REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Szczególne zasady rachunkowości jednostek budżetowych

Jan Charytoniuk
Jan Charytoniuk
autor kilkudziesięciu publikacji z zakresu rachunkowości budżetowej, w tym ok. 30 opracowań do „PORADNIKA Rachunkowości Budżetowej”, opartych na praktycznych doświadczeniach wyniesionych z pracy w instytucjach kontrolnych (w RIO) i na stanowisku głównego księgowego
Szczególne zasady rachunkowości, jednostki budżetowe
Szczególne zasady rachunkowości, jednostki budżetowe
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Jednostkami budżetowymi są jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych nieposiadające osobowości prawnej, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego (art. 11 uofp). Odstępstwa od tych zasad przewidziano w odniesieniu do państwowych (art. 11a) i samorządowych (art. 223 uofp) jednostek budżetowych wykonujących zadania określone w ustawie z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (dalej: ustawa o systemie oświaty), które mogą gromadzić zrealizowane dochody na wydzielonym rachunku bankowym i przeznaczać te dochody na wydatki tych jednostek.

Podstawą gospodarki finansowej jednostki budżetowej jest plan dochodów i wydatków, zwany dalej „planem finansowym jednostki budżetowej”. 

REKLAMA

REKLAMA

Zobacz również: Plan kont jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych

W państwowych i samorządowych jednostkach budżetowych mogą występować formy prowadzonej działalności podstawowej polegające na:

● wyłącznie nieodpłatnym świadczeniu usług z zakresu użyteczności publicznej,
● nieodpłatnym świadczeniu usług i pobieraniu opłat za część świadczonych usług, których wysokość nie ma związku z ponoszonymi kosztami działalności podstawowej,
● nieodpłatnym świadczeniu usług i prowadzeniu działalności dotyczącej świadczenia usług z zakresu użyteczności publicznej oraz wytwarzania wyrobów, których ceny sprzedaży są kalkulowane na podstawie ponoszonych kosztów działalności podstawowej,
● wyłącznie odpłatnym świadczeniu usług z zakresu użyteczności publicznej.

REKLAMA

Zobacz: Zasady rachunkowości wynikające z opisów kont występujących w jednostkach budżetowych

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W zależności od formy prowadzonej działalności podstawowej, koszty rodzajowe państwowych i samorządowych jednostek budżetowych dzielą się na koszty:

● nieodpłatnej działalności,
● działalności związanej z uzyskiwaniem przychodów.

Ponadto koszty rodzajowe państwowych i samorządowych jednostek budżetowych dzielą się na koszty:

● stanowiące wydatki danego roku budżetowego,
● stanowiące nieopłacone zobowiązania,
● amortyzacji, które nie stanowią wydatku.

Zobacz: Szczególne zasady rachunkowości - normy ogólne

Według źródeł finansowania, koszty stanowiące wydatki jednostek budżetowych finansuje się ze środków otrzymanych od dysponenta części budżetowej lub z budżetu jednostki samorządu terytorialnego, a w państwowych i samorządowych jednostkach budżetowych, wykonujących zadania określone w ustawie o systemie oświaty, koszty tych jednostek mogą być finansowane z dochodów zrealizowanych przez te jednostki, gromadzonych na wydzielonym rachunku bankowym. 

Polecamy serwis: Rachunkowość budżetowa

Koszty jednostek budżetowych związane z nabyciem aktywów trwałych ujmuje się na kontach zespołu 0 – „Majątek trwały”. Źródłem finansowania wydatków majątkowych są środki z budżetu.

Jedynie w jednostkach budżetowych prowadzących działalność oświatową możliwe jest przeznaczenie części dochodów gromadzonych na wydzielonym rachunku dochodów na finansowanie inwestycji.

Posiłkując się opisem konta 080 „Środki trwałe w budowie (inwestycje)”, można przyjąć, że przez pojęcie „koszty inwestycji” należy rozumieć koszty:

● środków trwałych w budowie,
● zakupu gotowych środków trwałych.

 

 

 

 

TABELA 6. Zasady funkcjonowania wydzielonych rachunków dochodów

Wyszczególnienie

Jednostki budżetowe

Państwowe

Samorządowe

Decyzja o utworzeniu wydzielonego rachunku

Decyzje o utworzeniu wydzielonego rachunku bankowego dochodów podejmują kierownicy państwowych jednostek budżetowych, po uzyskaniu zgody organu prowadzącego szkołę.

Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego powinien określić w szczególności:

● jednostki budżetowe, które gromadzą dochody,

● źródła, z których dochody są gromadzone na rachunku,

● przeznaczenie dochodów, z tym że dochody wraz z odsetkami nie mogą być przeznaczone na finansowanie wynagrodzeń osobowych,

● sposób i tryb sporządzania planu finansowego dochodów i wydatków nimi finansowanych, dokonywania zmian w tym planie oraz ich zatwierdzania.

