REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umorzenie odsetek od zaległości gminy w podatku od nieruchomości i podatku leśnym

Rafał Frankiewicz
Uzasadnienie możliwości stosowania umorzenia odsetek od zaległości w podatku od nieruchomości i podatku leśnym płaconym przez gminę
Uzasadnienie możliwości stosowania umorzenia odsetek od zaległości w podatku od nieruchomości i podatku leśnym płaconym przez gminę
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Problem składania przez gminy deklaracji w zakresie podatku od nieruchomości i podatku leśnym pozostaje nadal zagadnieniem wzbudzającym wiele kontrowersji i sprzecznych opinii. Kontrole prowadzone przez Urzędy Kontroli Skarbowej w całej Polsce wykazują, że duża liczba gmina nadal uchyla się od obowiązku składania deklaracji oraz płacenia podatków. Rodzi to konsekwencje w postaci obowiązku uiszczenia zaległości podatkowej wraz z odsetkami. Wątpliwości w tej materii budzi możliwość wnioskowania i umarzania tych odsetek lub też analogicznie stosowania innych ulg w spłacie zobowiązań.

REKLAMA

Z punktu widzenia podstawowych zasad obowiązujących w państwie prawa w ramach prowadzonej procedury podatkowej, w szczególności przez pryzmat zasady prawdy obiektywnej oraz obowiązku prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie (odpowiednio art. 122 i 121 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, Dz.U. z 2012 poz. 749 z późn. zm.) trudno uzasadnić obowiązek składania przez gminę deklaracji podatkowej w podatku od nieruchomości oraz w podatku leśnym. Zwłaszcza mając na uwadze łacińską paremię, która głosi, że nikt nie może być sędzią we własnej sprawie (łac. Nemo iudex in causa sua).

REKLAMA

Niestety, ustawodawca, mając na uwadze powyższe zastrzeżenia i wprowadzając do ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. z 2013 poz. 1381 z późn. zm.) art. 3a, którym wskazał, iż obowiązek podatkowy nie dotyczy m.in. gmin, nie wprowadził analogicznej zmiany w ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 nr 95 poz. 613 z późn. zm.) oraz ustawie z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym (Dz.U. z 2013 poz. 465 z późn. zm.).

Obowiązek składania deklaracji przez gminę

Mając powyższe na uwadze należy uznać, iż gmina nie tylko jest zobowiązana do składania deklaracji w zakresie podatku od nieruchomości i podatku leśnego, ale także musi dokonać jego zapłaty. Z istniejącego stanu prawnego nie wynikają jednak same obowiązki ciążące na jednostkach samorządu terytorialnego, ale także uprawnienia nadane innym kategoriom podmiotów, takie jak np. możliwość korzystania z ulg podatkowych. Skoro bowiem, uznajemy, iż gmina jest podatnikiem podatku od nieruchomości i podatku leśnego to konsekwencją tego jest także przyznanie jej pełni praw wynikających z posiadania statusu podatnika na gruncie właściwej ustawy. 

Zobacz również: Użytkowanie wieczyste a VAT w 2014 r.

Interes publiczny i ważny interes podatnika

Art. 67a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa wskazuje, iż organ podatkowy na wniosek podatnika może zastosować jedną z ulg wymienionych w pkt 1 – 3 omawianego przepisu. Oznacza to, iż wójt, w imieniu podatnika, którym jest gmina, może wystąpić z wnioskiem, w którym wykaże ważny interes podatnika lub interes publiczny uzasadniający zastosowanie określonej ulgi. Wydaje się, iż w przypadku jednostki samorządu terytorialnego częściej będzie można posiłkować się „interesem publicznym” niż „ważnym interesem podatnika”, zwłaszcza mając na uwadze definiowanie tego pojęcia, które co do zasady rozumiane jest jako „niemożność uregulowania zaległości podatkowych spowodowana przypadkami losowymi”, takimi jak np. klęski żywiołowe (zob. wyrok WSA w Krakowie z dnia 17 lutego 2010 r., sygn. I SA/Kr 1725/09, wyrok WSA w Łodzi z dnia 13 stycznia 2010 r., sygn. I SA/Łd 787/09). „Interes publiczny” natomiast, należy rozumieć jako „dyrektywę postępowania nakazującą mieć na uwadze respektowanie wartości wspólnych dla całego społeczeństwa, takich jak sprawiedliwość, bezpieczeństwo, zaufanie obywateli do organów władzy, sprawność działania aparatu państwowego, korektę błędnych decyzji itp.” (zob. wyrok WSA w Poznaniu z dnia 05 grudnia 2013 r., sygn. I SA/Po 534/13, wyrok WSA w Łodzi z dnia 03 września 2013 r., sygn. I SA/Łd 1330/12, wyrok WSA w Białymstoku z dnia 6 lipca 2010 roku, sygn. I SA/Bk 156/10, wyrok NSA z 21 marca 2001 r., sygn. I SA/Ka 577/00, wyrok NSA z 12 lutego 2003 r., sygn. III SA 1838/01, wyrok NSA z 26 września 2001 r., sygn. III SA 659/01).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zasadność wnioskowania o umorzenie odsetek od zaległości podatkowej

