Mazowsze zaskarżyło "janosikowe" do TK

W opinii Sejmiku „system ustalania wpłat do budżetu państwa narusza gwarantowane przez Konstytucję RP oraz Europejską Kartę Samorządu Lokalnego prawo do samodzielnego kształtowania polityki finansowej, a brak określenia górnego pułapu wpłat z tytułu subwencji wyrównawczej może doprowadzić do sytuacji, w której samorząd nie tylko nie będzie mógł realizować ważnych inwestycji, ale także wywiązywać się ze swoich zadań wobec obywateli”.

Marszałek Województwa Mazowieckiego, Adam Struzik, zaznaczył, że w rozumieniu władz samorządu całej obecnej sytuacji winny jest błąd systemowy. „Wyrównywanie poziomu rozwoju poszczególnych regionów jest kompetencją państwa. Tymczasem – w praktyce - jest to niemal w całości zrzucone na barki jednego województwa”.

Marszałek podkreślił, że Mazowsze nie uchyla się od wspierania innych regionów, o czym świadczy przekazanie w ostatnich latach ok. 4,5 mld zł na ten cel. Jednak w tym roku „janosikowe” zabierze Mazowszu ponad połowę dochodów.

W związku z tym, aby po prostu móc wykonywać swoje zadania, samorząd województwa musi zaciągać kredyty i emitować obligacje w zasadzie po to, aby móc wywiązać się z obowiązku wpłat z tytułu subwencji, co w odczuciu władz samorządu jest niezgodne z Konstytucją RP, gwarantującej samorządom samodzielność finansową.

Z kolei Wicemarszałek Ludwik Rakowski dodał, że wymagania systemowe są dla Mazowsza dużym obciążeniem. „Do 19 lutego br. wpływy województwa wyniosły 81 mln zł, jednak w tym samym czasie, w ramach „janosikowego”, trzeba było oddać do budżetu państwa ponad 156 mln zł.”.

„Janosikowe” (subwencja wyrównawcza) to obowiązkowa wpłata do budżetu państwa (przez który jest dystrybuowana), płacona przez najbogatsze samorządy na rzecz pozostałych. W przypadku województw sytuacja ta dotyczy obecnie tylko Mazowsza i Województwa Dolnośląskiego. To drugie przekaże jednak na ten cel tylko 16 mln zł., natomiast Mazowsze - 940 mln zł, czyli ponad połowę przewidywanych dochodów województwa uzyskiwanych z wpływów z podatków.

Według władz województwa, mimo dużego obciążenia, do tej pory Mazowsze w pełni wywiązywało się z obowiązków wynikających z „janosikowego”, jednak w tym roku sytuacja finansowa województwa drastycznie się pogorszyła.

Pogorszenie to jest konsekwencją ubiegłorocznego kryzysu gospodarczego, który w dużej mierze dotknął także przedsiębiorców, a właśnie podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) stanowi znaczącą część wpływów do budżetów województw.