Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy urzędnik powinien odpowiadać materialnie za błędne decyzje

Mariusz Jendra
inforCMS
W Sejmie znajduje się projekt ustawy wprowadzający finansową odpowiedzialność urzędników za podejmowane decyzje. Przewiduje on kary nawet do dwunastokrotności wynagrodzenia urzędnika za wydanie decyzji z rażącym naruszeniem prawa.

Dyskusja nad wprowadzeniem finansowej odpowiedzialności urzędników za podejmowane rozstrzygnięcia trwa już od 3-4 lat. - Uważam, że taka ustawa to zaledwie lekarstwo na chorobę, a nie próba sięgnięcia do jej źródeł - powiedział Grzegorz Wlazło, społeczny Rzecznik Przedsiębiorców przy Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych „Lewiatan” na IV edycji konferencji „Nowocześni z Urzędu” zorganizowanej 11-12 grudnia 2008 r. przez serwis Publiczni.pl w Warszawie.

Za tę „chorobę” uznał nadmiar prawa obowiązującego w Polsce, a także wdrażanego w związku z integracją europejską. W jego opinii nikt już nie panuje nad ilością, jakością i zakresem obowiązujących przepisów. Często są one sprzeczne, co skutkuje zwiększonym ryzykiem niezawinionego popełniania błędów przez pracowników administracji.

Posłowie chcą odpowiedzialności urzędników

Autorzy zgłoszonego w Sejmie projektu (druk nr 1407) ustawy o szczególnych zasadach odpowiedzialności funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa (dalej - ustawa o szczególnych zasadach odpowiedzialności funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa) dowodzą, że wadliwe rozstrzygnięcia, działania podejmowane poza postępowaniem administracyjnym lub nieuzasadniona bierność urzędników wyrządzają poważne szkody obywatelom i przedsiębiorcom.

Do opinii publicznej przedostają się informacje o tych najbardziej spektakularnych błędach urzędniczych. Jedną z najgłośniejszych spraw było aresztowanie Romana Kluski, właściciela firmy Optimus. Już po rezygnacji z kierowania firmą w lipcu 2002 r. został zatrzymany pod zarzutem wyłudzenia 30 mln zł VAT. W listopadzie 2003 r. Naczelny Sąd Administracyjny uchylił wszystkie decyzje względem właściciela Optimusa i zarządził od organów podatkowych zwrot kosztów. Bezpodstawne oskarżenie spowodowało jednak niepowetowane nadszarpnięcie wizerunku przedsiębiorcy i straty dla jego firmy.

Dochodzenie swoich praw przez poszkodowanych skutkuje zaś koniecznością wypłaty odszkodowania (w drodze odpowiedzialności cywilnej) przez Skarb Państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego. Zadaniem projektu ustawy jest wprowadzenie mechanizmu obciążania również urzędników (przynajmniej w ograniczonym zakresie) materialnymi skutkami ich niezgodnych z prawem działań.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Już obecnie na urzędnikach ciąży obowiązek zwrócenia organom, wypłaconych przez nie kwot, w charakterze odszkodowań. W praktyce obowiązek ten egzekwowany jest jednak bardzo rzadko. Istotą proponowanej regulacji jest zmuszenie Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego do dochodzenia od urzędników należnych im kwot - zgodnie z ujednoliconą, zobiektywizowaną i czytelną procedurą.

Założenia projektu ustawy

Zgodnie z projektem ustawy o szczególnych zasadach odpowiedzialności funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa odpowiedzialność pracownicza musi być powiązana z winą urzędnika. Nie mogą oni ponosić odpowiedzialności w przypadku np. źle zredagowanych, niejasnych czy błędnych przepisów. Sankcja dla pracowników urzędów uruchamiana byłaby tylko w sytuacji „rażącego naruszenia prawa” osobistą decyzją danej osoby.

Projektowana ustawa o szczególnych zasadach odpowiedzialności funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa wprowadza dodatkowe narzędzia zwiększające legalność rozstrzygnięć administracyjnych. Należą do nich:

• wymóg przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w każdym przypadku uchylenia lub stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej (ze względu na jej niezgodność z prawem),

• osobista odpowiedzialność cywilna urzędnika w przypadku działania z rażącym naruszeniem prawa, jeśli podmiot odpowiedzialny (Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego) wypłacił odszkodowanie za błędną decyzję.

Wysokość odszkodowania ma być ograniczona pułapem dwunastokrotności przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału.

W dłuższej perspektywie funkcjonowanie regulacji ma spowodować oszczędności w wydatkach Skarbu Państwa i jednostek samorządu z tytułu odszkodowań. Ma też zwiększyć zaufanie obywateli i przedsiębiorców do działania administracji publicznej.

Eksperci są sceptyczni

W opinii ekspertów to nie samodzielne decyzje urzędników, ale nieprecyzyjne prawo powoduje zasadnicze szkody dla obywateli i przedsiębiorców. - W kraju od jakiegoś czasu utarła się maniera tworzenia nijakiego prawa. Poszczególne przepisy „rozmydla się” na tyle, żeby wszyscy uczestnicy procesu legislacyjnego mogli się na nie zgodzić. Prawo jest przez to niejednoznaczne - uważa Grzegorz Wlazło. Takie przepisy dają pole do różnych interpretacji, stąd rodzą się sprzeczne decyzje organów.

Na inny aspekt działania administracji zwrócił uwagę jeden z twórców reformy samorządowej. - Uważam, że nie tyle rażące naruszenia prawa, ale przewlekłość działania administracji wyrządza najwięcej szkód obywatelom - powiedział prof. Michał Kulesza. Nie ma uzasadnienia, żeby na najprostsze decyzje mieszkaniec musiał czekać, zgodnie z kodeksem, 30 dni.

Eksperci uważają zgłoszony projekt legislacyjny za niedopracowany. - Wprowadzenie sankcji finansowych powinno się wiązać z uruchomieniem ubezpieczeń od odpowiedzialności cywilnej dla urzędników. Jako pracownik administracji chciałbym, żeby urząd, w którym pracuję, zagwarantował mi wtedy taką polisę - powiedział Jarosław Małolepszy, Sekretarz Federacji Związków Zawodowych Pracowników Skarbowych. Składki na ubezpieczenie mógłby opłacać urząd lub sami pracownicy. - W naszej ocenie zgłoszony projekt ustawy nie zasługuje na przyjęcie jako obowiązującego prawa - podsumował Jarosław Małolepszy. Nad projektem toczą się prace w Sejmie RP.

TRYBUNAŁ ZWIĘKSZYŁ LICZBĘ ODSZKODOWAŃ

Konieczność wprowadzenia skuteczniejszego mechanizmu zabezpieczającego praworządne działanie administracji wynika m.in. z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 4 grudnia 2001 r. (sygn. akt 18/2000). Orzeczenie wymusiło zmiany legislacyjne w ustawie z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, polegające na znacznym rozszerzeniu odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkody wyrządzone obywatelom w wyniku wydania niezgodnego z prawem rozstrzygnięcia administracyjnego. Efektem tego jest większa liczba odszkodowań ze strony Skarbu Państwa i budżetów jednostek samorządu.

Mariusz Jendra

„Gazeta Samorządu i Administracji” objęła patronat medialny nad konferencją „Nowocześni z Urzędu”.

Podstawa prawna:

• Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. nr 163, poz. 1012)

 

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: Samorzad.infor.pl
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Czy opłaca się studiować? Sprawdź w systemie ELA

    6 czerwca 2023 roku Ośrodek Przetwarzania Informacji uruchomił na zlecenie Ministerstwa Edukacji i Nauki (MEiN) już ósmą edycję ogólnopolskiego systemu monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych (ELA).

    Akcja "Jak nie czytam, jak czytam" w 2023 r.

    Dziś odbędzie się kolejna edycja akcji "Jak nie czytam, jak czytam", podczas której uczniowie w całej Polsce w tym samym czasie będą czytać dla przyjemności. Jej celem jest stworzenie u dzieci i młodzieży pozytywnych skojarzeń związanych z książką.

     

    Jak zamawiać e-recepty przez aplikację mojeIKP?

    Pacjent, który stale przyjmuje leki na receptę, może teraz poprosić o ponowne ich wystawienie przez aplikację mojeIKP.

    ZUS: dodatkowe 450 mld zł dla 24 mln Polaków. Koniecznie zajrzyj na swoje konto emerytalne
    ZUS zwaloryzował konta ubezpieczonych. O 450 mld zł.
    Sąd Najwyższy uchylił umorzenie sprawy Mariusza Kamińskiego i innych b. szefów CBA. PiS: dywersja i działanie antykonstytucyjne

    Sąd Najwyższy uchylił 6 czerwca 2023 r. umorzenie sprawy Mariusza Kamińskiego i innych byłych szefów CBA, skazanych w pierwszej instancji i ułaskawionych przez prezydenta. Sprawa została przekazana do ponownego rozpoznania do sądu okręgowego. To jawna dywersja Sądu Najwyższego i działanie antykonstytucyjne, które ma doprowadzić do całkowitego chaosu prawnego - skomentował wyrok rzecznik PiS Rafał Bochenek.

    Apel pracodawców szpitali powiatowych do ministra zdrowia

    Pracodawcy szpitali powiatowych apelują do ministra zdrowia – czego oczekują? OZPSP zwrócił się do ministra zdrowia o niezwłoczne podjęcie działań, które w realny sposób zmienią i poprawią sytuację finansową placówek medycznych w Polsce. Potrzeba realnych zmian. 

    Ile kredyt studenckich zaciągnęli studenci w 2022 r.? Czy zmieni się kryterium dochodowe w 2023 r.?

    W latach 1998-2022 banki udzieliły kredytu studenckiego blisko 409 tys. studentów i doktorantów. W roku 2022 zawarto 1 280 takich umów.

    Czy warto studiować w 2023 r.?

    Decyzja o podjęciu studiów jest bardzo indywidualna i zależy od wielu czynników, takich jak interesy, cele kariery, sytuacja finansowa i inne osobiste okoliczności.

    Suplementacja chromem i lekkostrawna dieta korzystne dla wątroby

    Wątroba to organ bardzo narażony na skutki wysokotłuszczowej diety. Badania naukowców z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie wykazały, że najlepszym sposobem na poprawę jej funkcjonowania jest przejście na dietę lekkostrawną wraz z suplementowaniem chromu.

    Kiedy pracownik zdalny otrzyma do pracy jednocześnie laptop i monitor stacjonarny?

    Pracownicy pracujący przy użyciu laptopa powinni korzystać z monitora stacjonarnego. Pracodawca może alternatywnie wyposażyć stanowisko pracy w podstawkę zapewniającą ustawienie ekranu laptopa tak, aby jego górna krawędź znajdowała się na wysokości oczu, oraz w dodatkową klawiaturę i mysz. 

    10 godzin pracy od poniedziałku do czwartku. Piątek wolny. Pracodawcy wprowadzają skompresowany tydzień pracy [4 dni pracy]

    Deloitte testuje wdrożenie skompresowanego tygodnia pracy.

    W 2023 r. od rządu 616 mln zł więcej dla rolników

    Od 3 czerwca wyższa stawka zwrotu akcyzy od paliwa rolniczego.

    305 mln zł od rządu dla strażaków

    Minister Moskwa: w tym roku 305 mln zł na wozy ratowniczo-gaśnicze dla OSP.

    W Polsce sprzedano 200 000 pomp ciepła. Wiesz ile wyprodukowano w naszym kraju? [Wywiad]

    W 2022 roku sprzedano w naszym kraju ok. 200 tys. pomp ciepła, z czego jedynie 5 proc. wyprodukowano w Polsce. Importerzy zamawiają produkty pod własnym "brandem" i oferują jako polskie – powiedziała w rozmowie z PAP wiceprezes Izby Gospodarczej Urządzeń (IGU) OZE Aleksandra Jurkowska.

    Nowość: Krople do oczu spowalniają postęp krótkowzroczności u dzieci [Badania]

    Krople do oczu z niską dawką atropiny mogą spowolnić postęp krótkowzroczności u dzieci, ponieważ hamują nadmierne powiększanie się oka – informuje pismo „JAMA Ophthalmology”.

    Sposób na rekreację ruchową: taniec

    Regularne uprawianie aktywności fizycznej ma ogromne znaczenie. Szczególnie polecaną formą sportu jest taniec. Ma on wiele właściwości prozdrowotnych, poprawia samopoczucie, dodaje energii oraz pozwala nawiązać nowe kontakty towarzyskie. Warto więc już dziś udać się na zajęcia taneczne

    Kto może skorzystać z zamrożenia cen energii? Kiedy trzeba złożyć wniosek?

    Rolnicy, osoby z niepełnosprawnościami oraz posiadacze Karty Dużej Rodziny muszą pamiętać, że jeszcze tylko do końca czerwca br. mają czas na złożenie wniosków umożliwiających skorzystanie w tym roku z preferencyjnych rozliczeń cen energii ujętych w Tarczy Solidarnościowej.

    Kiedy święto Bożego Ciała w 2023 r? Historia. Koszt długiego weekendu 2023 r.

    W 2023 r. Boże Ciało przypada 8 czerwca 2023 r. Polacy wzięli urlopy w piątek 9 czerwca. I pojadą na długi weekend. Sporo zapłacą za wypoczynek. Wiadomo inflacja. 

    Do końca czerwca strażacy mogą otrzymać 10 000 zł na każdą jednostkę OSP

    Jednostki OSP mogą do 10 000 zł w programie dofinansowania Fundacji Grupy PERN. 

    Rak piersi: Moim zdaniem diagnostyka genetyczna leży [wywiad]

    Dziś pacjentki mogą mieć szybki dostęp do terapii bez konieczności hospitalizacji, bez spotykania się z grupą pacjentów, bez wysłuchiwania trudnych historii korytarzowych w oczekiwaniu w kolejce. Idziemy na szybki zastrzyk i spędzamy bardzo mało czasu w miejscu leczenia - mówi Magdalena Kardynał (Fundacja OmeaLife)

    Aerozol na migrenę. Kiedy pacjenci będą mogli skorzystać? [Badania]

    Ketamina przyjmowana w postaci aerozolu do nosa może okazać się bezpieczną i skuteczną metodą terapii opornej na leczenie przewlekłej migreny - informuje najnowszy numer czasopisma „Regional Ansthetic & Pain Medicine”.

    Nowe podręczniki HIT dla klasy II

    Wydawnictwo Biały Kruk i WSiP ubiegają się o dopuszczenie podręczników do HiT dla klasy II

    Rekrutacja na studia 2023 r. Nowe kierunki studiów. Ile miejsc dla studentów?

    Nowe kierunki studiów: na Uniwersytecie Rzeszowskim - zarządzanie państwem, Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza - archeometria, na Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie - gastronomia i catering dietetyczny.

    Polska opieka zdrowotna należy do najbardziej niedofinansowanych w UE

    Polski system zdrowia skrytykowany – jakie są zastrzeżenia? Według analizy prof. Johna Yfantopoulosa z greckiego Instytutu Badań Polityczno-Ekonomicznych i Społecznych IPOKE, polska opieka zdrowotna należy do najbardziej niedofinansowanych w UE. Dlatego koszty ponoszone przez pacjentów są bardzo wysokie, a 2/3 z nich dotyczy leków. Czy da się poprawić rentowność systemu zdrowia? 

    1 czerwca 2023 r. dodatkowa sesja maturalna [Matura 2023]

    W czwartek o godz. 9.00 egzaminem z języka polskiego na poziomie podstawowym rozpocznie się dodatkowa sesja egzaminów maturalnych.