Prezydencka reforma samorządowa (cz. I)
REKLAMA
Czy potrzebujemy zmian w samorządach?
Samorząd coraz szerzej podejmuje zadania wynikające czy to z własnych strategii rozwoju, czy z regionalnych programów operacyjnych, czy wreszcie z programów rządowych – w sposób, który jest wypadkową ambicji i możliwości finansowych. W działaniu samorządu coraz więcej jest miejsca na podejście biznesowe, niepodlegające szczegółowej regulacji, a oparte na programowaniu zadań, ocenie ryzyka, analizie korzyści, inżynierii finansowej.
REKLAMA
REKLAMA
Konieczne jest stworzenie nowych form i sposobów działania, które uwzględnią przekształcenia społeczeństwa i wzrost jego umiejętności, ale także oczekiwania społeczności lokalnych, aby uznać ich prawa do realizacji ich zindywidualizowanych potrzeb. Te wszystkie przemiany wymagają dokonania modyfikacji ustrojowych.
Wokół konieczności wprowadzenia tych zmian toczyła się w Polsce dyskusja od kilku lat. Jej wyniki zostały przedstawione Prezydentowi RP przez związki i stowarzyszenia samorządowe we wrześniu 2010 roku. Te wnioski stworzyły impuls do rozpoczęcia prac na nowelizacją, która umożliwiłaby dostosowanie funkcjonowania władz samorządowych do wymogów dnia dzisiejszego.
Rezultatem podjęcia w Kancelarii Prezydenta RP prac legislacyjnych jest proponowana ustawa, której istota zawiera się w trzech pryncypialnych obszarach:
1) Zwiększenie udziału mieszkańców w działaniach samorządu terytorialnego.
2) Wsparcie współpracy pomiędzy gminami, powiatami i województwami.
3) Usunięcie barier w rozwoju i funkcjonowaniu jst, w szczególności wyraźne podkreślenie samodzielności jednostek samorządu terytorialnego w realizacji zadań publicznych.
Obecny i proponowany stan prawny
I. Zwiększenie udziału mieszkańców w działaniu samorządu terytorialnego
Obowiązujące obecnie przepisy w niewielkim stopniu uwzględniają udział mieszkańców w procesach decyzyjnych toczących się w organach jednostek samorządu terytorialnego.
Co prawda poszczególne ustawy ustrojowe przewidują możliwość przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami w sprawach ważnych dla danej jednostki samorządu terytorialnego (odpowiednio art. 5a ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, art. 3d ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym oraz art. 10a ust. 1 ustawy o samorządzie województwa), jednakże jest to – co do zasady – przepis niemożliwy do samoistnego wykonania. Zasady i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami określa bowiem organ stanowiący w drodze uchwały. W tych jednostkach samorządu terytorialnego, w których uchwała taka nie została podjęta wystąpiły istotne problemy z przeprowadzeniem konsultacji. Sygnały takie docierały do Kancelarii Prezydenta RP ze strony licznych organizacji społeczeństwa obywatelskiego.
W określonych przypadkach przepisy prawa nakazują przeprowadzenie konsultacji. Przypadki te to:
• zmiana granic gminy i powiatu (art. 4a ust. 1 i art. 4b ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o samorządzie gminnym, art. 3a ust.1 i art. 3b ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o samorządzie powiatowym);
• utworzenie jednostki pomocniczej (art. 5 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 15 marca 2002 roku o ustroju miasta stołecznego Warszawy);
• organizacja i zakres działania jednostki pomocniczej określane w statucie tej jednostki (art. 35 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym);
REKLAMA
• wniosek o ustalenie, zmianę lub zniesienie urzędowej nazwy lub opinia dotycząca ustalenia, zmiany lub zniesienia urzędowej nazwy (art. 8 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 19 sierpnia 2003 roku o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych);
• wniosek o ustalenie dodatkowej nazwy miejscowości lub obiektu fizjograficznego w języku mniejszości (art. 12 ust. 7 pkt 1 i art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 6 stycznia 2005 roku o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym).
Czytaj także: Referendum mieszkańców w sprawie zmian w podziale terytorialnym>>
We wszystkich wymienionych przypadkach ustalenie trybu przeprowadzenia konsultacji pozostawione jest odpowiednim organom stanowiącym jednostki samorządu terytorialnego.
