Ile wynoszą świadczenia urlopowe dla nauczycieli (2010)

Świadczenie urlopowe dla nauczycieli w 2010 r. wynosi 1047,84 zł, ale trzeba je ustalić proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy nauczyciela (zapisanego w umowie o pracę lub w akcie mianowania) oraz czasu zatrudnienia w danym roku szkolnym.

Przepisy ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (dalej: Karta Nauczyciela) zobowiązują pracodawców do obligatoryjnego wypłacania nauczycielom świadczenia urlopowego. Regulują także w sposób kompleksowy zasady wypłaty i wysokość świadczenia.

Wysokość świadczenia urlopowego

Z odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (ZFŚS) wypłacane jest nauczycielowi do końca sierpnia każdego roku świadczenie urlopowe w wysokości odpisu podstawowego, o którym mowa w ustawie z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (dalej: ustawa o ZFŚS), ustalonego proporcjonalnie do czasu pracy nauczyciela (zapisanego w umowie o pracę lub w akcie mianowania), oraz czasu zatrudnienia w danym roku szkolnym. W przypadku nauczycieli okres zatrudnienia liczony jest od 1 września poprzedniego roku kalendarzowego do 31 sierpnia roku bieżącego.

Podstawą do wyliczenia kwoty odpisu na ZFŚS jest przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą (art. 5 ustawy o ZFŚS). W tym roku potrzebne do wyliczenia odpisu wskaźniki można było znaleźć w obwieszczeniu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 19 lutego 2010 r. Zgodnie z nim przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej, pomniejszone o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz chorobowe, w 2009 roku wyniosło 2716,71 zł, a w drugim półroczu 2009 r. – 2794,25 zł. Ponieważ przeciętne wynagrodzenie z drugiego półrocza 2009 r. stanowiło kwotę wyższą, dlatego podstawą naliczania odpisu na ZFŚS jest kwota 2794,25 zł. Wysokość podstawowego odpisu na jednego zatrudnionego wynosi 1047,84 zł (2794,25 zł × 37,5%). Tyle też wynosi świadczenie urlopowe dla nauczycieli zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy.

Świadczenie urlopowe przysługuje wszystkim nauczycielom, którzy pozostają w danym roku szkolnym w stosunku pracy. Oznacza to zatem, że warunkiem otrzymania świadczenia urlopowego jest sam fakt pozostawania w zatrudnieniu w danym roku szkolnym.

Prawo do tego świadczenia mają zarówno nauczyciele czynni zawodowo (pracujący), jak i przebywający na urlopach wychowawczych oraz na tzw. urlopach zdrowotnych – udzielanych dla poratowania zdrowia (art. 73 ust. 5 Karty Nauczyciela).

Świadczenie w pełnej wysokości przysługuje tylko nauczycielom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy. Nauczycielom zatrudnionym w niepełnym wymiarze czasu pracy lub nauczycielom, którzy nie byli zatrudnieni w okresie całego roku szkolnego – wysokość świadczenia urlopowego ustalana jest proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy i przepracowanego okresu w danym roku szkolnym.

Każdy nauczyciel zatrudniony na część etatu bądź tylko przez część roku szkolnego świadczenie urlopowe otrzyma proporcjonalnie zmniejszone. Nauczycielom zatrudnionym w niepełnym wymiarze czasu pracy lub nauczycielom, którzy nie byli zatrudnieni w okresie całego roku szkolnego – wysokość świadczenia urlopowego ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy i przepracowanego okresu w danym roku szkolnym.

Nauczyciel zatrudniony w kilku szkołach ma prawo do świadczenia urlopowego od każdego pracodawcy. Wysokość świadczeń urlopowych uzależniona będzie jednak od wymiaru zatrudnienia nauczyciela w poszczególnych szkołach.

Czytaj także: Świadczenie urlopowe dla nauczycieli a podatek dochodowy>>

Termin wypłaty świadczenia

Świadczenie urlopowe powinno zostać wypłacone nauczycielom do końca sierpnia tego roku, za który przysługuje. Wypłata świadczenia we wcześniejszym terminie jest jak najbardziej dopuszczalna. Nauczyciele mogą otrzymać świadczenie urlopowe w czerwcu, przed wakacjami i urlopem wypoczynkowym.

