REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podatek od nieruchomości - historia

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Inventage
Inventage jest międzynarodową firmą specjalizującą się w optymalizacji kosztów
Podatek od nieruchomości/ Fot. Fotolia
Podatek od nieruchomości/ Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W Polsce geneza podatku od nieruchomości sięga czasów Kazimierza Wielkiego. W III RP Podatek od nieruchomości jest podatkiem lokalnym, pobieranym przez samorządy gminne.

REKLAMA

Alain Kaj - Dyrektor Generalny Inventage Polska

REKLAMA

Pierwsze daniny uiszczane na rzecz władców państwa polskiego w jego pierwszych wiekach, miały formę świadczeń naturalnych. Chłopi uiszczali daninę w wysokości zależnej od liczby posiadanych w gospodarstwie zaprzęgów. Z kolei mieszczanie byli obciążeni podatkiem zwanym szosem płaconym za posiadanie posesji na terenie miasta. Z biegiem czasu szos stał się podatkiem związanym z nieruchomościami miejskimi w odróżnieniu od dwóch wówczas występujących danin z dochodu do pozarolniczej działalności gospodarczej, a także podgłównego, mającego charakter osobisty.

W Polsce geneza podatku od nieruchomości sięga czasów Kazimierza Wielkiego. Za panowania ostatniego z Piastów wprowadzono podatek poradlny- uiszczany w wysokości zależnej od powierzchni obszarów ziemi uprawnej.  Był to podatek stały, pobierany w dobrach rycerskich w wysokości 12 groszy z łana ( na mocy przywileju koszyckiego stawka została zmniejszona do 2 groszy z łana) , oraz 24 groszy  z łana  w dobrach kościelnych (Obszar 1 łana odpowiadał powierzchni średniej wielkości chłopskiego gospodarstwa feudalnego). Ta konstrukcja podatkowa przetrwała do roku 1629, kiedy stworzono nowy rodzaj daniny, zwanej ówcześnie podymnym.  Był to podatek o charakterze stałym, pobierany od ilości domów mieszkalnych na określonym obszarze gruntów. Zobowiązanymi do uiszczania tego podatku byli chłopi, mieszczanie i szlachta, a jego wysokość zależała nie tylko od liczby posiadanych budynków, ale także od ich powierzchni, a także wielkości miasta. Od 1775 roku, podymne było pobierane od każdego komina znajdującego się na dachach budynków. Jednak wraz z rozbiorem Państwa Polskiego degradacji uległ również jednolity system podatkowy na ziemiach polskich. Pobór danin na obszarach znajdujących się pod zaborami wykazywał znaczne różnice.

Podatek od nieruchomości w II RP został wprowadzony w 1936 roku (dekret Prezydenta RP z 14 stycznia 1936 roku, Dz.U. 1936 nr 3 poz. 15.). Aktem wykonawczym było rozporządzenie Ministra Skarbu z 20 kwietnia 1936 roku o wykonaniu dekretu Prezydenta rzeczypospolitej o podatku od nieruchomości, Dz. U. 1935 nr 33, poz. 259 z późn. zm.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zgodnie z postanowieniami dekretu przedmiotem opodatkowania były:

W gminach miejskich:

- Wszystkie nieruchomości, za wyjątkiem gruntów użytkowanych jako pola uprawne, łąki, pastwiska, ogrody i sady, a także grunty pod wodami i lasami o powierzchni przekraczającej 5000 m2

- Budynki z podwórzami i placami

W gminach wiejskich:

REKLAMA

- „Budynki wraz z należącymi do nich budowlami ubocznemi, podwórzami i placami” związanymi czy to z „gospodarstwem rolnem, ogrodniczem czy  leśnem, staje używane w całości lub w przeważającej części na podstawie umowy najmu” , lub z nim niezwiązanymi, jak również te same przedmioty związane z „gospodarstwem rolnem, ogrodniczem czy  leśnem” używane na podstawie umowy dzierżawy ale wyłącznie budynków.

Wolne od podatku były nieruchomości należące do skarbu państwa, związków samorządowych, instytucji ubezpieczeń społecznych, , zakładów opiekuńczych, związków gmin wyznaniowych, instytucji naukowych i oświatowych, grunty pod torami i drogami oddanymi do użytku publicznego, a także nieruchomości nie użytkowane i nie zamieszkane z powodu złego stanu, nieruchomości zajęte na szpitale czy gorzelnie rolnicze, a także, co ciekawe na ówczesne standardy, że taki istniały:

Obowiązek podatkowy powstawał w pierwszym dniu miesiąca kalendarzowego, następującego bezpośrednio po zajściu okoliczności faktycznych na skutek których nieruchomość stała się przedmiotem opodatkowania lub utraciła cechy pozwalające na zwolnienie z daniny. W przypadku budynku, obowiązek podatkowy powstawał wraz z pierwszym dniem miesiąca następującego bezpośrednio po tym w którym budowa została zakończona, bądź też w którym rozpoczęto chociażby częściowe użytkowanie budynku przed jego wykończeniem.