Omawiany projekt nowelizacji dokonuje ważnych zmian w przedstawionym powyżej stanie prawnym. Rdzeniem zmian są trzy podstawowe elementy:
• wyliczenie form udziału mieszkańców w planowaniu i realizacji zadań publicznych uregulowanych ustawą, tj. konsultacji, wysłuchania obywatelskiego, zapytania obywatelskiego oraz obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej (art. 3 ust. 1);
• podkreślenie, że katalog ustawowy form udziału mieszkańców w planowaniu i realizacji zadań publicznych ma charakter otwarty, tj. organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego mogą ustalać także inne formy takiego udziału, określając jednocześnie szczegółowy tryb postępowania (art. 3 ust. 2);
• ustalenie podstawowych zasad, które muszą być honorowane przy wzmacnianiu udziału mieszkańców i innych zainteresowanych podmiotów w planowaniu i realizacji zadań publicznych służących zaspokajaniu potrzeb mieszkańców. Zasady te będą w szczególności stanowiły wzorzec kontroli legalności uchwał organów jednostek samorządu terytorialnego regulujących funkcjonowanie poszczególnych ustawowo umocowanych form udziału mieszkańców (art. 2 ust. 2).
Zgodnie z proponowanymi przepisami:
• konsultacje stanowią sposób pozyskania opinii wspólnoty samorządowej w ważnych sprawach jej dotyczących (art. 5 ust. 1).
Co do zasady konsultacje są adresowane do wszystkich mieszkańców danej wspólnoty samorządowej, w przypadkach uzasadnionych przedmiotem konsultacji możliwe jest jednak ich ograniczenie do wyodrębnionej ze względu na określone kryterium części wspólnoty.
Konsultacje są przeprowadzane przez organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego:
- z jego własnej inicjatywy,
- na żądanie organu stanowiącego,
- na żądanie grupy radnych liczącej co najmniej 1/3 ustawowego składu organu stanowiącego,
- na wniosek mieszkańców.
Czytaj także: Zasady powoływania i funkcjonowania związków gmin>>
Zasygnalizować należy, że wzmocniona tu została pozycja sołectw – ustawa przewiduje explicite, że konsultacje mogą polegać na wyrażeniu stanowiska przez poszczególne zainteresowane zebrania wiejskie (art. 7 ust. 3);
• wysłuchanie obywatelskie stanowi de facto szczególny przypadek konsultacji. Jest ono jednak uregulowane w odrębny sposób. Stanowi ono sposób pozyskania opinii mieszkańców i innych zainteresowanych osób i podmiotów o projekcie uchwały organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego (art. 9 ust. 1). Ustawa przewiduje obligatoryjne wysłuchanie publiczne w odniesieniu do projektów uchwał o szczególnej doniosłości dla wspólnoty samorządowej – w szczególności statutu (wraz z jego zmianami), budżetu wraz z wieloletnią prognozą finansową, uchwał w sprawie planowania rozwoju. Na wysłuchanie obywatelskie składa się umożliwienie zapoznania się z projektem uchwały i złożenia doń opinii oraz przeprowadzenie dyskusji publicznej nad projektem;
• zapytanie obywatelskie stanowi żądanie przeprowadzenia dyskusji publicznej podczas sesji organu stanowiącego (odpowiednio na posiedzeniu właściwej merytorycznie komisji) w sprawie ważnej dla wspólnoty samorządowej lub jej części (art. 12 ust. 1);
• obywatelska inicjatywa uchwałodawcza jest narzędziem, dzięki której grupa mieszkańców jednostki samorządu terytorialnego o odpowiedniej liczebności może wnieść do organu stanowiącego projekt uchwały – z obowiązkiem jego rozpatrzenia (art. 14 i następne projektu ustawy).
Uzupełnieniem wskazanych powyżej zmian jest nowelizacja ustawy z dnia 15 września 2000 roku o referendum lokalnym (art. 87 projektu ustawy).
