REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Działalność sołectwa - zadania, fundusz

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Kancelaria Prawnicza Skibiński
Specjalista w zakresie prawa samorządowego, gospodarczego oraz spraw odszkodowawczych. Kancelaria prowadzi blog prawniczy „Filiżanka Prawa”.
Polska/ Fot. Fotolia
Polska/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Czym tak naprawdę jest sołectwo, kim jest sołtys i czym się zajmuje? Czy w ciągu roku istnieje możliwość zmiany funduszu sołeckiego?

Działalność sołectwa – praca, czy jedynie funkcja społeczna?

Jednym z podstawowych zadań gminy w świetle art. 7 pkt 17 ustawy o samorządzie gminnym, jest tworzenie warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdrażania programów pobudzania aktywności obywatelskiej.

REKLAMA

Czym są te jednostki pomocnicze? Są to „organy”, z których gminy korzystają, by być bliżej lokalnej społeczności. Słowo „organ” znalazło się w cudzysłowie, gdyż w istocie jednostki pomocnicze (dzielnice i sołectwa) nie są żadnymi, odrębnymi podmiotami. Nie są to też odrębne jednostki samorządu terytorialnego, a lepiej pasowałby do nich, w dużym uproszczeniu, termin „oddział terenowy gminy”. Z uwagi na ich popularność (występują praktycznie w każdej gminie), dzisiejszy wpis poświęcimy sołectwom. Kancelaria Skibiński wielokrotnie, w ramach swojej działalności w zakresie obsługi jednostek samorządu terytorialnego, miała do czynienia z działalnością sołtysów i sołectw, oraz była współorganizatorem szkoleń (wraz z Audit Consulting Municipal) dotyczących funduszu sołeckiego.

Gospodarka finansowa

Zgodnie z art. 51 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym, statut gminy określa uprawnienia jednostki pomocniczej do prowadzenia gospodarki finansowej jedynie w ramach budżetu gminy. Jednostki pomocnicze nie mogą zatem posiadać własnych rachunków bankowych, lecz prowadzą gospodarkę finansową jedynie w ramach planu wydatków budżetu gminy. Jednostki pomocnicze zarządzają i korzystają z mienia komunalnego oraz rozporządzają dochodami z tego źródła w zakresie określonym w statucie. Statut ustala również zakres czynności dokonywanych samodzielnie przez jednostkę pomocniczą w zakresie przysługującego jej mienia. Za sam zarząd mieniem przekazanym jednostce pomocniczej również odpowiada sołtys.

Zobacz również: Finansowanie imprez kulturalnych ze środków funduszu sołeckiego

Organy

REKLAMA

Przepis  artykułu  36 ustawy o samorządzie gminnym stanowi iż organem uchwałodawczym w sołectwie jest zebranie wiejskie, a wykonawczym – sołtys; działalność sołtysa wspomaga rada sołecka. Sołtys oraz członkowie rady sołeckiej wybierani są w głosowaniu tajnym, bezpośrednim, spośród nieograniczonej liczby kandydatów, przez stałych mieszkańców sołectwa uprawnionych do głosowania. Zadania sołtysów oprócz zadań związanych z reprezentacją sołectwa na zewnątrz i tworzeniem warunków do rozwoju społeczności lokalnej jednostki pomocniczej określają szczegółowo statuty jednostek pomocniczych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Sołtys stoi na czele sołectwa jako organ wykonawczy jednostki pomocniczej. W wielu przypadkach pełni on również funkcję inkasenta podatków i opłat lokalnych. Niezależnie od powyższego zauważyć należy, że podobnie jak ma to miejsce w przypadku wójta, sołtys pełni swoją funkcję kadencyjnie. Pochodzi z wyborów powszechnych i równych i wybierany jest w głosowaniu tajnym.

Fundusz sołecki

Dodatkowe zadania sołtysa wynikają z szeregu ustaw szczególnych, jak chociażby ustawa o funduszu sołeckim, w świetle której to sołtys otrzymuje informację od wójta o kwocie środków przypadających na sołectwo w kolejnym roku budżetowym. Wniosek uchwalany przez zebranie wiejskie jak i jego zmiany w zakresie zadań realizowanych w ciągu roku budżetowego mogą być uchwalane miedzy innymi z inicjatywy sołtysa. Sołtys przekazuje wójtowi wniosek uchwalony przez zebranie wiejskie a w przypadku jego odrzucenia w terminie 7 dni może podtrzymać wniosek. O ile wniosek uchwalony w terminie do 30 września roku poprzedzającego rok budżetowy był formalnie poprawnie uchwalony, a nie zawierał jedynie zadań (przedsięwzięć) wraz z ich oszacowaniem i uzasadnieniem, sołtys może inicjować ponowne zwołanie zebrania wiejskiego celem jego ponownego uchwalenia.

