REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ustawa o obronie ojczyzny. Uprawnienia niezawodowego żołnierza

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Łukasz Guza
Łukasz Guza
Ustawa o obronie ojczyzny. Uprawnienia niezawodowego żołnierza
Ustawa o obronie ojczyzny. Uprawnienia niezawodowego żołnierza
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Ustawa o obronie ojczyzny: nowe uprawnienia i obowiązki pracowników będących wojskowymi niezawodowymi mogą wywoływać wątpliwości interpretacyjne i problemy z zapewnieniem prawidłowego toku pracy w firmach.

W sobotę wejdzie w życie większość przepisów ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie ojczyzny (Dz.U. poz. 655), w tym te dotyczące uprawnień żołnierzy niezawodowych, którzy na co dzień są cywilnymi pracownikami firm, urzędów, szkół, szpitali itp. Konieczność nagłego stawiennictwa do służby, udzielanie na ten czas bezpłatnych urlopów, ochrona niezawodowych wojskowych przed zwolnieniem (w pewnym zakresie także ich małżonków) mogą utrudniać organizację pracy w firmach. Tym bardziej że nowe przepisy nie są spójne z regulacjami ochronnymi prawa pracy.

REKLAMA

Ochrona żołnierza niezawodowego przed zwolnieniem

Jednym z uprawnień żołnierzy niezawodowych będzie ochrona przed zwolnieniem (art. 303 ustawy). Stosunek pracy z osobą powołaną do pełnienia zasadniczej lub terytorialnej służby wojskowej będzie można rozwiązać tylko za jej zgodą (wyjątkiem będzie m.in. sytuacja, gdy pracodawca może rozwiązać stosunek pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika, oraz ogłoszenie upadłości lub likwidacji zakładu). Jeżeli pracodawca lub zatrudniony złoży wymówienie, ale okres wypowiedzenia będzie upływał po dniu powołania pracownika do służby, z mocy prawa stanie się ono bezskuteczne. W tym przypadku rozwiązanie stosunku pracy nastąpi tylko na żądanie podwładnego.

Czy pracodawca może pytać pracownika o stosunek do służby wojskowej?

REKLAMA

- Ten przepis wywoła wiele wątpliwości praktycznych. Obecnie zatrudniający nie może pytać, jak dana osoba ma uregulowany stosunek do służby wojskowej. Tymczasem jeśli będzie chciał ją zwolnić, musi wiedzieć, czy nie jest ona powołana do zasadniczej lub terytorialnej służby wojskowej, skoro wymagana jest jej zgoda na rozwiązanie umowy - wskazuje dr Dominika Dörre-Kolasa, radca prawny i partner w kancelarii Raczkowski.

Podkreśla, że do tej pory praktyką było pytanie organów o zgodę na zwolnienie danej osoby (np. związku zawodowego w sprawie chronionego działacza). - W tym przypadku trzeba będzie pytać samego zainteresowanego. Nie jest też jasne, do kiedy pracownik będzie mógł złożyć żądanie rozwiązania umowy, co oznacza stan niepewności dla firmy - dodaje.

Czy ustawa o obronie ojczyzny przywraca obowiązkową zasadniczą służbę wojskową?

Jeszcze więcej problemów może wywołać przepis ochronny dotyczący obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej. Choć ustawa jej nie przywraca, będzie mogła zostać ponownie wprowadzona rozporządzeniem Prezydenta RP na wniosek rządu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ustawa o obronie ojczyzny: Jaka jest ochrona dla małżonka żołnierza?

REKLAMA

Jeśli tak by się stało, w okresie jej odbywania przed zwolnieniem byłby chroniony małżonek żołnierza (nie partner). Jego umowę można byłoby rozwiązać wyłącznie z jej/jego winy oraz w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.

Problematyczne jest pojęcie „z winy pracownika”. Czy chodzi o przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia, czyli w razie ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa, czy też o jakiekolwiek powody, bez względu na to, w jakim stopniu zawinił zatrudniony? Niektóre przyczyny zwolnienia mogą dotyczyć pracownika, ale nie są przez niego zawinione, np. firma wprowadza nową technologię produkcji i zatrudniony sobie z nią nie radzi pomimo usilnych starań. Wydaje się, że takiego podwładnego nie można byłoby zwolnić, jeśli jego małżonek odbywałby obowiązkową służbę zasadniczą - wskazuje mec. Dörre-Kolasa.

