Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ochrona przyrody – dziedzictwa i bogactwa naturalnego (cz.3)

dr Hanna Sztrantowicz
Jedną z form ochrony przyrody w jest ochrona gatunkowa, która obejmuje okazy gatunków oraz ich siedliska i ostoje. Zapewnia ona trwałe zachowanie gatunków roślin, zwierząt i grzybów, występujących w przyrodzie w stanie dzikim.

Ochroną gatunkową obejmowane są gatunki rzadkie (endemity, relikty), zagrożone wyginięciem w wyniku zmian środowiskowych spowodowanych działalnością człowieka lub wyniszczeniem bezpośrednio przez niego samego, odgrywające ważną rolę w funkcjonowaniu ekosystemów. Populacje tych gatunków wykazują tendencje zmniejszania się ich liczebności.

Gatunki roślin, zwierząt i grzybów mogą być objęte ochroną ścisłą tj. całoroczną ochroną osobników i stadiów ich rozwoju z wyszczególnieniem gatunków wymagających ochrony czynnej tj. stosowania w razie potrzeby zabiegów ochronnych w celu zachowania ich siedlisk.

Rośliny, zwierzęta i grzyby mogą być objęte też ochroną częściową, która dopuszcza możliwość redukcji liczebności populacji oraz pozyskiwania osobników tych gatunków lub ich części.

Listę  gatunków roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną ścisłą (czynną) i częściową ustala i publikuje w formie rozporządzenia Minister Środowiska w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa.

Minister ustala zakazy dla poszczególnych gatunków lub ich grup, sposoby ich ochrony w tym wielkość stref ochronnych ich ostoi lub stanowisk. Wprowadzając rozporządzenia minister kieruje się potrzebą ochrony dziko występujących gatunków, ich siedlisk lub stanowisk oraz wymaganiami ekologicznymi, naukowymi i kulturowymi, a także bierze pod uwagę obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa Unii Europejskiej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ustawa o ochronie przyrody (Dz. U. 09.151.1220 z 10 kwietnia 2004 r.) w stosunku do roślin i grzybów wprowadza m.in. następujące zakazy:

•    zrywania, niszczenia, uszkadzania, przemieszczania i hodowli,

•    niszczenia ich siedlisk i ostoi,

•    dokonywania zmian stosunków wodnych, stosowania środków chemicznych, niszczenia ściółki leśnej i gleby w ostojach,

•    pozyskiwania, zbioru, przetrzymywania, posiadania, preparowania i przetrzymywania okazów gatunków,

•    zbywania, nabywania, oferowania do sprzedaży, wymiany i darowizny okazów gatunków,

•    wwożenia z zagranicy i wywożenia poza granicę państwa okazów gatunków.

Ustawa przewiduje odstępstwa od tych zakazów dotyczące m.in.

•    wykonanie czynności związanych z prowadzeniem racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej,

•    usuwanie roślin lub grzybów niszczących materiały lub obiekty budowlane.

Czytaj także: Ochrona przyrody – dziedzictwa i bogactwa narodowego (cz.1)>>

W stosunku do gatunków zwierząt ustawa wprowadza m.in. następujące zakazy:

•    umyślnego zabijania, okaleczania, chwytania i płoszenia,

•    transportu, pozyskiwania, przetrzymywania, chowu i hodowli,

•    umyślnego niszczenia jaj, postaci młodocianych i form rozwojowych,

•    niszczenia siedlisk i ostoi,

•    niszczenia ich gniazd, mrowisk, nor, legowisk, żeremi, tam, tarlisk, zimowisk i innych schronień,

•    wybierania, posiadania i przechowywania ich jaj (wydmuszek),

•    preparowania okazów gatunków,

•    zbywania, nabywania, oferowania do sprzedaży, wymiany i darowizny okazów gatunków,

•    wwożenia z zagranicy i wywożenia poza granicę państwa okazów gatunków,

•    fotografowania, filmowania i obserwacji, mogących powodować ich płoszenie i niepokojenie,

•    przemieszczania urodzonych i hodowanych w niewoli do stanowisk naturalnych.