Niezależnie od powyższego sołtys może być odpowiedzialny za mienie w tym środki trwałe przekazane do używania albo w inną formę władania do jednostki pomocniczej.

Pamiętajmy, że fundusz sołęcki jest swego rodzaju budżetem obywatelskim. Wnioskowane środki, które zostaną potem jako fundusz sołecki uchwalone, są przeznaczone do wyłącznej dyspozycji sołectwom, które mogą dokonywać m.in. drobnych inwestycji, finansować imprezy lokalny, czy też wykorzystywać środki do zarządzanie i utrzymywania wspólnego mienia (dobrym przykładem są częste zakupy nardzędzi i sprzętu koniecznego do utrzymywania lokalnych obiektów użyteczności publicznej, jak choćby boiska).

REKLAMA

Ustawa z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (j.t. Dz. U. z 2014, poz. 301) w przeciwieństwie do uregulowań „starej” ustawy o funduszu sołeckim z 2009 roku zakłada możliwość dokonywania zmian w ramach realizacji funduszu sołeckiego w trakcie roku budżetowego. Następować to może jednak nie na podstawie projektu budżetu przedstawionego radzie do 15 listopada roku poprzedzającego rok budżetowy, lecz dopiero po jego formalnym uchwaleniu przez organ stanowiący w nieprzekraczalnym terminie do dnia 31 stycznia roku budżetowego.

Dopiero tak uchwalony budżet stanowi podstawę do zmiany zapisanych w uchwale zebrania wiejskiego przedsięwzięć (zadań), która dokonywana być może w okresie roku budżetowego jednak nie dłużej niż do 31 października roku budżetowego. Zmiana dokonywana w ramach ponownie uchwalonej uchwały zebrania wiejskiego może zatem zarówno dokonywać zmian w zakresie rzeczowym realizowanych przedsięwzięć, jak i w ich ilościowym czy rodzajowym zakresie. Możliwa jest również rezygnacja z niektórych zadań pierwotnie ujętych we wniosku sołectwa lub dołożenie nowych. Możliwa jest również zmiana ich zakresu czy też priorytetów jakie stawia sobie sołectwo. Co ważne dokonywanych zmian może być nawet kilka czy też nawet kilkanaście w ciągu roku, ale pamiętajmy, że wszystkie one wymagają przeprowadzenia pełnej procedury ich uchwalenia i przekazania przez sołtysów danych sołectw, podobnie jak ma to miejsce w przypadku wniosku pierwotnie uchwalonego.

Zobacz również: Sołectwo wśród zainteresowań miast

Ważne jest aby pamiętać że ustawa o funduszu sołeckim nie przewiduje w tym zakresie żadnego „trybu uproszczonego” dla zmiany uchwalonych pierwotnie we wniosku zadań. Zmieniony wniosek może być również odrzucony, jak też podtrzymany. Włączenie zmienionego wniosku do uchwały budżetowej następuje poprzez zmianę planu wydatków budżetu gminy, co wymagać może odpowiednich przesunięć w ramach działów lub rozdziałów klasyfikacji budżetowej, oraz pomiędzy paragrafami wydatków. Ważne jest aby pamiętać, że zmiana zadań sołeckich dokonana po 31 października roku budżetowego jest nieważna z mocy prawa!

Wnioski

Nie należy sądzić, że funkcja sołtysa to tylko funkcja reprezentacyjna bowiem niejednokrotnie wiąże się ona z koniecznością realizacji zadań publicznych, a o stopniu skomplikowania tej funkcji świadczy przyznanie sołtysom statutu ochrony przewidzianego dla funkcjonariuszy publicznych. Nie tylko wykonują bowiem w terenie zadania gminne (inkaso, obwieszczenia, doręczenia), ale wielokrotnie są reprezentantami społeczności lokalnej (i to nie będąc jednocześnie radnymi, choć i takie przypadki się zdarzają) i czynnie uczestniczą w sesjach rad, spotykając się z somorządowcami. To oni z jednej strony współorganizują to najprostsze (a jednocześnie najbliższe mieszkańcom) obcowanie ze sferą publiczną, a przy tym ich ustami przekazywane są często wnioski i petycje.

