REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Status jednostek organizacyjnych nadal nierozstrzygnięty

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Janina Fornalik
Doradca podatkowy, partner w spółce doradztwa podatkowego MDDP. Doradztwem podatkowym zajmuje się od kilkunastu lat, poprzednio w międzynarodowych firmach doradczych. Specjalizuje się w zagadnieniach związanych z podatkiem VAT, m.in. w działalności jednostek samorządu terytorialnego; doradza samorządom w kwestiach dotyczących rozliczania podatku VAT w bieżącej działalności, w zakresie realizowanych inwestycji oraz w ramach przekształceń, reprezentuje w postępowaniach podatkowych i sądowych. Jest autorką licznych publikacji o tematyce prawnopodatkowej.
Status jednostek organizacyjnych.
Status jednostek organizacyjnych.
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Kwestie statusu podatkowego jednostek organizacyjnych gmin dla potrzeb rozliczeń VAT rozstrzygnie ostatecznie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Do czasu jego decyzji gminy będą działały w niepewności co do ewentualnych skutków swoich decyzji.

10 grudnia 2013 r. Naczelny Sąd Administracyjny skierował do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej pytanie prejudycjalne w sprawie statusu podatkowego gminnych jednostek organizacyjnych na potrzeby rozliczeń podatku od towarów i usług (VAT) dotyczące Wrocławia (zn. I FSK 311/12). Wciąż nie wiadomo więc, czy jednostki organizacyjne gminy, zwłaszcza działające w formie jednostek budżetowych, powinny być odrębnymi od gminy podatnikami VAT, czy też należy je włączyć do jednego rozliczenia VAT gminy, uznając, że nie spełniają ustawowej definicji podatnika VAT. Wydawało się, że zagadnienie to zostało już ostatecznie rozstrzygnięte przez NSA w uchwale wydanej 24 czerwca 2013 r. w poszerzonym składzie siedmiu sędziów (sygn. akt I FPS 1/13). W uchwale tej sąd uznał, że jednostki budżetowe gmin nie są odrębnymi od gminy podatnikami VAT ze względu na brak wystarczającej samodzielności w prowadzonej działalności.

REKLAMA

Stanowisko Ministra Finansów

Czerwcowej uchwały NSA nie respektował w wydawanych interpretacjach podatkowych minister finansów, który konsekwentnie bronił wcześniejszej praktyki urzędów skarbowych, twierdząc, że jednostki budżetowe powinny być oddzielnie zarejestrowane na VAT od gminy. Po skierowaniu przez NSA zapytania do Trybunału Sprawiedliwości UE w grudniu 2013 r. Ministerstwo Finansów wydało komunikat, że samorządowe jednostki budżetowe pozostają odrębnymi od gminy podatnikami VAT. Takie stwierdzenie resortu finansów jest jednak przedwczesne, należy bowiem z wnioskami poczekać na orzeczenie unijnego Trybunału.

Wątpliwości NSA

Zasadność skierowania przez NSA pytania prejudycjalnego do Trybunału w Luksemburgu budzi jednak wątpliwości. Po pierwsze, potrzeby takiej nie dostrzegł poszerzony skład tego samego sądu, wydając uchwałę w czerwcu 2013 r., który uznał, że kwestię sporną należy rozstrzygnąć na gruncie regulacji krajowych. Zadanie pytania na tamtym etapie byłoby bardziej uzasadnione, gdyż na podstawie tej uchwały część gmin już zmieniła swoją dotychczasową praktykę. Odmienne zdanie miał jednak skład sędziowski NSA rozstrzygający w grudniu ub.r. sprawę gminy Wrocław (zresztą tę samą, dla której wydana została czerwcowa uchwała). Powziął on wątpliwości co do zgodności polskiej ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) z regulacjami unijnymi i zapytał, czy w świetle art. 4 ust. 2 w związku z art. 5 ust. 3 Traktatu UE jednostka organizacyjna gminy może być traktowana jako podatnik VAT, gdy wykonuje czynności w charakterze innym niż organ władzy publicznej w rozumieniu art. 13 dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, mimo że nie spełnia przewidzianego w niej warunku samodzielności (niezależności). Sąd dopatrzył się nieprawidłowej implementacji tego przepisu w ustawie o VAT. W ustawie o VAT nie wprowadzono bowiem dyrektywowego warunku polegającego na tym, że organy władzy publicznej mogą być uznane za podatników wyłącznie w sytuacji, gdy prowadzą działalność w taki sposób, że wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziłoby do znaczących zakłóceń konkurencji.

