Podatek od nieruchomości a względy techniczne

Niższa stawka w podatku od nieruchomości a tzw. względy techniczne

Niniejszy komentarz dotyczy dwóch orzeczeń NSA, w których sąd rozstrzygnął, kiedy można skorzystać z niższej stawki podatkowej z uwagi na fakt, że względów technicznych grunty lub budynki nie mogą być wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej.

Należy wskazać, że ustawa o podatkach i opłatach lokalnych rozróżnia stawki od gruntów i budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej i pozostałych, przy czym te określone dla gruntów i budynków związanych z prowadzeniem działalności są dużo wyższe. Istotne jest zatem określenie, co to znaczy, że grunt związany jest z działalnością. I znów, w myśl przepisów ustawy, za grunty związane z prowadzeniem działalności rozumie się grunty będące w posiadaniu przedsiębiorcy, chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych.

Zobacz również: Podatek od nieruchomości w 2016 r. uwzględni obszary rewitalizowane

W tym miejscu pojawia się zatem pytanie – co to znaczy, że grunt nie może być wykorzystywany do działalności ze względów technicznych. We wrześniu wydane zostały w tym względzie przez NSA dwa interesujące wyroki.

W wyroku z dnia 25 września 2015 r., sygn. akt II FSK 2010/13 NSA wskazał, że zdewastowany grunt będący w posiadaniu kopalni będzie podlegał opodatkowaniu stawką najwyższą. Rekultywacja gruntów poeksploatacyjnych jest bowiem procesem wieloetapowym, który przygotowuje się, planuje i wykonuje na każdym etapie prowadzonej działalności gospodarczej. Czynności rekultywacyjne stają się częścią składową działalności gospodarczej w zakresie wydobywania kopalin, od chwili uzyskania koncesji. Do czasu zakończenia rekultywacji stwierdzonej ostateczną decyzją właściwego organu administracyjnego grunty te są nie tylko związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, ale także faktycznie zajęte na jej prowadzenie, co w świetle przepisów powoduje, iż podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości według stawek najwyższych. Dość restrykcyjne zatem stanowisko zaprezentował NSA w tym zakresie.

Całkowicie odmienny kierunek przyjął sąd w wyroku z dnia 10 września 2015 r., sygn. akt II FSK 1972/13. NSA uznał, że względy techniczne, o których mowa w art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy mogą być także wynikiem postępu technologicznego. Bez przebudowy lub adaptacji korzystanie z budynku lub budowli zgodnie z ich pierwotnym przeznaczeniem może być bowiem niemożliwe z uwagi na prawem określone warunki techniczne, przy czym niemożność ta ma charakter trwały, nawet wówczas, gdy możliwe jest (technicznie) dostosowanie budynku do nowych, obowiązujących norm technicznych. Dopóki zmiany takie nie zostaną dokonane (niezależnie od powodów, dla których nie są dokonywane), to względy techniczne uniemożliwiają (w sposób obiektywny, niezależny od podatnika) korzystanie z budynku lub budowli do prowadzenia działalności gospodarczej. Istotna jest bowiem pierwotna przyczyna, która uniemożliwia korzystanie z przedmiotu opodatkowania, a nie następcze powody, dla których nie doprowadzono przedmiotu opodatkowania do stanu używalności.