Zaproponowane zmiany dotyczą:
a) uwzględnienia zasady, iż w samorządzie lokalnym prawo do współdecydowania wynika z faktu zamieszkiwania na danym obszarze, nie zaś posiadania obywatelstwa konkretnego państwa. W konsekwencji w miejscach, gdzie do tej pory w ustawie stosowane było określenie „obywatel” zastępuje się je określeniem „mieszkaniec”;
b) możliwości obniżenia przez organ stanowiący progów procentowych określających skalę niezbędnego poparcia wniosku referendalnego;
c) zmiany kryteriów ważności referendum. Obecnie referendum jest ważne, jeżeli wzięło w nim udział co najmniej 30 proc. uprawnionych do głosowania, zaś referendum w sprawie odwołania organu jednostki samorządu terytorialnego pochodzącego z wyborów bezpośrednich – nie mniej niż 3/5 liczby biorących udział w wyborze odwoływanego organu. Regulacja taka sprawia, że referenda w sprawach innych niż odwołanie organu są rzadkością, a jeszcze rzadziej są one ważne. Tymczasem referenda powinny być właśnie ukierunkowane na rozstrzyganie bieżących problemów stojących przed jednostką samorządu terytorialnego. W konsekwencji proponuje się zniesienie frekwencji jako kryterium ważności referendów innych niż dotyczących odwołania organu, a w przypadku tych ostatnich – obostrzenie warunku poprzez przyjęcie, że dla ważności takiego referendum konieczny jest udział nie mniejszej liczby osób, niż te które wzięły udział w wyborze organu;
d) doprecyzowania sposobu wykonania rozstrzygającego wyniku referendum. W obecnym stanie prawnym regulacja tej materii jest bardzo lakoniczna i ogranicza się do art. 65 ustawy o referendum lokalnym, zgodnie z którym jeżeli referendum zakończy się wynikiem rozstrzygającym w sprawie poddanej pod referendum, właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego niezwłocznie podejmie czynności w celu jej realizacji. Proponuje się rozbudowanie tego przepisu zgodnie z wzorem wynikającym z ustawy z dnia 14 marca 2003 roku o referendum ogólnokrajowym. Proponuje się zatem, by odpowiednie działania, w szczególności wydanie odpowiednich aktów normatywnych, następowało nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia wyniku referendum. Jednocześnie przyjmuje się, że organy jednostki samorządu terytorialnego nie mogą podejmować działań sprzecznych z rozstrzygającym wynikiem referendum w terminie 2 lat od dnia ogłoszenia wyników referendum, chyba że działania takie są konieczne w związku ze zmianą przepisów prawa lub wynikają z rozstrzygającego wyniku kolejnego referendum.
Opisane powyżej rozwiązania odnoszą się do współudziału mieszkańców w procesach decyzyjnych. Istotne jest jednak również wzmocnienie sposobów bezpośredniej realizacji przez obywateli zadań publicznych. Zaproponowane zmiany w tym zakresie dotyczą dwóch głównych kierunków: stworzenia nowych form organizacyjnych, w których realizacja zadań może nastąpić oraz udoskonalenia przepisów dotyczących inicjatywy lokalnej.
Czytaj także: Samorząd terytorialny w Polsce sprostał zadaniom>>
Aby umożliwić uproszczoną realizację przez społeczeństwo obywatelskie drobnych przedsięwzięć przy wsparciu środków budżetu gminy lub powiatu proponuje się wprowadzić do prawa polskiego instytucję stowarzyszenia aktywności lokalnej plasującego się między stowarzyszeniem zwykłym a stowarzyszeniem (rejestrowym).
Status prawny stowarzyszenia aktywności lokalnej opiera się na modelu stowarzyszenia zwykłego ze zmianami wprowadzanymi niniejszą ustawą. Zmiany te dotyczą:
a) nadania stowarzyszeniu mieszkańców zdolności prawnej. Oczywistą konsekwencją jest ustalenie zasad reprezentacji – proponuje się, by stowarzyszenie reprezentował pełnomocnik wskazany w regulaminie;
b) silnego powiązania stowarzyszenia z samorządem lokalnym. Następuje to poprzez ustawowe określenie celu, dla którego powoływane zostaje stowarzyszenie aktywności lokalnej. Celem tym jest niezarobkowe prowadzenie działań służących zaspokajaniu zbiorowych potrzeb lokalnej wspólnoty samorządowej, w szczególności poprzez realizację inicjatywy lub inicjatyw lokalnych;
c) ustalenia, iż stowarzyszenia aktywności lokalnej mogą być finansowane ze znacznie szerszego katalogu źródeł niż stowarzyszenia zwykłe. Stowarzyszenia takie będą bowiem mogły otrzymywać dotacje celowe na dofinansowanie inwestycji objętych inicjatywą lokalną, darowizny pieniężne i niepieniężne od osób niebędących członkami stowarzyszenia oraz darowizny od osób prawnych innych niż jednostki samorządu terytorialnego. Zmiana ta pociąga za sobą konieczność wprowadzenia zasad odpowiedzialności członków za zobowiązania związane z wydatkowaniem pozyskanych środków. Proponowane jest rozwiązanie oparte na funkcjonowaniu spółki jawnej – odpowiedzialność ponoszą solidarnie, bez ograniczenia całym swoim majątkiem wszystkie osoby będące członkami stowarzyszenia mieszkańców w dniu składania wniosku o realizację zadania publicznego.
