REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ustalanie opłat za odpady

Subskrybuj nas na Youtube
Ustalanie opłat za odpady
Ustalanie opłat za odpady
fot.Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Opłaty za odpady mogą być ustalane i pobierane przez gminy według ściśle określonych metod ustalania i różnicowania stawki tej opłaty - od osoby, od zużycia wody, od powierzchni lokalu lub od gospodarstwa domowego. Żadna z tych metod nie jest jednak doskonała z uwagi na brak bezpośredniego powiązania z ilością wytwarzanych odpadów. Niezależnie od przyjętej przez radę gminy metodologii ustalania opłat, każda z nich wzbudzać będzie większe bądź mniejsze kontrowersje i poczucie niesprawiedliwości. Tym bardziej, jeśli opłata ta zostanie ustalona z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Jak ustala się opłaty za odpady?

REKLAMA

Przy ustalaniu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, na podstawie art. 6k ust. 1 ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej: u.c.p.g.), rada gminy ma możliwość dokonania wyboru tzw. metody od gospodarstwa domowego jako jednej z czterech spośród wymienionych w art. 6j ust. 1 i ust. 2 u.c.p.g. Jednocześnie, zgodnie z art. 6k ust. 2a u.c.p.g., obowiązują tu różne stawki opłat przypisane indywidualnie w odniesieniu do każdej z tych metod. Tym samym, w odniesieniu do gospodarstwa domowego, rada gminy może ustanowić miesięczną stawkę opłaty za odpady komunalne zbierane i odbierane w sposób selektywny wyłącznie w odniesieniu do przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na jedną osobę ogółem - za gospodarstwo domowe.

REKLAMA

Metoda uzależniająca wysokość pobieranej opłaty w odniesieniu do gospodarstwa domowego, choć prosta w swej konstrukcji, w dotychczasowej praktyce samorządów gminnych okazuje się jedną z bardziej kontrowersyjnych. Jakie elementy najczęściej wywołują istotne naruszenie obowiązujących przepisów i skutkują uchyleniem przyjętych przez rady gmin uchwał?

Polecamy: Jak przygotować się do zmian 2021

Czym jest gospodarstwo domowe?

REKLAMA

Na gruncie u.c.p.g. nie została ustanowiona legalna definicja gospodarstwa domowego. Taki stan rzeczy powoduje, że w celu doprecyzowania regulacji ustanawianych na gruncie uchwały, rada gminy wprowadza własną definicję gospodarstwa domowego wyłącznie na potrzeby tej konkretnej uchwały. Tworzone definicje, analogicznie do formuły liczby mieszkańców zamieszkujących nieruchomość, wprowadzają element liczebny w gospodarstwie domowym. W praktyce wygląda to tak, że gospodarstwo domowe definiowane jest liczbą osób wspólnie zamieszkujących. Co do zasady pojęcia liczby osób w gospodarstwie domowym nie można utożsamiać z pojęciem gospodarstwa domowego, gdyż osoby zamieszkujące ze sobą nie muszą tworzyć gospodarstwa domowego.

Niezależnie jednak od intencji, rada gminy nie ma uprawnienia do tworzenia własnych definicji w sytuacji, w której w samej ustawie nie wskazano radzie takiej kompetencji. Takie działanie narusza art. 7 i art. 94 Konstytucji RP, a także § 135 i § 143 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej", poprzez przekroczenie delegacji ustawowej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z ORZECZNICTWA

Przepisy nie zawierają upoważnienia do tworzenia definicji "gospodarstwa domowego" na potrzeby uchwalenia stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Ustawa w art. 6j ust. 1 pkt 1 posługuje się pojęciem liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość. Przepisy u.c.p.g. posługują się jednolitym pojęciem gospodarstwa domowego, bez dalszego jego różnicowania na jedno- i wieloosobowe. U.c.p.g. nie zawiera definicji gospodarstwa domowego, ale nie zawiera też delegacji do utworzenia takiej definicji przez radę gminy. Rada gminy nie ma uprawnienia do objaśniania pojęć, które powinny być rozumiane w znaczeniu wynikającym z obowiązujących regulacji prawnych, w myśl zasady jednolitości prawa, albo w braku takich unormowań - w rozumieniu potocznym.

