Umorzenie odsetek od zaległości gminy w podatku od nieruchomości i podatku leśnym

Z punktu widzenia podstawowych zasad obowiązujących w państwie prawa w ramach prowadzonej procedury podatkowej, w szczególności przez pryzmat zasady prawdy obiektywnej oraz obowiązku prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie (odpowiednio art. 122 i 121 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, Dz.U. z 2012 poz. 749 z późn. zm.) trudno uzasadnić obowiązek składania przez gminę deklaracji podatkowej w podatku od nieruchomości oraz w podatku leśnym. Zwłaszcza mając na uwadze łacińską paremię, która głosi, że nikt nie może być sędzią we własnej sprawie (łac. Nemo iudex in causa sua).

Niestety, ustawodawca, mając na uwadze powyższe zastrzeżenia i wprowadzając do ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. z 2013 poz. 1381 z późn. zm.) art. 3a, którym wskazał, iż obowiązek podatkowy nie dotyczy m.in. gmin, nie wprowadził analogicznej zmiany w ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 nr 95 poz. 613 z późn. zm.) oraz ustawie z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym (Dz.U. z 2013 poz. 465 z późn. zm.).

Obowiązek składania deklaracji przez gminę

Mając powyższe na uwadze należy uznać, iż gmina nie tylko jest zobowiązana do składania deklaracji w zakresie podatku od nieruchomości i podatku leśnego, ale także musi dokonać jego zapłaty. Z istniejącego stanu prawnego nie wynikają jednak same obowiązki ciążące na jednostkach samorządu terytorialnego, ale także uprawnienia nadane innym kategoriom podmiotów, takie jak np. możliwość korzystania z ulg podatkowych. Skoro bowiem, uznajemy, iż gmina jest podatnikiem podatku od nieruchomości i podatku leśnego to konsekwencją tego jest także przyznanie jej pełni praw wynikających z posiadania statusu podatnika na gruncie właściwej ustawy. 

Zobacz również: Użytkowanie wieczyste a VAT w 2014 r.

Interes publiczny i ważny interes podatnika

Art. 67a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa wskazuje, iż organ podatkowy na wniosek podatnika może zastosować jedną z ulg wymienionych w pkt 1 – 3 omawianego przepisu. Oznacza to, iż wójt, w imieniu podatnika, którym jest gmina, może wystąpić z wnioskiem, w którym wykaże ważny interes podatnika lub interes publiczny uzasadniający zastosowanie określonej ulgi. Wydaje się, iż w przypadku jednostki samorządu terytorialnego częściej będzie można posiłkować się „interesem publicznym” niż „ważnym interesem podatnika”, zwłaszcza mając na uwadze definiowanie tego pojęcia, które co do zasady rozumiane jest jako „niemożność uregulowania zaległości podatkowych spowodowana przypadkami losowymi”, takimi jak np. klęski żywiołowe (zob. wyrok WSA w Krakowie z dnia 17 lutego 2010 r., sygn. I SA/Kr 1725/09, wyrok WSA w Łodzi z dnia 13 stycznia 2010 r., sygn. I SA/Łd 787/09). „Interes publiczny” natomiast, należy rozumieć jako „dyrektywę postępowania nakazującą mieć na uwadze respektowanie wartości wspólnych dla całego społeczeństwa, takich jak sprawiedliwość, bezpieczeństwo, zaufanie obywateli do organów władzy, sprawność działania aparatu państwowego, korektę błędnych decyzji itp.” (zob. wyrok WSA w Poznaniu z dnia 05 grudnia 2013 r., sygn. I SA/Po 534/13, wyrok WSA w Łodzi z dnia 03 września 2013 r., sygn. I SA/Łd 1330/12, wyrok WSA w Białymstoku z dnia 6 lipca 2010 roku, sygn. I SA/Bk 156/10, wyrok NSA z 21 marca 2001 r., sygn. I SA/Ka 577/00, wyrok NSA z 12 lutego 2003 r., sygn. III SA 1838/01, wyrok NSA z 26 września 2001 r., sygn. III SA 659/01).