Dopełniające zmiany wprowadzane są w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Ustawa ta w swoim rozdziale 2a działu II zawiera uregulowanie inicjatywy lokalnej, tj. realizacji konkretnego zadania publicznego przez mieszkańców jednostki samorządu terytorialnego na ich wniosek. Obecne przepisy wymuszają jednak w praktyce realizację inicjatywy lokalnej w oparciu o siły i środki finansowe zgromadzone przez mieszkańców; przepisy nie mówią bowiem o możliwości współfinansowania ze środków publicznych inicjatywy lokalnej. Jest to niewątpliwie bariera wpływająca na niewielkie zainteresowanie instytucją inicjatywy lokalnej.
Istota wprowadzanych zmian polega na stworzeniu mechanizmu, zgodnie z którym gminy i powiaty corocznie mogą zabezpieczyć – w formie rezerwy celowej – w swoich budżetach środki na dofinansowania inicjatyw lokalnych o charakterze inwestycyjnym lub remontowym dotyczących budowy, rozbudowy lub remontu dróg, kanalizacji, sieci wodociągowej, budynków oraz obiektów architektury oraz ochrony przyrody, w tym zieleni w miastach i wsiach.
Utworzonej na ten cel rezerwy nie uwzględnia się przy obliczaniu – ustalonego przez prawo finansów publicznych – dopuszczalnego limitu wysokości rezerw celowych budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Wsparcie ma formę dotacji, przy czym wysokość dotacji nie może przekroczyć wyrażonej w złotych równowartości kwoty 100 tys. euro.
II. Współpraca jednostek samorządu terytorialnego w celu urzeczywistnienia wielopoziomowego sprawowania rządów
Współdziałanie jednostek samorządu terytorialnego ma mieć na uwadze konieczny wzrost poziomu zaspokojenia potrzeb mieszkańców, stałe podnoszenie standardów świadczenia usług publicznych, a także racjonalizację wydatków publicznych. Co oczywiste, współdziałanie jest niezbędne przede wszystkim w tych systemach instytucjonalnych, w których zakres działania gminy i powiatu, a także samorządu województwa jest komplementarny.
W przedłożonym projekcie ustawie proponuje się powołanie dwóch ciał o charakterze obligatoryjnym – konwentu powiatowego oraz konwentu delegatów samorządu lokalnego w województwie oraz stworzenie możliwości fakultatywnego tworzenia lokalnych for debaty publicznej:
a) lokalne fora debaty publicznej - ciała doradcze organów samorządu lokalnego dla wypracowywania spójnych kierunków działania samorządu oraz postulatów usprawnienia określonej dziedziny zarządzania publicznego – zwłaszcza w sytuacji, gdy zadania w danym zakresie są wykonywane przez instytucje podległe lub podporządkowane różnym jednostkom samorządu terytorialnego.
W skład forum – tworzonego przez radę powiatu – wchodzą przedstawiciele powiatu i poszczególnych gmin wchodzących w jego skład. Przedstawiciele powoływani są przez organy wykonawcze spośród osób zawodowo lub społecznie czynnych w danej dziedzinie zarządzania publicznego. W pracach forum, z prawem brania udziału w dyskusji, uczestniczą przedstawiciele podmiotów istotnych z punktu widzenia funkcjonowania danej dziedziny zarządzania publicznego, w szczególności przedstawiciele instytucji użyteczności publicznej, organizacji pozarządowych i przedsiębiorców, a także organów i instytucji administracji rządowej i wymiaru sprawiedliwości oraz osoby cieszące się w danej dziedzinie autorytetem społecznym.