Zobacz również: Usługi zakładu budżetowego

Skierowanie przez NSA zapytania do unijnego Trybunału budzi wątpliwości również z tego względu, że kwestia ta dotyczy specyficznej struktury funkcjonowania polskich organów samorządowych i nie ma charakteru uniwersalnego, który miałby przełożenie na praktykę podatkową w innych krajach UE. Skoro NSA, wydając uchwałę w czerwcu ubiegłego roku, nie widział potrzeby zadania Trybunałowi unijnemu pytania o zgodność przepisów krajowych z unijnymi, to ten sam sąd w kolejnym wyroku nie powinien był podważać podjętej już uchwały.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Konsekwencje decyzji NSA

REKLAMA

Skierowanie przez NSA zapytania do Trybunału Sprawiedliwości UE powoduje, że do czasu wydania przez Trybunał rozstrzygnięcia w samorządach pozostaje stan niepewności, jak rozliczać VAT w jednostkach organizacyjnych gmin – razem czy odrębnie od gminy. Przy czym pytanie postawione przez sąd rozszerza problem i obejmuje nie tylko gminne jednostki budżetowe, lecz także wszystkie jednostki organizacyjne gminy, czyli ponownie otwiera ugruntowaną już w polskim orzecznictwie kwestię dotyczącą statusu podatkowego samorządowych zakładów budżetowych. W tym zakresie sądy twierdziły, że zakłady budżetowe wykonują prowadzoną działalność komunalną na tyle samodzielnie, że należy je uznać za odrębnych od gminy podatników VAT (np. NSA w powołanej uchwale z 24 czerwca 2013 r. (sygn. akt I FPS 1/13), a także w wyroku z 18 października 2011 r. (sygn. I FSK 1369/10).

Dla gmin nie ma obecnie bezpiecznego rozwiązania, gdyż trudno przewidzieć, jak sprawa zostanie ostatecznie rozstrzygnięta przez unijny Trybunał. Stosowanie się do zaleceń Ministerstwa Finansów może wiązać się z ryzykiem podatkowym, gdyby Trybunał wydał wyrok zgodny z uchwałą NSA. Niektóre jednostki budżetowe w ogóle nie są bowiem zarejestrowane dla celów VAT i nie rozliczają podatku VAT od wykonywanych czynności z uwagi na nieprzekroczenie ustawowego progu obrotów rocznych. Jednocześnie wytyczne Ministerstwa Finansów mogą pozbawić gminy możliwości odzyskania VAT za wcześniejsze lata z uwagi na upływ terminu przedawnienia. Z drugiej strony, jeśli gminy zdecydują się postępować zgodnie z uchwałą, muszą liczyć się ze sporem z organami podatkowymi i postępowaniem przed sądem administracyjnym, zaś sądy będą zawieszały postępowania do czasu wydania wyroku przez Trybunał unijny.

Wątpliwości te mają także związek z rozliczaniem przez gminy dofinansowania ze środków UE w sytuacji, gdy VAT jest uznawany za koszt kwalifikowalny. Ta niepewność, którą spowodował NSA, zadając pytanie Trybunałowi Sprawiedliwości, potrwa jeszcze, niestety, około półtora roku.

Podstawy prawne

● Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (j.t. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054; ost. zm. Dz.U. z 2013 r. poz. 1608)

● Dyrektywa 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r., str. 1; ost. zm. Dz.Urz. UE L 201 z 26 lipca 2013 r., str. 4)

Polecamy serwis: Podatki i opłaty

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rządowy program "Moc Małych Społeczności". Do podziału 70 mln zł. Nabór wniosków do 9 czerwca 2025 r.

