REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zasady rachunkowości wynikające z opisów kont występujących w jednostkach budżetowych

Jan Charytoniuk
Jan Charytoniuk
autor kilkudziesięciu publikacji z zakresu rachunkowości budżetowej, w tym ok. 30 opracowań do „PORADNIKA Rachunkowości Budżetowej”, opartych na praktycznych doświadczeniach wyniesionych z pracy w instytucjach kontrolnych (w RIO) i na stanowisku głównego księgowego
zasady rachunkowości, jednostki budżetowe
zasady rachunkowości, jednostki budżetowe
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Plan kont dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych stanowiący załącznik nr 3 do rozporządzenia w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont zawiera konta występujące wyłącznie w jednostkach budżetowych lub wyłącznie w samorządowych zakładach budżetowych.

Zasady rachunkowości wynikające z opisów kont występujących w jednostkach budżetowych

Jednostki budżetowe mają obowiązek prowadzenia ewidencji szczegółowej według podziałek klasyfikacji budżetowej dochodów i wydatków do kont służących do ewidencji wykonania dochodów i wydatków budżetowych oraz rozrachunków i rozliczeń.

REKLAMA

REKLAMA

Polecamy serwis: Rachunkowość budżetowa

Jednostki budżetowe – w odróżnieniu od samorządowych zakładów budżetowych – nie sporządzają planów finansowych przychodów i kosztów, więc ewidencja szczegółowa do kont zespołu 4 „Koszty według rodzajów i ich rozliczenie” i do kont zespołu 7 „Przychody, dochody i koszty” powinna być prowadzona w sposób zapewniający sporządzenie jednostkowych sprawozdań finansowych.

Państwowe i samorządowe jednostki budżetowe wykonują swoje zadania głównie nieodpłatnie.

REKLAMA

Z tego względu oraz z uwagi na rozwiązania przyjęte w opisie kont stosowanych w jednostkach budżetowych, jedna z podstawowych zasad rachunkowości, polegająca na współmierności przychodów i kosztów w tych jednostkach, nie jest realizowana.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W większości jednostek budżetowych wynik finansowy ustalony na działalności tych jednostek jest wielkością ujemną zbliżoną do kwoty zrealizowanych kosztów działalności bieżącej.

Wyjątek od tej zasady stanowią urzędy jednostek samorządu terytorialnego, które, jeśli nawet realizują w ramach planu finansowego minimalne przychody z tytułu dochodów budżetowych, to z uwagi na fakt zaliczania do przychodów urzędów dochodów budżetów jednostek samorządu terytorialnego wynik finansowy tych podmiotów jest wielkością dodatnią. Należy podkreślić, że na dodatni wynik finansowy urzędu w dużym stopniu rzutują dochody budżetu otrzymane na realizację wydatków majątkowych oraz dochody budżetu związane z prowadzeniem działalności innych niż urząd jednostek budżetowych.

Zobacz również: Szczególne zasady rachunkowości jednostek budżetowych

TABELA 7. Wykaz kont występujących w państwowych i w samorządowych jednostkach budżetowych

Zespół

Symbol i nazwa konta

1. Konta bilansowe

Zespół 0 – „Majątek trwały”

● 011 „Środki trwałe”

● 013 „Pozostałe środki trwałe”

● 014 „Zbiory biblioteczne”

● 015 „Mienie zlikwidowanych jednostek”

● 016 „Dobra kultury”

● 017 „Uzbrojenie i sprzęt wojskowy”

● 020 „Wartości niematerialne i prawne”

● 030 „Długoterminowe aktywa finansowe”

 

● 071 „Umorzenie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych”

● 072 „Umorzenie pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych”

● 073 „Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finansowe”

● 077 „Umorzenie uzbrojenia i sprzętu wojskowego”

● 080 „Środki trwałe w budowie (inwestycje)”

Zespół 1 – „Środki pieniężne i rachunki bankowe”

● 101 „Kasa”

● 130 „Rachunek bieżący jednostki”

● 132 „Rachunek dochodów jednostek budżetowych”

● 135 „Rachunek środków funduszy specjalnego przeznaczenia”

● 136 „Rachunek państwowych funduszy celowych”

● 137 „Rachunek środków pochodzących ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi”

● 138 „Rachunek środków europejskich”

● 139 „Inne rachunki bankowe”

● 140 „Krótkoterminowe aktywa finansowe”

● 141 „Środki pieniężne w drodze”

Zespół 2 – „Rozrachunki i rozliczenia”

● 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”

● 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych”

● 222 „Rozliczenie dochodów budżetowych”

● 223 „Rozliczenie wydatków budżetowych”

● 224 „Rozliczenie dotacji budżetowych oraz płatności z budżetu środków europejskich”

● 225 „Rozrachunki z budżetami”

● 226 „Długoterminowe należności budżetowe”

● 227 „Rozliczenie wydatków z budżetu środków europejskich”