Wyrok WSA w Białymstoku z 6 listopada 2020 r., sygn. akt I SA/Bk 610/20

Różnicowanie stawek opłat

Dokonując wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od gospodarstwa domowego, rada gminy nie ma uprawnienia do różnicowania stawek opłat w zależności od wielkości gospodarstwa domowego. Dla tej metody, w odróżnieniu od pozostałych dostępnych metod, możliwe jest zastosowanie wyłącznie jednej stawki opłaty od gospodarstwa domowego, bez względu na liczbę osób tworzących dane gospodarstwo domowe. Przy metodzie "od gospodarstwa domowego" nie jest dopuszczalny podział na więcej niż jedną stawkę według kryterium różnicującego gospodarstwa jednoosobowe i wieloosobowe. Ustawodawca dopuszcza zróżnicowanie stawek w zależności od przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na jedną osobę ogółem - za gospodarstwo domowe.

Z ORZECZNICTWA

Użyte w art. 6j ust. 1 pkt 1 u.c.p.g. określenie "liczba mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość" oznacza co innego niż konstrukcja oparta na ilości mieszkańców gospodarstwa domowego. Osoby zamieszkujące nieruchomość nie muszą tworzyć gospodarstwa domowego. Ponadto osoba wchodząca w skład gospodarstwa domowego nie zawsze musi zamieszkiwać nieruchomość. Zatem może wystąpić różnica w wyniku wyliczenia opłaty stanowiącej iloczyn stawki opłaty i liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość oraz opłaty stanowiącej iloczyn stawki opłaty i ilości mieszkańców gospodarstwa domowego.

Wyrok WSA w Olsztynie z 1 października 2020 r., sygn. akt I SA/Ol 399/20

Zróżnicowanie stawek opłaty ustalonej w odniesieniu do gospodarstwa domowego, według nieprzewidzianego w u.c.p.g. kryterium liczby osób w gospodarstwie domowym, stanowi istotne naruszenie art. 6j ust. 2a u.c.p.g. w związku z art. 6j ust. 2 u.c.p.g. Wskazany w art. 6j ust. 2a u.c.p.g. katalog w ramach dopuszczalnego różnicowania w odniesieniu do liczby osób wskazuje wyłącznie liczbę mieszkańców zamieszkujących nieruchomość, co do zasady nie można tego utożsamiać z liczbą osób w gospodarstwie domowym. Zatem niedopuszczalne jest ustalenie miesięcznej stawki w wysokości innej dla gospodarstwa np. jednoosobowego i innej dla gospodarstwa np. czteroosobowego (por. wyrok WSA w Białymstoku z 6 listopada 2020 r., sygn. akt 610/20 oraz z 9 listopada 2020 r., sygn. akt I SA/Bk 608/20).

Z ORZECZNICTWA

Z żadnej regulacji u.c.p.g. nie wynika upoważnienie dla rady gminy do wprowadzenia w ramach metody wymienionej w art. 6j ust. 2 u.s.p.g. dodatkowego kryterium, jakim jest podział gospodarstw domowych na kategorie zależne od liczby osób w nich zamieszkujących i zróżnicowanie na tej podstawie wysokości stawki opłaty.

Wyrok NSA z 6 maja 2016 r., sygn. akt II FSK 16/16

Krzysztof Adamczyk

audytor wewnętrzny z praktyką w jednostkach samorządu terytorialnego, ekspert w zakresie inwestycji i zarządzania projektami, dziennikarz specjalizujący się w tematyce prawa samorządowego, finansów publicznych oraz zamówień publicznych

Podstawa prawna

  • art. 6j ust. 2 i ust. 2a, art. 6k ust. 1 pkt 1, art. 6k ust. 2a pkt 4 ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 1439)

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Konkurs "Aktywny Senior 2025". Wnioski o dofinansowania można składać do 11 czerwca 2025 r.

12 maja 2025 r. Ministerstwo Sportu i Turystyki ogłosiło nabór wniosków do zadania Aktywny Senior w ramach programu Aktywność dla Każdego. Wnioski o dofinansowania w ramach konkursu "Aktywny Senior 2025" można składać do 11 czerwca 2025 r.

Duży ruch na Okęciu. Lotnisko od początku roku odprawiło ponad 6,6 mln podróżnych

Lotnisko Chopina jest na granicy przepustowości. Od stycznia do końca kwietnia br. odprawiło już ponad 6,6 mln podróżnych, podczas gdy w tym samym okresie w ubiegłym roku było to prawie 5,9 mln osób. Dokąd latamy najczęściej?

Polacy mniej chodzą do kina

Główny Urząd Statystyczny podał dane dotyczące widzów w kinach w 2024 r. W porównaniu z 2023 r., liczba widzów w kinach stałych spadła o 0,4 proc. do 49,5 mln

Spacer w lesie - lek na codzienny stres

Regularne, 30-minutowe spacery w naturze pięć razy w tygodniu mogą zmniejszyć ryzyko depresji aż o 30% – podaje raport Transforming Scotland's Health. W obliczu prognoz WHO, że do 2030 roku depresja stanie się najczęstszą chorobą na świecie, kontakt z przyrodą to skuteczna forma profilaktyki.

REKLAMA

Są fundusze na ekologię, cyfryzację i innowacje

W dobie dynamicznego rozwoju technologii cyfrowej i wdrażania kolejnych innowacji, nie można zapominać o zagrożeniach, które się z nimi wiążą. Zgodnie z unijną zasadą „Do No Significant Harm” („Nie Czyń Znaczącej Szkody”), gdy ubiegamy się o wsparcie z funduszy, jesteśmy zobowiązani do prowadzenia inwestycji w sposób, który nie będzie wyrządzać poważnych szkód środowiskowych czy społecznych.

Spadł ruch na radomskim lotnisku, ale w planach nowe kierunki

Polskie Porty Lotnicze poinformowały, że lotnisko w Radomiu obsłużyło w kwietniu br. ok. 2,5 tys. pasażerów; to spadek o 42 proc. wobec zeszłego roku. W pierwszych czterech miesiącach tego roku ruch w radomskim pocie spadł o 31 proc.

Ratownicy medyczni nie chcą kamizelek nożoodpornych

Ogólnopolski Związek Zawodowy Ratowników Medycznych (OZZRM) uważa, że pomysł powszechnego wprowadzenia kamizelek nożoodpornych, jako reakcji na śmierć ratownika ugodzonego nożem, nie jest dobry. Co proponują związkowcy?

Ostatni dzwonek dla zdrowia młodych. 7 maja 2025 r. sejmowa Komisja Zdrowia zajmie się zakazem sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18. roku życia

W środę sejmowa Komisji Zdrowia rozpatrzy rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Wcześniej, ponad 20 organizacji działających w ochronie zdrowia apelowało o jak najszybsze jej procedowanie. Chodzi o zakaz sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18 r.ż.

REKLAMA

Wybory prezydenckie: ułatwienia dla wyborców 60+

Transport do i z lokalu wyborczego. Możliwość głosowania korespondencyjnego albo za pośrednictwem pełnomocnika. Możliwość zmiany miejsca głosowania w obwodzie właściwym dla lokalu przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych. Z tych wszystkich ułatwień mogą skorzystać wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania w tegorocznych wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ukończą 60. rok życia. A także wyborcy niepełnosprawni – bez względu na wiek.

Plany ewakuacyjne i szkolenia. Nowe zadania gmin w 2025 r.

Do końca 2025 r. gminy muszą opracować plany ewakuacyjne. To jedno z zadań nałożonych na samorządy przez ustawę z 5 grudnia 2024 r. o ochronie ludności i obronie cywilnej.

REKLAMA