REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nierzetelni wykonawcy wykluczani bez wyroku sądu

Andrzela Gawrońska-Baran
Radca prawny, doktor nauk prawnych z kilkunastoletnim doświadczeniem w dziedzinie zamówień publicznych, specjalizujący się również w kwestiach legislacyjnych. Autorka licznych profesjonalnych publikacji poświęconych problematyce zamówień publicznych. Wiceprezes Urzędu Zamówień Publicznych w latach 2007-2008, w latach 2010-2016 dyrektor departamentu zamówień publicznych w dużej instytucji zamawiającej. W ramach praktyki zawodowej prowadzi AGB Kancelarię Radcy Prawnego.

REKLAMA

W systemie zamówień publicznych nie ma miejsca dla wykonawców, którzy nierzetelnie wykonują dane zamówienie. Do wykluczenia takiego wykonawcy z postępowania o udzielenie zamówienia nie jest już niezbędne prawomocne orzeczenie sądu.

Sejm 25 lutego 2011 r. uchwalił ustawę o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych (dalej: nowelizacja Pzp), wprowadzającą zmiany w art. 24 ust. 1 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (dalej: Pzp). Inicjatywa tym razem wyszła od posłów (projekt poselski), ale została pozytywnie zaopiniowana przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych. Nowelizacja Pzp wchodzi w życie 11 maja.

REKLAMA

Idea zmian

REKLAMA

Dotychczas wykluczenie wykonawcy mogło nastąpić jedynie po wydaniu prawomocnego wyroku sądowego, do którego dochodzi zazwyczaj po przeprowadzeniu dwuinstancyjnego i długotrwałego postępowania sądowego. Z uwagi na fakt, że nie zawsze zamawiający decydują się na wystąpienie na drogę sądową, obecna podstawa do wykluczenia – art. 24 ust. 1 pkt 1 Pzp – nie pozwala wyciągać negatywnych konsekwencji wobec niesolidnego wykonawcy. Natomiast, zgodnie z nowo dodanym przepisem art. 24 ust. 1 pkt 1a zamawiający wyklucza wykonawców, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:

● sam rozwiązał albo wypowiedział umowę w sprawie zamówienia publicznego albo odstąpił od umowy w sprawie zamówienia publicznego z wykonawcą, z powodu okoliczności, za które wykonawca ponosi odpowiedzialność,

● rozwiązanie lub wypowiedzenie umowy albo odstąpienie od niej nastąpiło w okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania,

● wartość niezrealizowanego zamówienia wyniosła co najmniej 5% wartości umowy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Do wykluczenia nie wystarczy sam fakt rozwiązania umowy – niezbędne jest wykazanie (np. w sytuacji wniesienia przez wykonawcę odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej; dalej: KIO; na czynność wykluczenia), że rozwiązanie umowy nastąpiło z przyczyn leżących po stronie wykonawcy.

Dopiero od momentu, w którym w stosunku do wykonawcy, podlegającemu wykluczeniu na podstawie nowego przepisu, zapadłby prawomocny wyrok sądu, potwierdzający wyrządzenie szkody niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem umowy, od której zamawiający odstąpił, wykonawca ten nie podlega wykluczeniu na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 1a, a ma do niego zastosowanie pkt 1, tj. taki wykonawca podlega wykluczeniu przez wszystkich zamawiających.

Czytaj także: Nowy protokół postępowania o udzielenie zamówienia publicznego>>

Dłuższe terminy wykluczenia

Istnienie w Pzp dwóch przesłanek wykluczenia związanych z nienależytym wykonaniem zamówienia, a mianowicie w art. 24 ust. 1 pkt 1 i 1a, powoduje zatem w praktyce wydłużenie terminów, w jakich może nastąpić wykluczenie. Najpierw bowiem dla jednego zamawiającego biegnie termin wykluczenia wykonawcy na podstawie pkt 1a (rozwiązanie albo wypowiedzenie umowy lub odstąpienie od umowy nastąpiło w okresie trzech lat przed wszczęciem postępowania), a od chwili uprawomocnienia się orzeczenia sądu zaczyna obowiązywać termin wykluczenia wykonawcy dla wszystkich zamawiających z pkt 1 (tj. wymóg uprawomocnienia się orzeczenia 3 lata przed wszczęciem postępowania).

