Zasiedzenie

Podstawą zasiedzenia jest posiadanie samoistne, czyli faktyczne władanie rzeczą jako właściciel, jednocześnie formalnie nim nie będąc. Odnosi się ono do tych praw, z którymi wiąże się władza nad rzeczą.

Rzeczy, które ze swojej natury nie mogą być przedmiotem własności (np. części składowe, które, nie zostały zgodnie z prawem, "wyodrębnione"), nie mogą być przedmiotem zasiedzenia, np. pokój w hotelu.

Przedmiotem zasiedzenia może być:

- własność nieruchomości,

- służebność przesyłu,

- służebność gruntowa (nigdy służebność osobista - art. 304 K.c.),

- użytkowanie wieczyste (ale tylko już wcześniej ustanowione),

- własność rzeczy ruchomej - tylko osoba będąca w dobrej wierze

Służebność gruntowa może być nabyta przez zasiedzenie tylko w wypadku, gdy polega na korzystaniu z trwałego i widocznego urządzenia (art. 292 K.c.).

Kodeks cywilny do zasiedzenia nieruchomości wymaga upływu czasu, od momentu objęcia rzeczy w posiadanie:

- lat dwudziestu dla posiadacza samoistnego w dobrej wierze

- lat trzydziestu przy złej wierze. Dobrą lub złą wiarę ocenia się na stan z momentu obejmowania w posiadanie. Późniejsza utrata dobrej wiary nie wyklucza zasiedzenia.

Rzecz ruchomą można natomiast zasiedzieć jedynie w dobrej wierze po upływie lat trzech. Nie można dokonać zasiedzenia ruchomości w złej wierze. Dobra wiara musi obejmować cały okres posiadania, nie tylko moment objęcia w posiadanie, jak w przypadku nieruchomości. Tak więc utrata dobrej wiary wyklucza zasiedzenie.

Do zasiedzenia prowadzi tylko posiadanie samoistne. Musi mieć charakter władania rzeczą z zamiarem zatrzymania jej dla siebie. Dlatego też nie może doprowadzić do zasiedzenia posiadanie zależne, wynikające z objęcia rzeczy w wyniku zawarcia umowy najmu, dzierżawy czy użyczenia.  Posiadanie samoistne musi być również nieprzerwane.

Bieg zasiedzenia rozpoczyna się z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie samoistne.

Bieg zasiedzenia nie rozpoczyna się a rozpoczęty ulega zawieszeniu:

- przeciwko dzieciom, jeśli posiadaczem samoistnym jest rodzic, przez czas trwania władzy rodzicielskiej (art. 121 pkt 1 w zw. z art. 175 K.c.),

- przeciwko osobom nie mającym pełnej zdolności do czynności prawnych, jeśli posiadaczem samoistnym jest osoba sprawująca opiekę lub kuratelę - przez czas sprawowania przez te osoby opieki lub kurateli (art. 121 pkt 2 w zw. z art. 175 K.c.),

- przeciwko małżonkowi, jeśli posiadaczem samoistnym jest drugi małżonek - przez czas trwania małżeństwa (art. 121 pkt 23 w zw. z art. 175 K.c.),