Ustawa przewiduje odstępstwa od tych zakazów dotyczące m.in.:

•    usuwania od 16 października do końca lutego gniazd z budek dla ptaków i ssaków,

•    usuwania od dnia 16 października do końca lutego gniazd ptasich z obiektów budowlanych i terenów zieleni, jeżeli wymagają tego względy bezpieczeństwa lub sanitarne,

•    chwytania na terenach zabudowanych przez podmioty upoważnione przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, zabłąkanych zwierząt i przemieszczania ich do miejsc regularnego przebywania,

•    chwytania zwierząt rannych i osłabionych w celu udzielenia im pomocy weterynaryjnej i przemieszczenia do ośrodków rehabilitacji zwierząt,

•    zapobiegania poważnym szkodom, w szczególności w gospodarstwach rolnych, leśnych lub rybackich.


Odstępstwa od zakazów związanych z ochroną gatunkową roślin, zwierząt i grzybów wprowadza na czas określony Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska. Może też on wpisać w postaci prawa miejscowego, ochronę gatunków które nie znajdują się na liście gatunków chronionych.

Regionalny Dyrektor wydaje też pozwolenia na pozyskiwania roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną gatunkową. Zezwolenia wydawane są na pisemny wniosek. Regionalna Dyrekcja kontroluje spełnianie warunków określonych w wydanym przez siebie zezwoleniu.

Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska opracowuje programy ochrony zagrożonych wyginięciem gatunków. Programy te zawierają:

•    opis sposobu prowadzenia działań ochronnych zmierzających do odbudowy zagrożonych wyginięciem gatunków,

•    określenie czasu i miejsca wykonywania działań ochronnych,

•    wskazanie odpowiedzialnego za wykonanie działań ochronnych,

•    informacje o kosztach i źródłach finansowania.

Minister Środowiska przygotowuje i przedstawia Komisji Europejskiej raporty dotyczące ochrony gatunkowej, których obowiązek sporządzania wynika z przepisów prawa Unii Europejskiej.

Ochroną gatunkową zajmuje się stała komisja ds. Ginących Roślin i Zwierząt (Survival Sernice Commission) przy IUCP.

Unikalną formą ochrony przyrody są  pomniki przyrody, które pojedynczymi tworami przyrody żywej i nieożywionej lub ich zespoły, charakteryzujące się niepowtarzalnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, krajobrazowymi, historyczno – pamiątkowymi, kulturowymi lub estetycznymi. Twory te odznaczają się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi się wśród innych tworów.

Do pomników przyrody zalicza się: okazałe zabytkowe drzewa i krzewy gatunków rodzimych lub obcych, aleje, parki, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie. Kryteria uznania tworów przyrody żywej i nieożywionej za pomniki przyrody ustala Minister Środowiska.

Potrzeba ochrony drzew i krzewów ustalana jest ze względu na ich wielkość, wiek, pokrój i znaczenie historyczne, a tworów przyrody nieożywionej ze względu na ich znaczenie naukowe, estetyczne i krajobrazowe.

Czytaj także: Ochrona przyrody – dziedzictwa i bogactwa narodowego (cz.2)>>

Ustanowienie jak i zniesienie obiektu jako pomnika przyrody następuje w drodze uchwały rady gminy, która określa:

•    nazwę danego obiektu lub obszaru,

•    położenie obiektu,

•    sprawującego nadzór,

•    szczególne cechy obiektu,

•    jego czynną ochronę (jeśli jest taka potrzebna),

•    zakazy dla obiektu, obszaru lub jego części.

Zniesienie ochrony obiektu jako pomnika przyrody następuje w razie utraty wartości przyrodniczych ze względu na które ustanowiono tą formę ochrony lub w razie konieczności realizacji inwestycji celu publicznego, zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego, czy prowadzenia akcji ratowniczych.

W stosunku do pomnika przyrody mogą być wprowadzone m.in. następujące zakazy:

•    niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obiektu lub obszaru,

•    wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu,

•    uszkadzania i zanieczyszczania gleby,

•    dokonywania zmian stosunków wodnych,

•    zmiany sposobu użytkowania ziemi

•    umieszczania tablic reklamowych.

Wszelkie prace, które niezbędne są do wykonania dla potrzeb obiektu muszą być uzgodnione z organem ustanawiającym pomnik przyrody i są przez ten organ finansowane.

Wykonaniem prawa dotyczącego ochrony przyrody w Polsce zajmują się wyznaczone do tego jednostki administracji publicznej oraz powołane przez nie specjalistyczne zespoły.

dr Hanna Sztrantowicz

samorzad.infor.pl

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: Samorzad.infor.pl
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Suplementacja chromem i lekkostrawna dieta korzystne dla wątroby

    Wątroba to organ bardzo narażony na skutki wysokotłuszczowej diety. Badania naukowców z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie wykazały, że najlepszym sposobem na poprawę jej funkcjonowania jest przejście na dietę lekkostrawną wraz z suplementowaniem chromu.

    Kiedy pracownik zdalny otrzyma do pracy jednocześnie laptop i monitor stacjonarny?

    Pracownicy pracujący przy użyciu laptopa powinni korzystać z monitora stacjonarnego. Pracodawca może alternatywnie wyposażyć stanowisko pracy w podstawkę zapewniającą ustawienie ekranu laptopa tak, aby jego górna krawędź znajdowała się na wysokości oczu, oraz w dodatkową klawiaturę i mysz. 

    10 godzin pracy od poniedziałku do czwartku. Piątek wolny. Pracodawcy wprowadzają skompresowany tydzień pracy [4 dni pracy]

    Deloitte testuje wdrożenie skompresowanego tygodnia pracy.

    W 2023 r. od rządu 616 mln zł więcej dla rolników

    Od 3 czerwca wyższa stawka zwrotu akcyzy od paliwa rolniczego.

    305 mln zł od rządu dla strażaków

    Minister Moskwa: w tym roku 305 mln zł na wozy ratowniczo-gaśnicze dla OSP.

    W Polsce sprzedano 200 000 pomp ciepła. Wiesz ile wyprodukowano w naszym kraju? [Wywiad]

    W 2022 roku sprzedano w naszym kraju ok. 200 tys. pomp ciepła, z czego jedynie 5 proc. wyprodukowano w Polsce. Importerzy zamawiają produkty pod własnym "brandem" i oferują jako polskie – powiedziała w rozmowie z PAP wiceprezes Izby Gospodarczej Urządzeń (IGU) OZE Aleksandra Jurkowska.

    Nowość: Krople do oczu spowalniają postęp krótkowzroczności u dzieci [Badania]

    Krople do oczu z niską dawką atropiny mogą spowolnić postęp krótkowzroczności u dzieci, ponieważ hamują nadmierne powiększanie się oka – informuje pismo „JAMA Ophthalmology”.

    Sposób na rekreację ruchową: taniec

    Regularne uprawianie aktywności fizycznej ma ogromne znaczenie. Szczególnie polecaną formą sportu jest taniec. Ma on wiele właściwości prozdrowotnych, poprawia samopoczucie, dodaje energii oraz pozwala nawiązać nowe kontakty towarzyskie. Warto więc już dziś udać się na zajęcia taneczne

    Kto może skorzystać z zamrożenia cen energii? Kiedy trzeba złożyć wniosek?

    Rolnicy, osoby z niepełnosprawnościami oraz posiadacze Karty Dużej Rodziny muszą pamiętać, że jeszcze tylko do końca czerwca br. mają czas na złożenie wniosków umożliwiających skorzystanie w tym roku z preferencyjnych rozliczeń cen energii ujętych w Tarczy Solidarnościowej.

    Kiedy święto Bożego Ciała w 2023 r? Historia. Koszt długiego weekendu 2023 r.

    W 2023 r. Boże Ciało przypada 8 czerwca 2023 r. Polacy wzięli urlopy w piątek 9 czerwca. I pojadą na długi weekend. Sporo zapłacą za wypoczynek. Wiadomo inflacja. 

    Do końca czerwca strażacy mogą otrzymać 10 000 zł na każdą jednostkę OSP

    Jednostki OSP mogą do 10 000 zł w programie dofinansowania Fundacji Grupy PERN. 

    Rak piersi: Moim zdaniem diagnostyka genetyczna leży [wywiad]

    Dziś pacjentki mogą mieć szybki dostęp do terapii bez konieczności hospitalizacji, bez spotykania się z grupą pacjentów, bez wysłuchiwania trudnych historii korytarzowych w oczekiwaniu w kolejce. Idziemy na szybki zastrzyk i spędzamy bardzo mało czasu w miejscu leczenia - mówi Magdalena Kardynał (Fundacja OmeaLife)

    Aerozol na migrenę. Kiedy pacjenci będą mogli skorzystać? [Badania]

    Ketamina przyjmowana w postaci aerozolu do nosa może okazać się bezpieczną i skuteczną metodą terapii opornej na leczenie przewlekłej migreny - informuje najnowszy numer czasopisma „Regional Ansthetic & Pain Medicine”.

