REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ochrona przyrody – dziedzictwa i bogactwa naturalnego (cz.3)

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dr Hanna Sztrantowicz

REKLAMA

Jedną z form ochrony przyrody w jest ochrona gatunkowa, która obejmuje okazy gatunków oraz ich siedliska i ostoje. Zapewnia ona trwałe zachowanie gatunków roślin, zwierząt i grzybów, występujących w przyrodzie w stanie dzikim.

Ochroną gatunkową obejmowane są gatunki rzadkie (endemity, relikty), zagrożone wyginięciem w wyniku zmian środowiskowych spowodowanych działalnością człowieka lub wyniszczeniem bezpośrednio przez niego samego, odgrywające ważną rolę w funkcjonowaniu ekosystemów. Populacje tych gatunków wykazują tendencje zmniejszania się ich liczebności.

REKLAMA

Gatunki roślin, zwierząt i grzybów mogą być objęte ochroną ścisłą tj. całoroczną ochroną osobników i stadiów ich rozwoju z wyszczególnieniem gatunków wymagających ochrony czynnej tj. stosowania w razie potrzeby zabiegów ochronnych w celu zachowania ich siedlisk.

Rośliny, zwierzęta i grzyby mogą być objęte też ochroną częściową, która dopuszcza możliwość redukcji liczebności populacji oraz pozyskiwania osobników tych gatunków lub ich części.

Listę  gatunków roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną ścisłą (czynną) i częściową ustala i publikuje w formie rozporządzenia Minister Środowiska w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa.

Minister ustala zakazy dla poszczególnych gatunków lub ich grup, sposoby ich ochrony w tym wielkość stref ochronnych ich ostoi lub stanowisk. Wprowadzając rozporządzenia minister kieruje się potrzebą ochrony dziko występujących gatunków, ich siedlisk lub stanowisk oraz wymaganiami ekologicznymi, naukowymi i kulturowymi, a także bierze pod uwagę obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa Unii Europejskiej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ustawa o ochronie przyrody (Dz. U. 09.151.1220 z 10 kwietnia 2004 r.) w stosunku do roślin i grzybów wprowadza m.in. następujące zakazy:

•    zrywania, niszczenia, uszkadzania, przemieszczania i hodowli,

•    niszczenia ich siedlisk i ostoi,

•    dokonywania zmian stosunków wodnych, stosowania środków chemicznych, niszczenia ściółki leśnej i gleby w ostojach,

•    pozyskiwania, zbioru, przetrzymywania, posiadania, preparowania i przetrzymywania okazów gatunków,

•    zbywania, nabywania, oferowania do sprzedaży, wymiany i darowizny okazów gatunków,

•    wwożenia z zagranicy i wywożenia poza granicę państwa okazów gatunków.

Ustawa przewiduje odstępstwa od tych zakazów dotyczące m.in.

•    wykonanie czynności związanych z prowadzeniem racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej,

•    usuwanie roślin lub grzybów niszczących materiały lub obiekty budowlane.

Czytaj także: Ochrona przyrody – dziedzictwa i bogactwa narodowego (cz.1)>>

W stosunku do gatunków zwierząt ustawa wprowadza m.in. następujące zakazy:

•    umyślnego zabijania, okaleczania, chwytania i płoszenia,

•    transportu, pozyskiwania, przetrzymywania, chowu i hodowli,

•    umyślnego niszczenia jaj, postaci młodocianych i form rozwojowych,

•    niszczenia siedlisk i ostoi,

•    niszczenia ich gniazd, mrowisk, nor, legowisk, żeremi, tam, tarlisk, zimowisk i innych schronień,

•    wybierania, posiadania i przechowywania ich jaj (wydmuszek),

•    preparowania okazów gatunków,

•    zbywania, nabywania, oferowania do sprzedaży, wymiany i darowizny okazów gatunków,

•    wwożenia z zagranicy i wywożenia poza granicę państwa okazów gatunków,

•    fotografowania, filmowania i obserwacji, mogących powodować ich płoszenie i niepokojenie,

•    przemieszczania urodzonych i hodowanych w niewoli do stanowisk naturalnych.

