i społecznie. To główne cele, które stawiają sobie autorzy miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (MPZP).

Najlepiej z planowaniem przestrzennym radzą sobie miasta na prawach powiatu. Wyjątkiem są w tej grupie metropolie, choć i tu można znaleźć przykłady jednostek, które z planowania uczyniły ważny argument atrakcyjności inwestycyjnej.

Mimo powszechnej opinii, że plany miejscowe są pożądane, wiele gmin uważa ich sporządzanie za niepotrzebny wydatek, często zastępując je decyzjami o warunkach zabudowy. Dlaczego władze nie dostrzegają długofalowych korzyści, jakie niesie perspektywiczne planowanie?

Polityka zagospodarowania przestrzennego w gminie to temat trudny i często wzbudzający kontrowersje wśród mieszkańców. Dlatego właściwie prowadzony dialog ze społeczeństwem, towarzyszący procesowi zagospodarowania przestrzennego, może pomóc w przezwyciężeniu obaw i protestów mieszkańców oraz przyczynić się do lepszej jakości prac i rozwoju samorządów.

Inwestycje celu publicznego prowadzone są na podstawie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego lub decyzji lokalizacyjnych. Decyzje wydawane są przez organy wykonawcze gminy. Jeżeli wójt, burmistrz lub prezydent miasta nie wyda decyzji w ciągu dwóch miesięcy, to wydawana jest ona przez wojewodę na koszt gminy.

Czy opłacie skarbowej podlega wydanie poświadczenia o sposobie rozpatrzenia zgłoszenia? Dokonanie czynności urzędowej rejestracji zgłoszenia budowy lub wykonania robót budowlanych nie przewiduje bowiem wydania przez organ w żadnej formie pisemnego potwierdzenia. Tymczasem poświadczenie o sposobie rozpatrzenia przez organ, w tym o niewniesieniu sprzeciwu do zgłoszenia, wnioskowane jest przez inwestorów zarówno ze względu na ich interes prawny w urzędowym potwierdzeniu dokonania zgłoszenia, jak też z uwagi na przepisy szczególne wymagające urzędowego potwierdzenia. Jak należy postępować w takich sytuacjach?