● 228 „Rozliczenie środków pochodzących ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi”

● 229 „Pozostałe rozrachunki publicznoprawne”

● 230 „Rozliczenia z budżetem środków europejskich”

● 231 „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń”

● 234 „Pozostałe rozrachunki z pracownikami”

● 240 „Pozostałe rozrachunki”

● 245 „Wpływy do wyjaśnienia”

● 290 „Odpisy aktualizujące należności”

Zespół 3 – „Materiały i towary”

● 300 „Rozliczenie zakupu”

● 310 „Materiały”

● 330 „Towary”

● 340 „Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów i towarów”

Zespół 4 – „Koszty według rodzajów i ich rozliczenie”

● 400 „Amortyzacja”

● 401 „Zużycie materiałów i energii”

● 402 „Usługi obce”

● 403 „Podatki i opłaty”

● 404 „Wynagrodzenia”

● 405 „Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia”

● 409 „Pozostałe koszty rodzajowe”

● 490 „Rozliczenie kosztów”

Zespół 5 – „Koszty według typów działalności i ich rozliczenie”

● 500 „Koszty działalności podstawowej”

● 530 „Koszty działalności pomocniczej”

● 550 „Koszty zarządu”

● 580 „Rozliczenie kosztów działalności”

Zespół 6 – „Produkty”

● 600 „Produkty gotowe i półfabrykaty”

● 620 „Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów”

● 640 „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”

Zespół 7 – „Przychody, dochody i koszty”

● 700 „Sprzedaż produktów i koszt ich wytworzenia”

● 720 „Przychody z tytułu dochodów budżetowych”

● 730 „Sprzedaż towarów i wartość ich zakupu”

● 740 „Dotacje i środki na inwestycje”

● 750 „Przychody finansowe”

● 751 „Koszty finansowe”

● 760 „Pozostałe przychody operacyjne”

● 761 „Pozostałe koszty operacyjne”

● 770 „Zyski nadzwyczajne”

● 771 „Straty nadzwyczajne”

Zespół 8 – „Fundusze, rezerwy i wynik finansowy”

● 800 „Fundusz jednostki”

● 810 „Dotacje budżetowe, płatności z budżetu środków europejskich oraz środki z budżetu na inwestycje”

● 820 „Rozliczenie wyniku finansowego”

● 840 „Rezerwy i rozliczenia międzyokresowe przychodów”

● 851 „Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych”

● 853 „Fundusze celowe”

● 855 „Fundusz mienia zlikwidowanych jednostek”

● 860 „Wynik finansowy”

2. Konta pozabilansowe

● 970 „Płatności ze środków europejskich”

● 975 „Wydatki strukturalne”

● 976 „Wzajemne rozliczenia między jednostkami”

● 980 „Plan finansowy wydatków budżetowych”

● 981 „Plan finansowy niewygasających wydatków”

● 982 „Plan wydatków środków europejskich”

● 983 „Zaangażowanie wydatków środków europejskich roku bieżącego”

● 984 „Zaangażowanie wydatków środków europejskich przyszłych lat”

● 990 „Plan finansowy wydatków budżetowych w układzie zadaniowym”

● 992 „Zapewnienia finansowania lub dofinansowania z budżetu państwa”

● 998 „Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego”

● 999 „Zaangażowanie wydatków budżetowych przyszłych lat”

PROPOZYCJA AUTORA

Konieczność zachowania współmierności przychodów i kosztów jednostek budżetowych wymaga wprowadzenia zmian w wykazie kont zespołów 7 i 8.
Po uwzględnieniu zmian wykaz kont wymienionych zespołów przedstawia się następująco:

Zespół 7 – „Przychody, dochody i koszty”

700 „Sprzedaż produktów i koszt ich wytworzenia”
710 „Środki z budżetu na wydatki bieżące i dotacje”
711 „Dochody rozliczane z budżetem”
720 „Przychody z tytułu dochodów budżetowych”
730 „Sprzedaż towarów i wartość ich zakupu”
741 „Dotacje przekazane i środki na inwestycje jednostek budżetowych”
750 „Przychody finansowe”
751 „Koszty finansowe”
760 „Pozostałe przychody operacyjne”
761 „Pozostałe koszty operacyjne”
770 „Zyski nadzwyczajne”
771 „Straty nadzwyczajne”

Zespół 8 – „Fundusze, rezerwy i wynik finansowy”

800 „Fundusz jednostki”
810 „Płatności z budżetu środków europejskich”
840 „Rezerwy i rozliczenia międzyokresowe przychodów”
851 „Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych”
853 „Fundusze celowe”
855 „Fundusz mienia zlikwidowanych jednostek”
860 „Wynik finansowy”

Masz wątpliwości? Zadaj pytanie na Forum!