Źródła dochodów

Dochody uzyskiwane:

● ze spadków, zapisów i darowizn w postaci pieniężnej na rzecz jednostki budżetowej,

● z odszkodowań i wpłat za utracone lub uszkodzone mienie będące w zarządzie bądź użytkowaniu jednostki budżetowej,

● z działalności wykraczającej poza zakres działalności podstawowej, określonej w statucie, polegającej między innymi na świadczeniu usług, w tym szkoleniowych i informacyjnych,

● z opłat egzaminacyjnych, za wydawanie świadectw i certyfikatów, jak również za sprawdzanie kwalifikacji,

● z tytułu odpłatności za wyżywienie i zakwaterowanie uczniów i młodzieży w bursach i internatach, ponoszonych przez rodziców lub opiekunów,

● z dopłat bezpośrednich i innych płatności stosowanych w ramach Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej, otrzymanych na podstawie odrębnych przepisów.

Dochody określone w uchwale przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, pochodzące w szczególności:

● ze spadków, zapisów i darowizn w postaci pieniężnej na rzecz jednostki budżetowej,

● z odszkodowań i wpłat za utracone lub uszkodzone mienie będące w zarządzie albo użytkowaniu jednostki budżetowej.

Przeznaczenie dochodów

Dochody gromadzone na wydzielonym rachunku przeznacza się na:

● sfinansowanie wydatków bieżących i majątkowych,

● cele wskazane przez darczyńcę,

● remont lub odtworzenie mienia w przypadku uzyskania dochodów z tytułu odszkodowań i wpłat za utracone lub uszkodzone mienie.

Dochody państwowych jednostek oświatowych wraz z odsetkami nie mogą być przeznaczone na finansowanie wynagrodzeń osobowych.

Wydatki z wydzielonego rachunku bankowego mogą być dokonywane do wysokości kwot zgromadzonych dochodów, w ramach planu finansowego.

Rozliczenie środków na koniec roku

Brak uregulowań

Środki finansowe pozostające na wydzielonym rachunku dochodów na dzień 31 grudnia roku budżetowego podlegają odprowadzeniu na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego w terminie do 5 stycznia następnego roku.

Sprawozdawczość budżetowa

Brak uregulowań

Sprawozdanie Rb-34S (wzór sprawozdania stanowi załącznik nr 25 do rozporządzenia o sprawozdawczości budżetowej, a instrukcję sporządzenia tego sprawozdania stanowi rozdział 8 załącznika nr 39.

Masz pytania, wątpliwości? Podziel się nimi na Forum!

Poznaj pierwszą w Polsce Platformę Rachunkowości Budżetowej przygotowaną z myślą o księgowych w budżecie.
Skorzystaj z bezpłatnego dostępu przez 30 dni! Szczegóły promocji znajdziesz na www.inforrb.pl

Źródło: Poradnik Rachunkowości Budżetowej

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Nie tylko „rury i oczyszczalnie”: FENX.01.03 Gospodarka wodno-ściekowa - szansa na prawdziwie nowoczesną gospodarkę wodno-ściekową. Jak uzyskać dotację?

Nowy nabór FENX.01.03 Gospodarka wodno-ściekowa to nie tylko dotacje na kanalizację i oczyszczalnie. To okazja, żeby uporządkować całą gospodarkę wodno-ściekową w aglomeracjach ≥ 15 000 RLM, wzmocnić odporność na zmiany klimatu, ograniczyć koszty energii i straty wody – z dofinansowaniem nawet do 70% kosztów kwalifikowanych.

Twierdza Wrocław bez tarczy. Jak miasto stało się bazą NATO, ale nikt nie pomyślał o ludziach

Historia zna już jedno hasło: Festung Breslau - twierdza Wrocław, miasto zamienione w punkt oporu bez oglądania się na los cywilów. Dziś nie ma wojny i nikt nie buduje barykad na ulicach, ale w dziwnie znajomy sposób Wrocław znowu staje się twierdzą. Tym razem logistyczną bazą NATO. Różnica jest taka, że dziś mieliśmy czas, aby pomyśleć o bezpieczeństwie mieszkańców. I nie zrobiliśmy z tym nic.