Dodaje, że pracodawca powinien móc pozyskiwać informację o tym, czy dany pracownik jest chroniony z uwagi na status małżonka.

- Dlatego warto rozważyć rozszerzenie informacji, które pozyskuje pracodawca, o stosunek do służby wojskowej. To zasadne z perspektywy nie tylko omawianych przepisów ochronnych, ale też regulacji umożliwiających uczestniczenie pracowników w różnych formach obrony. Zadawanie pytania o status wojskowy w niektórych przypadkach będzie uzasadnione już na etapie rekrutacji. Bo jeśli firma szuka kandydatów na stanowisko np. trudne do szybkiego zastąpienia, powinna wiedzieć, czy dana osoba może być natychmiast wzywana do stawienia się do pełnienia służby - podkreśla mec. Dörre-Kolasa.

Urlop bezpłatny pracownikowi powołanemu do pełnienia służby w WOT

Pracodawcy rzeczywiście muszą liczyć się z nagłymi absencjami w pracy żołnierzy

niezawodowych. Dla przykładu: zgodnie z art. 305 ustawy pracodawca udziela urlopu bezpłatnego pracownikowi powołanemu do pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie. Czasu wolnego udziela się na wniosek, a w przypadku wezwania w trybie natychmiastowego stawiennictwa (np. w razie klęsk żywiołowych) - na podstawie zawiadomienia szefa wojskowego centrum rekrutacji.

Obawa ustawodawcy o dyskryminację żołnierzy WOT

Wiedza o statusie wojskowym pracownika (powszechna, gdy obowiązywała obowiązkowa zasadnicza służba) na pewno ułatwiałaby zapewnienie prawidłowego toku pracy bez względu na ewentualne powołania/wezwania. Ale wywoływałoby to też pewne ryzyka.

- Chodzi o ewentualne nierówne traktowanie osób w zależności od stosunku do służby wojskowej. Czyli np. nieprzyjmowanie do pracy mężczyzn z uwagi na prawdopodobieństwo ich zaangażowania w ramach danej służby wojskowej i potencjalne nieobecności - wskazuje Piotr Wojciechowski, adwokat z Kancelarii Adwokackiej Piotr Wojciechowski.

Nieobecność żołnierza niezawodowego w pracy

Podkreśla, że pracodawcy na razie nie są zainteresowani omawianymi przepisami. - Większe zainteresowanie dotyczy możliwości szczególnych form organizacji i czasu pracy w razie sytuacji kryzysowych, na wypadek klęsk żywiołowych, działań wojennych - wskazuje.

Na brak zainteresowania firm wskazuje też Izabela Zawacka, radca prawny z kancelarii Zawacka Rdzeń. - Nowe regulacje przysporzą jednak pracodawcom trudności, bo mają szeroki zakres i są niełatwe w interpretacji. Wyzwaniem na pewno będą też ewentualne nieobecności w związku z odbywaniem służby/przeszkoleniem i warto rozważyć, czy przepisy nie powinny jednak gwarantować zatrudniającym uprawnień w tym zakresie, np. większego wpływu na termin absencji zatrudnionego - tłumaczy.

Zaświadczenia o wynagrodzeniu dla żołnierzy WOT

Pracodawcy nie powinni też zapominać o obowiązkach administracyjnych wynikających z nowych przepisów. Przykładowo będą musieli wydawać zaświadczenia o wynagrodzeniu pracownikom, którzy otrzymają gratyfikacje za czas pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie lub służby w rezerwie aktywnej albo odbywania ćwiczeń wojskowych przez żołnierzy pasywnej rezerwy.

Rekompensata dla pracodawcy za czas ćwiczeń

Jeśli sami będą chcieli uzyskać rekompensatę za koszty wynikające z powołania wspomnianych pracowników (np. przeszkolenie osoby, która zastąpi żołnierza, jej badania lekarskie), muszą złożyć wniosek do szefa wojskowego centrum rekrutacji wraz z dokumentami potwierdzającymi poniesione koszty.

ustawa o obronie ojczyzny

ustawa o obronie ojczyzny

DGP

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GazetaPrawna.pl / Dziennik Gazeta Prawna

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rządowy program "Moc Małych Społeczności". Do podziału 70 mln zł. Nabór wniosków do 9 czerwca 2025 r.

W piątek, 16 maja 2025 r. rozpoczął się nabór wniosków w ramach „Rządowego Programu wsparcia organizacji pozarządowych Moc Małych Społeczności”. Adresowany jest do NGOsów działających w mniejszych miastach oraz na terenach wiejskich.

Konkurs "Aktywny Senior 2025". Wnioski o dofinansowania można składać do 11 czerwca 2025 r.

12 maja 2025 r. Ministerstwo Sportu i Turystyki ogłosiło nabór wniosków do zadania Aktywny Senior w ramach programu Aktywność dla Każdego. Wnioski o dofinansowania w ramach konkursu "Aktywny Senior 2025" można składać do 11 czerwca 2025 r.

Duży ruch na Okęciu. Lotnisko od początku roku odprawiło ponad 6,6 mln podróżnych

Lotnisko Chopina jest na granicy przepustowości. Od stycznia do końca kwietnia br. odprawiło już ponad 6,6 mln podróżnych, podczas gdy w tym samym okresie w ubiegłym roku było to prawie 5,9 mln osób. Dokąd latamy najczęściej?

Polacy mniej chodzą do kina

Główny Urząd Statystyczny podał dane dotyczące widzów w kinach w 2024 r. W porównaniu z 2023 r., liczba widzów w kinach stałych spadła o 0,4 proc. do 49,5 mln

REKLAMA

Spacer w lesie - lek na codzienny stres

Regularne, 30-minutowe spacery w naturze pięć razy w tygodniu mogą zmniejszyć ryzyko depresji aż o 30% – podaje raport Transforming Scotland's Health. W obliczu prognoz WHO, że do 2030 roku depresja stanie się najczęstszą chorobą na świecie, kontakt z przyrodą to skuteczna forma profilaktyki.

Są fundusze na ekologię, cyfryzację i innowacje

W dobie dynamicznego rozwoju technologii cyfrowej i wdrażania kolejnych innowacji, nie można zapominać o zagrożeniach, które się z nimi wiążą. Zgodnie z unijną zasadą „Do No Significant Harm” („Nie Czyń Znaczącej Szkody”), gdy ubiegamy się o wsparcie z funduszy, jesteśmy zobowiązani do prowadzenia inwestycji w sposób, który nie będzie wyrządzać poważnych szkód środowiskowych czy społecznych.

Spadł ruch na radomskim lotnisku, ale w planach nowe kierunki

Polskie Porty Lotnicze poinformowały, że lotnisko w Radomiu obsłużyło w kwietniu br. ok. 2,5 tys. pasażerów; to spadek o 42 proc. wobec zeszłego roku. W pierwszych czterech miesiącach tego roku ruch w radomskim pocie spadł o 31 proc.

Ratownicy medyczni nie chcą kamizelek nożoodpornych

Ogólnopolski Związek Zawodowy Ratowników Medycznych (OZZRM) uważa, że pomysł powszechnego wprowadzenia kamizelek nożoodpornych, jako reakcji na śmierć ratownika ugodzonego nożem, nie jest dobry. Co proponują związkowcy?

REKLAMA

Ostatni dzwonek dla zdrowia młodych. 7 maja 2025 r. sejmowa Komisja Zdrowia zajmie się zakazem sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18. roku życia

W środę sejmowa Komisji Zdrowia rozpatrzy rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Wcześniej, ponad 20 organizacji działających w ochronie zdrowia apelowało o jak najszybsze jej procedowanie. Chodzi o zakaz sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18 r.ż.

Wybory prezydenckie: ułatwienia dla wyborców 60+

Transport do i z lokalu wyborczego. Możliwość głosowania korespondencyjnego albo za pośrednictwem pełnomocnika. Możliwość zmiany miejsca głosowania w obwodzie właściwym dla lokalu przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych. Z tych wszystkich ułatwień mogą skorzystać wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania w tegorocznych wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ukończą 60. rok życia. A także wyborcy niepełnosprawni – bez względu na wiek.

REKLAMA