Efektem obrad ma być wypracowywanie wniosków i postulatów dotyczących danego obszaru zarządzania publicznego przekazywanych następnie – zgodnie z właściwością – do właściwych organów samorządu lokalnego oraz konwentu powiatowego;
b) konwenty powiatowe i konwenty delegatów samorządu lokalnego w województwie (zwane skrótowo konwentami wojewódzkimi). Oba organy są skonstruowane na zbliżonej zasadzie, choć z uwzględnieniem różnic w funkcjonowaniu samorządu lokalnego w powiatach i samorządu regionalnego w województwie.
Istotą samorządu lokalnego jest zaspokajanie całości podstawowych potrzeb wspólnoty. W polskim modelu samorząd lokalny tworzą dwie grupy jednostek – gminy i powiaty o przypisanych prawem kompetencjach. Pełne zaspokojenie potrzeb lokalnej wspólnoty wymaga zatem współdziałania między tymi jednostkami. Organizowanie współdziałania powiatu z gminami, wypracowywanie wspólnego stanowiska i koordynacja działań (zwłaszcza w zakresie polityki rozwoju lokalnego, planowania przestrzennego i dużych systemów instytucjonalnych) jest właśnie zadaniem konwentu powiatowego.
Podstawowym zadaniem samorządu województwa jest natomiast troska o rozwój regionalny. Przy wyznaczaniu celów rozwoju regionalnego konieczne jest wyznaczenie priorytetów i określenie ich hierarchii. Priorytetyzacja zadań powinna być efektem konsensusu całej wojewódzkiej wspólnoty samorządowej. W świetle tego oczywistym staje się zakres działania konwentu wojewódzkiego – współdziałanie dla wyznaczania i realizacji celów wskazanych w strategii rozwoju województwa w sposób uwzględniający potrzeby wspólnot samorządowych. Różnica w celach funkcjonowania konwentu powiatowego i konwentu wojewódzkiego przekłada się bezpośrednio na ich skład.
Konwent powiatowy tworzą przedstawiciele wszystkich jednostek samorządu lokalnego, czyli gminy oraz powiatu.
Konwent wojewódzki jest tworzony na zasadzie terytorialnej – z każdego powiatu, rozumianego nie jako jednostka samorządu, lecz określony obszar, delegowany jest jeden przedstawiciel. Może nim być zarówno jeden z wójtów (burmistrzów, prezydent miasta), jak i starosta – w zależności od wyboru dokonanego przez samych zainteresowanych.
Podstawową formą działania konwentów jest wyrażanie stanowiska we wszystkich sprawach należących do kompetencji konwentu, w szczególności wobec rozstrzygnięć i projektów rozstrzygnięć organów tej jednostki, przy której działa konwent. Projekt ustawy określa, które z projektów uchwał organów stanowiących muszą podlegać obligatoryjnemu skonsultowaniu z właściwym konwentem. Rozstrzygnięcia w konwencie powiatowym i konwencie wojewódzkim zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy składu konwentu.
Drugi regulowany obszar odnosi się do mechanizmów współpracy na szczeblu wykonawczym – realizacji poszczególnych zadań publicznych. Funkcjonujące dzisiaj przepisy ustrojowe samorządu lokalnego przewidują, co prawda, tworzenie związków międzygminnych i związków między-powiatowych, jednakże są to związki celowe. Powstają one w celu wspólnego wykonywania konkretnych i – co do zasady – należących do jednej dziedziny zadań publicznych (por. art. 64 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym i art. 65 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym).
Prawa i obowiązki odpowiednio gmin i powiatów uczestniczących w związku, związane z wykonywaniem zadań przekazanych związkowi, przechodzą na związek z dniem ogłoszenia statutu związku. Nie istnieją zatem regulacje umożliwiające tworzenie wspólnych związków jednostek samorządu lokalnego – gmin i powiatów wyłonionych według kryterium terytorialnego.
Dostrzegając potrzebę funkcjonowania takich podmiotów projekt ustawy stwarza warunki prawne do powoływania zespołów współpracy jednostek samorządu lokalnego. Podkreślić należy, że proponowane w ustawie związki współpracy terytorialnej są – zgodnie z zasadą pomocniczości – dobrowolne.