W piątek, 16 maja 2025 r. rozpoczął się nabór wniosków w ramach „Rządowego Programu wsparcia organizacji pozarządowych Moc Małych Społeczności”. Adresowany jest do NGOsów działających w mniejszych miastach oraz na terenach wiejskich.

Konkurs "Aktywny Senior 2025". Wnioski o dofinansowania można składać do 11 czerwca 2025 r.

12 maja 2025 r. Ministerstwo Sportu i Turystyki ogłosiło nabór wniosków do zadania Aktywny Senior w ramach programu Aktywność dla Każdego. Wnioski o dofinansowania w ramach konkursu "Aktywny Senior 2025" można składać do 11 czerwca 2025 r.

Duży ruch na Okęciu. Lotnisko od początku roku odprawiło ponad 6,6 mln podróżnych

Lotnisko Chopina jest na granicy przepustowości. Od stycznia do końca kwietnia br. odprawiło już ponad 6,6 mln podróżnych, podczas gdy w tym samym okresie w ubiegłym roku było to prawie 5,9 mln osób. Dokąd latamy najczęściej?

Polacy mniej chodzą do kina

Główny Urząd Statystyczny podał dane dotyczące widzów w kinach w 2024 r. W porównaniu z 2023 r., liczba widzów w kinach stałych spadła o 0,4 proc. do 49,5 mln

REKLAMA

Spacer w lesie - lek na codzienny stres

Regularne, 30-minutowe spacery w naturze pięć razy w tygodniu mogą zmniejszyć ryzyko depresji aż o 30% – podaje raport Transforming Scotland's Health. W obliczu prognoz WHO, że do 2030 roku depresja stanie się najczęstszą chorobą na świecie, kontakt z przyrodą to skuteczna forma profilaktyki.

Są fundusze na ekologię, cyfryzację i innowacje

W dobie dynamicznego rozwoju technologii cyfrowej i wdrażania kolejnych innowacji, nie można zapominać o zagrożeniach, które się z nimi wiążą. Zgodnie z unijną zasadą „Do No Significant Harm” („Nie Czyń Znaczącej Szkody”), gdy ubiegamy się o wsparcie z funduszy, jesteśmy zobowiązani do prowadzenia inwestycji w sposób, który nie będzie wyrządzać poważnych szkód środowiskowych czy społecznych.

Spadł ruch na radomskim lotnisku, ale w planach nowe kierunki

Polskie Porty Lotnicze poinformowały, że lotnisko w Radomiu obsłużyło w kwietniu br. ok. 2,5 tys. pasażerów; to spadek o 42 proc. wobec zeszłego roku. W pierwszych czterech miesiącach tego roku ruch w radomskim pocie spadł o 31 proc.

Ratownicy medyczni nie chcą kamizelek nożoodpornych

Ogólnopolski Związek Zawodowy Ratowników Medycznych (OZZRM) uważa, że pomysł powszechnego wprowadzenia kamizelek nożoodpornych, jako reakcji na śmierć ratownika ugodzonego nożem, nie jest dobry. Co proponują związkowcy?

REKLAMA

Ostatni dzwonek dla zdrowia młodych. 7 maja 2025 r. sejmowa Komisja Zdrowia zajmie się zakazem sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18. roku życia

W środę sejmowa Komisji Zdrowia rozpatrzy rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Wcześniej, ponad 20 organizacji działających w ochronie zdrowia apelowało o jak najszybsze jej procedowanie. Chodzi o zakaz sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18 r.ż.

Wybory prezydenckie: ułatwienia dla wyborców 60+

Transport do i z lokalu wyborczego. Możliwość głosowania korespondencyjnego albo za pośrednictwem pełnomocnika. Możliwość zmiany miejsca głosowania w obwodzie właściwym dla lokalu przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych. Z tych wszystkich ułatwień mogą skorzystać wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania w tegorocznych wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ukończą 60. rok życia. A także wyborcy niepełnosprawni – bez względu na wiek.

REKLAMA