Będzie lepiej

REKLAMA

Wprowadzone zmiany należy co do zasady ocenić pozytywnie. Już jednak zdarzają się zdania negatywne i obawy, że przepis pozwoli zamawiającym na zbyt arbitralną ocenę wykonawcy. Nie można jednak przy tym zapominać, że naruszenie postanowień umowy przez wykonawcę niejednokrotnie powoduje duże problemy dla zamawiającego, związane m.in. z niezrealizowaniem zadania publicznego w terminie, niebezpieczeństwem utraty środków finansowych, koniecznością zabezpieczenia inwestycji w okresie przejściowym do wyboru kolejnego wykonawcy oraz ponownym przeprowadzeniem postępowania. Dotychczas zamawiający, który nie zdecydował się na wystąpienie do sądu przeciwko niesolidnemu wykonawcy, a jednocześnie wiedział, że wykonawca startujący ponownie u niego w przetargu (mający nawet szanse na wygranie) wcześniej nie wywiązał się należycie z zawartej umowy, nie miał żadnych możliwości wyeliminowania wykonawcy z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.

Na podstawie nowej przesłanki zamawiający w celu wykluczenia nie musi wykazywać szkody wyrządzonej mu przez wykonawcę, gdyż zaistnienie okoliczności skutkujących rozwiązaniem, wypowiedzeniem lub odstąpieniem od umowy z powodu okoliczności, za które odpowiedzialność ponosi wykonawca, mają charakter poważnych naruszeń zobowiązań przyjętych w umowie w sprawie zamówienia publicznego, które w zdecydowanej większości przypadków łączą się z wyrządzeniem zamawiającemu szkody lub koniecznością zapłaty przez wykonawcę – wysokiej w porównaniu z wartością umowy – kary umownej.

Przepisy Pzp mają zabezpieczać w ten sposób interesy wykonawcy na wypadek, gdyby zamawiający nadużywali nowej podstawy do wykluczenia. Powstaje jednak pytanie, czy wystarczająco. Czy przyznane im prawo daje realną szansę obrony interesów, jeżeli zamawiający wykorzystuje swoją pozycję i w sposób nieuprawniony podejmie decyzję o rozwiązaniu umowy? Przecież KIO, rozpoznając odwołanie, będzie oceniać tylko zasadność wykluczenia wykonawcy, a nie ma możliwości merytorycznej oceny zasadności wypowiedzenia, rozwiązania albo odstąpienia od umowy przez zamawiającego, które stały się przyczyną wykluczenia. Oprze się jedynie na oświadczeniu zamawiającego. Dlatego też należy mieć nadzieję, że zamawiający nie będą przyznanego im prawa nadużywać i zbyt często nie będą występować w roli sędziego we własnej sprawie.

Czytaj także: Umowy ramowe w systemie zamówień publicznych>>

Wpływ prawa unijnego

Nowy przepis ma stanowić – jak przywoływali w uzasadnieniu do nowelizacji Pzp posłowie – realizację w szczególności art. 45 ust. 2 lit. d) tzw. dyrektywy klasycznej 2004/18/WE, która przewiduje dopuszczalność wykluczenia każdego wykonawcy, który jest winny poważnego wykroczenia zawodowego, udowodnionego dowolnymi środkami przez zamawiającego. W ich ocenie poważne wykroczenie zawodowe stanowi niewykonanie lub nienależyte wykonanie zamówienia przez wykonawcę w związku z okolicznościami, za które ponosi odpowiedzialność, skutkujące wypowiedzeniem umowy w sprawie jego realizacji przez zamawiającego. Można mieć wątpliwości, czy wykonawca, który nie wykonał 5% zamówienia, a pozostałe 95% wykonał należycie, rzeczywiście dopuścił się „poważnego wykroczenia zawodowego” i jego wykluczenie ze startu w publicznych przetargach na 3 lata jest współmierne do popełnionego naruszenia.

Podstawy prawne

•  Ustawa z 25 lutego 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 26 kwietnia 2011 Nr 87 poz. 484)

•  Ustawa z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (j.t. Dz.U. z 2010 r. nr 113, poz. 759; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. nr 182, poz. 1228)

•  Dyrektywa 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy lub usługi (Dz.Urz. UE L. 134 z 30.04.2004 r. str. 114)

Źródło: Rachunkowość Budżetowa

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pensja minimalna robotnika i pracownika samorządowego zrównana. Samorządowcy nie są zadowoleni bo 16,65% dla najniżej wynagradzanych a 5% dla specjalistów

Dla pracowników samorządowych to jest rewolucja. Pensja minimalna w urzędach (otrzymują je osoby na najniższych stanowiskach - I grupa zaszeregowania) została zrównana z pensją minimalną dla całej Polski (4666 zł). W poprzednich latach pensja ta zawsze była niższa o 200-400 zł. Samorządy musiały dopłacić z innych źródeł do ustawowej pensji brakujące pieniądze. I grupa zaszeregowania otrzymała 16,65% podwyżki. Grupy najlepszych specjalistów tylko 5%. Stąd niezadowolenie w samorządach.