Najdroższe śmieci w Polsce? Jak wrocławianie dopłacają do dumpingu cenowego na innych rynkach

Wrocław od kilku lat znajduje się w ścisłej czołówce najdroższych miast w Polsce pod względem opłat za odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych. Tłem obecnej drożyzny był głośny, ciągnący się miesiącami przetarg na obsługę systemu, w którym złożone przez firmy oferty przekroczyły możliwości finansowe miasta – roczne koszty miały sięgnąć ponad 500 mln zł, czyli około 300 mln zł więcej niż w poprzednim budżecie. Oferenci wysłali około 250 pytań dotyczących specyfikacji, złożono kilkadziesiąt odwołań do Krajowej Izby Odwoławczej oraz skarg, które do dziś rozstrzygane są przez sądy. Unieważnienie przetargu uratowało wrocławian przed natychmiastową, drastyczną podwyżką, ale na pewno nie rozwiązało problemu.

Inwestycje infrastrukturalne. Nie ma tuneli drogowych i kolejowych bez inżynierów i narzędzi geodezyjnych [WYWIAD]

Praktyka zawodowa geodety jest służbą publiczną, bardzo ważną w kontekście projektów infrastrukturalnych, realizowanych przy współudziale specjalistów innych branż, m.in. inżynierów budownictwa, transportu, energetyki, hydrotechniki czy tunelowania. Dr hab. inż. Tomasz Lipecki z Wydziału Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, członek Komitetu Naukowego GeoConnect Expo – międzynarodowych, targów geodezyjnych, które odbędą się 14-15 kwietnia 2026 w Kielcach, o roli geodezji w projektach infrastrukturalnych oraz o istocie i misji zawodu geodety rozmawia z Wiceprezesem Geodezyjnej Izby Gospodarczej Dariuszem Tomaszewskim z firmy GEOPRZEM.

REKLAMA

W urzędach dodatkowe 13 dni urlopu. Do wykorzystania w 6 miesięcy. I 2 modele skróconego czasu pracy

Mniej godzin w pracy i dłuższe urlopy dla pracowników samorządowych oraz inwestycje w nowe technologie usprawniające obsługę mieszkańców planują jednostki samorządu terytorialnego w ramach pilotażu skróconego czasu pracy.

Chcą zakazu wydawania prasy przez samorządy: "to tuba propagandowa lokalnych włodarzy". Dlaczego wykreślono przepisy z projektu nowej ustawy medialnej?

Organizacje skupiające wydawców prasy i innych mediów lokalnych wydały wspólne oświadczenie w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji oraz niektórych innych ustaw. Skrytykowali wykreślenie z tego projektu przepisów ograniczająych wydawanie prasy przez samorządy. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego odpowiada, że pracuje nad nowym programem wsparcia dla mediów lokalnych.

Świąteczne wydatki gmin pod lupą. Ekspert: RIO sprawdza uzasadnienie, nie estetykę iluminacji

Grudzień to dla samorządów okres wzmożonej organizacji jarmarków, iluminacji, koncertów oraz wydarzeń integracyjnych. Choć takie inicjatywy są w pełni dopuszczalne, gminy muszą pamiętać, że dla organów nadzoru – RIO czy NIK – kluczowe jest nie to, czy dekoracje podobają się mieszkańcom, lecz czy ich finansowanie ma jasną podstawę prawną i zostało właściwie udokumentowane. Mec. Bartłomiej Tkaczyk, specjalista ds. obsługi samorządów i partner w kancelarii LEGALLY.SMART, przypomina najważniejsze zasady bezpiecznego planowania, a także realizowania świątecznych wydatków.

Polska zwolniona z mechanizmu relokacji w UE. Nie musimy przyjmować migrantów [Pakt migracyjny]

Szef MSWiA: państwa członkowskie zgodziły się na zwolnienie Polski z obowiązku przyjmowania migrantów. Nie dotyczy nas mechanizm solidarnościowy w ramach paktu migracyjnego. Polska nie będzie musiała płacić rekompensaty finansowej.

REKLAMA

223 przegrane przez ZUS spory z emerytami w sądach powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym 52 prawomocne

ZUS przegrywa w sądach - 223 przegrane przez ZUS spory z emerytami w sądach powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym 52 prawomocne. Już wydane wyroki można znaleźć w pierwszej w Polsce wyszukiwarki wyroków.

Ministerstwo Finansów nie żąda zapłaty za postój w strefie zastrzeżonej. Taki mail to fake i próba oszustwa!

Ministerstwo Finansów ostrzega przed próbami oszustów w wiadomościach rzekomo pochodzących z MF. Oszuści podszywają się pod Ministerstwo Finansów żądając zapłaty za postój w strefie zastrzeżonej. Ministerstwo Finansów nie jest nadawcą wiadomości tego typu. Może to być próba wyłudzenia danych lub środków finansowych. Trzeba patrzeć na adres nadawcy e-maila. Jeśli nie kończy się na „gov.pl”, a wiadomość dotyczy spraw urzędowych, konieczna jest większa czujność.

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA