REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Służebność przesyłu

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Magdalena Galas
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

W jaki sposób domagać się wynagrodzenia za tolerowanie stojącego na działce słupa wysokiego napięcia lub innych urządzeń będących własnością przedsiębiorcy?

Obecność urządzeń przesyłowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa na cudzych gruntach była do niedawna, ze względu na brak regulacji prawnych, przedmiotem licznych sporów nierzadko kończących się w sądzie. Od sierpnia 2008 r obowiązują wprowadzone do Kodeksu Cywilnego przepisy odnoszące się do służebności przesyłu.
Służebność przesyłu reguluje stosunki między przedsiębiorcą, który jest właścicielem urządzeń przesyłowych znajdujących się na cudzej nieruchomości lub zamierza takie urządzenie na niej wybudować a właścicielem rzeczonej nieruchomości. Umożliwia ona prawne uregulowanie dostępu do cudzych nieruchomości w celu wybudowania i utrzymywania takich urządzeń.

REKLAMA

Służebność przesyłu może mieć zastosowanie do takich stanów faktycznych, w których urządzenia przesyłowe już istnieją, jak również do takich, w których przedsiębiorca zamierza dopiero wybudować urządzenie przesyłowe.

REKLAMA

Urządzeniami przesyłowymi są, zgodnie z przepisami Kodeksu Cywilnego, urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne, czyli na przykład słupy niskiego, średniego i wysokiego napięcia, sieci wodociągowe czy gazowe. Tego typu urządzenia, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa nie należą do części składowych nieruchomości.

Służebność przesyłu jest ograniczonym prawem rzeczowym, którego istota przejawia się w tym, że przedsiębiorca może korzystać z nieruchomości stanowiącej prywatną własność w precyzyjnie określonym zakresie, niezbędnym dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania urządzeń przesyłowych, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń.


Obecność urządzeń przesyłowych zwykle jest dla właścicieli gruntów uciążliwa przede wszystkim ze względu na ograniczenie możliwości korzystania z nieruchomości. Ponadto istnienie tego typu urządzeń może również znacząco obniżać wartości nieruchomości. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz także: Zasiedzenie służebności przesyłu

Ustanowienie służebności przesyłu na rzecz przedsiębiorcy przesyłowego (będącego właścicielem urządzeń) następuje w drodze umowy zawartej z właścicielem nieruchomości lub w dalszej kolejności, na drodze postępowania sądowego. 

REKLAMA

Za każdym razem, gdy korzystanie z cudzej nieruchomości jest konieczne dla prawidłowej eksploatacji urządzeń przesyłowych strony zainteresowane powinny zawrzeć umowę o ustalenie służebności przesyłu formie aktu notarialnego. Co więcej, jeśli jeden z zainteresowanych będzie odmawiał zawarcia umowy drugi, pod określonymi warunkami, może wstąpić z konkretnym żądaniem (wnioskiem) ustanowienia służebności do sądu.

Nie jest możliwe ustawienia służebności w drodze jednostronnego oświadczenia woli właściciela nieruchomości w sytuacji, kiedy przedsiębiorca przesyłowy nie wyraża na takie oświadczenie właściciela zgody.Ustanowienie służebności przesyłu na podstawie umowy następuje wsytuacji, gdy obie strony wyrażają dobrą wolę uregulowania stosunkówmiedzy nimi i są w stanie uzgodnić wspólne stanowisko, co dowynagrodzenia oraz dokładnego sposobu korzystania z nieruchomości.

Umowa o ustanowienie służebności przesyłu kreuje dla przedsiębiorcytytuł prawny do korzystania z nieruchomości, który umożliwia mu dostępdo urządzeń przesyłowych w celu ich eksploatacji (np. naprawy ikonserwacji).

Umowa powinna w szczególności określać strony umowy, treść ustanowionej służebności, jak również ewentualne wynagrodzenie przysługujące właścicielowi obciążonej nieruchomości. Ustanowienie służebności może nastąpić odpłatnie albo też nieodpłatnie. W praktyce rzadko zdarza się, by w właściciele nieruchomości zgadzali się na ustanowienie służebności przesyłu bez jakiegokolwiek ekwiwalentu. Ponadto należy dokładnie ustalić wszelkie okoliczności dotyczące umieszczenia oraz eksploatacji urządzeń, takie jak miejsce ich instalacji, sposób w jaki przedsiębiorca będzie mógł korzystać z nieruchomości w celu dokonania napraw itp.

Zobacz także: Zasiedzenie służebności przesyłu - aktualne stanowisko Sądu Najwyższego

W wyroku z dnia 11 maja 2005 r. Sąd Najwyższy potwierdził, że właścicielom gruntów należy się od przedsiębiorstw wykorzystujących te urządzenia godziwa rekompensata.

Jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem, o ile ustanowienie służebności jest konieczne dla właściwego korzystania z urządzeń przesyłowych. Podobnie, jeśli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu właściciel może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności, o ile ustanowienie służebności jest konieczne do korzystania z urządzeń.  Przedsiębiorca przesyłowy jak również właściciel nieruchomości może w taki wypadku dochodzić swego roszczenia na drodze sądowej z zastosowaniem trybu postępowania nieprocesowego. Sądy rozpoznające sprawę ustali także wysokość wynagrodzenia.

Wniosek o ustanowienie służebności przesyłu składa się do Sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce położenia nieruchomości.

Do wniosku należy dołączyć inne wymagane przez prawo dokumenty, w tym odpis księgi wieczystej będący potwierdzeniem przysługującego właścicielowi prawa własności nieruchomości i pismo będące potwierdzeniem tego iż strona dążyła do zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, bez konieczności przeprowadzania postępowania sądowego.