Mając na uwadze wskazane powyżej przesłanki, zwłaszcza w kontekście „interesu publicznego” należy wskazać, iż chociażby z punktu widzenia obowiązku zaufania obywateli do organów władzy uzasadnionym byłoby przyznanie prawa do wnioskowania o umorzenie odsetek od zaległości podatkowych, ale także do wyrażenia zgody przez organ podatkowy, jakim jest wójt gminy, na umorzenie odsetek. Należy bowiem zwrócić uwagę, iż jednym z nadrzędnych celów funkcjonowania państwa, jego instytucji i jednostek jest czuwanie nad przestrzeganiem prawa. Organy podatkowe w tym zakresie czuwają m.in. nad terminowością uiszczania należności na rzecz Skarbu Państwa lub budżetu gminnego. 

Zobacz również: Zmiany w budżecie jednostki samorządu terytorialnego

REKLAMA

W związku z tym, przekazanie społeczeństwu informacji o nieterminowości opłacania podatku przez samą gminę mogłoby negatywnie wpływać na autorytet jednostki, państwa ale także stanowić zagrożenie dla osiągania dochodów podatkowych, w szczególności w zakresie ich terminowego płacenia. Przekłada się to także, pośrednio na sprawność funkcjonowania aparatu państwowego, czy jak w tym przypadku, administracji samorządowej. Podkreślenia wymaga także fakt, iż problem możliwości umorzenia odsetek od zaległości wynika często z braku składania przez gminy deklaracji w podatku od nieruchomości i podatku rolnym. Brak deklaracji z kolei, oznaczał brak wpłaty podatku i powstanie zaległości. Stosowana w tym względzie praktyka była podyktowana w głównej mierze niejasnością i brakiem spójnej wykładni dot. traktowania gmin jako podatników omawianych podatków. Zauważyć należy, iż gmina nie ma żadnego interesu w unikaniu obowiązków wynikających z ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o podatku rolnym. Zapłata podatku, a w tym przypadku także odsetek od zaległości zasiliłaby ten sam budżet, który wcześniej zostałby taką kwotą obciążony.

Warto także zauważyć na treść sentencji wyroku WSA w Poznaniu z dnia 05 grudnia 2013 r., sygn. I SA/Po 534/13, w którym sąd w odniesieniu do badania zasadności przyznania ulg stwierdza, iż „przy jej ocenie należy również uwzględnić zasadność obciążenia państwa, a w rezultacie całego społeczeństwa kosztami udzielonej w ten sposób pomocy. W przypadku zaś ulgi w podatkach stanowiących dochód jednostek samorządu terytorialnego (jak to ma miejsce w rozpatrywanej sprawie), na co też zwrócił uwagę organ podatkowy, uwzględnić należy wpływ, jaki udzielenie określonej ulgi będzie miało na budżet jednostki samorządu terytorialnego, w oparciu o który jednostka ta realizuje swoją politykę finansową i który uwzględnia dochody umożliwiające wykonanie przypisanych jej zadań”. Analizując przytoczony fragment sentencji należy przede wszystkim stwierdzić, iż zarówno zapłata samego podatku, zaległości podatkowej, jak również odsetek od zaległości może mieć jedynie negatywne korzyści, w tym przypadku dla budżetu samorządowego. Przede wszystkim, powoduje sztuczne zawyżanie dochodów i wydatków w budżecie gminy. Konsekwencją tego, jest wzrost wskaźnika G, jak również możliwe obniżenie punktacji przy ubieganiu się o środki pomocowe, w tym środki w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Z punktu widzenia przytoczonego wyroku, wydaje się, iż zastosowanie ulg w przypadku powstania zaległości i naliczenia odsetek jest w pełni uzasadnione.

Uznanie administracyjne

Na koniec warto jeszcze odnieść się do samego charakteru przyznania ulg w podatkach lokalnych, która ma charakter uznania administracyjnego. WSA w Poznaniu w przywołanym wcześniej wyroku tak zdefiniował to pojęcie: „Uznanie administracyjne oznacza, że rozstrzygnięcie nie jest ściśle zdeterminowane obowiązującą normą prawną, ale ustawodawca do decyzji organu administracyjnego (podatkowego) pozostawił wybór jednego z możliwych sposobów rozstrzygnięcia. Uznanie administracyjne nie oznacza jednak dowolności rozstrzygnięcia, ponieważ organ zobowiązany jest wziąć pod uwagę ważny interes podatnika oraz interes publiczny”.