    Nowe podręczniki HIT dla klasy II

    Wydawnictwo Biały Kruk i WSiP ubiegają się o dopuszczenie podręczników do HiT dla klasy II

    Rekrutacja na studia 2023 r. Nowe kierunki studiów. Ile miejsc dla studentów?

    Nowe kierunki studiów: na Uniwersytecie Rzeszowskim - zarządzanie państwem, Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza - archeometria, na Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie - gastronomia i catering dietetyczny.

    Polska opieka zdrowotna należy do najbardziej niedofinansowanych w UE

    Polski system zdrowia skrytykowany – jakie są zastrzeżenia? Według analizy prof. Johna Yfantopoulosa z greckiego Instytutu Badań Polityczno-Ekonomicznych i Społecznych IPOKE, polska opieka zdrowotna należy do najbardziej niedofinansowanych w UE. Dlatego koszty ponoszone przez pacjentów są bardzo wysokie, a 2/3 z nich dotyczy leków. Czy da się poprawić rentowność systemu zdrowia? 

    1 czerwca 2023 r. dodatkowa sesja maturalna [Matura 2023]

    W czwartek o godz. 9.00 egzaminem z języka polskiego na poziomie podstawowym rozpocznie się dodatkowa sesja egzaminów maturalnych. 

    Sesja letnia egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie [Formuła: 2012, 2017, 2019]

    W czwartek rozpoczyna się letnia sesja egzaminów zawodowych i egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie. Egzaminy składają się z dwóch części: pisemnej i z części praktycznej na stanowisku egzaminacyjnym.

    Od 1 czerwca 2023 r. bezpłatne szczepienia dzieci przeciwko HPV

    Dziewczynki i chłopcy w wieku 12 i 13 lat mogą już szczepić się przeciw HPV.

    Pierwsza od 13 lat podwyżka wynagrodzeń konsultantów zdrowia. Rocznie nie więcej niż 17 000 zł - 23 000 zł

    W II kwartale 2023 r. podwyżka wynagrodzeń dla konsultantów w ochronie zdrowia. Pierwsza od 13 lat.

    Stopnie alarmowe na terenie całej Polski do 31 sierpnia 2023 r.

    Rządowe Centrum Bezpieczeństwa poinformowało 31 maja 2023 r., że premier Mateusz Morawiecki podpisał zarządzenia, które przedłużają do 31 sierpnia 2023 roku obowiązywanie stopni alarmowych: 3. stopnia CHARLIE-CRP, 2. stopnia BRAVO na terenie całego kraju oraz 2. stopnia BRAVO wobec polskiej infrastruktury energetycznej, mieszczącej się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

    Mamo, Twój pokarm to najlepszy i najzdrowszy sposób żywienia

    Karmienie piersią jest tematem kolejnej "Środy z Profilaktyką", przypadającej 31 maja w ramach akcji edukacyjnej Narodowego Funduszu Zdrowia. Od 26 maja do 1 czerwca trwa Ogólnopolski Tydzień Promocji Karmienia Piersią.

    Dzień Dziecka w Warszawie. Jakie atrakcje dla dzieci?

    Jakie atrakcje przygotowały stołeczne instytucje kultury w Warszawie na Dzień Dziecka?

    ZUS informuje: Jeżeli PUE-ZUS nie zadziałał i nie stworzyliśmy wniosku o zwrot składki, powinieneś sam go stworzyć

    Jeżeli z rozliczenia rocznego wynika nadpłata a na profilu płatnika na PUE ZUS nie utworzył się wniosek o jej zwrot, od 30 maja 2023 r. płatnik składek może sporządzić taki wniosek samodzielnie.

    DGP: Sejm zlikwidował specjalny zasiłek opiekuńczy [nowelizacja, zmiany]

    Po 11 latach od wprowadzenia z systemu świadczeń rodzinnych zniknie specjalny zasiłek opiekuńczy, choć osoby, które nabędą do niego prawo jeszcze do końca tego roku, będą mogły je zachować również po 1 stycznia 2024 r.