Ustawa przewiduje odstępstwa od tych zakazów dotyczące m.in.:

•    usuwania od 16 października do końca lutego gniazd z budek dla ptaków i ssaków,

•    usuwania od dnia 16 października do końca lutego gniazd ptasich z obiektów budowlanych i terenów zieleni, jeżeli wymagają tego względy bezpieczeństwa lub sanitarne,

•    chwytania na terenach zabudowanych przez podmioty upoważnione przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, zabłąkanych zwierząt i przemieszczania ich do miejsc regularnego przebywania,

•    chwytania zwierząt rannych i osłabionych w celu udzielenia im pomocy weterynaryjnej i przemieszczenia do ośrodków rehabilitacji zwierząt,

•    zapobiegania poważnym szkodom, w szczególności w gospodarstwach rolnych, leśnych lub rybackich.


REKLAMA

Odstępstwa od zakazów związanych z ochroną gatunkową roślin, zwierząt i grzybów wprowadza na czas określony Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska. Może też on wpisać w postaci prawa miejscowego, ochronę gatunków które nie znajdują się na liście gatunków chronionych.

Regionalny Dyrektor wydaje też pozwolenia na pozyskiwania roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną gatunkową. Zezwolenia wydawane są na pisemny wniosek. Regionalna Dyrekcja kontroluje spełnianie warunków określonych w wydanym przez siebie zezwoleniu.

Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska opracowuje programy ochrony zagrożonych wyginięciem gatunków. Programy te zawierają:

•    opis sposobu prowadzenia działań ochronnych zmierzających do odbudowy zagrożonych wyginięciem gatunków,

•    określenie czasu i miejsca wykonywania działań ochronnych,

•    wskazanie odpowiedzialnego za wykonanie działań ochronnych,

•    informacje o kosztach i źródłach finansowania.

Minister Środowiska przygotowuje i przedstawia Komisji Europejskiej raporty dotyczące ochrony gatunkowej, których obowiązek sporządzania wynika z przepisów prawa Unii Europejskiej.

Ochroną gatunkową zajmuje się stała komisja ds. Ginących Roślin i Zwierząt (Survival Sernice Commission) przy IUCP.

REKLAMA

Unikalną formą ochrony przyrody są  pomniki przyrody, które pojedynczymi tworami przyrody żywej i nieożywionej lub ich zespoły, charakteryzujące się niepowtarzalnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, krajobrazowymi, historyczno – pamiątkowymi, kulturowymi lub estetycznymi. Twory te odznaczają się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi się wśród innych tworów.

Do pomników przyrody zalicza się: okazałe zabytkowe drzewa i krzewy gatunków rodzimych lub obcych, aleje, parki, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie. Kryteria uznania tworów przyrody żywej i nieożywionej za pomniki przyrody ustala Minister Środowiska.

Potrzeba ochrony drzew i krzewów ustalana jest ze względu na ich wielkość, wiek, pokrój i znaczenie historyczne, a tworów przyrody nieożywionej ze względu na ich znaczenie naukowe, estetyczne i krajobrazowe.

Czytaj także: Ochrona przyrody – dziedzictwa i bogactwa narodowego (cz.2)>>

Ustanowienie jak i zniesienie obiektu jako pomnika przyrody następuje w drodze uchwały rady gminy, która określa:

•    nazwę danego obiektu lub obszaru,

•    położenie obiektu,

•    sprawującego nadzór,

•    szczególne cechy obiektu,

•    jego czynną ochronę (jeśli jest taka potrzebna),

•    zakazy dla obiektu, obszaru lub jego części.

Zniesienie ochrony obiektu jako pomnika przyrody następuje w razie utraty wartości przyrodniczych ze względu na które ustanowiono tą formę ochrony lub w razie konieczności realizacji inwestycji celu publicznego, zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego, czy prowadzenia akcji ratowniczych.

W stosunku do pomnika przyrody mogą być wprowadzone m.in. następujące zakazy:

•    niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obiektu lub obszaru,

•    wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu,

•    uszkadzania i zanieczyszczania gleby,

•    dokonywania zmian stosunków wodnych,

•    zmiany sposobu użytkowania ziemi

•    umieszczania tablic reklamowych.

Wszelkie prace, które niezbędne są do wykonania dla potrzeb obiektu muszą być uzgodnione z organem ustanawiającym pomnik przyrody i są przez ten organ finansowane.