Ponadto w przypadku rozwiązania stosunku pracy z nauczycielem świadczenie urlopowe powinno zostać wypłacone w dniu rozwiązania umowy o pracę. Przepisy Karty Nauczyciela nie określają zasad i warunków wcześniejszej wypłaty świadczenia urlopowego dla nauczycieli, których stosunek pracy rozwiązał się przed końcem roku szkolnego, czyli przed ostatecznym terminem wypłaty świadczenia urlopowego dla pozostałych nauczycieli. Jednak nawet w takim przypadku nie ma przeszkód prawnych, aby świadczenie urlopowe wypłacić nauczycielowi wcześniej, czyli np. w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Pracodawca musi pobrać od świadczenia zaliczkę na podatek dochodowy od pracownika. Świadczenie urlopowe do wysokości odpisu podstawowego nie jest uwzględniane w podstawie ustalania składki na ubezpieczenia społeczne oraz nie podlega składce na ubezpieczenie zdrowotne.

USTALANIE WYSOKOŚCI ŚWIADCZENIA

(proporcjonalnie do okresu zatrudnienia w danym roku szkolnym)

1. Kwotę świadczenia dzieli się przez liczbę 12 (rok szkolny trwa 12 miesięcy – od 1 września do 31 sierpnia następnego roku).

2. Mnoży się przez liczbę miesięcy, w których istniał stosunek pracy z nauczycielem (wlicza się również okresy ferii letnich i zimowych).

PRZYKŁAD

Czy można w regulaminie ZFŚS ustalić, że świadczenie urlopowe otrzymują nie tylko nauczyciele, lecz także inni pracownicy szkoły? Wszystkie odpisy tworzą przecież jeden fundusz w szkole.

Nie. Takie postępowanie jest sprzeczne z przepisami. Wprowadzenie do regulaminu ZFŚS zapisu o wypłacaniu świadczenia urlopowego w jednakowej wysokości wszystkim pracownikom szkoły (będącym i niebędącym nauczycielami) będzie sprzeczne z ustawą o ZFŚS. Świadczenie urlopowe na zasadach określonych w tej ustawie mogą wypłacać jedynie pracodawcy niemający obowiązku tworzenia ZFŚS.

Mimo że w szkołach tworzony jest obowiązkowo ZFŚS, to z art. 53 Karty Nauczyciela wynika obowiązek wypłaty świadczenia urlopowego dla nauczycieli. W szkołach odpisy na ZFŚS łącznie z odpisami podstawowymi na pozostałych pracowników oraz emerytów, rencistów i nauczycieli pobierających nauczycielskie świadczenia kompensacyjne – byłych pracowników stanowią jeden fundusz. Nie jest zatem możliwe ograniczenie praw nauczycieli tylko do wypłaty świadczenia urlopowego. Nauczyciele zostali w tym zakresie szczególnie potraktowani przez ustawodawcę; mają oni prawo zarówno do świadczenia urlopowego, jak i innych świadczeń przewidzianych w regulaminie funduszu.

Pracownicy niepedagogiczni zatrudnieni w szkole stanowią inną grupę zawodową niż nauczyciele. Dlatego nie mogą oni korzystać z praw przewidzianych wyłącznie dla nauczycieli i nie mają prawa do świadczenia urlopowego. Mogą jedynie otrzymać dofinansowanie do wypoczynku, a także korzystać z pozostałych świadczeń wynikających z regulaminu ZFŚS.

Czytaj także: Czy nauczycielowi zatrudnionemu na zastępstwo przysługuje prawo do świadczenia urlopowego>>

W ustawie o ZFŚS określono ogólny wykaz dopuszczalnych do sfinansowania rodzajów wydatków z funduszu. Można go odnaleźć w definicji działalności socjalnej. Zgodnie z nią działalność socjalna to:

● usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku,

● działalność kulturalno-oświatowa oraz sportowo-rekreacyjna,

● opieka nad dziećmi w żłobkach, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego,

● udzielanie pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej,

● udzielanie zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

Podstawy prawne

● Ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (j.t. Dz.U. z 1996 r. nr 70, poz. 335; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. nr 237, poz. 1656)

● Ustawa z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (j.t. Dz.U. z 2006 r. nr 97, poz. 674; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. nr 213, poz. 1650)

● Obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 19 lutego 2010 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w 2009 r. i w drugim półroczu 2009 r. (M.P. nr 10, poz. 104)