A.S.

Polecamy serwis: Organizacja

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Minimalne warunki utrzymania psów i kotów w schroniskach dla zwierząt [PROJEKT ROZPORZĄDZENIA]

Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie minimalnych warunków utrzymywania psów i kotów w schroniskach dla zwierząt trafił do konsultacji i opiniowania. Co zawiera? Co się zmieni?

Nowe świadczenie "Moje zdrowie – Bilans Zdrowia Osoby Dorosłej": większa dostępność do skierowań na badania. Jakie badania będzie można zrobić? Kto będzie mógł wystawić skierowanie na badanie? [PROJEKT ROZPORZĄDZENIA]

Ministerstwo Zdrowia pracuje nad zmianami mającymi zwiększenie dostępności do świadczeń zdrowotnych o charakterze diagnostyczno-profilaktycznym. Położne i pielęgniarki będą mogły wystawiać skierowania na badania w ramach nowego świadczenia "Moje zdrowie – Bilans Zdrowia Osoby Dorosłej". Jakie badania będzie można zrobić?

W czwartek nawet blisko 30 st. C. Gdzie takie temperatury?

Jest szansa, że w tym roku na Wielkanoc nie będzie śniegu. Od kilku dni pogoda jest wiosenna, w czwartek temperatura wyniesie od 21 do 26 st. C, a w centrum możliwe jest nawet 27 st. C!

Podwyżki dla pracowników samorządowych z wyrównaniem od 1 marca 2025 r. Kto odpowiada za podwyżki? Odpowiedź MF i MRPiPS [PROJEKT ROZPORZĄDZENIA]

Podwyżki dla pracowników samorządowych z wyrównaniem od 1 marca 2025 r. Kto odpowiada za podwyżki? Odpowiedź MF i MRPiPS. Co zakłada projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniający rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (RD172)?

REKLAMA

Nowa taryfa za prąd później! Rząd przesuwa termin, czeka na niższe ceny energii

Rząd planuje przesunąć start nowych taryf energii z lipca na październik 2025 roku. Powód? Lepsze warunki na rynku hurtowym dają szansę na niższe ceny prądu dla gospodarstw domowych. To może oznaczać realne oszczędności – ale trzeba będzie poczekać.

Badania cholesterolu w bilansie sześciolatka. Od kiedy?

Od 5 maja do programu badań bilansu zdrowia sześciolatka wchodzi lipidogram. Rzeczniczka praw dziecka Monika Horna-Cieślak uważa to za ogromny sukces, bo zwiększy się świadomość, że choroby serca mogą dotykać także młodych.

Jak i kiedy rezerwować wakacje, żeby było najtaniej?

Jak Polacy planują wakacje? Na ostatnią chwilę czy z wyprzedzeniem? Jak najtaniej zarezerwować hotel? Czy Polacy chętnie spędzają wakacje w kraju?

Kalendarz szczepień dorosłych [TABELA]

Kalendarz szczepień dorosłych. Kiedy i na co warto się zaszczepić? Które szczepionki są szczególnie zalecane dla seniorów? Ile dawek poszczególnych szczepionek? Polskie Towarzyszko Medycyny rodzinnej we współpracy z Fundacją MY PACJENCI opracowało kalendarz szczepień dla dorosłych.

REKLAMA

Branża pirotechniczna chce wzmocnić potencjał obronny kraju

W odpowiedzi na zapowiadane przez rząd plany dotyczące szeroko zakrojonych szkoleń wojskowych, przedstawiciele branży pirotechnicznej, w liście wysłanym do ministrów obrony oraz spraw wewnętrznych i administracji, podkreślają swoje unikalne kompetencje i zasoby. Chodzi o wzmocnienie bezpieczeństwa państwa oraz efektywną współpracę ze strukturami obronnymi.

Od 1 stycznia 2026 r. nowy obowiązek jednostek sektora finansów publicznych. Chodzi o zmiany w zakresie rejestru umów

Od 1 stycznia 2026 r. nowy obowiązek jednostek sektora finansów publicznych. Chodzi m.in. o zmiany w zakresie rejestru umów. Projekt nowelizacji trafił do opiniowania. Projektodawcą jest Ministerstwo Finansów.

REKLAMA