Polecamy serwis: Podatki i opłaty


W związku z rozważaniami na temat okresu trwania obowiązku podatkowego, w Dekrecie znaleźć można ciekawe postanowienie dotyczące zagadnienia wzniesienia budynku na cudzym gruncie- art. 4 ust.5. Z kolei w art. 5 ust 1 zakreślono granice końcowe trwania obowiązku podatkowego.

Podstawę wymiaru podatku na rok podatkowy stanowił czynsz z tytułu najmu lub dzierżawy należny za rok poprzedzający rok podatkowy. Jeśli nieruchomość nie była wynajmowana - za podstawę wymiaru podatku przyjmowano przypuszczalny czynsz możliwy do uzyskania z wynajmu tej nieruchomości. Podstawą opodatkowania było dochód możliwy do uzyskania z nieruchomości, a nie jej wartość transakcyjna. W przypadku, gdy nie można było ustalić takich danych dla niewynajmowanej nieruchomości, przyjmowano za podstawę wymiaru podatku 5% wartości obiegowej budynków, wraz z „należącymi do nich budowlami ubocznemi, podwórzami i placami”, a dla gruntów niezabudowanych podstawą opodatkowania miało być 3 % ich wartości obiegowej.  Jeżeli właściciel poniósł straty na skutek niepłacenia czynszu przez lokatorów - straty te uwzględniano przy wymiarze podatku na ich wniosek. (art. 10 Dekretu)

Obliczenie podstawy opodatkowania było pierwszym etapem wyznaczenia wysokości zobowiązania podatkowego. Drugim krokiem było  przeliczenie uzyskanej podstawy przez odpowiedni do tego procent. Tak uzyskana kwota stanowiła należność podatkową.

Z kolei na mocy Dekretu Prezydenta z dnia 14 listopada 1935 roku o podatku od lokali wprowadzono daninę dla osób fizycznych i prawnych, zajmujących lokale.

Wyłączenie obejmowało m.in. lokale zajęte przez kościoły, urzędy państwowe, czy jednostki dyplomatyczne.

Podatek ten wynosił od 8 do 12 proc. podstawy wymiaru, a podstawą wymiaru było tu faktyczne komorne z roku poprzedzającego rok podatkowy. Stawka 8-procentowa obowiązywała za lokale jedno-, dwu- i trzyizbowe, 12-procentowa - od czterech i więcej izb.

W III RP Podatek od nieruchomości jest podatkiem lokalnym, pobieranym przez samorządy gminne. Regulują go przepisy Ustawy o podatkach i opłatach lokalnych z 12 stycznia 1991 r. Charakterystykę aktualnie obowiązujących zasad systemu podatkowego przytoczona zostanie w kolejnym artykule tego bloku tematycznego.

Autor: Alain Kaj - Dyrektor Generalny Inventage Polska

Zobacz również: Podatki i opłaty lokalne 2015 - stawki maksymalne

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koniec pobłażania dla agresji wobec lekarzy – nowe wytyczne Prokuratora Generalnego [PDF]

Wzrost liczby przypadków agresji wobec pracowników ochrony zdrowia skłonił Prokuratora Generalnego do wydania jednoznacznych wytycznych w sprawie prowadzenia postępowań karnych w takich sprawach. Naczelna Izba Lekarska z zadowoleniem przyjęła tę decyzję, podkreślając, że to efekt długofalowych działań środowiska lekarskiego na rzecz poprawy bezpieczeństwa.

Stanowisko NIL z 2023 r. ws. biorezonansu

W przestrzeni publicznej coraz częściej pojawiają się doniesienia o stosowaniu terapii biorezonansu magnetycznego – metody, która zyskuje popularność zarówno wśród zwolenników medycyny alternatywnej, jak i osób poszukujących niekonwencjonalnych sposobów leczenia różnych dolegliwości. Przypominamy stanowisko Rady Ekspertów Naczelnej Izby Lekarskiej z sierpnia 2023 r.

Nawet 80 km/h. Tak pędzą dzieciaki na hulajnogach

Coraz więcej dzieci trafia do szpitali z poważnymi urazami po wypadkach na elektrycznych hulajnogach – alarmuje Mateusz Struś asystent z Oddziału Neurochirurgii Dziecięcej, Dziecięcego Szpitala Klinicznego WUM. Jego zdaniem główną przyczyną jest nadmierna prędkość oraz brak kasków, a nieletni pacjenci często osiągają na własnych hulajnogach nawet 70–80 km/h.