Źródło: Poradnik Rachunkowości Budżetowej

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Plan ogólny uchwaliły tylko 2 gminy. Do kiedy trzeba zdążyć

Tylko 2 gminy uchwaliły plan ogólny. Ile gmin zdąży przygotować plany ogólne do 1 lipca 2026 roku? Z czym wiąże się uchwalenie planów ogólnych i dlaczego to takie ważne?

Jak obliczyć dochody gmin i innych JST na 2026 rok. Ministerstwo Finansów publikuje algorytm

Ministerstwo Finansów przygotowało i opublikowało 19 listopada 2025 r. opracowanie „Objaśnienia dotyczące ustalenia dochodów JST na rok 2026”. W tym opracowaniu resort finansów prezentuje algorytm wyliczania dochodów przykładowej gminy. Mechanizmy wyliczenia są analogiczne dla samorządów ze wszystkich kategorii jednostek samorządu terytorialnego. Zdaniem MF, to opracowanie pozwoli każdej JST na samodzielną analizę procesu naliczenia dochodów danej jednostki.

MSiT: Opłata turystyczna w każdej gminie i Poland Travel - rządowa platforma rezerwacji usług turystycznych

Ministerstwo Sportu i Turystki pracuje nad wprowadzeniem opłaty turystycznej oraz nad stworzeniem rządowej platformy rezerwacji, która byłaby konkurencja dla komercyjnych platform - poinformował 19 listopada 2025 r. w Sejmie wiceminister sportu Ireneusz Raś. Jest już gotowy wstępny projekt przepisów dot. opłaty turystycznej, która byłaby możliwa do wprowadzenia w każdej gminie.

3,6 mld zł dla NFZ na nadwykonania – rząd zajmie się projektem. Co zmieni nowa ustawa?

Trwa Rada Ministrów. W porządku obrad jest projekt ws. przekazania ok. 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego do Narodowego Funduszu Zdrowia na sfinansowanie tzw. nadwykonań. Ministrowie rozpatrzą też projekt ws. wytwarzania przez Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych dokumentów publicznych.

REKLAMA

Czy zadowalający jest uznaniowy nadzór wojewody nad zarządzeniami starosty?

Wojewoda sprawuje nadzór nad zarządzeniami starosty w zakresie ich legalności, czyli zgodności z prawem, a nie celowością. Przysługującym środkiem w postaci rozstrzygnięcia nadzorczego jest akt administracyjny, mocą którego wojewoda stwierdza nieważność w części lub w całości zarządzenia. Rozstrzygnięcie zawiera uzasadnienie faktyczne i prawne oraz pouczenie o prawie do złożenia skargi - w ciągu 30 dni - do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA).

Decyzja, która zmieni Polskę. Dlaczego Szybka Kolej Miejska Wrocław jest dziś najrozsądniejszą inwestycją państwa

Polska nie potrzebuje kolejnych deklaracji o nowoczesności. Potrzebuje decyzji, które naprawdę zmieniają kraj. Szybka Kolej Miejska Wrocław (SKM Wrocław) jest jedną z nich – logiczną, policzalną i gotową do realizacji inwestycją, która może w ciągu dekady spiąć gospodarkę zachodniej Polski w jednolity organizm.

Czy organ może spóźnić się z rozstrzygnięciem sprawy?

Opóźnienia w postępowaniu administracyjnym nie zawsze muszą oznaczać naruszenie prawa. Niekiedy wynikają bowiem z realnych przeszkód, które trudno przewidzieć. Każde przekroczenie terminu wymaga jednak precyzyjnego uzasadnienia, inaczej może skutkować skargą na bezczynność lub przewlekłość organu.

Samorządy tracą wpływy z PIT i CIT. Gminy planują wspólnie wystąpić do MF o wprowadzenie korekt i wyrównania

Prezydent Jastrzębia-Zdroju Michał Urgoł poinformował, że gminy, które rok do roku stracą na zaproponowanym przez Ministerstwo Finansów sposobie obliczania udziałów w PIT i CIT oraz subwencji na 2026 r., zamierzają wspólnie wystąpić do resortu ws. korekt lub wyrównań.

REKLAMA

E-Doręczenia wkraczają w nową fazę. Sprawdź, kiedy papierowe awiza przejdą do historii [Harmonogram]

Jak wynika z komunikatu Poczty Polskiej, już ponad dwa miliony Polaków, firm i instytucji korzysta z systemu e-Doręczeń. Z czego, aż 75 proc. z nich założyło swoje skrzynki w tym roku. Czym są e-Doręczenia i e-Polecone?

Nowy system opłat za odpady: krok w stronę ekologii czy powrót do dawnych problemów?

Resort klimatu i środowiska zapowiada zmiany, które mają umożliwić gminom różnicowanie wysokości opłat za odpady w zależności od ich masy oraz jakości segregacji. Pomysł, choć zgodny z europejskim trendem "płać za to, co wyrzucasz", budzi jednak wątpliwości – zwłaszcza wśród samorządów, które obawiają się skutków ubocznych w postaci wzrostu kosztów i nielegalnego pozbywania się odpadów.

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA