REKLAMA

REKLAMA

Kategorie

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podatkowe wyzwania dla samorządów w 2016 roku

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Agnieszka Bieńkowska
Finanse
Finanse
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

1 stycznia 2016 r. weszły w życie przepisy wprowadzające nowe, nieznane dotychczas samorządom, zasady odliczania VAT naliczonego od wydatków związanych jednocześnie z czynnościami kwalifikowanymi jako działalność gospodarcza oraz czynnościami uznawanymi za wykonywane poza taką działalnością. Choć zasada ogólna jest prosta – podatek naliczony podlega odliczeniu tylko w takim zakresie, w jakim przypada na czynności wykonywane w ramach działalności gospodarczej – praktyczna kalkulacja może już nastręczać pewnych trudności.

Nowe przepisy nie dotyczą wszystkich wydatków. Jedynie tych, które są jednocześnie związane z czynnościami wykonywanymi przez samorządy w ramach prowadzonej przez nie działalności gospodarczej oraz czynnościami wykonywanymi poza tą działalnością. W uproszczeniu, prewspółczynnik dotyczy wydatków, które są jednocześnie związane z czynnościami podlegającymi podatkowi od towarów i usług (VAT) i czynnościami, które temu podatkowi nie podlegają. Dokonując zakupu, samorządy powinny zatem w pierwszej kolejności określić, z jaką czynnością dany zakup ma związek. Jeśli jest on związany jedynie z realizacją zadań własnych, to prewspółczynnikowi nie podlega. Tak samo jest, gdy chodzi o wydatki związane wyłącznie z czynnościami, które podlegają opodatkowaniu. VAT od takich wydatków może podlegać odliczeniu bądź nie, ale ze względów innych niż prewspółczynnik.

REKLAMA

Redakcja poleca: Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian (książka)

Obliczanie prewspółczynnika

REKLAMA

Przepisy nie wprowadzają sztywnych regulacji w tym zakresie. W art. 86 ust. 2b ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) mówi się jedynie, że wyliczona proporcja powinna najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej działalności i dokonywanych nabyć, tzn. obiektywnie odzwierciedlać część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, a także zapewniać, że odliczona zostanie tylko taka część podatku naliczonego, która proporcjonalnie przypada na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane. Pozostawiono więc podatnikom spory margines swobody w tym zakresie.

Z drugiej strony, należy pamiętać, że wybrany i zastosowany prewspółczynnik – jako element mający wpływ na kwotę faktycznego odliczenia podatku – będzie podlegał weryfikacji w razie kontroli urzędu skarbowego. Trzeba będzie więc umieć wykazać jego zasadność.

NA TEN TEMAT BĘDZIEMY PISAĆ...

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykłady obliczenia prewspółczynnika z wykorzystaniem różnych metod przedstawimy w Ściądze Samorządowca w jednym z kolejnych numerów.

Propozycje, a nie obowiązek

Czy w ustawie o VAT określono metody wyliczania prewspółczynnika? Nie. Ustawa o VAT nie przewiduje żadnych konkretnych metod czy sposobów obliczania prewspółczynnika. Artykuł 86 ust. 2c ustawy o VAT wskazuje jedynie, że przy jego obliczaniu można brać pod uwagę:

1) średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością albo

2) średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością, albo

REKLAMA

3) udział rocznego obrotu z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza, czy też

4) średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Wszystko to jednak są jedynie dane przykładowe. Podatnicy mogą wybrać jedną z tych metod (np. tzw. metodę powierzchniową), mogą zastosować kompilację tych metod (np. obliczyć prewspółczynnik na podstawie metody stanowiącej połączenie metody powierzchniowej i metody wykorzystującej dane związane z liczbą godzin), mogą wreszcie opracować własną metodę, wykorzystującą kryteria inne niż wskazane przykładowo w ustawie o VAT. Ważne jest jedynie to, aby podatnik był w stanie wykazać, że zastosowana przez niego metoda spełnia wymogi ogólne, tj. najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych nabyć, a także zapewnia, że podatek naliczony zostanie odliczony jedynie w takiej części, w jakiej przypada na wykonywane przez tego podatnika czynności opodatkowane.

