Zwrot środków unijnych - procedura windykacyjna

Istotnym elementem umowy o dofinansowanie projektu ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej jest m.in.:
• termin i sposób rozliczenia projektu oraz ewentualnych zaliczek;
• warunki i termin zwrotu środków nieprawidłowo wykorzystanych lub pobranych w nadmiernej wysokości, lub w sposób nienależny;
• zobowiązanie do poddania się kontroli oraz tryb kontroli realizacji projektu/zadania;
• formy zabezpieczenia należytego wykonania zobowiązań wynikających z umowy.

Implikacją rozliczenia projektu bądź przeprowadzonej kontroli może być ustalenie, że środki przeznaczone na realizację programów finansowanych z udziałem środków europejskich są:
• wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem;
• wykorzystane z naruszeniem procedur określonych w umowie międzynarodowej albo innych procedur obowiązujących przy ich wykorzystaniu;
• pobrane nienależnie lub w nadmiernej wysokości.

Taka kwalifikacja prawna zdarzenia stanowi przyczynek do zwrotu środków przez beneficjenta wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowej, liczonej od dnia przekazania środków, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji o zwrocie środków na wskazany w tej decyzji rachunek bankowy.

Legitymacja do wszczęcia postępowania w celu odzyskania środków przeznaczonych na realizację programów z udziałem środków europejskich, co do których wystąpiły przesłanki kwalifikujące (wymienione powyżej) jest właściwa stronie instytucji, z którą beneficjent podpisał stosowną umowę.

Zobacz również: Wykluczenie beneficjenta

Algorytm postępowania procedury windykacyjnej generowany jest etapami:

• I etap procedury windykacyjnej

Wezwanie przez instytucję, która podpisała umowę z beneficjentem, skierowane  do beneficjenta
- do zwrotu środków
alternatywnie (uznaniowość instytucji, która podpisała umowę z beneficjentem)
- do wyrażenia zgody na pomniejszenie kolejnych płatności na rzecz beneficjenta o kwotę podlegającą zwrotowi
w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania.

Przedmiotowe wezwanie określa kwotę przypadającą do zwrotu, termin od którego naliczone będą odsetki, alternatywnie kwotę pomniejszenia kolejnych płatności przy uwzględnieniu należnych odsetek.

• II etap procedury windykacyjnej

Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa przy I etapie procedury, instytucja zarządzająca, pośrednicząca, wdrażająca wydaje decyzję określającą kwotę przypadającą do zwrotu oraz termin, od którego naliczane są odsetki, a także sposób zwrotu środków.