Zasiedzenie

Przedsiębiorstwo, do którego należą urządzenia przesyłowe może w pewnych sytuacjach zasiedzieć służebność przesyłu. W takim przypadku właściciel nieruchomości nie będzie mógł skutecznie domagać się od przedsiębiorcy przesyłowego wynagrodzenia za bezumowne korzystanie za okres, po którym takie zasiedzenie służebności przesyłu nastąpiło.
Sąd Najwyższy uchwałą z dnia 7 października 2008 r., w jednoznacznie wskazał, że: „Przed ustawowym uregulowaniem służebności przesyłu (art. 3051-3054 k.c.) dopuszczalne było nabycie w drodze zasiedzenia służebności odpowiadającej treści służebności przesyłu na rzecz przedsiębiorstwa”.
Nabycie przez przedsiębiorstwo służebności przesyłu w drodze zasiedzenia możliwe jest po 30 latach w przypadku kiedy przedsiębiorca posiadający tą służebność był w złej wierze, albo po 20 latach w przypadku występowania po jego stronie dobrej wiary.
Z kolei w wyroku z dnia 25 listopada 2008 r. Sąd Najwyższy (II CSK 346/08) wskazał, że zajęcie cudzej nieruchomości i umieszczenie na niej urządzeń energetycznych bez uzyskania tytułu jest tożsame ze złą wiarą.
W przypadku, gdy urządzenia przesyłowe nie zostały wybudowane na podstawie decyzji administracyjnych, wydanych na przykład na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 lipca 1950 o powszechnej elektryfikacji wsi i osiedli ani ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczenia nieruchomości, a właściciel nie wyraził zgody na ograniczenie prawa własności – można uznać, że przedsiębiorstwo nie uzyskało zezwolenie na korzystanie z nieruchomości i jest posiadaczem w złej wierze.

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sytuacja na granicy polsko-niemieckiej. Ekspert: obustronna spirala działań pozornych. Kiedy Niemcy nie powinny odsyłać migranta do Polski?

To Niemcy rozpoczęli ten teatr polityczny na granicy z Polską, a teraz szefowie rządów Friedrich Merz i Donald Tusk wchodzą w spiralę działań pozornych - powiedział PAP Piotr Buras, dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych (ECFR) .

Przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w JST. Najważniejsze informacje

System przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu dotyczy również jednostek samorządu terytorialnego. Z tego powodu są one objęte szeregiem obowiązków. Co trzeba wiedzieć o obowiązujących przepisach? Oto lista 10 najważniejszych informacji!

Od 1 września 2025 r. podwyżka o 8 i 16 zł za odbiór śmieci w Krakowie

Od 1 września w Krakowie wzrośnie opłata za odbiór śmieci posegregowanych: z 27 do 35 zł miesięcznie od jednego mieszkańca. W przypadku odpadów nieposegregowanych stawka zwiększy się z 54 do 70 zł od mieszkańca.

MKiŚ: wyznaczamy lasy społeczne z ograniczoną wycinką drzew. 158 tys. ha wokół 11 największych aglomeracji

Ministerstwo Klimatu i Środowiska poinformowało 2 lipca 2025 r., że zakończyło pierwszy etap projektu wyznaczania lasów społecznych wokół największych polskich miast. To przełomowy krok w kierunku zmiany podejścia do gospodarki leśnej - z naciskiem na potrzeby społeczne, zdrowotne i ekologiczne mieszkańców aglomeracji. O szczegółach w trakcie konferencji prasowej mówiła ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska oraz wiceminister klimatu i środowiska, główny konserwator przyrody Mikołaj Dorożała.

REKLAMA

Zmiany w opłatach za śmieci – będą nowe zasady segregacji, ulgi i kontrola deklaracji [PROJEKT MKiŚ]

W wykazie prac legislacyjnych pojawił się projekt nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Chodzi o zmiany w funkcjonowaniu systemu gospodarowania odpadami na poziomie gminnym, które w ocenie projektodawców będą odpowiadać na realne potrzeby JST oraz mieszkańców.

RPO: Dość "wrogich przejęć" między gminami. Potrzebna kontrola sądowa

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Donalda Tuska o zawieszenie kontrowersyjnych decyzji dotyczących zmian granic gmin do czasu wprowadzenia nowych przepisów. Od lat brakuje skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady Ministrów, które prowadzą do konfliktów między samorządami.

Granica polsko-niemiecka. Polska wprowadza kontrole. Przedsiębiorcy mają 3 pytania

Czy Niemcy przerzucają imigrantów do Polski? Co z granicą polsko-niemiecką? Polska wprowadza kontrole graniczne w celu zapobiegania napływom nielegalnych migrantów. Co na to Niemcy?

Premier Tusk: po rekonstrukcji w rządzie będą wyłącznie przyzwoici ludzie; około 15 lipca zapadną decyzje personalne

W dniu 30 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej Premier Donald Tusk zapowiedział, że około 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z liderami koalicyjnych ugrupowań - PSL, Polski 2050 i Lewicy. Żyjemy w ustrojowym bałaganie, podważane są obiektywne kryteria prawne, dlatego chciałbym, by politycy kierowali się naturalnymi kryteriami, jak zdrowy rozsądek czy zwykła ludzka przyzwoitość, i tacy będą ministrowie po rekonstrukcji - mówił 27 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej premier Donald Tusk.

REKLAMA

Nowelizacja specustawy powodziowej. Nowe zadania i obowiązki samorządów

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

REKLAMA