III. Usunięcie barier w rozwoju i funkcjonowaniu jednostek samorządu terytorialnego
Obszar ten zawiera liczne zmiany o bardzo szczegółowym charakterze. Jeśli jednak szukalibyśmy dla nich wspólnego mianownika to jest nim niewątpliwie dążenie do wzmocnienia samodzielności jednostek samorządu terytorialnego i właściwe rozłożenie kompetencji w ramach struktury wewnętrznej poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego. W tym miejscu wskazać należy na dalsze zmiany związane z doprecyzowaniem formy rozstrzygnięć nadzorczych.
Bardzo istotna zmiana – ingerująca w kształt relacji między organem stanowiącym a organem wykonawczym – dotyczy nowego modelu absolutorium. Zgodnie z przyjętym schematem konstrukcyjnym polskiego samorządu terytorialnego, rady (gmin, powiatów, sejmiki województw) są organami stanowiącymi i kontrolnymi, wójtowie (burmistrzowie, prezydenci miasta), zarządy powiatów i województw – organami wykonawczymi, odpowiedzialnymi
w szczególności za wykonywanie uchwał rady. Taki podział kompetencji sugerowałby, że organy stanowiące mają odpowiednie umocowanie do wiążącej oceny działań podejmowanych przez organy wykonawcze. W konsekwencji proponuje się ukształtowanie dwuczęściowego modelu.
Za formalno-prawną kontrolę wykonania budżetu przez organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego i wynikające stąd udzielenie bądź nieudzielenie absolutorium odpowiedzialne stałyby się regionalne izby obrachunkowe. Wstępnej oceny dokonywałyby składy orzekające; w przypadku negatywnej oceny – uchwałę w sprawie nieudzielenia absolutorium dla organu wykonawczego wydawałoby kolegium izby.
Uchwała taka byłaby podstawą do ewentualnego wszczęcia postępowania związanego z odpowiedzialnością za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, i po drugie – organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego dokonywałby natomiast oceny wykonania zadań i z tego tytułu udzielał organowi wykonawczemu skwitowania.
Organ wykonawczy w terminie do 30 kwietnia przedkładałby sprawozdanie z realizacji zadań. Sprawozdanie to byłoby oceniane – razem ze sprawozdaniem finansowym i sprawozdaniem z wykonania budżetu (ale jedynie pod względem merytorycznym) – przez komisję rewizyjną. Uchwała w sprawie skwitowania byłaby podejmowana w terminie do dnia 30 czerwca.
Zmiana charakteru oceny dokonywanej przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego pociąga za sobą rezygnację z wymogu uzyskiwania opinii właściwej regionalnej izby obrachunkowej o wniosku komisji rewizyjnej w sprawie skwitowania oraz wyłączenie uchwały w sprawie skwitowania z zakresu nadzoru realizowanego przez regionalne izby obrachunkowe.
Skoro bowiem skwitowanie przestaje być ściśle związane z wykonaniem budżetu, nie ma podstaw by wymienione kompetencje pozostały przy wyspecjalizowanych w sprawach finansowych organach nadzoru.
W proponowanym niniejszą ustawą modelu możliwe są trzy rozstrzygnięcia – udzielenie skwitowania, odmowa udzielenia skwitowania i nieudzielenie skwitowania sprowadzające się do niezajęcia przez radę wiążącego stanowiska. Istnienie trzeciej możliwości jest wynikiem konsekwentnie wprowadzonego warunku, iż uchwała w sprawie skwitowania musi zapaść bezwzględną większością głosów.
Zmiana modelu oceny działania organu wykonawczego w sposób naturalny uzasadnia zwiększone zaangażowanie poszczególnych komisji merytorycznych organu stanowiącego w proces kontroli. Jest to co prawda możliwe i w obecnym stanie prawnym, jednakże przyjęta redakcja wywołała wykształcenie się praktyki szczególnej pozycji komisji rewizyjnej. Aby zerwać z tą praktyką proponuje się odpowiednie przeredagowanie przepisów regulujących działalność kontrolą organów stanowiących.
Wojciech Bugajski
samorzad.infor.pl
REKLAMA
REKLAMA