Sześć wsi w Polsce stanie się miastem od początku 2026 roku. Wiemy już które

Od 1 stycznia 2026 r. roku w Polsce przybędzie sześć miast. Tak wynika z założeń projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta oraz zmiany nazwy gminy (RD214), które zostały opublikowane 14 lipca 2025 r. w wykazie prac legislacyjnych rządu. Nastąpi też 6 zmian dotyczących ustalenia granic gmin, 9 zmian dotyczących ustalenia granic miast i jedna zmiana nazwy miasta.

REKLAMA

126 mln zł na lądowiska dla SOR. Rusza nabór na dofinansowanie z Funduszu Medycznego

Ministerstwo Zdrowia ogłosiło nowy konkurs w ramach Funduszu Medycznego: „Dotacja na modernizację lub budowę lądowisk dla śmigłowców przy szpitalnych oddziałach ratunkowych (SOR)”. Program ma na celu poprawę dostępności i bezpieczeństwa transportu lotniczego pacjentów w stanach zagrożenia życia. Szpitale będą mogły otrzymać nawet 97% dofinansowania na budowę lub modernizację lądowisk. Nabór wniosków rozpocznie się 31 lipca 2025 roku.

420 tys. osób otrzymało świadczenia w ramach renty wdowiej, wydano 51,3 tys. decyzji odmownych

Już blisko 420 tys., osób otrzymało rentę wdowią. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił na ten cel ponad 1,4 mld zł brutto, z czego prawie 150 mln zł to kwota, o którą wzrosły wypłaty w związku ze zbiegiem świadczeń.

Kiedy kompleksowy remont linii średnicowej w Warszawie? Minister wskazał kluczowe terminy i zakres prac. Stację Warszawa Powiśle zastąpią dwa nowe przystanki osobowe

W dniu 9 lipca 2025 r. minister infrastruktury – w odpowiedzi na interpelację poselską – udzielił obszernych informacji odnośnie terminów i zakresu modernizacji kolejowej linii średnicowej w Warszawie. Okazuje się, że jako pierwsza (w latach 2026-2029) będzie realizowana część wschodnia linii średnicowej (na praskim brzegu Wisły). Natomiast w drugim etapie (po 2030 r.) zmodernizowana będzie część zachodnia: od stacji Warszawa Zachodnia (bez samej stacji), przez stacje Warszawa Ochota, Warszawa śródmieście do ul. Wybrzeże Szczecińskie. Co ważne, w tym drugim etapie powstaną dwie nowe stacje w rejonie ronda de Gaulle’a oraz pomiędzy ul. Solec i Wybrzeże Kościuszkowskie a obecny przystanek Warszawa Powiśle zostanie na stałe wyłączony z użytkowania. Także w drugim etapie modernizacji zostanie przebudowany tunel średnicowy i most średnicowy na Wiśle.

Rolnicy dostaną własnego rzecznika? PSL składa projekt ustawy

Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego złożył w Sejmie projekt ustawy, której głównym celem jest powołanie nowej instytucji – Rzecznika Praw Rolników. Funkcję tę miałby każdorazowo pełnić Prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych, co – według autorów projektu – ma zagwarantować niezależność i bliskość tej roli wobec środowisk rolniczych.

REKLAMA

Odwołanie od decyzji administracyjnej. Najważniejsze informacje

Wiele życiowych spraw załatwianych jest decyzją administracyjną. Może to być np. zameldowanie na pobyt stały lub czasowy, przyznanie lub odmowa zasiłku rodzinnego, cofnięcie świadczeń z MOPS, przyjęcie lub nieprzyjęcie dziecka do przedszkola albo szkoły, określenie wysokości podatku od nieruchomości, pozwolenie na budowę, zajęcie pasa drogowego, zasiłków z tytułu choroby i macierzyństwa, świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Coraz więcej Polaków regularnie podróżuje koleją. Dokąd i jak często jeździmy pociągiem?

Kolej w Polsce przeżywa rozkwit – w ubiegłym roku odnotowano rekordową liczbę przejazdów. Aż 45% Polaków deklaruje sympatię do tego środka transportu, szczególnie młodzi (16–24 lata) i mieszkańcy Pomorza, którzy podróżują średnio 33 razy rocznie. Jaka jest najczęściej uczęszczana trasa? W jakie dni Polacy najczęściej kupują bilety? Jaki rodzaj pociągu preferują?

REKLAMA