Wykonaniem prawa dotyczącego ochrony przyrody w Polsce zajmują się wyznaczone do tego jednostki administracji publicznej oraz powołane przez nie specjalistyczne zespoły.

dr Hanna Sztrantowicz

samorzad.infor.pl

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Samorzad.infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rządowy program "Moc Małych Społeczności". Do podziału 70 mln zł. Nabór wniosków do 9 czerwca 2025 r.

W piątek, 16 maja 2025 r. rozpoczął się nabór wniosków w ramach „Rządowego Programu wsparcia organizacji pozarządowych Moc Małych Społeczności”. Adresowany jest do NGOsów działających w mniejszych miastach oraz na terenach wiejskich.

Konkurs "Aktywny Senior 2025". Wnioski o dofinansowania można składać do 11 czerwca 2025 r.

12 maja 2025 r. Ministerstwo Sportu i Turystyki ogłosiło nabór wniosków do zadania Aktywny Senior w ramach programu Aktywność dla Każdego. Wnioski o dofinansowania w ramach konkursu "Aktywny Senior 2025" można składać do 11 czerwca 2025 r.

Duży ruch na Okęciu. Lotnisko od początku roku odprawiło ponad 6,6 mln podróżnych

Lotnisko Chopina jest na granicy przepustowości. Od stycznia do końca kwietnia br. odprawiło już ponad 6,6 mln podróżnych, podczas gdy w tym samym okresie w ubiegłym roku było to prawie 5,9 mln osób. Dokąd latamy najczęściej?

Polacy mniej chodzą do kina

Główny Urząd Statystyczny podał dane dotyczące widzów w kinach w 2024 r. W porównaniu z 2023 r., liczba widzów w kinach stałych spadła o 0,4 proc. do 49,5 mln

REKLAMA

Spacer w lesie - lek na codzienny stres

Regularne, 30-minutowe spacery w naturze pięć razy w tygodniu mogą zmniejszyć ryzyko depresji aż o 30% – podaje raport Transforming Scotland's Health. W obliczu prognoz WHO, że do 2030 roku depresja stanie się najczęstszą chorobą na świecie, kontakt z przyrodą to skuteczna forma profilaktyki.

Są fundusze na ekologię, cyfryzację i innowacje

W dobie dynamicznego rozwoju technologii cyfrowej i wdrażania kolejnych innowacji, nie można zapominać o zagrożeniach, które się z nimi wiążą. Zgodnie z unijną zasadą „Do No Significant Harm” („Nie Czyń Znaczącej Szkody”), gdy ubiegamy się o wsparcie z funduszy, jesteśmy zobowiązani do prowadzenia inwestycji w sposób, który nie będzie wyrządzać poważnych szkód środowiskowych czy społecznych.

Spadł ruch na radomskim lotnisku, ale w planach nowe kierunki

Polskie Porty Lotnicze poinformowały, że lotnisko w Radomiu obsłużyło w kwietniu br. ok. 2,5 tys. pasażerów; to spadek o 42 proc. wobec zeszłego roku. W pierwszych czterech miesiącach tego roku ruch w radomskim pocie spadł o 31 proc.

Ratownicy medyczni nie chcą kamizelek nożoodpornych

Ogólnopolski Związek Zawodowy Ratowników Medycznych (OZZRM) uważa, że pomysł powszechnego wprowadzenia kamizelek nożoodpornych, jako reakcji na śmierć ratownika ugodzonego nożem, nie jest dobry. Co proponują związkowcy?

REKLAMA

Ostatni dzwonek dla zdrowia młodych. 7 maja 2025 r. sejmowa Komisja Zdrowia zajmie się zakazem sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18. roku życia

W środę sejmowa Komisji Zdrowia rozpatrzy rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Wcześniej, ponad 20 organizacji działających w ochronie zdrowia apelowało o jak najszybsze jej procedowanie. Chodzi o zakaz sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18 r.ż.

Wybory prezydenckie: ułatwienia dla wyborców 60+

Transport do i z lokalu wyborczego. Możliwość głosowania korespondencyjnego albo za pośrednictwem pełnomocnika. Możliwość zmiany miejsca głosowania w obwodzie właściwym dla lokalu przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych. Z tych wszystkich ułatwień mogą skorzystać wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania w tegorocznych wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ukończą 60. rok życia. A także wyborcy niepełnosprawni – bez względu na wiek.

REKLAMA