Definicja ta odsyła nas do omówionych już wyżej pojęć „ważnego interesu podatnika” oraz „interesu publicznego”, a w związku z kwalifikowaniem się sytuacji gminy do zastosowania jednej z nich należy uznać, iż wójt gminy posiada uzasadnione prawo, zarówno do złożenia wniosku o umorzenie, jak i wydania pozytywnej decyzji w tej materii.

Polecamy serwis: Ustrój i jednostki

Polecamy poradnik: Podatki 2014 Część I - Teksty ustaw z komentarzem do zmian

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Tutaj lepiej nie jechać na Wielkanoc. Zatrzęsienie turystów

    Planujesz Wielkanoc we Włoszech? Spodziewaj się tłumów. Od Wielkiej Soboty do poświątecznego wtorku turyści zarezerwowali we Włoszech ponad 7 milionów noclegów. To więcej niż w poprzednich latach. 

    Wybory samorządowe 2024. 29 marca upływa ważny termin dla niepełnosprawnych i starszych wyborców

    Piątek to ostatni dzień, w którym wyborcy z niepełnosprawnością i osoby starsze mogą złożyć wniosek o głosowanie przez pełnomocnika w wyborach samorządowych.

    Jak stosować rozporządzenie o pracach domowych? Co jest jasne? Co budzi wątpliwości? [min B. Nowacka, 1 kwietnia 2024 r.]

    Wątpliwości dotyczą trzech definicji wykorzystanych w rozporządzeniu - nauczyciela i uczniowie nie mają wskazówek jak je rozumieć i stosować.

    Rozbijanie garnka na plecach i chłostanie rózgą. Znasz te stare kaszubskie zwyczaje wielkanocne?

    Jak kiedyś obchodzono Wielkanoc na Kaszubach? Czym był tzw. Płaczëbóg? Co jadano na świąteczne śniadanie? 

    REKLAMA

    Znasz te wielkanocne zwyczaje z Górnego Śląska? Jeden z nich jest na krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego

    Jakie zwyczaje wielkanocne panują na Górnym Śląsku? Niektóre z nich znane są tylko w jednej miejscowości. Słyszeliście o paleniu żuru, kulaniu jaj czy bramie z wydmuszek? 

    Dentysta na NFZ 2024 – jakie zabiegi? Jeszcze w tym roku więcej świadczeń gwarantowanych! [projekt rozporządzenia]

    Chyba większość osób leczy w Polsce zęby prywatnie, ale trzeba wiedzieć, że można to zrobić również w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, czyli – jak to się mówi potocznie „na NFZ”. Lista takich refundowanych świadczeń stomatologicznych jest całkiem długa. Trzeba tylko znaleźć dentystę (stomatologa), który ma podpisaną umowę z NFZ na udzielanie świadczeń stomatologicznych. Przedstawiamy listę świadczeń gwarantowanych (refundowanych przez NFZ) z zakresu leczenia stomatologicznego obowiązujących teraz, a także informujemy o projekcie rozporządzenia, które ma wydłużyć listę tych świadczeń - najprawdopodobniej jeszcze w 2024 roku.

    Bilety na EURO 2024 dla kibiców z Polski - sprzedaż od 28 marca. Gdzie można kupić? Jakie ceny?

    W dniu 28 marca 2024 r. o godzinie 14.00 rozpocznie się sprzedaż biletów dla kibiców reprezentacji Polski na turniej finałowy piłkarskich mistrzostw Europy Euro 2024. Sprzedaż potrwa do 8 kwietnia i prowadzona jest wyłącznie przez UEFA. Będzie dostępna na portalu euro2024.com.

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024 - informuje Ministerstwo Sportu i Turystyki. Wnioski samorządy przygotują we współpracy ze szkołami. Program ma na celu aktywizację społeczności wokół obiektów sportowych, które były dotychczas niedostępne.

    REKLAMA

    Rząd: Dyplom MBA z Collegium Humanum nie pozwoli zasiąść w radzie nadzorczej spółki Skarbu Państwa

    Centrum Informacyjne Rządu poinformowało 27 marca 2024 r., że w procesie opiniowania kandydatów do rad nadzorczych dyplomy MBA uzyskane w Collegium Humanum nie będą uznawane przez Radę ds. spółek z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych.

    Prof. Szukalski: Łódź i Poznań już są na etapie demograficznego zjazdu

    Prof. Piotr Szukalski, demograf z Uniwersytetu Łódzkiego w rozmowie z PAP o kondycji polskich miast i ich przyszłości demograficznej. 

    REKLAMA