Prewspółczynnik czy odliczenia proporcjonalne

Jak już wspomniano, przepisy dotyczące prewspółczynnika regulują zasady proporcjonalnego odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych jednocześnie z czynnościami podlegającymi i niepodlegającymi opodatkowaniu VAT. Natomiast obowiązujące art. 90–91 ustawy o VAT regulują zasady proporcjonalnego odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z czynnościami, które w całości podlegają opodatkowaniu, przy czym część z nich jest opodatkowana VAT, a część zwolniona. Są to więc dwie różne proporcje, dotyczące innego rodzaju wydatków. Funkcjonują one niezależnie, co w praktyce oznacza, że jeśli podatnik dokona zakupu, który jest związany jednocześnie z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu, z czynnościami opodatkowanymi VAT oraz czynnościami zwolnionymi z opodatkowania, będzie miał obowiązek wyliczać dwie proporcje. W pierwszej kolejności proporcję wynikającą z prewspółczynnika (w celu określenia, jaka część podatku naliczonego jest związana z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu), a następnie w stosunku do tak wyliczonej kwoty dodatkowo proporcję wynikającą z art. 90–91 ustawy o VAT (w celu określenia, jaka część podatku naliczonego jest związana z czynnościami opodatkowanymi VAT).

AGNIESZKA BIEŃKOWSKA

doradca podatkowy, partner w kancelarii MDDP, specjalista w zakresie rozliczeń VAT w samorządach

PODSTAWA PRAWNA

● art. 86 ust. 2a–2h, art. 90, art. 91 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (j.t. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054; ost. zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1649)

Polecamy serwis: Podatki i opłaty

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sytuacja na granicy polsko-niemieckiej. Ekspert: obustronna spirala działań pozornych. Kiedy Niemcy nie powinny odsyłać migranta do Polski?

To Niemcy rozpoczęli ten teatr polityczny na granicy z Polską, a teraz szefowie rządów Friedrich Merz i Donald Tusk wchodzą w spiralę działań pozornych - powiedział PAP Piotr Buras, dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych (ECFR) .

Przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w JST. Najważniejsze informacje

System przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu dotyczy również jednostek samorządu terytorialnego. Z tego powodu są one objęte szeregiem obowiązków. Co trzeba wiedzieć o obowiązujących przepisach? Oto lista 10 najważniejszych informacji!

Od 1 września 2025 r. podwyżka o 8 i 16 zł za odbiór śmieci w Krakowie

Od 1 września w Krakowie wzrośnie opłata za odbiór śmieci posegregowanych: z 27 do 35 zł miesięcznie od jednego mieszkańca. W przypadku odpadów nieposegregowanych stawka zwiększy się z 54 do 70 zł od mieszkańca.

MKiŚ: wyznaczamy lasy społeczne z ograniczoną wycinką drzew. 158 tys. ha wokół 11 największych aglomeracji

Ministerstwo Klimatu i Środowiska poinformowało 2 lipca 2025 r., że zakończyło pierwszy etap projektu wyznaczania lasów społecznych wokół największych polskich miast. To przełomowy krok w kierunku zmiany podejścia do gospodarki leśnej - z naciskiem na potrzeby społeczne, zdrowotne i ekologiczne mieszkańców aglomeracji. O szczegółach w trakcie konferencji prasowej mówiła ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska oraz wiceminister klimatu i środowiska, główny konserwator przyrody Mikołaj Dorożała.

REKLAMA

Zmiany w opłatach za śmieci – będą nowe zasady segregacji, ulgi i kontrola deklaracji [PROJEKT MKiŚ]

W wykazie prac legislacyjnych pojawił się projekt nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Chodzi o zmiany w funkcjonowaniu systemu gospodarowania odpadami na poziomie gminnym, które w ocenie projektodawców będą odpowiadać na realne potrzeby JST oraz mieszkańców.

RPO: Dość "wrogich przejęć" między gminami. Potrzebna kontrola sądowa

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Donalda Tuska o zawieszenie kontrowersyjnych decyzji dotyczących zmian granic gmin do czasu wprowadzenia nowych przepisów. Od lat brakuje skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady Ministrów, które prowadzą do konfliktów między samorządami.

Granica polsko-niemiecka. Polska wprowadza kontrole. Przedsiębiorcy mają 3 pytania

Czy Niemcy przerzucają imigrantów do Polski? Co z granicą polsko-niemiecką? Polska wprowadza kontrole graniczne w celu zapobiegania napływom nielegalnych migrantów. Co na to Niemcy?

Premier Tusk: po rekonstrukcji w rządzie będą wyłącznie przyzwoici ludzie; około 15 lipca zapadną decyzje personalne

W dniu 30 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej Premier Donald Tusk zapowiedział, że około 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z liderami koalicyjnych ugrupowań - PSL, Polski 2050 i Lewicy. Żyjemy w ustrojowym bałaganie, podważane są obiektywne kryteria prawne, dlatego chciałbym, by politycy kierowali się naturalnymi kryteriami, jak zdrowy rozsądek czy zwykła ludzka przyzwoitość, i tacy będą ministrowie po rekonstrukcji - mówił 27 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej premier Donald Tusk.

REKLAMA

Nowelizacja specustawy powodziowej. Nowe zadania i obowiązki samorządów

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

REKLAMA