MEN: Wykaz dokumentów wymaganych do uzyskania dyplomu zawodowego

Od 11 lutego 2025 r. obowiązuje rozporządzenie w sprawie wykazu dokumentów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie wymaganych do uzyskania dyplomu zawodowego albo dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika. Wykaz obejmuje 175 zawodów.

Bezpłatne leki dla seniorów i dzieci. Łatwiejszy dostęp do recept refundowanych i do szczepień. Przepisy już obowiązują

Bezpłatne leki dla seniorów i dzieci. Łatwiejszy dostęp do recept refundowanych i do szczepień. Przepisy weszły w życie w piątek, 14 lutego 2025 r. Nowela rozszerzyła m.in. katalog osób uprawnionych do wystawiania recept na bezpłatne leki dla osób 65 plus oraz poniżej 18 roku życia.

1700 zł dla każdego obywatela w wieku produkcyjnym? Ekonomista: to możliwe [WYWIAD]

A gdyby tak zastąpić 800+, babciowe, zasiłki opiekuńcze, rentę socjalną i inne świadczenia jednym uniwersalnym świadczeniem, które otrzymywałby każdy obywatel w wieku produkcyjnym? O co chodzi o idei dochodu podstawowego i ile by taki program kosztował? Rozmówcą Piotra Nowaka w programie Gość Infor.pl był dr Maciej Szlinder, ekonomista, filiozof, prezes Polskiej Sieci Dochodu Podstawowego.

REKLAMA

Jaka jest prawidłowa temperatura ludzkiego ciała? Już nie 36,6 st. C

Jaka jest prawidłowa temperatura ludzkiego ciała? Kalifornijscy lekarze i antropolodzy uznają starą normę, czyli 36,6 st. C za nieaktualną. Na przestrzeni wieków temperatura się obniżyła. Eksperci przeanalizowali przyczyny tej zmiany.

Polacy źle mierzą temperaturę w czasie choroby

Polacy źle mierzą temperaturę w czasie choroby. Do takich wniosków doszli autorzy raportu pt. „Jak Polacy mierzą temperaturę ciała podczas choroby?”. Jakie błędy są najczęściej popełniane? Na co trzeba zwrocić szczególną uwagę, zwłaszcza w sezonie zachorowań na grypę?

Uposażenia żołnierzy zawodowych w 2025 roku [Tabela stawek]. Podwyżka z wyrównaniem od 1 stycznia

Minister Obrony Narodowej przygotował projekt rozporządzenia w sprawie stawek uposażenia zasadniczego żołnierzy zawodowych. Stawki te mają zostać podwyższone od 5,3% do 7,1% (w zależności od grupy uposażenia) ze skutkiem od 1 stycznia 2025 r. Zatem w 2025 r. (z wyrównaniem od 1 stycznia) nastąpi wzrost uposażenia zasadniczego od 400 zł dla szeregowych, 500 zł dla podoficerów oraz do 1100 zł dla generała - w porównaniu do dotychczasowych stawek. Najniższe uposażenie zasadnicze żołnierza zawodowego wzrośnie o 400 zł - z 6000 zł do 6400 zł.

Co pyli teraz? Kalendarz pylenia na cały rok

Należy pamiętać, że w Polsce, w niektórych regionach jest cieplej, w innych zimniej, w innym okresie pylić będą rośliny i drzewa w południowo-zachodniej części kraju, a w innym w północno-wschodnim. W Polsce najczęściej uczulają pyłki trwa, chwastów oraz drzew.

REKLAMA

Dzień Bezpiecznego Internetu. Ilu Polaków dzieli się swoimi danymi do logowania?

Czy Polacy udostępniają swoje dane do logowania? Z badania "Mobilny Portret Polaka" opublikowanego 11 lutego, w Dniu Bezpiecznego Internetu wynika, że 60 proc. badanych deklaruje, iż nie dzieli się z nikim swoimi danymi do logowania. Co piąty respondent przyznał, że padł ofiarą oszustwa w internecie.

Jak obliczyć trzynastkę dla pracownika samorządowego? RIO: nie można wliczać jednorazowych, nieperiodycznych wypłat do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego

Regionalna Izba Obrachunkowa w piśmie z 28 stycznia 2025 r. wyjaśniła, że do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego (tzw. trzynastki) wlicza się te składniki wynagrodzenia, które przyjmowane są do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy. Do tej podstawy nie wlicza się natomiast jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie.

REKLAMA